Uitvoeringsbesluit (EU) 2024/2489 van de Commissie van 11 september 2024 inzake het verzoek tot registratie van het Europees burgerinitiatief ECI for a Water-Smart and Resilient Europe (EBI voor een Europa dat slim en weerbaar met water omspringt) op grond van Verordening (EU) 2019/788 van het Europees Parlement en de Raad (Kennisgeving geschied onder nummer C(2024) 6087)

DE EUROPESE COMMISSIE,

Gezien het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie,

Gezien Verordening (EU) 2019/788 van het Europees Parlement en de Raad van 17 april 2019 betreffende het Europees burgerinitiatief⁽¹⁾, en met name artikel 6, leden 2 en 3,

Overwegende hetgeen volgt:

1. Op 17 juli 2024 is bij de Commissie een verzoek tot registratie van het Europees burgerinitiatief “ECI for a Water-Smart and Resilient Europe” (EBI voor een Europa dat slim en weerbaar met water omspringt) ingediend.

2. De organisatoren hebben de zeven doelstellingen van het initiatief als volgt geformuleerd: i) “pleiten voor een strategisch en holistisch actieplan voor water in Europa en voor de ontwikkeling en uitvoering van een tweeledig, complementair beleid op alle beleidsterreinen van de EU, zoals gevraagd in de verklaring voor een Europese Blue Deal”; ii) “er bij de Europese Commissie op aandringen prioriteit te geven aan water als strategische, op zichzelf staande prioriteit binnen het EU-kader en waterweerbaarheid op hetzelfde prioriteitsniveau te brengen als decarbonisatie”; iii) “de watervoetafdruk van alle geledingen van de samenleving aanzienlijk verkleinen en een paradigmaverschuiving op Europees niveau bevorderen om schoon water voor individuen, bedrijven, landbouwers en ecosystemen te waarborgen”; iv) “zorgen voor een snellere verschuiving naar waterefficiënte, circulaire industrie en landbouw, om het concurrentievermogen veilig te stellen door innovatieve oplossingen te bevorderen, zoals digitale instrumenten, terugwinning van hulpbronnen, hybride groen-grijze infrastructuur, op de natuur gebaseerde oplossingen en inclusieve governance-instrumenten”; v) “ervoor zorgen dat de juiste vaardigheden beschikbaar zijn voor een economie die slim met water omspringt, banen behouden en nieuwe arbeidskansen voor werknemers scheppen”; vi) “het beheer van en de verbondenheid met aquatische milieus bevorderen en inspanningen op het gebied van herstel en bescherming ondersteunen”, en vii) “het mensenrecht van eenieder op schoon en veilig water en sanitaire voorzieningen waarborgen, en het herstel en de bescherming van ecosystemen en biodiversiteit beschermen”.

3. Nadere details over het onderwerp, de doelstellingen en de achtergrond van het initiatief zijn in een bijlage opgenomen. Daarin wordt gesteld dat de toegang tot water nu onzeker wordt en dat het Europese waterbeleidslandschap momenteel versnipperd is en niet doeltreffend genoeg om de huidige problemen aan te pakken. In de bijlage wordt uiteengezet dat ondanks de geavanceerde stand van de waterwetgeving van de EU, veel doelstellingen nog steeds niet gehaald worden als gevolg van ontoereikende financiering, vertraging bij de uitvoering en het ontbreken van een alomvattende integratie van waterproblemen in het sectorale beleid. De organisatoren roepen daarom op tot de vaststelling van een alomvattende strategische politieke prioriteit inzake water die in al het EU-beleid wordt geïntegreerd. Zij zijn van mening dat een sectorspecifieke aanpak nodig is om waterweerbaarheid aan te pakken en dat bewustmaking van het publiek met betrekking tot waterverbruik en goede praktijken noodzakelijk is. De organisatoren stellen ook dat de waterdimensie in al het beleid van de Unie moet worden geïntegreerd om ervoor te zorgen dat waterweerbaarheid- en duurzaamheid primaire overwegingen zijn bij de formulering en uitvoering van het beleid, en om de cruciale rol van water in het ecologische en sociaal-economische landschap van de EU te erkennen.

4. Als onderdeel van haar registratieverzoek heeft de groep organisatoren ook een aanvullend document van het Europees Economisch en Sociaal Comité ingediend, getiteld “Declaration for an EU Blue Deal” (Verklaring voor een Europese Blue Deal).

5. Wat de doelstellingen van het initiatief betreft, zou de Commissie een voorstel voor een rechtshandeling kunnen aannemen met het oog op de doelstellingen i) tot en met iv), vi) en vii) van het initiatief, op basis van artikel 192 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie (VWEU).

6. De Commissie zou ook een voorstel kunnen indienen voor een rechtshandeling betreffende doelstelling v) van het initiatief, op basis van artikel 149 of artikel 153, lid 2, punt a), VWEU.

7. Derhalve vallen volgens de Commissie geen van de onderdelen van het initiatief duidelijk buiten het kader van haar bevoegdheden om een voorstel in te dienen voor een rechtshandeling van de Unie ter uitvoering van de Verdragen.

8. Deze conclusie doet geen afbreuk aan de beoordeling of in dit geval voldaan is aan de concrete materiële voorwaarden voor optreden van de Commissie, met inbegrip van naleving van het evenredigheidsbeginsel en het subsidiariteitsbeginsel en de verenigbaarheid met de grondrechten.

9. De groep organisatoren heeft het nodige bewijs verstrekt dat zij aan de vereisten van artikel 5, leden 1 en 2, van Verordening (EU) 2019/788 voldoet en heeft de contactpersonen aangewezen overeenkomstig artikel 5, lid 3, eerste alinea, van die verordening.

10. Het initiatief is niet kennelijk beledigend, lichtzinnig of ergerlijk en druist niet kennelijk in tegen de in artikel 2 van het Verdrag betreffende de Europese Unie vastgelegde waarden van de Unie, noch tegen de in het Handvest van de grondrechten van de Europese Unie vervatte rechten.

11. Het initiatief “ECI for a Water-Smart and Resilience Europe” (EBI voor een Europa dat slim en weerbaar met water omspringt) moet daarom worden geregistreerd.

12. De conclusie dat aan de voorwaarden voor registratie krachtens artikel 6, lid 3, van Verordening (EU) 2019/788 is voldaan, impliceert geenszins dat de Commissie de feitelijke juistheid van de inhoud van het initiatief bevestigt; deze is de uitsluitende verantwoordelijkheid van de groep organisatoren van het initiatief. De inhoud van het initiatief geeft alleen de standpunten weer van de groep organisatoren en kan in geen geval worden opgevat als een weergave van de standpunten van de Commissie,

HEEFT HET VOLGENDE BESLUIT VASTGESTELD: