Resolutie van het Europees Parlement over het cultureel erfgoed in Azerbeidzjan

P6_TA(2006)0069

Cultureel erfgoed in Azerbeidzjan

Resolutie van het Europees Parlement over het cultureel erfgoed in Azerbeidzjan

Het Europees Parlement,

- onder verwijzing naar zijn resoluties van 9 juni 2005 [1] en 27 oktober 2005 van vorig jaar over Azerbeidzjan [2],

- onder verwijzing naar zijn resolutie van 19 januari 2006 over het Europees nabuurschapsbeleid [3],

- onder verwijzing naar zijn vroegere resoluties over de zuidelijke Kaukasus, meer bepaald die van 11 maart 1999 over de ondersteuning van het vredesproces in het Kaukasus-gebied [4] en zijn aanbeveling aan de Raad van 26 februari 2004 betreffende het EU-beleid inzake de zuidelijke Kaukasus [5],

- gezien het besluit van 14 juni 2004 van de Raad om Armenië en Azerbeidzjan alle twee in het Europees nabuurschapsbeleid op te nemen, met als eerste bedoeling om goede nabuurschapsbetrekkingen teonderhouden, vooral door de rechten van de minderheden te eerbiedigen,

- gezien de verplichtingen die Armenië en Azerbeidzjan tegenover de Raad van Europa, vooral met het Europees cultureel verdrag, de herziene versie van het Europees verdrag voor de bescherming van het archeologisch erfgoed en het kaderverdrag voor de bescherming van nationale minderheden, die ze geratificeerd hebben, met de toezegging om er zich aan te houden,

- gezien het UNESCO-verdrag van Den Haag van 1954 voor de bescherming van cultuurgoed in geval van gewapend conflict en het bijbehorend protocol van 1954, die door zowel Armenië als Azerbeidzjan ondertekend zijn en betrekking hebben op bezette gebieden,

- gezien de UNESCO-verklaring van 2003 over opzettelijke vernieling van cultureel erfgoed, waarmee de internationale gemeenschap het belang van de bescherming van cultureel erfgoed erkent en opnieuw haar vaste voornemen bevestigt om elke vorm van opzettelijke vernieling te bestrijden, zodat het cultureel erfgoed aan de komende generaties doorgegeven kan worden,

- gezien het ICOMOS-rapport [6] en het tussentijds rapport van de VN-Commissie voor de rechten van de mens over de vrijheid van godsdienst en eredienst [7],

- gelet op art. 115, lid 5 van zijn Reglement,

A. overwegende dat Armenië beweert dat Azerbeidzjaanse troepen in november 1998 en december 2002 militaire operaties uitgevoerd hebben om het Armeens kerkhof van Djulfa in Nachitsjevan te vernielen, en dat de jongste vernielingen in december 2005 plaatsgevonden hebben, zoals blijkt uit een recente videofilm van de Armeense autoriteiten,

B. overwegende dat de bewuste operaties een groot aantal reacties van de internationale gemeenschap uitgelokt hebben, terwijl Azerbeidzjan niet geantwoord heeft op vragen om inlichtingen van de voormalige speciaal rapporteur van de Verenigde Naties Abdelfattah Amor over de gebeurtenissen van november 1998 en december 2002,

C. overwegende dat er ernstige beschuldigingen van betrokkenheid van de Azerbeidzjaanse overheden bij de vernieling van de monumenten zijn,

D. met nadruk overwegende dat de archeologische vindplaats in kwestie van uitzonderlijk belang is omdat er nog 6000 "chatsjkars" voorhanden waren — uit steen gehouwen kruisen die typisch voor de Armeense religieuze kunst zijn — en getuigen van de etnische en culturele verscheidenheid van het gebied,

E. overwegende dat de vernieling of ontwijding van gedenktekens of voorwerpen die tot het cultureel, godsdienstig of nationaal erfgoed behoren, een inbreuk op de principes van de Europese Unie betekent,

F. overwegende dat de vernieling zich tegen de achtergrond van het opgeschort conflict tussen Armenië en Azerbeidzjan over het gebied Berg-Karabach voorgedaan heeft,

G. overwegende dat er binnenkort misschien een gunstige uitkomst van de onderhandelingen over Berg- Karabach verwacht mag worden en dat er misschien een vergelijk over de grondslagen voor het beslechten van het conflict gevonden wordt ondanks het feit dat de ontmoeting van de presidenten van Armenië en Azerbeidzjan op 10 en 11 februari 2006 in Rambouillet vruchteloos gebleven is,

H. overwegende dat het Europees nabuurschapsbeleid een geprivilegieerd partnerschap met Azerbeidzjan en Armenië nastreeft dat van gemeenschappelijke waarden uitgaat, o.a. ook eerbied voor de minderheden en hun cultureel erfgoed,

1. spreekt zijn krachtige veroordeling uit over de vernieling van het kerkhof van Djulfa en alle plaatsen van historisch belang die op Armeens of Azerbeidzjaans grondgebied plaatsgevonden heeft en keurt elk gelijkaardig optreden af dat tot doel heeft om het cultureel erfgoed van een volk te vernielen;

2. vraagt de Raad en de Europese Commissie om de regeringen van Armenië en Azerbeidzjan duidelijk te maken dat ze alles in het werk moeten stellen om een einde te maken aan de praktijk van etnische zuivering die tot dergelijke vernielingen geleid heeft en op zoek moeten gaan naar mogelijkheden om de geleidelijke terugkeer van vluchtelingen en ontheemden te vergemakkelijken;

3. eist dat de regeringen van Azerbeidzjan en Armenië hun internationale verplichtingen nakomen —vooral op cultureel gebied — en op de eerste plaats de verplichtingen die voortkomen uit hun toetreding totde Raad van Europa en hun opname in het Europees nabuurschapsbeleid;

4. benadrukt dat eerbied voor de rechten van minderheden, met inbegrip van hun historisch, godsdienstigen cultureel erfgoed, een voorwaarde voor de uitbouw van een echt en doelmatig Europees nabuurschapsbeleid is, dat ook tot goede nabuurschapsbetrekkingen tussen alle deelnemende landen moet leiden;

5. eist dat Azerbeidzjan afvaardigingen toelaat die het cultureel erfgoed op zijn grondgebied, vooral het Armeens erfgoed, inventariseren en beschermen, zoals bijvoorbeeld deskundigen die met ICOMOS samenwerken, en een delegatie van het Europees Parlement een bezoek aan de archeologische vindplaats Djulfa laat brengen;

6. roept de regeringen van Armenië en Azerbeidzjan op om hun internationale verplichtingen na te komen, vooral op cultureel gebied en voor de bescherming van het cultureel erfgoed, die ze aangegaan zijn door hun toetreding tot internationale instanties als de UNESCO en de Raad van Europa, en vraagt hun om alles in het werk te stellen om het archeologisch, historisch en cultureel erfgoed dat zich op hun grondgebied bevindt te beschermen om de vernieling van andere bedreigde plaatsen te voorkomen;

7. vraagt de Europese Commissie en de Raad om in de beleidsplannen die momenteel in het kader van het Europees nabuurschapsbeleid besproken worden, een bepaling over de bescherming van waardevolle archeologische of historische vindplaatsen in de deelnemende landen op te nemen;

8. vraagt de Europese Commissie en de Raad om de uitvoering van de beleidsplannen voor het Europees nabuurschapsbeleid afhankelijk te maken van de eerbied die Azerbeidzjan en Armenië voor algemeen aanvaarde principes betonen, meer in het bijzonder hun verplichtingen als lid van de Raad van Europa voor de eerbiediging van de rechten van de mens en minderheidsrechten, en vraagt om in de beleidsplannen specifieke bepalingen over de bescherming van het cultureel erfgoed van de minderheden op te nemen;

9. verzoekt zijn Voorzitter om deze resolutie te doen toekomen aan de Raad, de Europese Commissie, de nationale parlementen en regeringen van de lidstaten, de regering en de president van Armenië, de regering en de president van Azerbeidzjan, en de parlementaire vergaderingen van de OVSE en de Raad van Europa, de directeur-generaal van de UNESCO en de secretaris-generaal van de Verenigde Naties.

[1] Aangenomen teksten, P6_TA(2005)0243.

[2] Aangenomen teksten, P6_TA(2005)0411.

[3] Aangenomen teksten, P6_TA(2006)0028.

[4] PB C 175 van 21.6.1999, blz. 251.

[5] PB C 98 E van 23.4.2004, blz. 193.

[6] Wereldrapport 2002 over bedreigde monumenten en archeologische vindplaatsen in de wereld.

[7] 58ste zitting van de algemene vergadering van de Verenigde Naties — document 1/58/296 van 19.8.2003.

--------------------------------------------------