Besluit (EU) 2023/1974 van de Raad van 18 september 2023 betreffende de ondertekening, namens de Europese Unie, van de Overeenkomst in het kader van het Verdrag van de Verenigde Naties inzake het recht van de zee, inzake het behoud en duurzaam gebruik van de mariene biologische diversiteit van gebieden voorbij de grenzen van de nationale rechtsmacht

DE RAAD VAN DE EUROPESE UNIE,

Gezien het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie, en met name artikel 192, lid 1, in samenhang met artikel 218, lid 5,

Gezien het voorstel van de Europese Commissie,

Overwegende hetgeen volgt:

1. Bij Besluit 98/392/EG van de Raad⁽¹⁾ heeft de Europese Gemeenschap het Verdrag van de Verenigde Naties inzake het recht van de zee van 10 december 1982 (“Unclos”) en de overeenkomst van 28 juli 1994 inzake de toepassing van deel XI van dat verdrag gesloten voor de aangelegenheden die onder dat verdrag vallen en waarvoor de bevoegdheid door haar lidstaten aan de Gemeenschap is overgedragen. De Unie is tot dusver de enige internationale organisatie die partij is bij het Unclos in de zin van artikel 305, lid 1, punt f), en van artikel 1 van bijlage IX bij het Unclos.

2. In haar Resolutie 72/249 van 24 december 2017 heeft de Algemene Vergadering van de VN besloten onder auspiciën van de Verenigde Naties een intergouvernementele conferentie bijeen te roepen om in het kader van het Verdrag van de Verenigde Naties inzake het recht van de zee de tekst van een internationaal juridisch bindend instrument uit te werken met betrekking tot het behoud en het duurzame gebruik van de mariene biodiversiteit van gebieden voorbij de grenzen van de nationale rechtsmacht.

3. Op 19 maart 2018 heeft de Raad de Commissie gemachtigd om namens de Unie, met betrekking tot aangelegenheden die onder de bevoegdheid van de Unie vallen en ten aanzien waarvan de Unie regels heeft vastgesteld, te onderhandelen over een internationaal juridisch bindend instrument in het kader van het Verdrag van de Verenigde Naties inzake het recht van de zee, inzake het behoud en het duurzame gebruik van de mariene biologische diversiteit van gebieden voorbij de grenzen van de nationale rechtsmacht.

4. Zowel de Unie als haar lidstaten zijn partij bij het Unclos en zijn bevoegd op de gebieden waarop de onderhandelingen betrekking hebben; derhalve heeft ook de Unie, naast haar lidstaten, deelgenomen aan de onderhandelingen over de tekst van dat instrument.

5. Het onderhandelingsproces is met succes afgerond tijdens de verder hervatte vijfde zitting van de intergouvernementele conferentie die van 19 tot en met 20 juni 2023 in New York plaatsvond en tijdens welke de Overeenkomst in het kader van het Verdrag van de Verenigde Naties inzake het recht van de zee, inzake het behoud en duurzaam gebruik van de mariene biologische diversiteit van gebieden voorbij de grenzen van de nationale rechtsmacht (BBNJ-overeenkomst) is aangenomen.

6. De Unie en haar lidstaten hebben actief bijgedragen aan het succesvolle resultaat van de onderhandelingen.

7. De BBNJ-overeenkomst heeft betrekking op vier gebieden: mariene genetische hulpbronnen, waaronder de eerlijke en billijke verdeling van voordelen (deel II van de BBNJ-overeenkomst), maatregelen zoals gebiedsgebonden beheersinstrumenten, met inbegrip van beschermde mariene gebieden (deel III van de BBNJ-overeenkomst), milieueffectbeoordelingen (deel IV van de BBNJ-overeenkomst), en capaciteitsopbouw en overdracht van mariene technologie (deel V van de BBNJ-overeenkomst). De BBNJ-overeenkomst zal de verwezenlijking van de VN-Agenda 2030 voor duurzame ontwikkeling, met name duurzameontwikkelingsdoelstelling 14 (Leven in het water), verder ondersteunen en bijdragen tot het behalen van de doelstellingen en streefcijfers van het mondiaal biodiversiteitskader van Kunming-Montreal.

8. De BBNJ-overeenkomst is in overeenstemming met de milieudoelstellingen van de Unie als bedoeld in artikel 191 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie, namelijk behoud, bescherming en verbetering van de kwaliteit van het milieu; bescherming van de gezondheid van de mens; behoedzaam en rationeel gebruik van natuurlijke hulpbronnen; en bevordering op internationaal vlak van maatregelen om het hoofd te bieden aan regionale of mondiale milieuproblemen, en in het bijzonder de bestrijding van de klimaatverandering.

9. Overeenkomstig artikel 65 van de BBNJ-overeenkomst staat de overeenkomst open voor ondertekening door de Unie.

10. De ondertekening van de overeenkomst namens de Unie laat de bevoegdheidsverdeling tussen de Unie en de lidstaten onverlet. Dit besluit mag niet zodanig worden uitgelegd dat gebruik wordt gemaakt van de mogelijkheid van de Unie om haar externe bevoegdheid uit te oefenen op gebieden waarop de overeenkomst betrekking heeft en die onder gedeelde bevoegdheid vallen, in zoverre de Unie die bevoegdheid nog niet intern heeft uitgeoefend.

11. De Unie moet net zoals haar lidstaten partij worden bij de BBNJ-overeenkomst, aangezien beide bevoegdheden hebben op de gebieden die onder de overeenkomst vallen. Dit besluit laat onverlet dat de lidstaten de overeenkomst overeenkomstig hun interne procedures kunnen ondertekenen.

12. Dit besluit doet geen afbreuk aan regelingen van de Unie en haar lidstaten die uit hoofde van artikel 67 van de BBNJ-overeenkomst moeten worden getroffen betreffende hun respectieve verantwoordelijkheden voor de nakoming van hun verplichtingen.

13. Dit besluit laat de soevereiniteit, de soevereine rechten en de rechtsmacht van de lidstaten overeenkomstig het Unclos onverlet.

14. De BBNJ-overeenkomst moet worden ondertekend,

HEEFT HET VOLGENDE BESLUIT VASTGESTELD: