De Unie voert een militaire opleidingsmissie in Mozambique (EUTM Mozambique) uit ter ondersteuning van een efficiëntere en effectievere respons van de Mozambikaanse strijdkrachten op de crisis in Cabo Delgado, in overeenstemming met het internationaal recht inzake de mensenrechten en het internationaal humanitair recht.
Besluit (GBVB) 2021/1143 van de Raad van 12 juli 2021 betreffende een militaire opleidingsmissie van de Europese Unie in Mozambique (EUTM Mozambique)
Besluit (GBVB) 2021/1143 van de Raad van 12 juli 2021 betreffende een militaire opleidingsmissie van de Europese Unie in Mozambique (EUTM Mozambique)
DE RAAD VAN DE EUROPESE UNIE,
Gezien het Verdrag betreffende de Europese Unie, en met name artikel 42, lid 4, en artikel 43, lid 2,
Gezien het voorstel van de hoge vertegenwoordiger van de Unie voor buitenlandse zaken en veiligheidsbeleid,
Overwegende hetgeen volgt:
In zijn conclusies van 22 april 2020 heeft de Raad een breed kader opgezet voor samenwerking tussen de Unie en de lidstaten en Mozambique en voor coördinatie met andere belanghebbenden. De Raad beklemtoonde met name dat de veiligheids- en humanitaire situatie in Cabo Delgado dringend aandacht moet krijgen, terwijl moet worden gezorgd voor de volledige eerbiediging van de mensenrechten.
Op 30 maart 2021 heeft het Politiek en Veiligheidscomité (PVC) zijn goedkeuring gehecht aan een politiek kader voor crisisaanpak in Cabo Delgado en geoordeeld dat, in het kader van de geïntegreerde aanpak door de Unie van de crisis in Cabo Delgado, een actie in het kader van het gemeenschappelijk veiligheids- en defensiebeleid (GVDB) die gericht is op opleiding van en bijstand aan de Mozambikaanse strijdkrachten, passend zou zijn.
Bij brief van 3 juni 2021 heeft de president van Mozambique zich positief uitgelaten over de inzet van een niet-uitvoerende GVDB-missie van de Unie in Mozambique, om te helpen bij de capaciteitsopbouw van de Mozambikaanse defensie- en veiligheidstroepen zodat efficiënter kan worden gereageerd op veiligheids- en humanitaire risico’s in Cabo Delgado.
Op 28 juni 2021 heeft de Raad zijn goedkeuring gehecht aan een crisisbeheersingsconcept voor een mogelijke militaire GVDB-opleidingsmissie in Mozambique, in combinatie met een mogelijke steunmaatregel voor het verstrekken van andere uitrusting dan militaire uitrusting die is, of platforms die zijn, ontworpen om te doden, ter ondersteuning van de Mozambikaanse strijdkrachten met het oog op hun inzet in Cabo Delgado. In dat concept wordt benadrukt dat de voorgenomen GVDB-missie één van de instrumenten van de geïntegreerde aanpak van de Unie voor de crisis in Cabo Delgado moet zijn, in combinatie met steun voor vredesopbouw, conflictpreventie en ondersteuning van dialoog, humanitaire hulp en ontwikkelingssamenwerking, alsmede met de bevordering van de agenda voor vrouwen, vrede en veiligheid. In dit concept werd voorts gewezen op het politiek-strategische doel van de Unie, namelijk het ondersteunen van de inzet van geprofessionaliseerde Mozambikaanse defensie- en veiligheidstroepen; hierdoor kunnen verantwoordingsplichtige rechtshandhavingsinstanties in Cabo Delgado de burgerbevolking aldaar beschermen, en kunnen ook verantwoordingsplichtige centrale-overheidsdiensten terugkeren naar deze provincie en aldaar hun werk doen. In dit verband neemt de Raad nota van de gezamenlijke mededeling van de Europese Commissie en de hoge vertegenwoordiger (HV) over het EU-genderactieplan III.
Het PVC moet onder de verantwoordelijkheid van de Raad en de hoge vertegenwoordiger de politieke controle over de militaire GVDB-opleidingsmissie in Mozambique (EUTM Mozambique) uitoefenen, er strategische leiding aan geven en de passende besluiten nemen overeenkomstig artikel 38, lid 3, van het Verdrag betreffende de Europese Unie (VEU).
Er moet worden onderhandeld over internationale overeenkomsten betreffende de status van eenheden en personeel onder leiding van de Unie en de deelname van derde staten aan EUTM Mozambique, en die overeenkomsten moeten worden gesloten.
Op grond van artikel 41, lid 2, VEU en overeenkomstig Besluit (GBVB) 2021/509 van de Raad(1), waarbij de Europese Vredesfaciliteit werd opgericht, komen de operationele uitgaven die voortvloeien uit dit besluit, dat gevolgen heeft op militair of defensiegebied, ten laste van de lidstaten.
Overeenkomstig artikel 5 van Protocol nr. 22 betreffende de positie van Denemarken, gehecht aan het VEU en aan het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie (VWEU), neemt Denemarken niet deel aan de uitwerking en de uitvoering van besluiten en acties van de Europese Unie die gevolgen hebben op defensiegebied. Daarom neemt Denemarken niet deel aan de vaststelling van dit besluit, dat bijgevolg niet bindend is voor, noch van toepassing is op Denemarken, en draagt het niet bij aan de financiering van deze operatie,
HEEFT HET VOLGENDE BESLUIT VASTGESTELD:
Artikel 1 Missie
1.
2.
De strategische doelstelling van EUTM Mozambique bestaat in de ondersteuning van de capaciteitsopbouw van de eenheden van de Mozambikaanse strijdmacht die zijn geselecteerd om een toekomstige eenheid voor snelle interventie (“quick reaction force”, hierna “QRF”) te vormen, zodat de nodige duurzame capaciteit kan worden opgebouwd om de veiligheid en beveiliging in Cabo Delgado te herstellen.
3.
Daartoe doet EUTM Mozambique het volgende:
-
zij geeft aan de geselecteerde eenheden van de Mozambikaanse strijdmacht en hun leiders militaire opleiding, waaronder operationele voorbereiding, gespecialiseerde opleiding, onder meer op het gebied van terrorismebestrijding, en opleiding en onderricht over naleving van het recht inzake de mensenrechten en het internationaal humanitair recht, met inbegrip van burgerbescherming, en over de eerbiediging van de rechtsstaat;
-
zij steunt de ontwikkeling van commando- en controlestructuren en -mechanismen van de QRF, zoals een duurzame operationele cyclus, en leidt de QRF-leiders op om hun taken overeenkomstig hun operationele doelstelling uit te voeren;
-
indien als steunmaatregel van de Unie andere uitrusting dan militaire uitrusting die is, of platforms die zijn, ontworpen om te doden, wordt verstrekt, leidt zij, als onderdeel van het opleidingsprogramma, de geselecteerde eenheden op zodat zij dergelijke uitrusting naar behoren kunnen gebruiken en onderhouden;
-
zij zet, in nauwe samenwerking en in nauw overleg met de Mozambikaanse autoriteiten, een cyclus voor kennisbeheer op om het gedrag van de opgeleide eenheden na hun inzet in Cabo Delgado op te volgen, en te beoordelen of zij het recht inzake de mensenrechten en het internationaal humanitair naleven.
4.
EUTM Mozambique draagt bij tot het situationeel bewustzijn van de Unie wat betreft de veiligheidssituatie in Mozambique, met name in Cabo Delgado. De missie verstrekt expertise en advies inzake militaire aangelegenheden aan de delegatie van de Unie in Maputo.
5.
EUTM Mozambique werkt samen met de delegatie van de Unie in Maputo, de Verenigde Naties (VN) en in Mozambique aanwezige niet-gouvernementele organisaties, met name om een gender- en mensenrechtenbeleid uit te voeren ter ondersteuning van de missie en te zorgen voor samenhang met Uniesteun op andere relevante gebieden.
Artikel 2 Benoeming van de EU-missiecommandant en de commandant van de EU-missiestrijdkrachten
1.
De directeur van het militaire plannings- en uitvoeringsvermogen (Military Planning and Conduct Capability — MPCC) is missiecommandant van EUTM Mozambique.
2.
Brigadegeneraal Nuno LEMOS PIRES wordt benoemd tot commandant van de EU-missiestrijdkrachten van EUTM Mozambique.
Artikel 3 Aanwijzing van het hoofdkwartier van de missie
1.
Het MPCC is de vaste commando- en controlestructuur op militair strategisch niveau buiten het inzetgebied, die verantwoordelijk is voor de operationele planning en uitvoering van EUTM Mozambique.
2.
Het hoofdkwartier van de missiestrijdkrachten van EUTM Mozambique is gevestigd in Mozambique en opereert onder het bevel van de commandant van de EU-missiestrijdkrachten.
3.
Een ondersteuningscel van het hoofdkwartier van de missiestrijdkrachten, gevestigd in Brussel, wordt in het MPCC geïntegreerd totdat het MPCC zijn volledige operationele capaciteit heeft bereikt.
Artikel 4 Planning en aanvang van EUTM Mozambique
Een besluit over de aanvang van EUTM Mozambique wordt door de Raad vastgesteld na goedkeuring van het missieplan en de inzetregels voor EUTM Mozambique.