Uitvoeringsbesluit (EU) 2023/319 van de Commissie van 9 februari 2023 tot aanvaarding van een door de Italiaanse Republiek overeenkomstig Richtlijn (EU) 2016/797 van het Europees Parlement en de Raad ingediend verzoek om ontheffing van punt 7.4.2.3, lid 3, b), van de bijlage bij Verordening (EU) 2016/919 voor 15 treinstellen V250 Italia/ETR700 (Kennisgeving geschied onder nummer C(2023) 875) (Slechts de tekst in de Italiaanse taal is authentiek)

DE EUROPESE COMMISSIE,

Gezien het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie,

Gezien Richtlijn (EU) 2016/797 van het Europees Parlement en de Raad van 11 mei 2016 inzake de interoperabiliteit van het spoorwegsysteem in de Europese Unie⁽¹⁾, en met name artikel 7, lid 4,

Overwegende hetgeen volgt:

1. Op 29 juni 2022 heeft Italië bij de Commissie een verzoek ingediend om tijdelijk te worden ontheven van de toepassing van punt 7.4.2.3, lid 3, b), van de bijlage bij Verordening (EU) 2016/919⁽²⁾ van de Commissie, waarin bepaald is dat voertuigen waarvoor vóór 1 januari 2019 een vergunning is verleend uiterlijk op 1 juli 2023 met ETCS (European Train Control System) baseline 3 moeten zijn uitgerust. Het verzoek is ingediend op grond van artikel 7, lid 1, punt c), van Richtlijn (EU) 2016/797, dat voorziet in de mogelijkheid af te zien van de toepassing van een TSI als de toepassing daarvan de economische levensvatbaarheid van een project in gevaar brengt. Het verzoek om tijdelijke ontheffing heeft betrekking op 15 nieuwe treinstellen V250 Italia/ETR700 met identificatienummers 4810, 4804, 4814, 4815, 4881, 4812, 4813, 4811, 4806, 4883, 4816, 4809, 4802, 4801, en 4807, geleverd door AnsaldoBreda S.p.A. Deze 15 treinstellen maken deel uit van een vloot van 17 voertuigen V250 Italia/ETR700, die eigendom zijn van Trenitalia.

2. Punt 7.4.2.3 van de bijlage bij Verordening (EU) 2016/919 voorziet in een overgangsfase om de overgang van ETCS baseline 2 naar ETCS baseline 3 te faciliteren. Op grond van dat punt moesten voertuigen die deel vallen onder projecten of overeenkomsten die vóór de toepassingsdatum van de bij Verordening (EU) 2016/919 vastgestelde technische specificaties inzake interoperabiliteit van start zijn gegaan, uiterlijk op 31 december 2020 worden uitgerust met ETCS baseline 2. Als ervoor wordt gekozen om de uitrusting met baseline 3 uit te stellen, moet het project ervoor zorgen dat uiterlijk 1 juli 2023 de conformiteit wordt gewaarborgd met de in tabel A2 van bijlage A bij Verordening (EU) 2016/919 opgesomde specificaties #2 of #3.

3. Trenitalia heeft de 15 V250-treinstellen waarop het verzoek betrekking heeft op 4 augustus 2017 besteld (contract nr. 3807) als onderdeel van een vloot van 17 V250-treinen die moesten worden geleverd tussen mei 2019 en eind 2020, d.w.z. de uiterste datum als vastgesteld in punt 7.4.2.3, lid 3, a), van de bijlage bij Verordening (EU) 2016/919. Voor deze 15 treinstellen die met ETCS Baseline 2 waren uitgerust, is vóór 31 december 2020 een vergunning afgegeven op grond van conformiteit met een voertuigtype.

4. De migratie van de vloot van baseline 2 naar baseline 3 was aanvankelijk gepland voor medio 2023, op basis van de planning van het periodiek onderhoud en de exploitatie van de treinstellen binnen het wagenpark. De COVID-19-pandemie heeft de onderhoudsplanning voor de betrokken treinstellen evenwel verstoord. Daardoor moest de onderhoudsplanning van die treinstellen worden verschoven tot na 1 juli 2023.

5. Indien het verzoek om ontheffing van punt 7.4.2.3, lid 3, b), van de bijlage bij Verordening (EU) 2016/919 niet zou worden ingewilligd, zou de exploitant verplicht zijn de 15 treinstellen tijdelijk uit roulatie te nemen, bovenop het normale geplande onderhoud, om ze uit te rusten met ETCS Baseline 3. De economische impact daarvan is enerzijds te wijten aan het feit dat de geplande dienstregeling niet kan worden uitgevoerd en de inkomstenderving die daaruit voortvloeit en anderzijds aan de extra kosten van een moderniseringsoperatie die niet aan de normale onderhoudsactiviteiten is gekoppeld. Ook voor de klanten van Trenitalia, die door de upgrade van de treinen buiten het normale onderhoudsschema met een verstoorde dienstverlening zouden worden geconfronteerd, zou dit negatieve sociaaleconomische gevolgen hebben.

6. De fabrikant van de 15 treinstellen, AnsaldoBreda, en de eigenaar daarvan, Trenitalia, hebben zich ertoe verbonden een ontwikkelings- en installatieplan uit te voeren om deze treinstellen en het resterende wagenpark uit te rusten met boordapparatuur van de nieuwe ETCS-baseline 3. Volgens de recentste planningsprognose die zij hebben verstrekt, moet de upgrade naar ETCS baseline 3 uiterlijk 31 december 2025 zijn voltooid.

7. De vertraging bij de migratie zal geen gevolgen hebben voor de interoperabiliteit, aangezien de stellen nu reeds met ETCS baseline 2 zijn uitgerust. De ETCS-baanapparatuur is van baseline 2 en zal tot 2026 stapsgewijs worden geüpgraded naar baseline 3, conform het Italiaanse implementatieplan voor de uitrol van ERTMS.

8. Om die redenen moeten de voorwaarden van artikel 7, lid 1, punt c), en artikel 7, lid 4, van Richtlijn (EU) 2016/797 voor de 15 betrokken treinstellen worden geacht te zijn vervuld. Het door Italië ingediende verzoek om voor die treinstellen tijdelijk te worden ontheven van de toepassing punt 7.4.2.3, lid 3, b), van de bijlage bij Verordening (EU) 2016/919 en de migratie van ETCS baseline 2 naar baseline 3 uit te stellen tot uiterlijk 31 december 2025 moet derhalve worden aanvaard.

9. Italië heeft zich ertoe verbonden de Commissie jaarlijks uiterlijk op 31 december in kennis te stellen van de planning voor en voortgang bij de modernisering van de treinstellen.

10. De in dit besluit vervatte maatregelen zijn in overeenstemming met het advies van het in artikel 51, lid 1, van Richtlijn (EU) 2016/797 bedoelde comité.

HEEFT HET VOLGENDE BESLUIT VASTGESTELD: