Gezien Verordening (EU) nr. 952/2013 van het Europees Parlement en van de Raad van 9 oktober 2013 tot vaststelling van het douanewetboek van de Unie(1), en met name artikel 8, lid 1, onder b), en artikel 17,
Overeenkomstig artikel 6, lid 1, van Verordening (EU) nr. 952/2013 (hierna "het wetboek" genoemd) moeten alle uitwisselingen van informatie, zoals aangiften, aanvragen of beschikkingen tussen douaneautoriteiten onderling en tussen marktdeelnemers en douaneautoriteiten, alsmede de door de douanewetgeving vereiste opslag van die informatie, met behulp van elektronische gegevensverwerkingstechnieken geschieden.
Bij Uitvoeringsbesluit (EU) 2016/578 van de Commissie(2) is het werkprogramma vastgesteld voor de implementatie van de voor de toepassing van het wetboek vereiste elektronische systemen, die worden ontwikkeld in het kader van de projecten die in deel II van de bijlage bij dat besluit zijn vermeld.
Er moeten belangrijke technische regelingen voor de werking van de elektronische systemen worden gespecificeerd, zoals regelingen voor het ontwikkelen, het testen en de uitrol, en voor het onderhoud en de wijzigingen die in de elektronische systemen moeten worden ingevoerd. Daarnaast moeten er nadere regelingen worden gespecificeerd met betrekking tot de bescherming van gegevens, het bijwerken van gegevens, het beperken van de gegevensverwerking en de eigendom en veiligheid van systemen.
Om de rechten en belangen van de Unie, de lidstaten en de marktdeelnemers veilig te stellen, is het van belang om procedureregels vast te leggen en voor alternatieve oplossingen te zorgen wanneer er sprake is van een tijdelijke storing van de elektronische systemen.
Het systeem Douanebeschikkingen, dat in het kader van het in Uitvoeringsbesluit (EU) 2016/578 genoemde project DWU-systeem Douanebeschikkingen is ontwikkeld, strekt tot harmonisering van het aanvraag-, besluitvormings- en beheerproces voor douanebeschikkingen in de gehele Unie door alleen elektronische gegevensverwerkingstechnieken te gebruiken. Er moeten daarom regels worden vastgelegd voor het beheer van dat elektronische systeem. De reikwijdte van het systeem moet worden bepaald op basis van de via dit systeem aangevraagde, afgegeven en beheerde douanebeschikkingen. Er moeten nadere bepalingen worden vastgesteld voor de gemeenschappelijke componenten (een EU-portaal voor ondernemers, een centraal systeem voor het beheer van douanebeschikkingen en een klantenreferentiesysteem) en de nationale componenten (een nationaal portaal voor ondernemers en een nationaal klantenreferentiesysteem) van het systeem door de functies en interconnecties van de componenten te specificeren.
Verder moeten er regels worden vastgelegd ten aanzien van de gegevens met betrekking tot vergunningen die reeds in de bestaande elektronische systemen zijn opgeslagen, zoals in het systeem voor lijndiensten en in nationale systemen, en die naar het systeem Douanebeschikkingen moeten worden gemigreerd.
Het systeem voor uniform gebruikersbeheer en digitale handtekeningen, dat in het kader van het in Uitvoeringsbesluit (EU) 2016/578 genoemde project Directe toegang voor ondernemers tot de Europese informatiesystemen (uniform gebruikersbeheer & digitale handtekening) wordt ontwikkeld, is gericht op het beheer van het authenticatie- en toegangsverificatieproces voor marktdeelnemers en andere gebruikers. Er moeten nadere bepalingen ten aanzien van de reikwijdte en de kenmerken van het systeem worden vastgelegd, waarin de verschillende (gemeenschappelijke en nationale) componenten van het systeem, en de functies en interconnecties van deze componenten, worden gedefinieerd. De functionaliteit "digitale handtekening" is in het kader van het systeem voor uniform gebruikersbeheer en digitale handtekeningen echter nog niet beschikbaar. Daarom kunnen er in de onderhavige verordening geen nadere bepalingen met betrekking tot deze functionaliteit worden vastgesteld.
Het Europese systeem betreffende bindende tariefinlichtingen (EBTI) dat in het kader van het in Uitvoeringsbesluit (EU) 2016/578 genoemde project DWU Bindende tariefinlichtingen (BTI) een upgrade heeft gekregen, moet resulteren in een aanpassing van het aanvraag-, besluitvormings- en beheerproces voor BTI-beschikkingen aan de eisen van het douanewetboek door alleen elektronische gegevensverwerkende technieken te gebruiken. Er moeten daarom regels worden vastgelegd voor het beheer van dat systeem. Er moeten nadere bepalingen worden vastgesteld voor de gemeenschappelijke componenten (een EU-portaal voor ondernemers, een centraal EBTI-systeem en monitoring van het gebruik van BTI) en de nationale componenten (een nationaal portaal voor ondernemers en een nationaal BTI-systeem) van het systeem door de functies en interconnecties te specificeren. Het project heeft bovendien tot doel het toezicht op het verplichte gebruik van BTI en de monitoring en het beheer van verlengd BTI-gebruik te vergemakkelijken.
Het EORI-systeem (registratie en identificatie van marktdeelnemers), dat in het kader van het in Uitvoeringsbesluit (EU) 2016/578 genoemde project DWU Systeem voor de registratie en identificatie van marktdeelnemers (EORI 2) een upgrade heeft gekregen, moet resulteren in een upgrade van het bestaande trans-Europese EORI-systeem voor de registratie en identificatie van marktdeelnemers van de Unie en marktdeelnemers uit derde landen en van andere personen met het oog op de toepassing van de douanewetgeving van de unie. Er moeten daarom regels worden vastgelegd voor het beheer van het systeem door de componenten (centraal EORI-systeem en nationale EORI-systemen) en het gebruik van het EORI-systeem te specificeren.
Het AEO-systeem (geautoriseerde marktdeelnemers), dat door middel van het in Uitvoeringsbesluit (EU) 2016/578 genoemde DWU-project inzake geautoriseerde marktdeelnemers een upgrade heeft gekregen, strekt ertoe de bedrijfsprocessen met betrekking tot AEO-aanvragen en -vergunningen en het beheer ervan te verbeteren. Met het systeem wordt verder beoogd het elektronische formulier voor AEO-aanvragen en -beschikkingen te implementeren en marktdeelnemers toegang te geven tot een op EU-niveau geharmoniseerde interface (e-AEO Direct Trader Access) om AEO-aanvragen in te dienen en AEO-beschikkingen te ontvangen langs elektronische weg. Er moeten nadere bepalingen worden vastgesteld voor de gemeenschappelijke componenten van het systeem.
Bij Uitvoeringsverordening (EU) 2017/2089 van de Commissie(3) zijn technische regelingen vastgesteld voor de ontwikkeling, het onderhoud en het gebruik van elektronische systemen voor de uitwisseling van informatie en voor de opslag van dergelijke informatie overeenkomstig het douanewetboek. Deze verordening heeft momenteel betrekking op de douanebeschikkingen en de systemen voor uniform gebruikersbeheer en digitale handtekeningen, die in oktober 2017 operationeel zijn geworden. Binnenkort zullen drie andere systemen (EBTI, EORI en AEO) operationeel worden, en daarom moeten ook voor die systemen technische regelingen worden gespecificeerd. Gezien het aantal wijzigingen dat in Uitvoeringsverordening (EU) 2017/2089 zou moeten worden aangebracht, en omwille van de duidelijkheid moet deze verordening ingetrokken en vervangen worden.
Deze verordening eerbiedigt de grondrechten en de beginselen die zijn erkend in het Handvest van de grondrechten van de Europese Unie, en met name het recht op bescherming van persoonsgegevens. Voor zover het voor de toepassing van de douanewetgeving van de Unie noodzakelijk is om persoonsgegevens in de elektronische systemen te verwerken, moeten deze gegevens worden verwerkt overeenkomstig Verordeningen (EU) 2016/679(4) en (EU) 2018/1725(5) van het Europees Parlement en de Raad. De door de elektronische systemen verwerkte persoonsgegevens van marktdeelnemers en andere personen zijn begrensd door de gegevensset die in bijlage A, titel 1, hoofdstuk 1, groep 3 — Partijen, in bijlage A, titel 1, hoofdstuk 2, groep 3 — Partijen, en in bijlage 12-01 bij Gedelegeerde Verordening (EU) 2015/2446 van de Commissie(6) is gedefinieerd.
De in deze verordening vervatte maatregelen zijn in overeenstemming met het advies van het Comité douanewetboek,