Home

Uitvoeringsbesluit van de Raad van 29 maart 2012 tot wijziging van Uitvoeringsbesluit 2011/344/EU tot verlening van financiële bijstand van de Unie aan Portugal (2012/224/EU)

Uitvoeringsbesluit van de Raad van 29 maart 2012 tot wijziging van Uitvoeringsbesluit 2011/344/EU tot verlening van financiële bijstand van de Unie aan Portugal (2012/224/EU)

DE RAAD VAN DE EUROPESE UNIE,

Gezien het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie,

Gezien Verordening (EU) nr. 407/2010 van de Raad van 11 mei 2010 houdende instelling van een Europees financieel stabilisatiemechanisme(1), en met name artikel 3, lid 2,

Gezien het voorstel van de Europese Commissie,

Overwegende hetgeen volgt:

  1. Overeenkomstig artikel 3, lid 9, van Uitvoeringsbesluit 2011/344/EU van de Raad(2) heeft de Commissie samen met het Internationaal Monetair Fonds en in contact met de Europese Centrale Bank voor de derde keer beoordeeld welke vorderingen de Portugese autoriteiten bij de uitvoering van de uit hoofde van het economische en financiële hervormings-programma („programma”) overeengekomen maatregelen maken, hoe doeltreffend deze zijn en welk economisch en sociaal effect ze sorteren.

  2. Uit de beoordeling is gebleken dat Portugal in toereikende mate aan de voorwaarden voor het vierde kwartaal van 2011 heeft voldaan. In 2011 is het overheidstekort gedaald tot onder het streefcijfer van 5,9 % van het bbp. Het wordt thans geraamd op zo'n 4 % van het bbp, zij het dankzij een exceptionele overdracht van circa 6 miljard EUR (zo'n 3,5 % van het bbp) van de bancaire pensioenfondsen aan het socialezekerheidsstelsel van de staat. De begroting van 2012 voldoet aan de programma-eis dat het tekort moet uitkomen op 4,5 % van het bbp. De beleidsinspanningen om het financiële stelsel te ondersteunen, worden voortgezet. De Portugese banken werken eraan om aan de strengere kapitaalvereisten te voldoen als bij het programma bepaald, rekening houdend met de implicaties van de eis van de Europese Bankautoriteit van een nieuwe tijdelijke kapitaalbuffer voor vorderingen op centrale overheden, het speciale programma voor inspectie ter plaatse en de overdracht van de bancaire pensioenfondsen aan het socialezekerheidsstelsel van de staat. De arbeids- en de productmarkthervormingen vorderen eveneens gestaag: met de sociale partners is overeenstemming bereikt over een brede, ambitieuze arbeidsmarkthervorming en er is bij het parlement een ingrijpende herziening van de mededingingsrechtskader ingediend die de voorwaarden zal scheppen voor een effectief handhavingsregime voor de mededinging. Momenteel wordt ingevolge een nieuwe kaderwet uitvoering gegeven aan het privatiseringsprogramma. Het energiebedrijf EDP en het energienetwerkbedrijf REN zijn verkocht. Er is inmiddels een strategie voor de herstructurering van staatsbedrijven. Het rechtskader voor overheidsopdrachten wordt verbeterd en de modernisering van het rechtskader voor de huizenmarkt is gaande. Bij de hervorming van het rechtssysteem worden goede vorderingen gemaakt.

  3. Gezien deze ontwikkelingen dient Uitvoeringsbesluit 2011/344/EU te worden gewijzigd,

HEEFT HET VOLGENDE BESLUIT VASTGESTELD:

Artikel 1

Artikel 3 van Uitvoeringsbesluit 2011/344/EU wordt als volgt gewijzigd:

  1. Lid 6 wordt vervangen door:

    „6.

    In lijn met de bepalingen van het memorandum van overeenstemming neemt Portugal in de loop van 2012 de volgende maatregelen:

    1. De onder b) en c) genoemde maatregelen ter grootte van ten minste 9,8 miljard EUR worden opgenomen in de begroting van 2012. Om eventuele gaten als gevolg van de budgettaire ontwikkelingen in 2012 te dichten, worden verdere maatregelen getroffen die met name betrekking hebben op de uitgaven-zijde. De regering stelt in maart een aanvullende begroting vast die rekening houdt met onder meer de implicaties van de overdracht van bancaire pensioen-fondsen aan het socialezekerheidsstelsel van de staat, de financiële overeen-komst met het autonome gebied Madeira, de budgettaire gevolgen van de verslechtering van de economische vooruitzichten, de lagere rentebetalingen en de strategie voor de vereffening van achterstallige schulden. In de aanvullende begroting blijft het streefcijfer voor het overheidstekort voor 2012 (4,5 % van het bbp) ongewijzigd.

    2. Portugal streeft ernaar de uitgaven in 2012 met ten minste 6,8 miljard EUR te verminderen, door middel van onder meer een vermindering van de lonen en tewerkstelling in de overheidssector; kortingen op pensioenuitkeringen; een ingrijpende reorganisatie van de centrale overheid, het wegwerken van over-lappingen en andere inefficiënties; het beperken van de overdrachten aan staatsbedrijven; het reorganiseren en verminderen van het aantal gemeenten en deelgemeenten; het doorvoeren van bezuinigingen op onderwijs en gezond-heidszorg; het verminderen van de overdrachten aan regionale en lokale overheden, en het terugschroeven van de kapitaaluitgaven en andere uitgaven, zoals in het programma is beschreven.

    3. Aan de ontvangstenzijde voert Portugal inkomstenverhogende maatregelen uit ter grootte van in totaal 3 miljard EUR ten uitvoer, onder meer door het verbreden van de btw-grondslagen door het aantal vrijstellingen te verminderen en door over te gaan tot een herindeling van de lijsten van goederen en diensten waarvoor verminderde, intermediaire en hogere tarieven gelden; het optrekken van de accijnzen; het verbreden van de grondslag van de vennootschaps- en de personenbelasting door een vermindering van fiscale aftrekposten en speciale regelingen; het gelijktrekken van de fiscale aftrekposten die in het kader van de personenbelasting op pensioenen en inkomen uit arbeid van toepassing zijn; en het hervormen van de vastgoedbelasting door het aantal vrijstellingen aanzien-lijk te verminderen. Deze maatregelen worden aangevuld met acties ter bestrijding van belastingontduiking, fiscale fraude en de informele economie.

    4. Portugal treft maatregelen om het beheer van de overheidsfinanciën te versterken. Portugal voert de in de nieuwe budgettaire kaderwet vervatte maatregelen uit, zoals de opzet van een budgettair middellangetermijnkader. Het begrotingskader op lokaal en op regionaal niveau wordt aanzienlijk verstevigd door met name de voorstelling van de basisopties om de desbetref-fende financieringswetten in overeenstemming te brengen met de eisen van de budgettaire kaderwet. Portugal intensiveert de rapportage over en de monitoring van de overheidsfinanciën en versterkt de regels en procedures voor de begrotingsuitvoering. De Portugese regering bereidt een strategie voor voor de validatie en vereffening van achterstallige schulden. De strategie bevat de prioriteitscriteria voor betalingen aan crediteuren, alsmede beheerregelingen die een billijk en transparant vereffeningsproces over de verschillende sectoren waarborgen. Portugal versterkt het juridisch en institutioneel kader voor de evaluatie van budgettaire risico’s voorafgaand aan de sluiting van een PPP-contract. Ook neemt Portugal een wet aan die de oprichting en werking van staatsbedrijven op centraal, regionaal en lokaal niveau regelt. Portugal sluit geen enkel nieuw PPP-contract of richt geen enkel nieuw staatsbedrijf op zolang de evaluaties en de nieuwe juridische structuur niet zijn ingevoerd.

    5. Het lokale overheidsbestuur in Portugal telt op dit ogenblik 308 gemeenten en 4 259 deelgemeenten. Portugal stelt een consolidatieplan op om deze entiteiten te reorganiseren en hun aantal aanzienlijk te verminderen. Deze wijzigingen worden van kracht aan het begin van de volgende lokale verkiezingscyclus.

    6. Portugal moderniseert het inkomstenbeheer door een enkele entiteit in het leven te roepen, het aantal gemeentelijke diensten te reduceren en de resterende knelpunten aan te pakken in de regeling voor het aantekenen van beroep tegen de fiscus.

    7. Portugal past de financiële regeling met het autonome gebied Madeira toe.

    8. Portugal treft maatregelen om de efficiëntie en houdbaarheid van staats-bedrijven op centraal, regionaal en lokaal niveau te verbeteren. Portugal voert een strategie in voor een herstructurering en verlaging van de schuld van staatsbedrijven en voor een verbetering van de marktfinancieringsomstandig-heden. Met deze strategie bereikt Portugal tegen het einde van 2012 een operationeel evenwicht op sectorniveau.

    9. Portugal gaat door met de uitvoering van het privatiseringsprogramma. Met name wordt het overheidsbelang in GALP, TAP en ANA in 2012 verkocht en wordt gestart met de privatisering van de vrachtdivisie van Comboios de Portugal en Correios de Portugal alsmede van een aantal kleinere bedrijven. Er wordt een strategie voor Parpública uitgewerkt waarbij wordt gekeken naar een geleidelijke opheffing of een samenvoeging ervan met de overheid.

    10. Portugal voert wetgeving tot hervorming van het werkloosheidsverzekerings-stelsel in; deze wetgeving voorziet onder meer in het beperken van de maximumduur van de werkloosheidsuitkeringen; het begrenzen van de werkloosheidsuitkeringen tot 2,5 maal de socialebijstandindex; het verlagen van de uitkeringen over de duur van de werkloosheid; het reduceren van de minimumduur van de bijdrageperiode en het uitbreiden van de werkloos-heidsverzekering tot bepaalde categorieën van zelfstandigen.

    11. De Portugese regering werkt een voorstel uit om het systeem van ontslag-vergoedingen aan te passen en deze terug te brengen tot het gemiddelde in de Unie van 8-12 dagen per werkjaar, en om een compensatiefonds voor ontslag-vergoedingen te vormen.

    12. De regelingen voor de vergoeding van overwerk worden versoepeld en de flexibiliteit van werktijdregelingen wordt vergroot.

    13. Portugal bevordert loonontwikkelingen die stroken met het streven om de werkgelegenheidsschepping te stimuleren en het concurrentievermogen van het bedrijfsleven te verbeteren teneinde macro-economische onevenwichtigheden te corrigeren. Tijdens de programmaperiode gaan de minimumlonen pas omhoog als dat in het licht van economische en arbeidsmarktontwikkelingen gerechtvaardigd is. Er worden maatregelen genomen om de zwakke punten in de huidige loononderhandelingsprocessen aan te pakken, zoals wetgeving om de criteria en voorwaarden voor de uitbreiding van collectieve loonovereen-komsten te herdefiniëren en om de sluiting van overeenkomsten op onder-nemingsniveau te faciliteren. Tot dan wordt de toepassing van de uitbreidingen opgeschort.

    14. Het actieve arbeidsmarktbeleid wordt geïntensiveerd op basis van een evaluatie van de huidige praktijken en het in het leven roepen van een afgesproken actieplan.

    15. Er wordt een actieplan opgesteld om de kwaliteit van het secundair en het beroepsonderwijs en de beroepsopleiding te verbeteren.

    16. De werking van het rechtssysteem wordt verbeterd door de maatregelen uit te voeren die in het kader van het stappenplan voor de justitiële hervorming zijn voorgesteld, alsook door de achterstallige rechtszaken te behandelen en door te lichten teneinde maatregelen vast te stellen om de gerechtelijke achterstand weg te werken en alternatieve geschillenbeslechting te bevorderen.

    17. Portugal stelt de economie verder open voor concurrentie. De Portugese regering neemt de nodige maatregelen om ervoor te zorgen dat belemmeringen voor het vrij verkeer van kapitaal niet door eigen toedoen ontstaan, en met name dat de Portugese ministeries of andere overheidsorganen in hun hoedanigheid van aandeelhouder geen regelingen treffen die het vrij verkeer van kapitaal kunnen belemmeren of van invloed kunnen zijn op de zeggen-schap over het management van bedrijven. De professionele dienstverlening wordt geliberaliseerd door het beroepskwalificatiekader te verbeteren en door restricties op gereglementeerde beroepen op te heffen. Wat de bouw- en de vastgoedactiviteiten betreft, verlicht Portugal de eisen die gesteld worden aan dienstverleners die vanuit het buitenland opereren, en evalueert het de belemmeringen voor de vestiging van dienstverleners.

    18. Het mededingings- en regelgevende kader wordt verbeterd. Portugal maakt de belangrijkste nationale toezichthoudende autoriteiten onafhankelijker en geeft hun meer middelen. Het voert de mededingingswet in om de mededingings-regels sneller en effectiever te kunnen handhaven, en maakt de speciale rechtbank voor mededinging, regelgeving en toezicht operationeel.

    19. In de energiesector neemt Portugal maatregelen om de markttoegang te vergemakkelijken en de totstandkoming van de Iberische gasmarkt te bevorderen, en zet het verdere stappen om het derde EU-energiepakket volledig om te zetten. Portugal neemt maatregelen om de steun- en compensatieregelingen voor de elektriciteitsproductie te herzien. Portugal neemt maatregelen om buitensporige huren te verlagen en de tariefschuld uiterlijk in 2020 te elimineren, waarbij het zich richt op compensatieregelingen voor de stroomgarantie, op de bijzondere regeling (hernieuwbare energie, behalve die waarvoor concessies zijn verleend in het kader van aanbestedings-mechanismen, en warmtekrachtkoppeling) en op de gewone regeling („CMEC's” en „CAE's”).

    20. Met betrekking tot andere netwerkindustrieën, en met name vervoer, tele-communicatie en postdiensten, neemt Portugal aanvullende maatregelen ter bevordering van de concurrentie en de flexibiliteit.

    21. Portugal stelt de herziene code voor overheidsopdrachten vast om een concurrerender ondernemingsklimaat te scheppen en de efficiëntie van de overheidsbestedingen te verhogen.

    22. Portugal voert wetgeving voor de huurwoningmarkt in waarbij de verplichtingen van de eigenaren en huurders verder worden uitgebalanceerd, renovaties sterker worden gestimuleerd en de markt flexibeler en dynamischer wordt gemaakt.”.

  2. Lid 8 wordt als volgt gewijzigd:

    1. punten b) en c) worden vervangen door:

      1. nauwlettend volgen van de plannen van de banken om uiterlijk eind 2012 uit te komen op een core tier 1-ratio van 10 %. Aan de kapitaalvereisten die voort-vloeien uit de eis van de Europese Bankautoriteit om overheidsschuld op basis van marktprijzen te waarderen, en aan de kapitaalimplicaties van het speciale programma voor inspectie ter plaatse en de overdracht van de bancaire pensioenfondsen aan het socialezekerheidsstelsel van de staat wordt in juni 2012 voldaan. Indien banken de drempels voor de kapitaalvereisten niet op tijd halen, kunnen zij de overheid vragen tijdelijk kapitaal te verstrekken, dat voor privébanken beschikbaar dient te zijn middels de faciliteit voor solvabiliteits-steun aan banken ter grootte van 12 miljard EUR die in het kader van het programma is ingesteld;

      2. ervoor zorgen dat de schuldhefboom van de banksector op een evenwichtige en ordelijke wijze wordt afgebouwd, hetgeen van cruciaal belang blijft in het streven om financieringsonevenwichtigheden structureel weg te werken. De financieringsplannen van de banken zijn erop gericht de ratio kredieten/deposito’s terug te dringen tot een indicatieve waarde van circa 120 % aan het einde van het programma en mogelijk minder afhankelijk te worden van financiering door het Eurosysteem gedurende de looptijd van het programma. Deze financieringsplannen worden elk kwartaal geëvalueerd;”;

    2. punten e) en f) worden vervangen door:

      1. ervoor zorgen dat de staatsbank Caixa Geral de Depósitos (CGD) wordt gestroomlijnd teneinde de kapitaalbasis van haar kernactiviteiten als bank in de vereiste mate te verbreden. Verwacht wordt dat de rechtstreekse verkoop van haar verzekeringstak aan een eindkoper in 2012 plaatsvindt en dat daarmee deels kan worden voorzien in de additionele kapitaalbehoeften van dat jaar, terwijl CGD verdere inspanningen levert om niet-strategische activa af te stoten. Voor zover uiterlijk eind juni 2012 niet uit groepsinterne bronnen aan deze behoeften kan worden voldaan, ontvangt CGD overheidskapitaalsteun uit kasreserves van buiten de faciliteit voor solvabiliteitssteun aan banken;

      2. ervoor zorgen dat de opbrengsten uit de gedeeltelijke overdracht van de bancaire pensioenfondsen aan het socialezekerheidsstelsel van de staat overeenkomstig de staatssteunregels van de Unie worden gebruikt. De Portugese regering draagt, op basis van strenge toelaatbaarheidscriteria, verplichtingen over van ten hoogste 3 miljard EUR van de banken aan de overheid, waarbij de contractuele verplichtingen van de debiteur ongewijzigd blijven;”;

    3. punt g) wordt vervangen door:

      1. ontwikkelen en toepassen van een effectievere strategie voor de terugvordering van de probleemactiva van „special purpose vehicles”, teneinde de opbrengsten binnen een redelijk tijdsbestek zo hoog mogelijk te doen uitvallen voor de belastingbetaler;”;

    4. punt i) wordt vervangen door:

      1. ervoor zorgen dat de banken de beschikbare resultaten van het speciale programma voor inspectie ter plaatse in de stresstestexercitie met een core tier 1-drempel van 6 % opnemen.”;

    5. punt j) wordt geschrapt.

Artikel 2

Dit besluit is gericht tot de Portugese Republiek.

Gedaan te Brussel, 29 maart 2012.

Voor de Raad

De voorzitter

N. Wammen