Gelet op Verordening (EG) nr. 479/2008 van de Raad van 29 april 2008 houdende een gemeenschappelijke ordening van de wijnmarkt, tot wijziging van de Verordeningen (EG) nr. 1493/1999, (EG) nr. 1782/2003, (EG) nr. 1290/2005, (EG) nr. 3/2008 en tot intrekking van de Verordeningen (EEG) nr. 2392/86 en (EG) nr. 1493/1999(1), en met name op de artikelen 52, 56 en 63 en artikel 126, onder a),
In titel III, hoofdstuk IV, van Verordening (EG) nr. 479/2008 zijn de algemene regels vastgesteld voor de bescherming van oorsprongsbenamingen en geografische aanduidingen van bepaalde wijnbouwproducten.
Om te garanderen dat de in de Gemeenschap geregistreerde oorsprongsbenamingen en geografische aanduidingen aan de voorwaarden van Verordening (EG) nr. 479/2008 voldoen, moeten de aanvragen door de nationale autoriteiten van de betrokken lidstaat in het kader van een inleidende nationale bezwaarprocedure worden onderzocht. Vervolgens moeten controles worden verricht om te garanderen dat de aanvragen aan de voorwaarden van de onderhavige verordening voldoen, dat in alle lidstaten een eenvormige aanpak wordt gevolgd en dat de registratie van oorsprongsbenamingen en geografische aanduidingen niet nadelig is voor derden. Bijgevolg moeten uitvoeringsbepalingen worden vastgesteld met betrekking tot de aanvraag-, onderzoek-, bezwaar- en annuleringsprocedures die moeten worden gevolgd voor de oorsprongsbenamingen en de geografische aanduidingen van bepaalde wijnbouwproducten.
De voorwaarden waaronder een natuurlijke persoon of een rechtspersoon een registratieaanvraag kan indienen, moeten worden vastgesteld. Specifieke aandacht dient te gaan naar de afbakening van het betrokken gebied, waarbij zowel met het productiegebied als met de kenmerken van het product rekening moet worden gehouden. Elke producent die in het afgebakende geografische gebied is gevestigd, moet de geregistreerde naam kunnen gebruiken voor zover aan de voorwaarden van het productdossier wordt voldaan. Elk gebied moet op gedetailleerde, nauwkeurige en ondubbelzinnige wijze worden afgebakend zodat de producenten, de bevoegde autoriteiten en de controleorganen kunnen nagaan of de behandelingen wel degelijk in het afgebakende geografische gebied plaatsvinden.
Er moeten specifieke voorschriften worden vastgesteld met betrekking tot de registratie van oorsprongsbenamingen en geografische aanduidingen.
Dat een wijnbouwproduct met een oorsprongsbenaming of een geografische aanduiding in het afgebakende geografische gebied moet worden verpakt en dat ook de behandelingen in verband met de presentatie van het product in dat afgebakende geografische gebied moeten plaatsvinden, zijn beperkingen van het vrije verkeer van goederen en van de vrijheid van dienstverlening. In het licht van de jurisprudentie van het Hof van Justitie mogen dergelijke beperkingen alleen worden opgelegd als zij voor de bescherming van de reputatie van de oorsprongsbenaming of de geografische aanduiding noodzakelijk zijn, daarmee in verhouding zijn en daartoe geschikt zijn. Elke beperking moet naar behoren worden verantwoord vanuit het standpunt van het vrije verkeer van goederen en de vrijheid van dienstverlening.
Er moeten bepalingen worden vastgesteld betreffende de verplichte productie in het afgebakende gebied. In de Gemeenschap wordt namelijk in een beperkt aantal gevallen hiervan afgeweken.
Voorts moet worden omschreven welke gegevens moeten worden verstrekt om de band met de kenmerken van het geografische gebied en de invloed van die kenmerken op het eindproduct aan te tonen.
Als een oorsprongsbenaming of een geografische aanduiding in een communautair register wordt opgenomen, moet daarover informatie worden verstrekt aan al wie bij de handel betrokken is en aan de consument. Om ervoor te zorgen dat die informatie voor iedereen toegankelijk is, moet zij elektronisch beschikbaar zijn.
Om het specifieke karakter van wijn met een beschermde oorsprongsbenaming of geografische aanduiding te behouden en de regelgeving van de lidstaten nader op elkaar af te stemmen teneinde een gelijk speelveld voor de mededinging in de Gemeenschap te creëren, moet een communautair rechtskader voor de controle van dergelijke wijnen worden vastgesteld, waarmee de specifieke bepalingen van de lidstaten moeten stroken. Dergelijke controles moeten het mogelijk maken de traceerbaarheid van de betrokken producten te verbeteren en te specificeren welke aspecten moeten worden gecontroleerd. Om concurrentie te voorkomen moet permanent worden gecontroleerd en moeten de controles door onafhankelijke instanties worden verricht.
Met het oog op de coherente toepassing van Verordening (EG) nr. 479/2008 moeten modelformulieren worden opgesteld voor aanvragen, bezwaren, wijzigingen en annuleringen.
In titel III, hoofdstuk V, van Verordening (EG) nr. 479/2008 zijn de algemene regels vastgesteld voor het gebruik van beschermde traditionele aanduidingen met betrekking tot bepaalde wijnbouwproducten.
Het gebruik en de bescherming van bepaalde aanduidingen (andere dan oorsprongsbenamingen of geografische aanduidingen) voor de omschrijving van wijnbouwproducten, alsmede de desbetreffende regelgeving zijn gevestigde praktijken in de Gemeenschap. Deze traditionele aanduidingen roepen bij de consument de associatie op met een productie- of rijpingsmethode dan wel met een kwaliteit, een kleur, een plaats of een specifieke gebeurtenis die met de geschiedenis van de wijn verband houdt. Bijgevolg moet, om een eerlijke mededinging te garanderen en misleiding van de consument te voorkomen, een gemeenschappelijk kader worden vastgesteld voor de definiëring, de erkenning, de bescherming en het gebruik van dergelijke traditionele aanduidingen.
Voor producten uit derde landen mogen traditionele aanduidingen worden gebruikt op voorwaarde dat die aanduidingen voldoen aan dezelfde of gelijkwaardige voorwaarden als die welke aan de lidstaten worden gesteld om misleiding van de consumenten te voorkomen. Voorts moeten, aangezien tal van derde landen niet hetzelfde niveau van gecentraliseerde voorschriften hebben als het communautaire rechtsbestel, bepalingen betreffende „representatieve beroepsorganisaties” in derde landen worden vastgesteld om ervoor te zorgen dat dezelfde garanties worden geboden als die waarin de communautaire regels voorzien.
In titel III, hoofdstuk VI, van Verordening (EG) nr. 479/2008 zijn de algemene regels vastgesteld voor de etikettering en de presentatie van bepaalde wijnbouwproducten.
Bepaalde voorschriften inzake etikettering van levensmiddelen zijn vastgesteld bij Eerste Richtlijn 89/104/EEG van de Raad(2), Richtlijn 89/396/EEG van de Raad van 14 juni 1989 betreffende de vermeldingen of merktekens die het mogelijk maken de partij waartoe een levensmiddel behoort te identificeren(3), Richtlijn 2000/13/EG van het Europees Parlement en de Raad(4) en Richtlijn 2007/45/EG van het Europees Parlement en de Raad van 5 september 2007 tot vaststelling van regels betreffende nominale hoeveelheden voor voorverpakte producten(5). Deze voorschriften gelden ook voor wijnbouwproducten, tenzij in de betrokken richtlijnen uitdrukkelijk anders is bepaald.
Bij Verordening (EG) nr. 479/2008 is de etikettering van alle wijnbouwproducten geharmoniseerd en is het gebruik van andere aanduidingen dan die waarin de communautaire regelgeving uitdrukkelijk voorziet, toegestaan mits die aanduidingen juist zijn.
In Verordening (EG) nr. 479/2008 is bepaald dat de voorwaarden moeten worden vastgesteld voor het gebruik van bepaalde aanduidingen van onder meer de herkomst, de bottelaar, de producent, de importeur enz. Voor sommige van die aanduidingen moeten, met het oog op de soepele werking van de interne markt, communautaire regels worden vastgesteld. Deze regels moeten zo veel mogelijk gebaseerd zijn op bestaande bepalingen. Voor andere aanduidingen moet elke lidstaat voor de op zijn grondgebied geproduceerde wijnen met het Gemeenschapsrecht verenigbare regels vaststellen, om er aldus voor te zorgen dat die regels zo dicht mogelijk bij de producent tot stand komen. Deze regels moeten niettemin volledig transparant zijn.
In het belang van de consument moeten bepaalde verplichte gegevens binnen hetzelfde gezichtsveld op de recipiënt worden gegroepeerd, moeten voor de vermelding van het effectieve alcoholgehalte tolerantiegrenzen worden vastgesteld en moet rekening worden gehouden met het specifieke karakter van de betrokken producten.
De bestaande regels voor het gebruik van vermeldingen of merktekens op de etikettering die het mogelijk maken de partij te identificeren waartoe een levensmiddel behoort, hebben hun nut bewezen en moeten bijgevolg worden gehandhaafd.
De begrippen die naar de biologische productie van de druiven verwijzen, vallen uitsluitend onder Verordening (EG) nr. 834/2007 van de Raad van 28 juni 2007 inzake de biologische productie en de etikettering van biologische producten(6) en zijn van toepassing voor alle wijnbouwproducten.
Het gebruik van loodhoudende capsules om de sluiting van recipiënten waarin onder Verordening (EG) nr. 479/2008 vallende producten worden bewaard, te bedekken, moet verboden blijven om enerzijds elk gevaar voor verontreiniging, met name door toevallig contact met die capsules, en anderzijds elk risico voor milieuvervuiling met loodhoudend afval van die capsules te voorkomen.
Met het oog op de traceerbaarheid van de producten en de transparantie moeten nieuwe regels inzake de aanduiding van de herkomst worden ingevoerd.
Voor het gebruik van aanduidingen betreffende de wijndruivenrassen en het wijnoogstjaar bij wijnen zonder beschermde oorsprongsbenaming of geografische aanduiding zijn specifieke uitvoeringsbepalingen nodig.
Het gebruik van bepaalde typen flessen voor bepaalde producten is vanouds een gevestigd gebruik in de Gemeenschap en in derde landen. Doordat deze flessen reeds lang worden gebruikt, kunnen zij bij de consumenten associaties oproepen met bepaalde kenmerken of met een bepaalde oorsprong van een product. Het gebruik van deze typen flessen moet dus voor de betrokken wijnen worden voorbehouden.
Ook de voorschriften inzake de etikettering van wijnbouwproducten uit derde landen die in de Gemeenschap in de handel zijn, moeten zoveel mogelijk worden geharmoniseerd met de voor de communautaire wijnbouwproducten vastgestelde aanpak, teneinde misleiding van de consument en oneerlijke concurrentie tussen de producenten te voorkomen. Hierbij dient echter rekening te worden gehouden met de verschillen in productieomstandigheden, wijnbouwtradities en wetgeving in de betrokken derde landen.
Gelet op de verschillen tussen de onder deze verordening vallende producten en tussen de markten waarop zij worden verhandeld en gezien de verwachtingen van de consument moeten de voorschriften worden gedifferentieerd naargelang van de betrokken producten, met name wat betreft bepaalde facultatieve aanduidingen voor wijnen zonder beschermde oorsprongsbenaming of geografische aanduiding waarop toch namen van wijndruivenrassen en wijnoogstjaren worden vermeld als die wijnen via een certificeringsprocedure zijn erkend (de zogenoemde cépagewijnen). Daarom moeten, om binnen de categorie wijnen zonder BOB/BGA een onderscheid te maken tussen de wijnen die onder de subcategorie cépagewijnen vallen en die welke niet onder die subcategorie vallen, specifieke voorschriften voor het gebruik van facultatieve aanduidingen worden vastgesteld voor enerzijds wijnen met een beschermde oorsprongsbenaming of geografische aanduiding en anderzijds wijnen zonder beschermde oorsprongsbenaming of geografische aanduiding, er rekening mee houdend dat deze laatste ook cépagewijnen omvatten.
Er moeten maatregelen worden vastgesteld om de overgang van de vroegere wijnbouwregeling, met name Verordening (EG) nr. 1493/1999 van de Raad van 17 mei 1999 houdende een gemeenschappelijke ordening van de wijnmarkt(7), naar de bij de onderhavige verordening vastgestelde regeling te vergemakkelijken ten einde te voorkomen dat de marktdeelnemers onnodig worden belast. Om de marktdeelnemers die in de Gemeenschap of in een derde land zijn gevestigd, in staat te stellen aan de etiketteringsvoorschriften te voldoen, moet voor de aanpassing een overgangsperiode worden gelaten. Derhalve moeten bepalingen worden vastgesteld die garanderen dat producten die overeenkomstig de bestaande regels zijn geëtiketteerd, nog tijdens een overgangsperiode mogen worden verkocht.
Door de hiermee gepaard gaande administratieve lasten zijn sommige lidstaten niet in staat om de wettelijke en bestuursrechtelijke bepalingen vast te stellen die nodig zijn om tegen 1 augustus 2009 aan artikel 38 van Verordening (EG) nr. 479/2008 te voldoen. Om ervoor te zorgen dat de marktdeelnemers en de bevoegde autoriteiten geen nadeel van deze deadline ondervinden, moet een overgangsperiode worden gelaten en moeten overgangsbepalingen worden vastgesteld.
Deze verordening moet gelden onverminderd specifieke voorschriften die worden overeengekomen in het kader van overeenkomsten met derde landen die volgens de procedure van artikel 133 van het Verdrag worden gesloten.
De nieuwe uitvoeringsbepalingen voor titel III, hoofdstukken IV, V en VI, van Verordening (EG) nr. 479/2008 moeten de bestaande regelgeving ter uitvoering van Verordening (EG) nr. 1493/1999 vervangen. Verordening (EG) nr. 1607/2000 van de Commissie van 24 juli 2000 tot vaststelling van enige uitvoeringsbepalingen voor Verordening (EG) nr. 1493/1999 houdende een gemeenschappelijke ordening van de wijnmarkt(8), en in het bijzonder de titel betreffende in bepaalde gebieden voortgebrachte kwaliteitswijn, en Verordening (EG) nr. 753/2002 van de Commissie van 29 april 2002 tot vaststelling van uitvoeringsbepalingen van Verordening (EG) nr. 1493/1999 van de Raad wat betreft de omschrijving, de aanduiding, de aanbiedingsvorm en de bescherming van bepaalde wijnbouwproducten(9) moeten derhalve worden ingetrokken.
Bij artikel 128 van Verordening (EG) nr. 479/2008 wordt de bestaande regelgeving van de Raad in de wijnbouwsector, met inbegrip van die welke betrekking heeft op aspecten die door deze verordening worden bestreken, ingetrokken. Om handelsproblemen te voorkomen, een vlotte overgang voor de marktdeelnemers mogelijk te maken en de lidstaten een redelijke termijn te laten voor de vaststelling van een aantal uitvoeringsbepalingen, moet in overgangsperioden worden voorzien.
De uitvoeringsbepalingen die in de onderhavige verordening worden vastgesteld, moeten van toepassing worden met ingang van de datum waarop de hoofdstukken IV, V en VI van titel III van Verordening (EG) nr. 479/2008 van toepassing worden.
De in deze verordening vervatte maatregelen zijn in overeenstemming met het advies van het Beheerscomité voor de gemeenschappelijke ordening van de landbouwmarkten,