GEMEENSCHAPPELIJK STANDPUNT (EG) Nr. 5/95 door de Raad vastgesteld op 23 januari 1995 met het oog op de aanneming van Verordening (EG) nr. . . ./95 van de Raad van . . . betreffende maatregelen ten behoeve van tropische bossen

GEMEENSCHAPPELIJK STANDPUNT (EG) Nr. 5/95

door de Raad vastgesteld op 23 januari 1995

met het oog op de aanneming van Verordening (EG) nr. . . ./95 van de Raad van . . . betreffende maatregelen ten behoeve van tropische bossen

(95/C 160/01)

DE RAAD VAN DE EUROPESE UNIE,

Gelet op het Verdrag tot oprichting van de Europese Gemeenschap, inzonderheid op de artikelen 130 S en 130 W,

Gezien het voorstel van de Commissie (1),

Volgens de procedure van artikel 189 C van het Verdrag (2),

Gezien het advies van het Economisch en Sociaal Comité (3),

Overwegende dat in de mededeling van de Commissie aan de Raad van 16 oktober 1989 "Het behoud van de tropische bossen: de rol van de Gemeenschap" (4) in grote trekken werd aangegeven welke maatregelen de Gemeenschap op dit gebied zou kunnen treffen;

Overwegende dat met de resolutie van de Raad van Ministers voor Ontwikkelingssamenwerking van 29 mei 1990 "Tropische bossen: ontwikkelingsaspecten" een grondslag werd gelegd voor het gebruik van ontwikkelingsinstrumenten bij het behoud van tropische bossen;

Overwegende dat het Europees Parlement in tal van parlementaire resoluties zijn bezorgdheid heeft geuit over de vernietiging van de tropische bossen en de gevolgen daarvan voor de bosbewoners;

Overwegende dat de Europese Raad van juni 1990 te Dublin heeft gepleit voor een actieprogramma om de bedreiging voor de tropische bossen tegen te gaan;

Overwegende dat de Gemeenschap en haar Lid-Staten hun goedkeuring hebben gehecht aan de Beginselverklaring over bossen van Rio, het actieprogramma Agenda 21 en het Verdrag inzake biologische diversiteit en klimaatverandering;

Overwegende dat maatregelen van de Gemeenschap ten behoeve van tropische bossen deel uitmaken van de communautaire doelstellingen inzake de instandhouding van het bos;

Overwegende dat de Gemeenschap voornemens is haar acties ter bevordering van de instandhouding van de tropische bossen op alle daartoe geschikte manieren uit te breiden in het kader van haar milieubeleid en haar vernieuwde ontwikkelingssamenwerkingsbeleid als beoogd in de artikelen 130 U tot en met 130 Y van het Verdrag;

Overwegende dat bosbewoners vanwege hun speciale kennis een uiterst belangrijke rol spelen bij het beheer van het milieu, in het bijzonder ten aanzien van het behoud van tropische bossen;

Overwegende dat de ecologische, sociale en economische omstandigheden waarin de tropische bossen verkeren, binnen de regio's en landen variëren;

Overwegende dat de doelstellingen beter kunnen worden bereikt met een communautaire actie die de maatregelen van de Lid-Staten aanvult;

Overwegende dat het nuttig zou zijn de bestaande financiële instrumenten waarover de Gemeenschap ter ondersteuning van het behoud en van een duurzame ontwikkeling van de bossen beschikt, aan te vullen;

Overwegende dat moet worden voorzien in de financiering van de in deze verordening beoogde maatregelen;

Overwegende dat een bedrag van 150 miljoen ecu noodzakelijk wordt geacht voor de uitvoering van de onder deze verordening vallende maatregelen voor een eerste periode van drie jaar (1995-1997);

Overwegende dat de Raad zich vóór eind 1997 zal bezinnen op de regelingen om vanaf 1998 maatregelen ten behoeve van tropische bossen te financieren, rekening houdend met het resultaat van de tussentijdse evaluatie van de vierde ACS-EEG-Overeenkomst en de beoogde herziening van de kaderverordening inzake samenwerking met de ontwikkelingslanden in Azië en Latijns-Amerika;

Overwegende dat er uitvoeringsregels dienen te worden voorgeschreven, in het bijzonder met betrekking tot de vorm waarin de acties moeten worden gegoten, de begunstigden van de hulp en de besluitvormingsprocedures,

HEEFT DE VOLGENDE VERORDENING VASTGESTELD:

Artikel 1

De Gemeenschap verleent steun aan maatregelen ter bevordering van het behoud en het duurzame beheer van tropische bossen en de daar heersende biologische diversiteit, overeenkomstig de in deze verordening bepaalde criteria en procedures.

Artikel 2

In deze verordening:

1. wordt onder "tropische bossen" verstaan: natuurlijke en semi-natuurlijke, tropische of subtropische bos-ecosystemen die zowel in droge als in vochtige gebieden te vinden zijn. De betrokken gebieden zijn die welke te vinden zijn in de tropische en subtropische klimaatgordel tussen 30° noorderbreedte en 30° zuiderbreedte;

2. wordt onder "bosbehoud" verstaan: alle maatregelen om tropische bossen in stand te houden of weer in goede staat te brengen, in het bijzonder maatregelen die worden opgezet om de biologische diversiteit te beschermen of te herstellen, waaronder de ecologische functies van het betrokken bos-ecosysteem, en tegelijkertijd om de huidige en toekomstige waarde van dit ecosysteem, voor de mensheid en in het bijzonder voor de bosbewoners zoveel mogelijk te vrijwaren;

3. wordt onder "duurzaam bosbeheer" verstaan: het beheer en het gebruik van bossen en beboste zones op een manier en met een intensiteit waarbij deze hun biologische diversiteit, produktiviteit, regeneratiecapaciteit, vitaliteit en vermogen behouden om nu en in de toekomst relevante ecologische, economische en sociale functies op lokaal, nationaal en mondiaal niveau te vervullen en waarbij geen schade aan andere ecosystemen wordt toegebracht;

4. wordt onder "duurzame ontwikkeling" verstaan: verbetering van de levensstandaard en het welzijn van de betrokken bevolkingen, binnen de grenzen van de capaciteit van het ecosysteem, door het behoud van natuurlijke rijkdommen en biologische diversiteit in het belang van de huidige en toekomstige generaties;

5. wordt onder "bosbewoners" verstaan: inheemse bevolkingsgroepen die het bos bewonen of dit als hun tehuis beschouwen, en alle mensen die in of dicht bij het bos wonen en die van oudsher rechtstreeks of in grote mate afhankelijk zijn van het bos.

Artikel 3

1. Krachtens deze verordening verleent de Gemeenschap financiële steun of technische expertise voor maatregelen ter ondersteuning of stimulering van de pogingen die de ontwikkelingslanden en hun regionale organisaties doen om hun tropische bossen in stand te houden en duurzaam te beheren, tegen de achtergrond van een duurzame ontwikkeling van die landen en regio's.

2. Niet alleen Staten, regio's en landen en gebieden overzee komen in aanmerking om hulp te ontvangen of als samenwerkingspartner op te treden, maar ook gedecentraliseerde overheidsinstanties, regionale organisaties, openbare lichamen, plaatselijke of traditionele gemeenschappen, particuliere industrieën en ondernemers, waaronder cooeperaties en niet-gouvernementele organisaties en verenigingen die representatief zijn voor bosbewoners en die het behoud van tropische bossen als officiële doelstelling of regelmatige activiteit nastreven.

3. Er wordt bijzondere aandacht besteed aan maatregelen ter ondersteuning van het behoud van bossen die belangrijk worden geacht wegens hun plaatselijk effect, zoals de bescherming van stroomgebieden, het voorkomen van bodemerosie en het herstel van vervallen gebieden, en wegens hun mondiaal effect, zoals klimaatverandering en het verlies aan biodiversiteit.

Artikel 4

1. De voorrang die aan bepaalde acties wordt gegeven, wordt afgemeten aan de behoeften van elk land, zoals die tot uiting komen in het regionale en nationale ontwikkelings- en milieubeschermingsbeleid met betrekking tot het bosbestand, en bepaald volgens de bij de samenwerking met de Gemeenschap geldende prioriteiten. Bijzondere aandacht gaat echter uit naar maatregelen ter bevordering van het volgende:

a) het behoud van primaire tropische bossen en hun biodiversiteit, alsmede de vernieuwing van beschadigde tropische bossen, aan de hand van een analyse van de onderliggende oorzaken van het ontbossingsproces, waarbij rekening wordt gehouden met de verschillen tussen landen en regio's en de maatregelen om deze problemen aan te pakken;

b) een duurzaam beheer van de bossen die voor de produktie van timmerhout en andere produkten zijn aangewezen, met uitzondering evenwel van commerciële bosbouw in primaire tropische wouden, behalve op de gemeenschap gebaseerde, kleinschalige, duurzame en milieuvriendelijke bosbouw waarbij aan degelijk bosbeheer wordt gedaan;

c) de vaststelling van certificeringssystemen voor hout dat in tropische bossen is geproduceerd op basis van de beginselen van een duurzaam bosbeheer als onderdeel van geplande, internationaal geharmoniseerde certificeringssystemen voor alle soorten hout en houtprodukten;

d) het betrekken en ondersteunen van bosbewoners bij de keuze, planning en tenuitvoerlegging van maatregelen;

e) het opzetten van voorzieningen om te voldoen aan de behoefte aan opleidingsprogramma's voor de plaatselijke bevolking, bosbeheerders en onderzoekers, aan wetgeving, meer politieke en sociale steun en een versterking van de instellingen alsmede aan organisaties en verenigingen die actief zijn op het gebied van bosbehoud;

f) een beleid van strategisch onderzoek en aanpassing om de nodige kennis te verschaffen voor het behoud en het duurzame beheer van bossen, alsmede voor het opzetten van onderzoeksacties die projecten en programma's begeleiden;

g) de aanleg van bufferzones ter ondersteuning van het behoud of de vernieuwing van tropische bossen, als onderdeel van een ruimer grondgebruiksplan;

h) het ontwerpen en uitvoeren van bosbeheerplannen voor het behoud van tropische bossen en de bevordering van een duurzaam gebruik van hout en andere bosbouwprodukten.

2. De Gemeenschap eist dat de krachtens deze verordening uit te voeren maatregelen worden voorafgegaan door verslagen over de ecologische, sociale, economische en culturele gevolgen ervan, met specifieke kwalitatieve of kwantitatieve doelstellingen. Waar nodig worden deze maatregelen met de plaatselijke bevolking beoordeeld.

3. Onder naleving van de voorschriften op de diverse communautaire beleidsterreinen die eventueel rechtstreeks van invloed kunnen zijn op het behoud van tropische bossen, ontwerpt en implementeert de Gemeenschap de nodige instrumenten om te voorkomen dat het gevolgde of geplande beleid een ongunstige uitwerking heeft en om, waar mogelijk, bij te dragen tot het behoud van tropische bossen.

4. De krachtens deze verordening uitgevoerde maatregelen worden gecooerdineerd met, en dienen als ondersteuning van, nationale en internationale programma's en acties voor het behoud en het duurzaam beheer van tropische bossen, zoals het actieplan voor tropische bossen (Tropical Forest Action Plan) en de internationale organisatie voor tropisch hout (International Tropical Timber Organisation), mits deze programma's en acties in overeenstemming zijn met de beginselen en doelstellingen van de onderhavige verordening.

5. Waar mogelijk, worden acties uitgevoerd in het kader van regionale organisaties en internationale samenwerkingsprogramma's in de context van een mondiaal bosbehoudbeleid.

Artikel 5

Via meer cooerdinatie wordt er naar cofinanciering met Lid-Staten of met multilaterale, regionale dan wel andere organisaties gestreefd. Het communautaire karakter wordt zoveel mogelijk gehandhaafd.

Artikel 6

De communautaire financiering wordt verstrekt in de vorm van giften.

Artikel 7

1. De communautaire financiering van de in artikel 3 bedoelde maatregelen heeft betrekking op een eerste periode van drie jaar (1995-1997). Het totale bedrag van de communautaire middelen die noodzakelijk worden geacht voor de uitvoering van deze maatregelen in genoemde periode, beloopt 150 miljoen ecu.

2. De begrotingsautoriteit bepaalt hoeveel kredieten er voor elk begrotingsjaar beschikbaar zijn, rekening houdend met de beginselen van goed financieel beheer als bedoeld in artikel 2 van het Financieel Reglement van toepassing op de algemene begroting der Europese Gemeenschappen.

Artikel 8

1. De financiële en technische hulp kan alle kosten in buitenlandse valuta dekken, alsmede de plaatselijke kosten voor de uitvoering van projecten en programma's en kan voorts - telkens als zulks nodig is - geïntegreerde programma's en sectoriële projecten omvatten.

2. De uitgaven voor onderhoud en exploitatie kunnen met name worden gefinancierd ten behoeve van acties voor economische samenwerking, opleidings- en onderzoekprogramma's, alsmede voor ontwikkelingsprojecten en -programma's. Dit mag echter, met uitzondering van de opleidings- en onderzoeksprogramma's in de regel slechts tijdens de aanloopfase en op degressieve basis geschieden.

3. Er dient systematisch te worden gestreefd naar een met name financiële bijdrage van de partners (landen, lokale gemeenschappen, ondernemingen of afzonderlijke begunstigden), voor zover hun middelen zulks toelaten en afhankelijk van de aard van elke actie.

4. Belastingen, rechten en heffingen zijn van communautaire financiering uitgesloten.

5. De kosten van studies en expertises op korte en lange termijn om de begunstigden en de Commissie te helpen bij het uitstippelen van de algemene beleidslijnen, de identificatie en de uitwerking van de acties, de controle en de evaluatie, worden normaal gesproken hetzij in het kader van de financiering van de afzonderlijke acties, hetzij los daarvan uit de communautaire middelen gefinancierd.

Artikel 9

1. Alle natuurlijke en rechtspersonen uit de Lid-Staten kunnen onder gelijke voorwaarden deelnemen aan aanbestedingen en overeenkomsten voor aankopen en andere contracten.

2. Wat de financiële en technische hulp betreft, staat deze deelneming normaliter ook open voor het begunstigde land, en in individuele gevallen eventueel ook voor andere ontwikkelingslanden.

3. In uitzonderlijke en naar behoren gemotiveerde gevallen mogen bepaalde specifieke onderdelen uit andere landen komen.

Artikel 10

Projecten en programma's waarvan de kosten ten laste van de Gemeenschap meer dan 2 miljoen ecu bedragen wanneer het gaat om een ACS-Staat, en meer dan 1 miljoen ecu wanneer het een Aziatisch of Latijnsamerikaans land betreft, alsmede significante wijzigingen waardoor het oorspronkelijk overeengekomen bedrag 20 % hoger komt te liggen, worden vastgesteld volgens de procedure van artikel 11, lid 2.

Artikel 11

1. De Commissie voert het beheer over de samenwerkingsactiviteiten op het gebied van tropische bossen.

2. De Commissie wordt naar gelang van het geval bijgestaan door het krachtens artikel 15 van Verordening (EEG) nr. 443/92 van de Raad van 25 februari 1992 inzake financiële en technische hulp en economische samenwerking met de ontwikkelingslanden in Latijns-Amerika en in Azië (1) ingestelde comité, dan wel door het comité dat is opgericht krachtens artikel 21 van het Intern Akkoord betreffende de financiering en het beheer van de steun van de Gemeenschap in het kader van de Vierde ACS-EEG-Overeenkomst (2).

3. De vertegenwoordiger van de Commissie legt het comité een ontwerp voor van de te nemen maatregelen. Het comité brengt advies uit over dit ontwerp binnen een termijn die de Voorzitter kan vaststellen naar gelang van de urgentie van de materie. Het comité spreekt zich uit met de meerderheid van stemmen die in artikel 148, lid 2, van het Verdrag is voorgeschreven voor de aanneming van de besluiten die de Raad op voorstel van de Commissie dient te nemen. Bij stemming in het comité worden de stemmen van de vertegenwoordigers van de Lid-Staten gewogen overeenkomstig genoemd artikel. De Voorzitter neemt niet aan de stemming deel.

De Commissie stelt de beoogde maatregelen vast wanneer zij in overeenstemming zijn met het advies van het comité.

Wanneer de beoogde maatregelen niet in overeenstemming zijn met het advies van het comité of indien geen advies is uitgebracht, dient de Commissie onverwijld bij de Raad een voorstel in betreffende de te nemen maatregelen. De Raad besluit met gekwalificeerde meerderheid van stemmen.

Indien de Raad na verloop van een termijn van één maand geen besluit heeft genomen, worden de voorgestelde maatregelen door de Commissie vastgesteld.

Artikel 12

De Commissie legt het Europees Parlement en de Raad jaarlijks een verslag voor over de tenuitvoerlegging van deze verordening. In dat verslag staat wat de resultaten zijn van de uitvoering van de begroting voor wat de vastleggingen en de betalingen betreft, en welke projecten en programma's in dat jaar zijn gefinancierd. Dit verslag bevat zo mogelijk gegevens over de tijdens hetzelfde begrotingsjaar op nationaal niveau vastgelegde middelen. Dit verslag bevat bovendien nauwkeurige en gedetailleerde informatie (per onderneming, nationaliteit enz.) over de aanbestedingen in verband met de uitvoering van de projecten en programma's.

Aan de in artikel 11 vermelde comités worden op gezette tijden evaluatieverslagen voorgelegd.

Artikel 13

Deze verordening wordt ten uitvoer gelegd volgens een aanpak die aansluit bij de algemene beginselen van Verordening (EEG) nr. 443/92 alsmede bij die van de vierde ACS-EEG-Overeenkomst; daarbij worden tevens in alle stadia van de projectcyclus, van keuze tot evaluatie, gemeenschappelijke criteria gehanteerd.

Artikel 14

Deze verordening treedt in werking op de dag volgende op die van haar bekendmaking in het Publikatieblad van de Europese Gemeenschappen.

Zij is van toepassing tot en met 31 december 1997.

Deze verordening is verbindend in al haar onderdelen en is rechtstreeks toepasselijk in elke Lid-Staat.

Gedaan te . . .

Voor de Raad

De Voorzitter

(1) PB nr. C 78 van 19. 3. 1993, blz. 8, en PB nr. C 201 van 3. 7. 1994, blz. 15.

(2) Advies van het Europees Parlement van 29 oktober 1993 (PB nr. C 315 van 22. 11. 1993, blz. 644), gemeenschappelijk standpunt van de Raad van 23 januari 1995 en besluit van het Europees Parlement van . . . (nog niet in het Publikatieblad verschenen).

(3) PB nr. C . . ..

(4) PB nr. C 264 van 16. 10. 1989, blz. 1.

(1) PB nr. L 52 van 27. 7. 1992, blz. 1.

(2) PB nr. L 229 van 17. 8. 1991, blz. 288.

MOTIVERING VAN DE RAAD

I. Inleiding

1. De Commissie heeft op 26 februari 1993 bij de Raad een voorstel ingediend voor een verordening betreffende maatregelen op het gebied van tropische bossen (1).

2. Het Europees Parlement heeft op 29 oktober 1993 advies uitgebracht (2).

3. Om rekening te houden met een aantal door het Europees Parlement voorgestelde amendementen enerzijds, en met de inwerkingtreding van het Verdrag betreffende de Europese Unie op 1 november 1993 anderzijds, heeft de Commissie op 10 juni 1994 bij de Raad een gewijzigd voorstel ingediend (3).

II. Gemeenschappelijk Standpunt

1. Aanneming van het gemeenschappelijk standpunt

De Raad heeft op 23 januari 1995 op basis van de artikelen 130 S en 130 W van het Verdrag tot oprichting van de Europese Gemeenschap een gemeenschappelijk standpunt vastgesteld.

2. Doel van het Commissievoorstel

In de verordening worden de uitvoerings- en beheersregels vastgesteld voor de uit de communautaire begroting gefinancierde steunmaatregelen ter bevordering van het behoud en het duurzame beheer van tropische bossen.

3. Wijzigingen die de Raad in het Commissievoorstel heeft aangebracht

Het gemeenschappelijk standpunt brengt weliswaar enkele technische wijzigingen aan in het Commissievoorstel, maar neemt dat voorstel toch grotendeels over voor wat betreft de definities en de aard van de te financieren maatregelen.

Wat evenwel de onderstaande aspecten betreft, kon de Raad niet instemmen met het Commissievoorstel:

a) Looptijd van de verordening

De Raad heeft een looptijd van drie jaar vastgesteld (1995-1997), met dien verstande dat rekening houdend met de resultaten van een vóór eind 1997 uit te voeren allesomvattende evaluatie eventueel kan worden beslist tot verlenging ervan.

b) Aard van het comité dat over de voorgestelde maatregelen advies moet uitbrengen

Om redenen van efficiëntie en om te zorgen voor zoveel mogelijk samenhang van de maatregelen met andere acties die in dezelfde regio worden gevoerd, is de Raad overeengekomen om deze opdracht naar gelang van het geval toe te vertrouwen aan het Comité Ontwikkelingslanden in Azië en Latijns-Amerika of het Comité van het EOF. De te volgen procedure zou er een zijn van het type III a van Besluit 87/373/EEG (4).

Opgemerkt zij dat de Raad, net zoals in andere soortgelijke gevallen, heeft besloten om een verwijzing naar de voor deze maatregelen noodzakelijk geachte bedragen toe te voegen. Die bedragen belopen 50 miljoen ecu per jaar en stemmen overeen met de bedragen die de jongste jaren door de begrotingsautoriteit daadwerkelijk in de begroting zijn opgenomen.

4. Amendementen van het Parlement

Onder voorbehoud van bovenstaande opmerkingen heeft de Raad vrijwel alle amendementen van het Parlement overgenomen zoals zij door de Commissie in haar gewijzigd voorstel zijn verwerkt. In dit verband verwijst de Raad naar de amendementen nrs. 1, 2, 3, 4, 5, 7, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 20, 21, 22, 23, 25, 26, 27, 29 en 32, die alle geheel of gedeeltelijk zijn aanvaard.

Rekening houdend met het advies van de Commissie heeft de Raad evenwel de amendementen nrs. 3, 6 en 30, die betrekking hebben op de houthandel, niet overgenomen. De amendementen nrs. 8, 24, 28 en 31, die door de Commissie niet zijn overgenomen in haar gewijzigd voorstel, zijn evenmin door de Raad overgenomen.

(1) PB nr. C 78 van 19. 3. 1993, blz. 8.

(2) PB nr. C 315 van 22. 11. 1993, blz. 644.

(3) PB nr. C 201 van 23. 7. 1994, blz. 15.

(4) PB nr. L 197 van 18. 7. 1987, blz. 33.