Uitvoeringsbesluit (EU) 2016/645 van de Commissie van 22 april 2016 betreffende bepaalde beschermende maatregelen tegen nodulaire dermatose in Bulgarije (Kennisgeving geschied onder nummer C(2016) 3261) (Slechts de tekst in de Bulgaarse taal is authentiek) (Voor de EER relevante tekst)

DE EUROPESE COMMISSIE,

Gezien het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie,

Gezien Richtlijn 89/662/EEG van de Raad van 11 december 1989 inzake veterinaire controles in het intracommunautaire handelsverkeer in het vooruitzicht van de totstandbrenging van de interne markt⁽¹⁾, en met name artikel 9, lid 4,

Gezien Richtlijn 90/425/EEG van de Raad van 26 juni 1990 inzake veterinaire en zoötechnische controles in het intracommunautaire handelsverkeer in bepaalde levende dieren en producten in het vooruitzicht van de totstandbrenging van de interne markt⁽²⁾, en met name artikel 10, lid 4,

Gezien Richtlijn 92/119/EEG van de Raad van 17 december 1992 tot vaststelling van algemene communautaire maatregelen voor de bestrijding van bepaalde dierziekten en van specifieke maatregelen ten aanzien van de vesiculaire varkensziekte⁽³⁾, en met name artikel 14, lid 2,

Gezien Richtlijn 2002/99/EG van de Raad van 16 december 2002 houdende vaststelling van veterinairrechtelijke voorschriften voor de productie, de verwerking, de distributie en het binnenbrengen van voor menselijke consumptie bestemde producten van dierlijke oorsprong⁽⁴⁾, en met name artikel 4, lid 3,

Overwegende hetgeen volgt:

1. Nodulaire dermatose is een voornamelijk door een vector overgedragen virusziekte van runderen die wordt gekenmerkt door ernstige verliezen bij vatbare dieren en die het potentieel heeft zich erg snel te verspreiden, met name via verplaatsingen van en handel in vatbare levende dieren en daarvan verkregen producten. Nodulaire dermatose vormt geen bedreiging voor de volksgezondheid aangezien het virus niet op mensen kan worden overgedragen.

2. Richtlijn 92/119/EEG bevat algemene maatregelen voor de bestrijding van bepaalde dierziekten, waaronder nodulaire dermatose. Hieronder vallen de maatregelen die moeten worden genomen als nodulaire dermatose in een bedrijf wordt vermoed en bevestigd. De maatregelen die moeten worden genomen omvatten de afbakening van beschermings- en toezichtsgebieden rond de uitbraken en andere extra maatregelen om verspreiding van de ziekte te bestrijden. In het geval van een uitbraak van nodulaire dermatose voorzien die maatregelen ook in noodinenting.

3. In artikel 14, lid 2, van Richtlijn 92/119/EEG is bepaald dat wanneer de betrokken epizoötie in een bepaald gebied een uitzonderlijk ernstig karakter heeft, alle door de betrokken lidstaten te nemen extra maatregelen worden vastgesteld volgens de comitéprocedure.

4. Op 12 april 2016 heeft Bulgarije de Commissie in kennis gesteld van de vermoedelijke aanwezigheid van nodulaire dermatose in twee rundveebedrijven, respectievelijk gelegen in de dorpen Voden en Chernogorovo in de gemeente Dimitrovgrad in de regio Haskovo in het centraal-zuidelijke deel van Bulgarije, op ongeveer 80 km van de grenzen met de buurlanden. Op 13 april 2016 heeft Bulgarije kennis gegeven van de bevestiging van de twee uitbraken van nodulaire dermatose, alsook van het vermoeden van de aanwezigheid van nodulaire dermatose in de buurgemeente Vodenicharovo in de regio Stara Zagora. Op 15 april 2016 heeft Bulgarije nieuwe uitbraken bevestigd in het dorp Bialo Pole, gelegen in de regio Stara Zagora, en in de dorpen Radievo en Marijno in de regio Haskovo.

5. Bulgarije heeft in Richtlijn 92/119/EEG bepaalde maatregelen genomen, met name de afbakening van beschermings- en toezichtsgebieden rond de uitbraken, als vastgesteld in artikel 10 van die richtlijn, en het heeft de verplaatsingen beperkt van vatbare dieren binnen de twee getroffen regio's en, als voorzorgsmaatregel, in de naburige regio's Burgas, Yambol, Sliven, Kardzhali, Plovdiv, Pazardjik, Smolyan, Blagoevgrad, Kjustendil, Pernik, het district Sofia en de stad Sofia. Het toezicht is in het hele land verscherpt.

6. Aangezien het risico bestaat dat het nodulaire-dermatosevirus zich naar andere gebieden van Bulgarije en naar andere lidstaten verspreidt, met name via de handel in levende runderen en in levende producten daarvan, moeten op de verplaatsingen van bepaalde wilde herkauwers en het in de handel brengen van bepaalde producten afkomstig van runderen controles worden uitgevoerd.

7. In dit besluit moeten de definities van artikel 2 van Richtlijn 92/119/EEG, artikel 2 van Richtlijn 64/432/EEG van de Raad⁽⁵⁾ en artikel 2 van Richtlijn 92/65/EEG van de Raad⁽⁶⁾ worden gebruikt. Het is echter eveneens noodzakelijk om in dit besluit een aantal specifieke definities vast te stellen.

8. Het is noodzakelijk het deel van het grondgebied van Bulgarije te omschrijven dat wordt geacht vrij te zijn van nodulaire dermatose en niet onder de beperkingen van Richtlijn 92/119/EEG van de Raad en dit besluit valt. Het is derhalve noodzakelijk het beperkingsgebied in de bijlage bij dit besluit te omschrijven, waarbij rekening moet worden gehouden met het risico op verspreiding van nodulaire dermatose. De geografische grenzen van dat beperkingsgebied moeten zijn gebaseerd op het risico en op het resultaat van de tracering van eventuele contacten met het besmette bedrijf, de mogelijke rol van de vectoren en de mogelijkheid om voldoende controles uit te voeren op de verplaatsing van dieren van vatbare soorten en van producten afkomstig van die dieren. Het beperkingsgebied moet elk overeenkomstig Richtlijn 92/119/EEG vastgesteld beschermings- en toezichtsgebied omvatten. Op basis van de door Bulgarije verstrekte informatie moet het volledige grondgebied van de regio's Haskovo en Stara Zagora in Bulgarije het in de bijlage bij dit besluit omschreven beperkingsgebied omvatten.

9. Het is ook noodzakelijk om voor het in de bijlage bij dit besluit vast te stellen beperkingsgebied te voorzien in bepaalde beperkingen op de verzending van dieren van vatbare soorten en levende producten daarvan, alsook in beperkingen op het in de handel brengen van bepaalde producten van dierlijke oorsprong en dierlijke bijproducten.

10. Wat het risico van verspreiding van nodulaire dermatose betreft, houden verschillende producten een verschillend risiconiveau in. Zoals aangegeven in het wetenschappelijk advies van de Europese Autoriteit voor voedselveiligheid (EFSA) over nodulaire dermatose⁽⁷⁾ vormen de verplaatsing van levende runderen, rundersperma en ongelooide huiden van besmette runderen een groter risico qua blootstelling en gevolgen dan andere producten zoals melk en zuivelproducten, behandelde huiden of vers vlees, vleesbereidingen en vleesproducten van runderen waarvoor wetenschappelijk of experimenteel bewijsmateriaal met betrekking tot hun rol in de overbrenging van de ziekte ontbreekt. De in dit besluit vast te stellen maatregelen moeten daarom evenwichtig zijn en proportioneel met het risico.

11. De verplaatsingen van levende runderen uit het in de bijlage bij dit besluit vast te stellen beperkingsgebied in Bulgarije moeten worden verboden om de verspreiding van nodulaire dermatose te voorkomen. Volgens de Wereldorganisatie voor diergezondheid (OIE) en het wetenschappelijk advies van de EFSA over nodulaire dermatose spelen wilde fauna, d.w.z. bepaalde exotische wilde herkauwers, mogelijk een rol in de overbrenging van nodulaire dermatose, met name in Afrika waar die ziekte endemisch is. Daarom moeten bepaalde preventieve maatregelen ook van toepassing zijn op wilde herkauwers. Bij gebrek aan meer specifieke voorschriften in de wetgeving van de Unie moeten in dit kader de in de Gezondheidscode voor landdieren van de OIE (OIE Terrestrial Animal Health Code)⁽⁸⁾ vastgestelde relevante internationale normen voor dergelijke verplaatsingen worden toegepast.

12. Omdat Bulgarije heeft verzocht om een vrijstelling van het verbod op de verzending van runderen met het oog op onmiddellijke slachting uit bedrijven die in het beperkingsgebied buiten de beschermings- en toezichtsgebieden zijn gevestigd, en omdat artikel 11.11.5 van de Gezondheidscode voor landdieren van de OIE voorziet in een dergelijke vrijstelling, is het passend de verzending van dergelijke zendingen onder bepaalde voorwaarden toe te staan.

13. De overbrenging van nodulaire dermatose via sperma en embryo's van runderen kan evenmin worden uitgesloten. Daarom moeten in verband met deze producten bepaalde beschermende maatregelen worden uitgevaardigd. Bij gebrek aan EU-normen moeten hiervoor het wetenschappelijk advies van de EFSA over nodulaire dermatose en de relevante aanbevelingen van de Gezondheidscode voor landdieren van de OIE worden toegepast.

14. Volgens het wetenschappelijk advies van de EFSA over nodulaire dermatose is de overbrenging van het nodulaire-dermatosevirus via sperma, natuurlijke dekking of kunstmatige inseminatie experimenteel aangetoond en is het nodulaire-dermatosevirus al geïsoleerd uit het sperma van experimenteel besmette stieren. Daarom moet het winnen en gebruiken van sperma van runderen uit het beperkingsgebied worden verboden.

15. Volgens artikel 4.7.14 van de Gezondheidscode voor landdieren van de OIE wordt nodulaire dermatose overeenkomstig het handboek van de International Embryo Transfer Society ingedeeld in categorie 4: ziekten en ziekteverwekkers waarvoor onderzoek is of wordt gedaan, waaruit blijkt dat er nog geen conclusies kunnen worden getrokken met betrekking tot het niveau van het risico van overbrenging of dat het risico van overbrenging middels de transplantatie van embryo's mogelijk niet verwaarloosbaar is, zelfs als er tussen verzameling en transplantatie correct met de embryo's wordt omgegaan zoals omschreven in het handboek. Daarom moet het verzamelen en gebruiken van embryo's van runderen uit het beperkingsgebied worden verboden.

16. Er bestaat geen wetenschappelijk of experimenteel bewijs waaruit kan worden afgeleid dat het nodulaire-dermatosevirus via vers vlees, vleesbereidingen of vleesproducten naar dieren van vatbare soorten wordt overgedragen. Hoewel uit het wetenschappelijke advies van de EFSA over nodulaire dermatose blijkt dat het nodulaire-dermatosevirus gedurende een niet-bepaalde periode in vlees kan overleven, zou het huidige verbod van de Unie op het voederen van herkauwers met proteïnen van herkauwers de mogelijkheid van een onwaarschijnlijke mondelinge overbrenging van het nodulaire-dermatosevirus uitsluiten. Om elk risico op verspreiding van nodulaire dermatose te vermijden, mag het in de handel brengen van vers vlees, vleesbereidingen en vleesproducten van uit het in de bijlage bij dit besluit vast te stellen beperkingsgebied afkomstige runderen alleen worden toegestaan als het gaat om vers vlees verkregen van runderen uit ziektevrije bedrijven die zich in het beperkingsgebied buiten de vastgestelde beschermings- en toezichtsgebieden bevinden. Dergelijk vlees mag alleen op het grondgebied van Bulgarije in de handel worden gebracht.

17. Daarnaast moet de verzending van zendingen vers vlees, verkregen van dieren die zijn gehouden en geslacht buiten het beperkingsgebied, alsmede vleesbereidingen en vleesproducten als gedefinieerd in bijlage I, punt 7.1, bij Verordening (EG) nr. 853/2004 van het Europees Parlement en de Raad⁽⁹⁾, en van behandelde magen, blazen en darmen als gedefinieerd in bijlage I, punt 7.9, bij Verordening (EG) nr. 853/2004, die één van de in bijlage II, deel 4, bij Beschikking 2007/777/EG van de Commissie⁽¹⁰⁾ vastgestelde behandelingen hebben ondergaan en die van dergelijk vers vlees zijn verkregen en in inrichtingen in het beperkingsgebied zijn verwerkt, onder bepaalde voorwaarden worden toegestaan.

18. Colostrum, melk en zuivelproducten die als diervoeder worden gebruikt, spelen mogelijk een belangrijke rol in de verspreiding van nodulaire dermatose, met name indien het colostrum, de melk en de zuivelproducten niet voldoende met warmte zijn behandeld of aangezuurd om het nodulaire-dermatosevirus te inactiveren.

19. In haar wetenschappelijk advies over de risico's voor de diergezondheid van het voederen van dieren met gebruiksklare zuivelproducten zonder verdere behandeling⁽¹¹⁾ heeft de EFSA bepaalde methoden die het risico op de verspreiding van nodulaire dermatose via melk en zuivelproducten kunnen verkleinen, nader beschreven. Daarom moeten het in de handel brengen en de verzending van zendingen melk en zuivelproducten voor menselijk gebruik, verkregen uit dieren die zijn gehouden in het beperkingsgebied, onder bepaalde voorwaarden worden toegestaan.

20. In Verordening (EU) nr. 142/2011 van de Commissie⁽¹²⁾ zijn de uitvoeringsvoorschriften voor Verordening (EG) nr. 1069/2009 van het Europees Parlement en de Raad⁽¹³⁾ vastgesteld, met inbegrip van de eisen voor de veilige verwerking van dierlijke bijproducten en afgeleide producten. Om te voorkomen dat nodulaire dermatose zich verspreidt, moet het in de handel brengen van niet-verwerkte dierlijke bijproducten worden verboden. Verwijzingen naar verwerkte dierlijke bijproducten in dit besluit moeten als verwijzingen naar de in Verordening (EU) nr. 142/2011 vastgestelde normen voor diergezondheid worden beschouwd.

21. In het geval van een uitbraak van nodulaire dermatose voorziet artikel 19 van Richtlijn 92/119/EEG in de mogelijkheid van inenting tegen die ziekte. Bulgarije heeft niet uitgesloten over te gaan tot noodinenting tegen nodulaire dermatose. Het risico van verspreiding van die ziekte via ingeënte dieren en producten daarvan is anders dan de risico's van verspreiding via niet-ingeënte dieren die de ziekte mogelijk in incubatie hebben. Het is daarom noodzakelijk voorwaarden vast te stellen voor de verplaatsing van ingeënte runderen en voor het in de handel brengen van producten afkomstig van dergelijke dieren.

22. De wetenschappelijke kennis over nodulaire dermatose is onvolledig. Ingeënte runderen zijn beschermd tegen klinische symptomen van die ziekte maar zijn niet noodzakelijkerwijs beschermd tegen besmetting en niet alle ingeënte dieren reageren met immuniteit. Daarom mogen dergelijke dieren na een periode van minstens 28 dagen volgend op de inenting rechtstreeks voor onmiddellijke slachting naar slachthuizen op Bulgaars grondgebied worden verzonden.

23. Bijgevolg kunnen daarvan verkregen vers vlees, vleesbereidingen en vleesproducten die een niet-specifieke behandeling hebben ondergaan een niet te verwaarlozen risico vormen van verspreiding van nodulaire dermatose. Daarom is het gerechtvaardigd om het in de handel brengen van vers vlees van runderen en vatbare wilde hoefdieren, en van daarvan verkregen vleesbereidingen en vleesproducten, te beperken tot het grondgebied van Bulgarije, op voorwaarde dat op dergelijke producten een speciaal, niet-ovaal, merk wordt aangebracht dat niet kan worden verward met het gezondheidsmerk voor vers vlees in bijlage I, sectie I, hoofdstuk III, bij Verordening (EG) nr. 854/2004 van het Europees Parlement en de Raad⁽¹⁴⁾, noch met het identificatiemerk voor vleesbereidingen en vleesproducten bestaande uit of bevattende vlees van runderen in bijlage II, sectie I, bij Verordening (EG) nr. 853/2004.

24. Een specifieke behandeling van vleesproducten in hermetisch afgesloten recipiënten tot een Fo-waarde van drie of meer, en een behandeling van melk en zuivelproducten als beschreven in bijlage IX, deel A, punten 1.1 tot en met 1.5, bij Richtlijn 2003/85/EG van de Raad⁽¹⁵⁾, inactiveren het nodulaire-dermatosevirus voldoende in dergelijke voor menselijke consumptie bestemde producten; bijgevolg moet het worden toegestaan dergelijke vleesproducten, melk en zuivelproducten op het hele grondgebied van Bulgarije en in de andere lidstaten in de handel te brengen en naar derde landen te verzenden.

25. De in dit besluit vervatte maatregelen zijn in overeenstemming met het advies van het Permanent Comité voor planten, dieren, levensmiddelen en diervoeders,

HEEFT HET VOLGENDE BESLUIT VASTGESTELD: