Resolutie over de versterking van de betrekkingen tussen de Europese Unie en Chili

A4-0329/95

Resolutie over de versterking van de betrekkingen tussen de Europese Unie en Chili (SEC(95)0563 - C4-0153/95 en COM(95)0232 - C4-0219/95)

Het Europees Parlement,

- gezien de mededelingen van de Commissie aan de Raad en het Europees Parlement over de versterking van de betrekkingen tussen de Europese Unie en Chili (SEC(95)0563 - C4-0153/95 en COM(95)0232 - C4-0219/95),

- gezien zijn advies van 22 februari 1991 over het voorstel voor een besluit betreffende de sluiting van de kaderovereenkomst inzake samenwerking tussen de Europese Economische Gemeenschap en Chili ((PB C 72 van 18.3.1991, blz. 193.)),

- gezien zijn resolutie van 15 december 1992 over de vrijhandelsovereenkomst tussen de Verenigde Staten van Amerika, Canada en Mexico ((PB C 21 van 25.1.1993, blz. 77.)),

- gezien zijn resolutie van 22 april 1994 over de economische en handelsbetrekkingen tussen de Europese Unie en Latijns-Amerika ((PB C 128 van 9.5.1994, blz. 443.)),

- gezien het verslag van de Commissie externe economische betrekkingen (A4-0329/95),

A. overwegende dat Chili al meer dan tien jaar heeft gekozen voor een vastberaden en samenhangend beleid inzake liberalisering en openstelling van het handelsverkeer met het buitenland, alsook voor een model van integratie in de wereldeconomie dat stoelt op de multilaterale aanpak van de Wereldhandelsorganisatie (WHO) en de evenwichtige regionale diversificatie van zijn economische en handelsbetrekkingen,

B. overwegende dat het door Chili bepleite model van "open regionalisme" de landen in staat moet stellen de integratie op economisch en handelsgebied verder te verdiepen dan op grond van de overeenkomsten in het kader van de Uruguay-Ronde vereist is, op voorwaarde dat de regionale of interregionale akkoorden inzake liberalisering niet leiden tot meer protectionisme jegens landen die niet onder deze akkoorden vallen, of beter nog, bijdragen aan de algemene tendens in de richting van integratie van de wereldmarkt,

C. overwegende dat Chili actief deelneemt aan de regionale integratieprocessen in Latijns-Amerika en dat het in dit verband bilaterale vrijhandelsovereenkomsten heeft gesloten met een groot aantal Latijnsamerikaanse landen,

D. overwegende dat Chili over intensivering van zijn betrekkingen met de MERCOSUR onderhandelt teneinde een vrijhandelszone tot stand te brengen,

E. overwegende dat Chili met de Verenigde Staten, Canada en Mexico onderhandelt over toetreding tot de NAFTA,

F. overwegende dat Chili lid is van de APEC, dat het onderhandelt over een vrijhandelsovereenkomst met Nieuw-Zeeland en dat het gebruik wenst te maken van zijn bevoorrechte positie tussen Azië en Latijns-Amerika, twee van de regio's met de sterkste economische dynamiek en het grootste handelspotentieel,

G. overwegende dat de financiële geloofwaardigheid die Chili op de internationale financiële markten geniet, een teken is voor zijn sterke "macro-economische fundamenten" en de concurrentiekracht van zijn economie,

H. overwegende dat armoede en sociale uitsluiting fundamentele problemen blijven die in de komende jaren via het Chileense model van economische en sociale ontwikkeling moeten worden aangepakt en dat de ontoereikendheid van het staatsonderwijssysteem leidt tot een aanzienlijke verkleining van de mogelijkheid tot het opleiden van kaderpersoneel dat in staat is de industriële en technologische opleving van het land te bevorderen,

I. overwegende dat het het herstel van de democratie in Chili steeds heeft gesteund en daartoe in 1988 een speciale begrotingslijn heeft gecreëerd ter ondersteuning van de inspanningen van de Chileense NGO's ten behoeve van de armste bevolkingsgroepen en ter versterking van het democratische overgangsproces in dit land,

J. overwegende dat de Europese Unie de belangrijkste handelspartner van Chili is, als donorland in het kader van de samenwerking de eerste plaats inneemt en als investeerder in het land de tweede plaats,

K. overwegende dat de Europese ondernemingen sterk vertegenwoordigd zijn in de toekomstgerichte sectoren van de Chileense economie,

L. overwegende dat door de beperkte handelspolitieke strekking van de huidige kaderovereenkomst inzake samenwerking tussen de Europese Economische Gemeenschap en Chili van 1990, die een niet-preferentieel karakter draagt, het groei- en complementariteitspotentieel van het onderlinge handelsverkeer onvoldoende kon worden ontwikkeld,

M. overwegende dat de op 25 mei 1994 door Chili en de Europese Unie getekende overeenkomst, op grond waarvan de EU de douanerechten op de Chileense uitvoer van appelen en peren met 50% heeft verlaagd, heeft duidelijk gemaakt dat de dialoog bij het oplossen van handelsgeschillen moet worden versterkt,

N. overwegende dat 82% van de invoer van de Unie uit Chili uit grondstoffen bestaat die vrij van rechten op de communautaire markt komen, dat de Chileense uitvoer in sterke mate (46%) afhankelijk is van koper en dat moet worden gestreefd naar een grotere mate van diversificatie,

O. overwegende dat de landbouw- en visserijprodukten 29% van de Chileense uitvoer naar de Europese Unie uitmaken en rekening houdend met de bijzondere gevoeligheid van deze sector en met de te verwachten gevolgen van het in het kader van de Uruguay-Ronde ondertekende slotakkoord inzake liberalisering van de handel in landbouwprodukten,

P. overwegende dat 91% van de totale Chileense export uit grondstoffen bestaat en dat de huidige economische tendens tot liberalisering en openstelling van de markten leidt tot roofbouw op de natuurlijke hulpbronnen en ernstige aantasting van het milieu,

Q. overwegende dat de EU en de MERCOSUR onlangs een nieuwe interregionale kaderovereenkomst inzake samenwerking hebben geparafeerd die een politieke en economische associatie tussen beide regio's tot stand moet brengen via nauwere politieke samenwerking en geleidelijke en wederzijdse liberalisering van het handelsverkeer,

R. overwegende dat de intensivering van de betrekkingen tussen de Europese Unie en Chili is gebaseerd op gemeenschappelijke waarden zoals een democratisch stelsel, eerbiediging van de mensenrechten, economische vrijheid en sociale rechtvaardigheid, alsook op nauwe historische en culturele banden tussen beide partijen en op strategische belangen van beide regio's,

1. juicht de wetsvoorstellen van de Chileense regering toe die zijn gericht op de voltooiing van het democratische overgangsproces door middel van grondwetswijzigingen die het primaat van het burgerlijk gezag ten opzichte van het leger moeten bevestigen, alsook de onafhankelijkheid van de rechterlijke macht en het beginsel dat schendingen van de mensenrechten die in het recente verleden hebben plaatsgevonden in rechte moeten worden vervolgd;

2. neemt met voldoening kennis van de mededeling van de Commissie en onderschrijft de strategie die erop gericht is uiteindelijk een politieke en economische associatie tussen de Europese Unie en Chili tot stand te brengen door middel van onderhandelingen over een nieuwe overeenkomst die het volgende omvat:

- een versterkte politieke dialoog,

- uitbreiding van de samenwerking op handelsgebied en op het gebied van de regelingen ter vergemakkelijking van het handelsverkeer met het oog op de voorbereiding van de geleidelijke en wederzijdse liberalisering van het goederen- en dienstenverkeer, rekening houdend met de gevoeligheid van sommige produkten, een en ander in overeenstemming met de voorschriften van de WTO,

- bevordering van wederzijdse investeringen,

- nauwere samenwerking op de terreinen die onder de huidige overeenkomst vallen en uitbreiding van de samenwerking tot nieuwe sectoren, teneinde de produktie te diversifiëren en een duurzame economie te bevorderen;

3. acht het eveneens van essentieel belang dat de geregelde politieke dialoog tussen de Europese Unie en Chili over bilaterale en internationale kwesties van wederzijds belang in de nieuwe overeenkomst wordt geïnstitutionaliseerd; deze dialoog zou gestalte kunnen krijgen naast de regionale dialoog met de MERCOSUR;

4. onderstreept dat de instrumenten voor een economische en handelspolitieke dialoog en voor de geschillenbeslechting in het kader van de nieuwe overeenkomst moeten worden versterkt teneinde de uitbreiding van de onderlinge handel en harmonische economische betrekkingen te waarborgen;

5. acht het wenselijk dat de EU en Chili gezamenlijk mogelijke strategieën uitstippelen in verband met de regels voor het functioneren van de nieuwe WTO en de vraagstukken op de agenda van deze organisatie, alsook met betrekking tot andere internationale economische fora waar gezamenlijke actie mogelijk is;

6. is verheugd over de activiteit van het Centrum EG-Chili "Fundación Empresarial CE-Chile" op het gebied van economische samenwerking en overdracht van technologie ten behoeve van kleine en middelgrote ondernemingen en wijst op het belang van bevordering van joint ventures die in Chili of op andere regionale markten kunnen opereren;

7. steunt de deelname van de Unie aan de medefinanciering van regionale projecten Chili-Mercosur en Chili-Andespakt op het gebied van de infrastructuur, land- en bosbouwkundig onderzoek, visserijtechnologie, milieubescherming, energie en steun voor activiteiten die zijn gericht op het bevorderen van particuliere Europese investeringen; acht het hiertoe noodzakelijk een nieuw meerjarenkader vast te stellen waarbinnen de bijdragen uit de communautaire begroting en de leningen van de Europese Investeringsbank worden gecooerdineerd;

8. pleit ervoor dat de nieuwe overeenkomst met Chili samengaat met een substantiële verhoging van de financiële hulp aan dit land, teneinde de industriële en technologische samenwerking in de speerpuntindustrieën milieu, telecommunicatie, informatietechnologieën en audiovisuele media te stimuleren, zonder daarbij de NGO's te vergeten die belangrijk werk verrichten op het gebied van de vorming en structurering van de burgermaatschappij en de bevordering van de mensenrechten;

9. is van mening dat Chili moet deelnemen aan bepaalde specifieke O& O- programma's en andere communautaire programma's zoals MEDIA, overeenkomstig de regeling die voor de EVA-landen en de LMOE's is vastgesteld;

10. verzoekt de Commissie en de Raad bij het uitwerken en de vaststelling van het onderhandelingsmandaat voor de nieuwe overeenkomst tussen de Europese Unie en Chili de in deze resolutie gestelde prioriteiten over te nemen;

11. verzoekt zijn Voorzitter deze resolutie te doen toekomen aan de Commissie, de Raad, de regeringen van de lid-staten en de regering en het parlement van Chili.