Gedelegeerde verordening (EU) 2023/1225 van de Commissie van 22 juni 2023 betreffende tijdelijke buitengewone maatregelen waarbij wordt afgeweken van sommige bepalingen van Verordening (EU) nr. 1308/2013 van het Europees Parlement en de Raad om de marktverstoring in de wijnsector in bepaalde lidstaten tegen te gaan, en waarbij wordt afgeweken van Gedelegeerde Verordening (EU) 2016/1149 van de Commissie

In afwijking van artikel 43 van Verordening (EU) nr. 1308/2013 kan de maatregel van artikel 2 van de onderhavige verordening worden gefinancierd in het kader van steunprogramma’s in de wijnsector.

In afwijking van artikel 44, lid 3, van Verordening (EU) nr. 1308/2013 kunnen de lidstaten tot 50 % van de op grond van artikel 2 van de onderhavige verordening en artikel 47 van Verordening (EU) nr. 1308/2013 verleende steun financieren met nationale betalingen.

Overeenkomstig de voorwaarden van dit artikel kan steun worden verleend voor de distillatie van wijn. Deze steun is evenredig, naar behoren gemotiveerd door de lidstaat en is gericht op de meest getroffen wijnen en productiegebieden, overeenkomstig de tweede alinea. De steun kan op nationaal of regionaal niveau worden toegepast voor rode of roséwijnen, afzonderlijk of voor beide kleuren samen, waarbij die wijnen al dan niet een beschermde oorsprongsbenaming of een beschermde geografische aanduiding kunnen hebben.

De lidstaten die besluiten deze maatregel uit te voeren, tonen voor elk type en elke kleur van de in aanmerking komende wijnen, op regionaal of nationaal niveau, naargelang het geval, aan dat zich een of meer van de volgende marktomstandigheden voordoen:

1. een aanzienlijke toename van de laatst beschikbare wijnvoorraden op productieniveau ten opzichte van de gemiddelde voorraad over dezelfde periode in de vijf voorgaande verkoopseizoenen, of ten opzichte van de gemiddelde voorraad over dezelfde periode in de vijf voorgaande verkoopseizoenen, de hoogste en de laagste waarde niet meegerekend;

2. een aanzienlijke daling van de gemiddelde marktprijs op productieniveau voor het lopende verkoopseizoen ten opzichte van de gemiddelde prijs over de drie voorgaande verkoopseizoenen, of ten opzichte van de gemiddelde prijs over de vijf voorgaande verkoopseizoenen, de hoogste en de laagste waarde van de jaargemiddelden niet meegerekend;

3. een aanzienlijke daling van de gecumuleerde verkoop op productieniveau voor het lopende verkoopseizoen ten opzichte van het gemiddelde over de drie voorgaande verkoopseizoenen voor dezelfde periode, of ten opzichte van het gemiddelde over de vijf voorgaande verkoopseizoenen, de hoogste en de laagste waarde van de gecumuleerde verkopen voor dezelfde periode niet meegerekend, mits die daling niet het gevolg is van een productiedaling.

De alcohol verkregen uit de in lid 1 bedoelde distillatie waarvoor steun wordt verleend, wordt uitsluitend gebruikt voor industriële doeleinden, zoals farmaceutische of desinfectiedoeleinden, of voor energiedoeleinden, teneinde concurrentieverstoring te voorkomen.

De begunstigden van de in lid 1 bedoelde steun zijn wijnondernemingen die de in deel II van bijlage VII bij Verordening (EU) nr. 1308/2013 bedoelde producten produceren of afzetten, wijnproducentenorganisaties, verenigingen van twee of meer producenten, brancheorganisaties en distilleerders van wijnbouwproducten.

Alleen de kosten van de levering van wijn aan distilleerders en van de distillatie van deze wijn komen voor steun in aanmerking. De in het kader van deze maatregel te distilleren wijn is van oorsprong uit de Unie en voldoet aan de voorschriften om in de Unie in de handel te worden gebracht en aan de desbetreffende productdossiers voor wijnen met een beschermde oorsprongsbenaming of een beschermde geografische aanduiding.

De lidstaten kunnen in hun nationale steunprogramma’s prioriteitscriteria voor de begunstigden vaststellen. Deze prioriteitscriteria berusten op de specifieke strategie en doelen van het steunprogramma en zijn objectief en niet-discriminerend.

De lidstaten stellen regels vast voor de aanvraagprocedure voor de in lid 1 bedoelde steun, waaronder regels voor:

1. de natuurlijke personen en rechtspersonen die aanvragen mogen indienen;

2. de indiening en selectie van aanvragen, ten minste wat betreft de termijnen voor de indiening van de aanvragen, voor het onderzoek van de geschiktheid van elke voorgestelde actie en voor de mededeling van de resultaten van de selectieprocedure aan de marktdeelnemers;

3. de verificatie van de naleving van de bepalingen inzake subsidiabele acties en de kosten als bedoeld in lid 4, en de prioriteitscriteria waar prioriteitscriteria van toepassing zijn;

4. de selectie van de aanvragen, ten minste wat betreft de weging voor elk prioriteitscriterium, waar prioriteitscriteria van toepassing zijn;

5. regelingen voor het betalen van voorschotten en het stellen van zekerheden.

De lidstaten stellen op basis van objectieve en niet-discriminerende criteria het bedrag van de aan begunstigden te verlenen steun vast. Het steunbedrag wordt, naargelang het geval, op regionaal of nationaal niveau vastgesteld voor elk type en elke kleur van de in lid 1 bedoelde in aanmerking komende wijnen. Het steunbedrag mag niet meer bedragen dan 80 % van de laagste maandelijkse gemiddelde prijs die in het verkoopseizoen 2022/2023 op productieniveau is geconstateerd in het betrokken gebied of op het grondgebied van de lidstaat voor elke soort en kleur van de in aanmerking komende wijnen. Wanneer geen geconstateerde marktprijzen beschikbaar zijn, kunnen deze door een bevoegde autoriteit van de betrokken lidstaat worden geraamd op basis van de beste beschikbare gegevens.

De artikelen 1, 2, 43, 48 tot en met 54 en 56 van Gedelegeerde Verordening (EU) 2016/1149 van de Commissie⁽¹⁾ en de artikelen 1, 2, 3, 19 tot en met 23, 25 tot en met 31, artikel 32, lid 1, tweede alinea, en de artikelen 33 tot en met 40 van Uitvoeringsverordening (EU) 2016/1150 van de Commissie⁽²⁾ zijn van overeenkomstige toepassing op de steun voor de crisisdistillatie van wijn.

Uiterlijk op 31 augustus 2023 stellen de lidstaten de Commissie in kennis van de soorten en de kleur van de in aanmerking komende wijnen en van de regio’s waar de maatregel zal worden toegepast, alsmede van de motivering ervan overeenkomstig lid 1, van de overeenkomstig lid 7 toe te passen compensatiebedragen, van de motivering daarvan en van de hoeveelheden die naar verwachting zullen worden gedistilleerd.

In afwijking van artikel 45, lid 3, van Verordening (EU) nr. 1308/2013 bedraagt de bijdrage van de Unie voor voorlichtings- of afzetbevorderingsmaatregelen in het begrotingsjaar 2023 ten hoogste 60 % van de subsidiabele uitgaven.

In afwijking van artikel 46, lid 6, van Verordening (EU) nr. 1308/2013 bedraagt de bijdrage van de Unie in de daadwerkelijke kosten van de herstructurering en omschakeling van wijngaarden in het begrotingsjaar 2023 maximaal 60 % van die kosten. In minder ontwikkelde gebieden bedraagt de bijdrage van de Unie in de herstructurerings- en omschakelingskosten maximaal 80 %.

In afwijking van artikel 47, lid 3, tweede zin, van Verordening (EU) nr. 1308/2013 bedraagt de steun voor groen oogsten in het begrotingsjaar 2023 niet meer dan 60 % van de totale rechtstreekse kosten waarmee de vernietiging of verwijdering van de druiventrossen gepaard gaat, en van het inkomstenverlies ten gevolge van die vernietiging of verwijdering.

In afwijking van artikel 50, lid 4, van Verordening (EU) nr. 1308/2013 zijn met betrekking tot de subsidiabele investeringskosten wat de steun betreft in het begrotingsjaar 2023 de volgende maximumpercentages van toepassing op de bijdrage van de Unie:

1. 60 % in minder ontwikkelde gebieden;

2. 50 % in andere dan minder ontwikkelde gebieden;

3. 80 % in de in artikel 349 van het Verdrag vermelde ultraperifere gebieden;

4. 75 % op de kleinere eilanden van de Egeïsche Zee, als gedefinieerd in artikel 1, lid 2, van Verordening (EU) nr. 229/2013 van het Europees Parlement en de Raad⁽³⁾.

In afwijking van artikel 22 van Gedelegeerde Verordening (EU) 2016/1149 mag in het begrotingsjaar 2023 groen oogsten gedurende twee of meer opeenvolgende jaren op hetzelfde perceel worden toegepast.

In afwijking van artikel 53, lid 1, van Gedelegeerde Verordening (EU) 2016/1149 geldt dat in het begrotingsjaar 2023:

1. de lidstaten kunnen toestaan dat begunstigden wijzigingen aan de oorspronkelijk goedgekeurde actie aanbrengen die uiterlijk op 15 oktober 2023 worden doorgevoerd, en dat zij die zonder voorafgaande toestemming van de bevoegde autoriteiten uitvoeren, op voorwaarde dat deze wijzigingen geen invloed hebben op de subsidiabiliteit van enig deel van de actie en de algemene doelstellingen ervan en op voorwaarde dat het totale bedrag van de goedgekeurde steun voor de actie niet wordt overschreden. De bevoegde autoriteit wordt door de begunstigden in kennis gesteld van die wijzigingen binnen de door de lidstaten vastgestelde termijnen;

2. de lidstaten, in naar behoren gemotiveerde gevallen, kunnen toestaan dat begunstigden wijzigingen indienen die uiterlijk op 15 oktober 2023 worden doorgevoerd en die de doelstelling wijzigen van de gehele actie die reeds is goedgekeurd in het kader van de maatregelen als bedoeld in de artikelen 45, 46, 50 en 51 van Verordening (EU) nr. 1308/2013, op voorwaarde dat alle lopende afzonderlijke handelingen die deel uitmaken van een gehele actie, worden voltooid. Die wijzigingen worden binnen de door de lidstaten vastgestelde termijn door de begunstigden aan de bevoegde autoriteit meegedeeld en vereisen de voorafgaande goedkeuring van de bevoegde autoriteit.

In afwijking van artikel 54, lid 1, van Gedelegeerde Verordening (EU) 2016/1149 wordt, wanneer een wijziging van een reeds goedgekeurde actie is ingediend bij en goedgekeurd door de bevoegde autoriteit overeenkomstig lid 2, punt b), van dit artikel, steun betaald voor de afzonderlijke handelingen die reeds zijn uitgevoerd in het kader van deze actie indien deze handelingen volledig zijn uitgevoerd en zijn onderworpen aan administratieve controles en, indien van toepassing, controles ter plaatse overeenkomstig hoofdstuk IV, afdeling 1, van Uitvoeringsverordening (EU) 2016/1150 van de Commissie⁽⁴⁾.

In afwijking van artikel 54, lid 4, derde, vierde, vijfde en zesde alinea, van Gedelegeerde Verordening (EU) 2016/1149 berekenen de lidstaten gedurende het begrotingsjaar 2023 voor betalingsaanvragen die uiterlijk op 15 oktober 2023 zijn ingediend, wanneer uit hoofde van artikel 46 van Verordening (EU) nr. 1308/2013 ondersteunde acties niet worden uitgevoerd op de totale oppervlakte waarvoor steun was aangevraagd, de te betalen steun op basis van de oppervlakte die is vastgesteld aan de hand van controles ter plaatse na de uitvoering.