Negende jaarverslag over de uitvoering van Gemeenschappelijk Optreden 2002/589/GBVB van de Raad van 12 juli 2002 inzake de bijdrage van de Europese Unie aan de bestrijding van de destabiliserende accumulatie en verspreiding van handvuurwapens en lichte wapens

Negende jaarverslag over de uitvoering van Gemeenschappelijk Optreden 2002/589/GBVB van de Raad van 12 juli 2002 inzake de bijdrage van de Europese Unie aan de bestrijding van de destabiliserende accumulatie en verspreiding van handvuurwapens en lichte wapens

(2010/C 000/01)

INLEIDING

De EU is in 2009 in alle multilaterale fora en in haar politieke dialoog in het kader van internationale instrumenten in verband met dit onderwerp, zoals het Actieprogramma van de Verenigde Naties van 2001 ter voorkoming, bestrijding en uitbanning van de illegale handel in handvuurwapens en lichte wapens, blijven ijveren voor de zaak van handvuurwapens en lichte wapens (Small Arms and Light Weapons — SALW).

Overeenkomstig de in december 2008 door de Raad aangenomen conclusies over opname van een SALW-element in overeenkomsten tussen de EU en derde landen zijn er in 2009 diverse onderhandelingen gevoerd, ook over een SALW-element. In dit kader is er met China, Irak, Libië en Zuid-Korea overeenstemming bereikt over een SALW-element.

De EU is aan derde staten, internationale en regionale organisaties bijstand blijven verlenen bij het bestrijden van de destabiliserende accumulatie van SALW. Daarbij moet worden gedacht aan de uitvoering van projecten in het kader van diverse gemeenschappelijke optredens en Raadsbesluiten en met behulp van ontwikkelings- en samenwerkingsinstrumenten en via projecten die nationale steun krijgen van lidstaten van de EU.

De EU is in 2009 ook blijven deelnamen aan het proces tot opstelling van het Wapenhandelsverdrag (Arms Trade Treaty (ATT)). Alle EU-lidstaten hebben voor de resolutie van de AVVN over een Wapenhandelsverdrag van 2009 gestemd, waarin een internationale conferentie wordt bijeen geroepen om in 2012 te onderhandelen over een Wapenhandelsverdrag. De EU is derde landen ertoe blijven overhalen en aanmoedigen om het proces te steunen, zoals middels de tenuitvoer legging van Besluit 2009/42/GBVB van de Raad ter bevordering onder derde landen van het proces dat moet leiden tot een Wapenhandelsverdrag, en heeft met dat doel in 2009 vijf regionale seminars gehouden.

De EU-strategie ter bestrijding van de illegale accumulatie van en handel in handvuurwapens en lichte wapens (SALW) en munitie daarvoor, die door de Europese Raad van 15-16 december 2005 is goedgekeurd, blijft het strategische richtsnoer voor de activiteiten die de EU en de lidstaten met de diverse beschikbare instrumenten ontplooien op het gebied van SALW.

Dit verslag is samengesteld als onderdeel van de uitvoering van Gemeenschappelijk Optreden 2002/589/GBVB van de Raad. Het gaat over de in 2009 ondernomen activiteiten en bestaat uit drie delen en een bijlage:

I. NATIONALE UITVOERINGSMAATREGELEN IN 2009

Op 8 december 2008 heeft de EU Gemeenschappelijk Standpunt 2008/944/GBVB aangenomen. De aanneming van dit juridisch bindend instrument markeerde de formele succesvolle afronding van een herziening van de gedragscode en was opnieuw een belangrijke etappe in de verbetering van de EU-normen inzake uitvoercontrole. Het gemeenschappelijke standpunt is een aanzienlijk geactualiseerd en versterkt instrument dat in de plaats komt van de Gedragscode. Het bevat een aantal nieuwe elementen, die leiden tot verdergaande en bredere toepassingsmogelijkheden. Deze elementen betreffen onder meer de uitbreiding van het toezicht op de tussenhandel, doorvoer transacties en immateriële technologieoverdracht, alsmede de toepassing van aangescherpte procedures om het uitvoerbeleid van de lidstaten te harmoniseren. De lidstaten erkennen weliswaar de bijzondere verantwoordelijkheid van de staten die militaire technologie en goederen uitvoeren, maar hebben zich opnieuw vastberaden getoond in hun streven de uitvoer van die militaire technologie en goederen te voorkomen indien die gebruikt kan worden voor ongewenste doeleinden zoals binnenlandse onderdrukking of internationale agressie, of kan bijdragen tot regionale instabiliteit.

I.A. Samenwerking, coördinatie en uitwisseling van informatie tussen bestuurlijke en rechtshandhavingsinstanties

Hierna staan de bijdragen van de EU-lidstaten over de inspanningen die zij in 2009 hebben geleverd tot verbetering van de samenwerking tussen bestuurlijke en rechtshandhavingsinstanties die verantwoordelijk zijn voor het beleid inzake de risico's die voortvloeien uit de illegale handel in en de buitensporige accumulatie van SALW:

OOSTENRIJK

Oostenrijk heeft verder gewerkt aan samenwerking, coördinatie en uitwisseling van informatie tussen bestuurlijke en rechtshandhavingsinstanties. In 2009 vonden overlegbijeenkomsten plaats tussen de ministeries van Europese en Internationale Zaken, Binnenlandse Zaken, Economische Zaken en Arbeid, en Defensie.

BULGARIJE

Bulgarije heeft de samenwerking, coördinatie en informatie-uitwisseling tussen de diverse instanties bij de bestrijding van de accumulatie en verspreiding van SALW en bij de preventie van de illegale handel voortgezet.

TSJECHIË

Overeenkomstig Wet nr. 122/1997 Coll. over een systeem van ministeries en centrale autoriteiten van het bestuur van de Tsjechische Republiek, zoals gewijzigd, behoren de controle en bewaking van wapens en munitie, wapenhandel, overdracht, tussenhandel en vergunningen, en de naleving van wetten, verdragen, overeenkomsten, decreten en regelgevingen ter zake tot de bevoegdheid van onderstaande instellingen:

ministerie van Binnenlandse Zaken

minister van Industrie en Handel

Ministerie van Defensie

Douane

Het ministerie van Buitenlandse Zaken treedt op als coördinator en nationaal contactpunt voor overleg met het buitenland en internationale organisaties in zaken die te maken hebben met SALW, en in zaken die voortvloeien uit de internationale verplichtingen van de Tsjechische Republiek.

CYPRUS

Bij de centrale leiding van de Cypriotische politie is een nationaal wapenarchief ingesteld en door middel van een elektronische gegevensbank kan informatie over SALW worden gedeeld met andere bevoegde instanties in de EU, met regionale organisaties en met andere landen.

DENEMARKEN

Het algemene systeem in Denemarken

Het Deense ministerie van Justitie voert het beheer over de Deense wapen- en explosieven wetgeving, die tevens de regulering van handvuurwapens en lichte wapens omvat.

Krachtens de Deense wapen- en explosievenwetgeving is het verboden wapens en munitie in te voeren, te vervaardigen, te verkrijgen, te bezitten of te dragen zonder een vergunning van de minister van Justitie of van degene die door de minister is gemachtigd tot het afgeven van de desbetreffende vergunningen.

De wetgeving bepaalt ook dat wapens of explosieven van eender welke soort, met inbegrip van munitie, niet mogen worden uitgevoerd zonder specifieke vergunning van de minister van Justitie. Handvuurwapens en lichte wapens vallen onder die bepaling.

De minister van Justitie heeft de plaatselijke politiedistricten gemachtigd tot het afgeven van sommige van de voornoemde vergunningen inzake handvuurwapens en lichte wapens (bezit van vuurwapens, enz.).

Databanken en registers

De Deense politie heeft een centraal elektronisch gegevensbestand opgezet (het wapenregister van de politie), waarin alle personen met een machtiging tot het bezit van vuurwapens geregistreerd staan op basis van de aanvragen voor vuurwapenvergunningen en registraties van de aankopen van gladloopsgeweren, enz. Het register bevat tevens informatie over vermiste en gestolen wapens.

Het wapenregister van de politie bevat alle relevante informatie waaronder categorie en type wapen, fabricage, model, markering (nummer), kaliber en bijzondere kenmerken. Elk wapen staat geregistreerd onder een specifiek identificatienummer. De politie kan gelasten dat het wapen met het identificatienummer wordt gemarkeerd indien het wapen niet is gemarkeerd door de fabrikant. Het register bevat tevens historische informatie aan de hand waarvan gegevens over de vorige eigenaars van een wapen kunnen worden getraceerd.

Informatie over vermiste vuurwapens, enz. wordt ook doorgegeven aan het Schengen informatiesysteem (SIS).

Voorts zijn alle Deense vuurwapenverenigingen gehouden hun eigen wapenregisters op te zetten, die gegevens dienen te bevatten over alle vuurwapens in het bezit van de vereniging en de leden.

Voorts moeten eigenaren van bedrijven die een wapenhandelvergunning hebben een register bijhouden en, overeenkomstig specifieke instructies van de politie, regelmatig aan het wapen register van de politie melden welke wapens zij hebben gekocht of verkocht.

ESTLAND

Estland heeft in 2009 verder gewerkt aan samenwerking, coördinatie en uitwisseling van informatie tussen daarvoor in aanmerking komende ministeries en organen. Onder auspiciën van het ministerie van Buitenlandse Zaken zijn met vertegenwoordigers van het ministerie van Buitenlandse Zaken, van Defensie, van Economische Zaken en Communicatie, de veiligheidsdienst, de Estse belasting- en douanedienst en de Estse wetshandhavingsdienst bijeenkomsten belegd om te praten over vraagstukken inzake exportcontrole, om het belang van de huidige wetgeving te bezien en te evalueren en om achterhaalde of irrelevante bepalingen over de overdracht van wapens, militaire uitrusting en goederen voor tweeërlei gebruik te inventariseren. Voorts is er in november 2009 op het ministerie van Buitenlandse Zaken een bewustmakingsseminar van één dag gehouden over exportcontrole (ook over handvuurwapens en lichte wapens). Het was de bedoeling het probleem onder de aandacht te brengen van het maatschappelijk middenveld, de niet-gouvernementele organisaties en diverse sectoren en fabrikanten.

FINLAND

De nationale coördinatiegroep van SALW-deskundigen heeft in 2009 verder gewerkt. De groep bestaat uit vertegenwoordigers van de ministeries die betrokken zijn bij wapencontrole, ontwapening en non-proliferatie van SALW, en uit vertegenwoordigers van de nationale niet-gouvernementele organisaties die op dit terrein actief zijn. De groep bespreekt onder meer het Finse SALW-beleid, de uitvoering van de nationale, regionale en wereldwijde wet- en regelgeving en de bilaterale bijstand bij SALW-projecten.

Het opperbevel van de Finse politie is losgemaakt van het ministerie van Binnenlandse Zaken en op 1 januari 2010 is de nationale politie opgericht. De taken betreffende het verlenen van vergunningen voor vuurwapens voor civiel gebruik en het algemene toezicht op de Vuurwapenwet zijn over gedragen aan de nationale politie.

Het algemene toezicht op de Vuurwapenwet behoort tot de bevoegdheid van het ministerie van Binnenlandse Zaken. De politie ziet toe op de naleving van de wet. De Grenswacht en de Douane zien op hun eigen bevoegdheidsgebied toe op de naleving van de wet.

De SALW die in beslag worden genomen of die men vrijwillig bij de staat inlevert, worden vernietigd, tenzij zij worden overgedragen aan de verzamelingen van de rijksoverheid. De politie vernietigt de SALW door ze in kleine stukken te snijden. In 2009 zijn in totaal 6 338 vuurwapens vernietigd, wat overeenkomt met 97 % van de in beslag genomen of bij de staat ingeleverde vuurwapens.

DUITSLAND

De destabiliserende accumulatie en verspreiding van handvuurwapens en lichte wapens en bijbehorende munitie vormen een bedreiging voor de vrede, de veiligheid en de ontwikkeling die Duitsland ernstige zorgen blijft baren. Duitsland is voorstander van een alomvattende aanpak ter bestrijding van de destabiliserende accumulatie en verspreiding van handvuurwapens en lichte wapens en bijbehorende munitie en wil bijdragen aan de stopzetting ervan. Bij het nastreven van dat doel laat Duitsland, als lidstaat van de Europese Unie, zich leiden door de EU-strategie ter bestrijding van de illegale accumulatie van en handel in SALW en SALW-munitie die door de Europese Raad van 15-16 december 2005 is goedgekeurd.

Het ministerie van Buitenlandse Zaken belegde regelmatig vergaderingen van de nationale coördinatiegroep voor SALW-aangelegenheden. Die vergaderingen brengen wapenbeheersings- en wapenuitvoercontroledeskundigen van ministeries, overheidsinstanties, het centrum wapen beheersing en verificatie van de strijdkrachten en niet-gouvernementele organisaties bijeen om aangelegenheden in verband met SALW en SALW-munitie te bespreken. De groep wisselt onder meer van gedachten over het Duitse SALW-beleid in internationale en regionale fora, multilaterale en bilaterale bijstand en de uitvoering van nationale, regionale en mondiale regels en voorschriften. De vergaderingen worden voorgezeten door een vertegenwoordiger van het ministerie van Buitenlandse Zaken.

Er zijn verscheidene initiatieven ontplooid op het gebied van samenwerking tussen de overheids instanties en de rechtshandhavingsdiensten op nationaal niveau. Deze betroffen nieuwe wetgeving, maar ook evaluatie van de praktische werking van bestaande wetgeving. Opleidingsmaatregelen behoorden stelselmatig tot de inspanningen. In 2009 waren er met name onder meer de volgende initiatieven:

Duitsland heeft concrete stappen genomen tot uitvoering van het bepaalde in het VN-protocol tegen de illegale vervaardiging van en handel in vuurwapens, hun onderdelen, componenten en munitie, tot aanvulling van het Verdrag van de Verenigde Naties tegen grensoverschrijdende georganiseerde misdaad, alsook in het internationaal instrument waarmee staten tijdig en op betrouwbare wijze illegale handvuurwapens en lichte wapens kunnen identificeren en traceren. Met de daaruit resulterende wijzigingen in de wapenwet worden het markeren van wapens en de verplichting om een boekhouding bij te houden, ook van toepassing op essentiële onderdelen van wapens, waardoor het gemakkelijker wordt op internationaal niveau de oorsprong van wapens te traceren.

GRIEKENLAND

De bestrijding van de illegale handel in handvuurwapens en lichte wapens heeft voor het ministerie van Burgerbescherming en de Griekse politie de hoogste prioriteit. Iedere mogelijke inspanning wordt geleverd om dit verschijnsel terug te dringen, zo niet uit te bannen, en het gevoel van veiligheid onder burgers te consolideren.

Het doel in het criminaliteitsbestrijdingbeleid voor 2009 was het aantal confiscaties van illegaal in bezit gehouden en verhandelde SALW te verhogen door middel van door de politieautoriteiten uitgewerkte actieplannen met specifieke streefdoelen. Griekenland volgde daarbij een tweesporen beleid:

a) Maatregelen voor controle op de legale handel in SALW

Het Griekse bureau exploiteert een elektronisch gegevensbestand dat als nationale centrale autoriteit voor informatie-uitwisseling fungeert en rechtstreeks informatie kan ontvangen en verzenden over alle legaal verhandelde en in bezit gehouden wapens. In dit gegevensbestand worden voortdurend alle veranderingen in verband met bezit ingevoerd. Alle vermiste wapens (verloren, gestolen, verduisterd of getraceerd) worden in dit bestand ingevoerd zodat ze kunnen worden geconfisqueerd of als bewijs kunnen dienen in een strafzaak en kunnen worden geïdentificeerd als ze getraceerd zijn.

Dit gegevensbestand bevat de geschiedenis van elk wapen vanaf de invoer ervan tot de uiteindelijke legale houder (wapenregister). Voorts vergemakkelijkt dit gegevensbestand de informatie-uitwisseling met andere autoriteiten in en buiten Griekenland. Voor iedere onderneming die zich legaal bezighoudt met wapenhandel is een minimum aantal maandelijkse controles vastgesteld. De controlegegevens worden met die van het elektronische gegevensbestand van het bureau vergeleken.

b) Maatregelen voor controle op de illegale handel in SALW

HONGARIJE

Hongarije heeft de samenwerking, coördinatie en informatie-uitwisseling tussen de diverse instanties bij de bestrijding van de accumulatie en verspreiding van SALW en bij de preventie van de illegale handel voortgezet. In 2009 zijn geregeld bijeenkomsten belegd van het ministerie van Buitenlandse Zaken, het ministerie van Defensie, het ministerie van Justitie en Wetshandhaving en andere instanties.

IERLAND

Het ministerie van Ondernemingen, Handel en Werkgelegenheid, dat de vergunningen voor de uitvoer van militaire goederen en goederen voor tweeërlei gebruik verleent, heeft de implementatie van de Wet op de uitvoercontrole van 2008 voortgezet.

Het ministerie van Buitenlandse Zaken heeft het hele jaar door contact onderhouden met het ministerie van Verkeer om het risico dat illegale wapens door de lucht worden vervoerd nadrukkelijk onder de aandacht te brengen.

LUXEMBURG

Het ministerie van Buitenlandse Zaken onderhoudt de contacten met andere staten en organisaties met het oog op de internationale coördinatie inzake handvuurwapens en lichte wapens.

MALTA

Politie, douane, het departement van Handel en het ministerie van Buitenlandse Zaken werken constant samen en wisselen voortdurend informatie uit. Alle bewegingen in verband met in- en uitvoer van wapens zetten een gecoördineerde mechanisme in gang tussen de diverse departementen zoals ingesteld door de nationale wetgeving ter zake.

POLEN

Polen heeft de informatie-uitwisseling tussen de instellingen voor de preventie van illegale handel voortgezet.

PORTUGAL

De inspanningen ter bevordering van samenwerking, coördinatie en informatie-uitwisseling tussen wetshandhavingsinstanties bij de bestrijding van de accumulatie en verspreiding van hand vuurwapens en lichte wapens en bij de preventie van de illegale handel, zijn voortgezet. Vertegenwoordigers van de ministeries van Buitenlandse Zaken, Defensie en Binnenlandse Zaken zijn in 2009 regelmatig bijeengekomen.

SPANJE

Spanje heeft in 2009 aanzienlijke vorderingen gemaakt bij de uitvoering van het VN-actieprogramma ter voorkoming, bestrijding en uitbanning van de illegale handel in hand vuurwapens en lichte wapens in al zijn aspecten en de toepassing van het internationaal instrument inzake markering en tracering van SALW.

Er zijn activiteiten verricht ter bevordering van een vredescultuur en tot vaststelling van bijkomende normen om controles te verbeteren, en met het VN-Bureau voor ontwapeningszaken, Interpol, regionale organisaties (OVSE, NAVO) en nationale evenals buitenlandse niet-gouvernementele organisaties zijn de bestaande banden aangehaald.

De diverse ministeriële departementen die belast zijn met de coördinatie van de acties en de uitwisseling van gegevens op het gebied van SALW en SALW-munitie hebben regelmatig over deze kwesties vergaderd, en dan vooral in de permanente interdepartementale commissie wapens en explosieven (CIPAE, twee keer per maand), de interdepartementale commissie buitenlandse handel in defensiemateriaal en goederen voor tweeërlei gebruik (JIMDDU, maandelijks), en in de werkgroepen die belast zijn met het traceren van en het bestrijden van de handel in SALW.

I.B. Nieuwe wetgeving, evaluatie van de praktische werking van bestaande wetgeving

Enkele lidstaten hebben in 2009 nieuwe wetgeving ingevoerd of voeren een evaluatie van de bestaande wetgeving uit. De meest recente ontwikkelingen zijn o.a.:

OOSTENRIJK

In 2009 is geen nieuwe specifiek aan SALW gerelateerde wetgeving van kracht geworden.

De controle op de uitvoer van wapens is sterk verbeterd door de wet op de buitenlandse handel van 2005 en de daaruit voortvloeiende verordening inzake buitenlandse handel van 2006. Deze uitvoeringswetgeving strekt tot aanpassing van de vergunningverlening aan de desbetreffende bepalingen van de EU-Gedragscode betreffende de wapenuitvoer en maakt Oostenrijkse handelaars vergunningplichtig. Voorts worden „tussenhandelaren” en „tussenhandel” erin gedefinieerd overeenkomstig Gemeenschappelijk Standpunt 2003/468/GBVB van de Raad over het toezicht op de tussenhandel in wapens.

De Oostenrijkse verordening inzake oorlogsmaterieel en de door het ministerie van Economie, Gezinszaken en Jeugd opgestelde lijst van militaire goederen die geen oorlogsmaterieel zijn, komen overeen met de gemeenschappelijke EU-lijst van militaire goederen. Krachtens de wet op de buitenlandse handel zijn de goederen van de gemeenschappelijke EU-lijst van militaire goederen onderworpen aan een vergunningplicht bij uitvoer, doorvoer en tussenhandel. Voor de intra communautaire handel in goederen van de gemeenschappelijke EU-lijst van militaire goederen geldt, enkele uitzonderingen daargelaten, een monitoringprocedure. Technische bijstand in samenhang met het ontwikkelen, produceren, hanteren, bedienen, onderhouden of anderszins verzorgen, opslaan, testen, of verspreiden van conventionele wapensystemen met militair vermogen wordt in de volgende gevallen niet verleend: indien dergelijke bijstand strijdig is met de restrictieve maatregelen op basis van gemeenschappelijke standpunten of gemeenschappelijke optredens van de EU, OVSE-besluiten of bindende resoluties van de VN-Veiligheidsraad.

Voorts bevat een verordening van de minister van Defensie een lijst van oorlogsmateriaal en andere wapens die in aanmerking komen voor vernietiging. De lijst berust op definities van de EU en de OVSE.

Oostenrijk heeft tijdens een open dag op het ministerie voor Europese en Internationale Zaken op 26 oktober 2009 de problemen in verband met SALW voor het voetlicht gebracht. Affiches en een documentaire lichtten het publiek voor over de afschuwelijke gevolgen van de illegale handel in SALW.

BELGIË

Bij Koninklijk Besluit (een uitvoerend besluit van de federale regering) van 14 april 2009 tot wijziging van het Koninklijk Besluit van 24 april 1997, zijn de veiligheidsvoorwaarden voor het opslaan, in bewaring geven en het verzamelen van vuurwapens of munitie door wapenhandelaars, verzamelaars en eigenaars verbeterd. Voor iedere categorie wapens en munitie worden specifieke veiligheidsnormen voor de opslag voorgeschreven. Het nieuwe Koninklijk Besluit bevat nieuwe veiligheidsvoorschriften voor het bezitten, tentoonstellen, in huis bewaren en het vervoer van vuurwapens. Deze maatregelen moeten op 25 april 2010 van kracht zijn.

TSJECHIË

De nationale wetten zijn de voorgaande jaren aangepast wat betreft de nationale wetgeving inzake SALW, munitie en conventionele wapens. Voorts heeft de overheid uitvoeringsverordeningen uitgevaardigd voor de controle op de in- en uitvoer, de doorvoer, de overdracht en de tussenhandel zodat de desbetreffende wetten nauwgezet, consequent en vlot kunnen worden toegepast. Het algemene beleid van de regering van de Tsjechische Republiek, inclusief de wetgeving, is verenigbaar en volledig in overeenstemming met de EU-richtlijnen ter zake, met het internationaal recht, internationale overeenkomsten, verdragen en daaruit voortvloeiende verplichtingen en toezeggingen.

De Tsjechische regering heeft op 5 januari 2009 Regeringsdecreet nr. 10 goedgekeurd, waarin staat dat de ministers en overheidsinstanties in kwestie amendementen moeten voorbereiden m.b.t. een eengemaakt systeem voor de behandeling van producten die een zekere aansprakelijkheid met zich brengen, en waartoe SALW en munitie behoren.

In 2009 zijn zeven amendementen op de bestaande wetten aangenomen, waarvan er vier in 2009 in werking zijn getreden en drie nog worden bestudeerd en waarschijnlijk in 2010 van kracht zullen worden.

De voornaamste wet- en regelgeving:

Wet nr. 38/1994 Coll.1 inzake de regulering van de handel met het buitenland in militair materiaal, zoals gewijzigd

(de „Wet op de handel met het buitenland in militair materiaal”)

Wet nr. 156/2000 Coll. inzake het testen van vuurwapens, munitie en pyrotechnische voorwerpen, zoals gewijzigd (de „Vuurwapenstestwet”)

Wet nr. 594/2004 Coll. over de instelling van een communautaire regeling voor controle op de uitvoer en overdracht van, de tussenhandel in en de doorvoer van goederen en technologieën voor tweeërlei gebruik, zoals gewijzigd

Wet nr. 156/2009 Coll. over de behandeling van voorwerpen die voor defensie- en beveiligings doeleinden kunnen worden gebruikt, zoals gewijzigd

Wet nr. 220/2009 Coll. over wijzigingen en amendementen op Wet nr. 38/1994 Coll.

Decreet nr. 332/2009 Coll. over de uitvoering van Wet nr. 38/1994 Coll., zoals gewijzigd

Wet nr. 484/2008 Coll. inzake amendementen op Wet nr. 119/2002 Coll. betreffende vuurwapens en munitie (de „Wapenwet”).

CYPRUS

De uitvoer, doorvoer en heroverdracht van SALW worden geregeld bij Ministerieel Besluit 257/2005, gewijzigd als 165/2008, inzake de uitvoer van militaire uitrusting. Dit besluit is aangepast aan de EU-gedragscode betreffende wapenuitvoer en aan de desbetreffende verklaring van de Raad van 13 juni 2000 (2000/C 191/01). In dit verband is het ministerie van Handel, Industrie en Toerisme de bevoegde autoriteit voor het afgeven van alle vergunningen voor de uitvoer, heroverdracht (wederuitvoer) en doorvoer van SALW, en is het departement douane en accijnzen verantwoordelijk voor het de exportcontrole, overeenkomstig de bepalingen van de douanewetgeving.

Verder zijn de invoer, de verwerving, het bezit en het vervoer van SALW geregeld bij Wet 113(1)/2004 op vuurwapens en niet-vuurwapens, die is aangepast aan Richtlijn 91/477/EEG van de Europese Unie, als gewijzigd, en aan Verklaring 2000/C 191/01 van de Raad. De wet verbiedt vervaardiging van SALW door burgers van de Republiek Cyprus of personen die aldaar verblijven, tenzij zij voor dat doel een geldige vergunning hebben die is afgegeven door het hoofd van politie. Deze vergunning wordt aan burgers verleend onder bepaalde voorwaarden, die onder meer inhouden dat de aanvrager geen strafblad mag hebben en dat hij een door de overheid erkende medische keuring moet ondergaan.

Voorts vallen het illegaal vervaardigen, bezitten, opslaan en verhandelen van SALW onder Wet 113(I)2004, waarin wordt voorzin in gevangenisstraffen tot 15 jaar en/of boetes van 42 715 EUR voor overtredingen.

DENEMARKEN

Op 12 juni 2008 heeft de Deense regering een nieuwe wet aangenomen die de inspanning tegen het bezit van illegale wapens op openbare plaatsen moet versterken. In het Deense wetboek van strafrecht is een nieuwe bepaling opgenomen, zodat thans de maximumstraf voor het bezitten, dragen of gebruiken van illegale wapens — onder bijzondere verzwarende omstandigheden — op openbare plaatsen 4 jaar gevangenis bedraagt.

Op 1 oktober 2004 is een nieuwe wet in werking getreden met regels voor het vervoer van wapens tussen derde landen (d.w.z. andere landen dan Denemarken). De regels verbieden het vervoer van wapens enz. naar landen ten aanzien waarvan de VN, de EU of de OVSE een wapenembargo heeft afgekondigd. Ook geldt er een verbod op het vervoer van wapens tussen derde landen die niet de nodige in- en uitvoervergunningen hebben afgegeven.

Voorts heeft het Deense parlement op 14 juni 2005 een wet aangenomen betreffende onder meer de tussenhandel in wapens. Krachtens die wet is het verboden om zonder vergunning van de minister van Justitie, of de gevolmachtigde van de minister, in onderhandelingen tussen landen buiten de EU als tussenpersoon op te treden of transacties te regelen betreffende de overdracht van wapens en verwant materiaal, als omschreven in de Deense wetgeving inzake wapens en explosieven. Bovendien is het verboden wapens en verwant materiaal te kopen of te verkopen als onderdeel van een overdracht tussen landen buiten de EU, dan wel als eigenaar van wapens en verwant materiaal een dergelijke overdracht te regelen. Het verbod geldt niet voor activiteiten die door in het buitenland woonachtige personen in een andere EU-lidstaat of buiten de EU worden uitgeoefend. Bij die wet wordt Gemeenschappelijk Standpunt 2003/468/GBVB van de Raad van 23 juni 2003 inzake het toezicht op de tussenhandel in wapens omgezet.

ESTLAND

In 2009 zijn er kleine wijzigingen doorgevoerd in de Wapenwet die voorziet in de rechtsgrond slagen en de procedures voor de omgang met wapens en munitie, het verlenen van toestemming voor het gebruik van wapens en munitie voor civiele doeleinden, het gebruik van wapens en munitie voor civiele doeleinden en het onttrekken van wapens en munitie aan civiel gebruik, de voor schriften inzake schietbanen en veldbanen, alsmede de rechtsgrondslagen en de procedure voor de uitoefening van overheidstoezicht, met als doel een en ander volledig te laten aansluiten op de verordening van de Europese Unie inzake wapenhandel, en de rechten van buitenlanders om wapens te bezitten, te verduidelijken.

Het amenderen en aanpassen van de Wapenwet gaat nog door zodat zal worden voldaan aan Richtlijn 2008/51/EG van het Europees Parlement en de Raad inzake de controle op de verwerving en het voorhanden hebben van wapens.

In 2009 zijn verder geen wijzigingen inzake SALW van kracht geworden.

Estland herziet de bestaande Wet strategische goederen maar in 2009 zijn geen veranderingen doorgevoerd.

FINLAND

Er zijn wetgevingsmaatregelen getroffen voor de uitvoering op nationaal niveau van de vereisten van Richtlijn (2008/51/EG) van het Europees Parlement en de Raad tot wijziging van Richtlijn 91/477/EEG inzake de controle op de verwerving en het voorhanden hebben van wapens. Er is aan het Parlement een wetgevingsvoorstel (wetsontwerp 106/2009) voorgelegd ter goedkeuring.

FRANKRIJK

Frankrijk heeft verder gewerkt aan de uitvoering van de bepalingen van het VN-vuurwapen protocol, met het oog op de inwerkingtreding van Richtlijn 2008/51/EG van 21 mei 2008.

In samenhang met de aanneming van de lijst van militaire goederen van het Wassenaar Arrangement als nationale referentielijst voor controle op de wapenuitvoer heeft Frankrijk zijn regelgeving inzake handvuurwapens en lichte wapens aangepast.

HONGARIJE

In 2009 is geen nieuwe SALW-gerelateerde wetgeving van kracht geworden. Hongarije heeft Gemeenschappelijk Standpunt 2008/944/GBVB van de Raad tot vaststelling van gemeenschappelijke voorschriften voor de controle op de uitvoer van militaire goederen vastgesteld.

LETLAND

De bepalingen van Gemeenschappelijk Standpunt 2008/944/GBVB van de Raad van de EU van 8 december 2008 tot vaststelling van gemeenschappelijke voorschriften voor de controle op de uitvoer van militaire goederen en technologie, zijn volledig in de nationale wetgeving van de Republiek Letland omgezet.

In december 2009 heeft het kabinet de nieuwe verordening nr. 1665 aangenomen, „Procedures voor het afgeven of weigeren van vergunningen en andere documenten inzake de controle op strategische goederen”, waarmee criteria worden uitgevoerd uit het gemeenschappelijk standpunt voor het behandelen van aanvragen van vergunningen voor goederen die in de gemeenschappelijke EU-lijst van militaire goederen staan.

De Wet op het verkeer van goederen van strategisch belang van 19 juli 2007 is in maart 2009 gewijzigd bij bepalingen inzake uitrusting voor operationele activiteiten die worden uitgevoerd door instellingen voor wetshandhaving.

Er zijn in 2009 diverse kleine wijzigingen ingevoerd in de bestaande nationale wetgeving als gevolg van structurele veranderingen in verscheidene instellingen die te maken hebben met het proces van de controle op strategische goederen.

De verordening over de Nationale lijst goederen en diensten van strategisch belang, die de lijst bevat van te controleren goederen naast de goederen in Verordening (EG) nr. 1334/2000 van de Raad van de EU en de gemeenschappelijke EU-lijst van militaire goederen, is op 24 november 2009 gewijzigd bij bepalingen over bewakingscamera's die worden gebruikt in operationele activiteiten die worden uitgevoerd door instellingen voor wetshandhaving.

In 2009 heeft het ministerie van Defensie een nieuwe „wapenverordening” aangenomen waarbij eengemaakte eisen worden gesteld aan het verkeer van wapens binnen de nationale strijdkrachten. Het proces van het bijhouden van registers en het opstellen van voorwaarden voor opslag is verbeterd en transparanter gemaakt en er zijn basisbeginselen vastgelegd voor de controle op alle niveaus van de nationale strijdkrachten.

Er wordt gewerkt aan een nieuwe verordening over het omgaan met wapens, waarin de normen worden verwerkt van Richtlijn 2008/51/EG van 21 mei 2008 tot wijziging van Richtlijn 91/477/EEG.

LITOUWEN

In juni 2009 heeft Litouwen een op het bedrijfsleven en de academische wereld gerichte seminar gehouden over regulering en beleid inzake exportcontrole, inclusief de preventie van de illegale handel in handvuurwapens en lichte wapens.

Litouwen heeft regelmatig de lijst van staten waarnaar de uit- of doorvoer van goederen, vermeld in de gemeenschappelijke lijst van militaire goederen, verboden is, en waarvoor de tussenhandel in de vorm van onderhandelingen en transacties betreffende goederen die vermeld zijn in de gemeenschappelijke lijst van militaire goederen verboden is, aangepast aan de wijzigingen van beperkende maatregelen op militair materieel die door de VN-Veiligheidsraad of de Europese Unie zijn opgelegd.

LUXEMBURG

In 2009 is geen nieuwe specifieke SALW-wetgeving ingevoerd.

De wet van 15 maart 1983 inzake wapens en munitie en de Groothertogelijke verordening van 31 oktober 1995 over de invoer, de uitvoer en de doorvoer van specifiek voor militair gebruik bedoelde wapens, munitie en materieel en aanverwante technologie vormen de toepasselijke rechtsgrondslag op dit gebied. Deze wetten zijn verschenen in het Luxemburgse staatsblad (le Mémorial). De bestaande wetgeving wordt momenteel geëvalueerd.

Verboden wapens

Volgens artikel 4 van de wet van 15 maart 1983 inzake wapens en munitie zijn invoer, vervaardiging, ombouw, reparatie, verkrijging, aankoop, bezit, opslag, vervoer, dragen, afstaan aan derden, verkoop, uitvoer van of drijven van handel in bepaalde soorten wapens en munitie verboden. In afwijking hiervan kan de minister van Justitie echter toestemming verlenen tot:

Aan de toestemming kan de voorwaarde worden verbonden dat de wapens in kwestie niet voor andere dan de bovengenoemde doeleinden worden gebruikt.

Luxemburg kent geen nationaal markeringssysteem dat bij de vervaardiging en/of de invoer van handvuurwapens wordt gebruikt. In het Groothertogdom zijn geen wapenfabrieken. Wapensmeden en wapen- en munitiehandelaars moeten een register bijhouden van binnenkomende en uitgaande wapens, onder vermelding van merk, kaliber en serienummer van ieder wapen en van naam en adres van de leverancier en de koper. In het register worden ook het nummer en de afgiftedatum van de ministeriële toestemming vermeld. Het register moet worden getoond op verzoek van overheids functionarissen. Van de wapensmeden en de wapenhandelaars kan worden verlangd dat zij een afschrift van hun register bij de minister van Justitie neerleggen. De minister van Justitie bepaalt hoeveel wapens en munitie de wapensmeden en -handelaars maximaal in voorraad mogen hebben.

Bij rellen, verdachte samenscholingen of verstoringen van de openbare orde kan de minister van Justitie gelasten dat alle wapen- of munitiewinkels en -opslagplaatsen worden gesloten of ontruimd en dat wapens en munitie naar een door hem aangewezen plaats worden overgebracht.

Op overtredingen van de wet van 15 maart 1983 staat een gevangenisstraf van acht dagen tot vijf jaar.

Exportcontroles

Aanvragen van uitvoervergunningen moeten worden ingediend bij het bureau verboden wapens en vergezeld gaan van een fotokopie van het identiteitsdocument van de verkrijger.

De aanvrager moet, voor EU-lidstaten, een akkoordverklaring van de woonstaat van de verkrijger overleggen, dan wel, voor landen buiten de EU, een afschrift van de door het betreffende land gegeven toestemming tot verkrijging van het vuurwapen.

Met de afgegeven toestemming kan de verkrijger het vuurwapen in kwestie fysiek ophalen en naar de Luxemburgse grens overbrengen. Aangezien de toestemming alleen in Luxemburg geldig is, moet de verkrijger in zijn woonstaat nagaan of aldaar krachtens het vigerende recht een vergunning vereist is.

Daarnaast moet van het vergunningenbureau van het ministerie van Buitenlandse Zaken een uitvoervergunning worden verkregen.

In het kader van en overeenkomstig Richtlijn 91/477/EEG inzake de controle op de verwerving en het voorhanden hebben van wapens (artikel 11) stelt Luxemburg de overige betrokken lidstaten in kennis van de vergunningen die zijn verleend voor uitvoer naar hun grondgebied.

Het vergunningenbureau kan verlangen dat aanvragen tot doorvoer van wapens, munitie en materieel, specifiek bedoeld voor militair gebruik, en de bijbehorende technologie, vergezeld gaan van een document waarin de bevoegde instanties van het land van oorsprong van de goederen verklaren dat uitvoer naar het vermelde land van bestemming toegestaan is.

De aanvragen voor uitvoer- en doorvoervergunningen gaan vergezeld van een door de aanvrager ondertekende verbintenis dat hij de koopwaar overeenkomstig de aanvraag voor de vergunning zal uit- of doorvoeren. Binnen drie maanden na iedere verzending van goederen waarvoor een uitvoervergunning was afgegeven, moet de exporteur het vergunningenbureau het bewijs overleggen dat de goederen in het toegestane land van bestemming zijn aangekomen en door de importeur zijn ingeklaard voor binnenlands gebruik.

Dat bewijs bestaat in hetzij een door de douaneautoriteiten van het invoerende land afgegeven document waaruit blijkt dat de goederen voor binnenlands gebruik zijn aangegeven, hetzij een document waarin wordt vermeld dat de goederen rechtstreeks in ontvangst zijn genomen door de daartoe bevoegde autoriteit in het invoerende land of door een bedrijf dat namens die autoriteit optreedt.

Vernietiging van wapens

Voor de vernietiging van wapens wordt in Luxemburg (door de Luxemburgse strijdkrachten, politie en douane) de methode van het stuksnijden gebruikt. Deze vernietiging wordt uitgevoerd door de wapenkamers van de diverse diensten. Het versneden metaal wordt in een container verzameld en vervolgens door personeel van de wapenkamers naar een staalfabriek vervoerd, waar het in elektronische hoogovens, in de aanwezigheid van getuigen, wordt versmolten. Vervolgens wordt er een verslag opgesteld.

NEDERLAND

Nederland heeft in 2009 niets ingrijpends gewijzigd aan de wetgeving betreffende handvuurwapens en lichte wapens. Nederland werkt momenteel aan de voorbereiding van uitvoeringswetgeving voor Richtlijn 2008/51/EG en het Wapenprotocol van het Verdrag van de Verenigde Naties ter bestrijding van grensoverschrijdende georganiseerde criminaliteit.

PORTUGAL

Onderstaande wetgevingsinitiatieven zijn ontplooid:

ROEMENIË

In 2009 is de lijst van militaire goederen die onder een exportcontroleregeling vallen bijgewerkt en gewijzigd overeenkomstig de lijst van de Europese Unie en het Wassenaar Arrangement (Regeringsbesluit 1607/2009).

SLOWAKIJE

Wat betreft de uitvoering van het gemeenschappelijk optreden van de EU inzake SALW en het programma ter voorkoming en bestrijding van illegale handel in conventionele wapens van de Europese Unie en met betrekking tot de SALW-wetgeving in Slowakije, is er in 2009 een nieuw juridisch kader van kracht geworden dat betrekking heeft op de in- en uitvoer en de overdracht van, het verlenen van vergunningen voor, de tussenhandel in en het bezit van wapens en uitrusting voor militair gebruik, handvuurwapens en lichte wapens, de onderdelen ervan en de bijbehorende munitie.

Het Slowaakse parlement heeft twee wetten aangenomen. Wet nr. 179/1998 Coll. is volledig gewijzigd door de nieuwe Wet nr. 403/2009 Coll. die de mogelijkheid biedt de verantwoorde lijkheid voor het verlenen van vergunningen van het ministerie van Economische Zaken over te hevelen naar het ministerie van Defensie.

Wet nr. 292/2009 Coll. stelt een alomvattende regeling in voor handelscontrole, die geldt voor alle categorieën handvuurwapens en lichte wapens, uitgezonderd handvuurwapens en lichte wapens voor militair gebruik.

SLOVENIË

De Wet tot wijziging van de wapenwet is goedgekeurd in 2004 (Sloveens staatsblad nrs. 61/2000, 73/2004). Bij de laatste wijziging van de Wapenwet van juli 2004 werd nogmaals voorzien in een overgangsperiode van een jaar voor het zonder bestraffing legaliseren van wapens en werd de tussenhandel in wapens eveneens als aspect van wapenhandel aangemerkt. De meest recente wet tot wijziging van de Wapenwet is in 2009 aangenomen. De wet biedt ook gelegenheid tot legaliseren binnen drie maanden (tot 14 februari 2010). De wet is geheel geharmoniseerd met Richtlijn 2008/51/EG van 21 mei 2008.

In 2004 is het Wetboek van strafvordering (Sloveens staatsblad nrs. 63-2167/1994 en 95-4208/2004) gewijzigd: de tussenhandel bij transacties met wapens en het aanbieden van wapens is als misdrijf omschreven en strafbaar gesteld met drie tot vijf jaar hechtenis. De Wet tot wijziging van het Wetboek van strafvordering van 2009 (staatsblad nr. 39/2009) heeft nieuwe elementen meegebracht inzake het strafbare feit van het illegaal vervaardigen van en handelen in wapens of explosieven.

Er zijn twee nieuwe leden: lid 3. Indien bij het feit onder het voorgaande lid afzonderlijke vuurwapens zijn betrokken of een geringe hoeveelheid munitie daarvoor, wordt de overtreder veroordeeld tot hooguit een jaar gevangenisstraf, en lid 4. Wie de markeringen op vuurwapens op onwettige wijze vernietigt, verwijdert of wijzigt, stelt zich bloot aan dezelfde straf als bedoeld in het voorgaande lid.

Het dragen, houden en onderhouden van wapens door officiële personen met een vergunning in het gevangeniswezen van de Republiek Slovenië wordt geregeld in de verordening inzake het dragen, het opslaan en het onderhoud van wapens in het gevangeniswezen (staatsblad 85/2009, blz. 11418-11424). Hoofdstuk 2, artikel 2 tot en met 17 van de verordening bevat voorschriften voor het omgaan met, het opslaan en het beschermen van wapens. In artikel 17 staat dat de directeur-generaal mensen benoemt die de wapens overnemen en leveren en de wapens opslaan en onderhouden wanneer ze niet worden gebruikt en die speciale registers bijhouden. In de artikelen 4 en 5 staat dat wapens worden opgeslagen in geschikte ruimten die beveiligd zijn tegen ongeoorloofde toegang, diefstal, brand en ander gevaar of misbruik. De registers van dienstwapens van gevangenispersoneel met een vergunning (cipiers) vallen onder de Verordening inzake het dragen, het opslaan en het onderhoud van wapens in het gevangeniswezen. Commandanten van gevangenisbewaking en hoofden (directeuren) van interne organisatie-eenheden (gevangenissen) zijn verantwoordelijk voor het toezicht. Het aantal wapens in voorraad wordt minstens eenmaal per jaar tijdens de jaarlijkse inventaris geteld. De gevangenisdirectie houdt ook een centraal register bij van dienstwapens, dat voortdurend wordt bijgewerkt, en eens in de drie jaar controleert een bevoegd persoon van de centrale directie de opslag en het onderhoud van de dienstwapens.

SPANJE

In 2009 zijn geen nieuwe specifieke SALW-verordeningen ingevoerd.

De relevante rechtsgrondslag is Wet 53/2007 van 28 december 2007 over de controle op de buitenlandse handel in defensiemateriaal en goederen voor tweeërlei gebruik die op 29 januari 2008 in werking is getreden, en Koninklijk Decreet 2061/2008 van 12 december 2008, waarin de in Wet 53/2007 genoemde uitvoeringsregels worden uitgewerkt.

De wet is uitdrukkelijk afgestemd op Gemeenschappelijk Standpunt 2008/944/GBVB van 8 december 2008 tot vaststelling van gemeenschappelijke voorschriften voor de controle op de uitvoer van militaire goederen en technologie, en op het criterium van de OVSE voor export transacties in verband met SALW.

Andere regels voor de controle op vuurwapens, munitie en explosieven zijn Koninklijk Decreet 137/1993 van 29 januari 1993 ter aanneming van de Vuurwapenverordening en Koninklijk Decreet 230/1998 van 16 februari 1998 ter aanneming van de Explosievenverordening.

Deze wetgeving verwijst naar en strookt met alle regels van de Europese Unie en de bepalingen van het actieprogramma en de resoluties van de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties (AVVN), inclusief de toepassing van het internationale instrument inzake markering en opsporing van SALW, en met het protocol tegen de illegale handel in vuurwapens, hun componenten en munitie, tot aanvulling van het op 31 mei 2001 door de AVVN aangenomen Verdrag tegen grensoverschrijdende georganiseerde misdaad, bekend als het VN-vuurwapenprotocol.

Ook is Spanje partij bij de Overeenkomst tot wederzijdse erkenning van de beproevingsstempels voor draagbare vuurwapens en bij de regels van de Permanente internationale commissie (CIP), en het neemt de in de context van die overeenkomst genomen besluiten op in zijn nationale voorschriften.

VERENIGD KONINKRIJK

In 2009 heeft de regering de wetgevingswijzigingen die voortvloeien uit de evaluatie in 2007 van het afgeleid recht dat uit hoofde van de Wet op de exportcontrole van 2002 is ingevoerd, afgerond. Het besluit exportcontrole van 2008, dat van kracht is sinds 6 april 2009, strekt tot consolidering van de drie voorgaande export- en handelsbesluiten: het Besluit inzake de uitvoer van goederen, de overdracht van technologie en het verlenen van technische bijstand (controle) van 2003, zoals gewijzigd; het Besluit inzake de handel in goederen (categorieën gecontroleerde goederen) van 2008 (dat in de plaats kwam van het Besluit inzake de handel in goederen (controle) van 2003, en waarbij de drieledige structuur voor handelscontroles is ingevoerd); en het Besluit inzake de handel in gecontroleerde goederen (bestemmingen waarvoor een embargo geldt) van 2004. Het nieuwe besluit brengt aldus een aantal dingen bij elkaar, te weten de controle door het VK van de uitvoer van militaire en paramilitaire goederen, de nationale controle op goederen voor tweeërlei gebruik en de controles op handel, d.w.z. controles op de rol van het VK in het verkeer, of in het organiseren of mogelijk maken ervan, van militaire en bepaalde andere goederen tussen twee buitenlandse landen.

I.C. Opleiding van bestuurlijke instanties, rechtshandhavingsinstanties en rechterlijke instanties

In dit deel staan de nationale inspanningen en initiatieven van de lidstaten van de EU op het gebied van opleiding ten behoeve van nationale overheden.

MALTA

Opleiding van bestuurs- en rechtshandhavingsinstanties keert jaarlijks terug in het lesprogramma van de respectieve instantie.

POLEN

In maart 2009 is op het ministerie van Buitenlandse Zaken een bewustmakingsseminar gehouden over exportcontrole (ook over handvuurwapens en lichte wapens). Het was de bedoeling het probleem onder de aandacht te brengen van de producenten en exporteurs van wapens en militaire uitrusting.

SPANJE

De diverse Spaanse rechtshandhavingsinstanties hebben in 2009, evenals in de vorige jaren, cursussen en workshops georganiseerd over de strafrechtelijke behandeling van vuurwapens en explosieven en over de toepassing van informatietechnologie bij de controle daarop. Er zijn op gezette tijden studiebijeenkomsten georganiseerd om meer bekendheid te geven aan het rechtskader ter voorkoming en bestrijding van illegale handel in SALW en om de kennis van de met deze vraagstukken belaste politiefunctionarissen op peil te houden of te verdiepen.

VERENIGD KONINKRIJK

Als onderdeel van de uitgebreide bewustmakingscampagne van de regering over exportcontroles voor de industrie in het gehele VK zijn er in 2009 in het gehele land 42 seminars en cursussen georganiseerd, met meer dan 820 deelnemers van 340 organisaties. Hoewel de cursussen en seminars niet specifiek over SALW gingen, werden er wel de gevolgen belicht van het exporteren van controleplichtige goederen zonder de vereiste vergunning.

Inhoud van de seminars en cursussen: workshops voor beginners voor mensen die voor het eerst te maken krijgen met exportcontrole; seminars voor gevorderden, over een aantal onderwerpen, zoals: uitvoer van technologie, de diverse soorten beschikbare vergunningen, naleving door het bedrijf van de wetgeving inzake exportcontrole en de controlelijsten van het VK; een open seminar over vergunningen en naleving; een nieuw seminar over de herziene handelscontroles en een reeks workshops over controlelijstindelingen en seminars over „Betere aanvragen voor export vergunningen” met gebruikmaking van het on line-systeem SPIRE voor het aanvragen van een vergunning.

Er is in 16 bedrijven een bedrijfsopleiding gegeven. Personeel van de Exportcontrole-organisatie (ECO) heeft de afgelopen jaren ook een aantal presentaties gegeven aan andere regerings departementen zoals de belastings- en douanedienst en UKTI (UK Trade & Investment), handelsassociaties en conferenties.

I.D. Overige initiatieven of activiteiten

DENEMARKEN

Regelmatig worden er zogeheten vrijgeleideacties georganiseerd zodat illegale wapens bij de politie kunnen worden ingeleverd zonder dat de persoon in kwestie een overtreding van de wapen- en explosievenwet ten laste wordt gelegd.

De meest recente vrijgeleideactie voor het inleveren van illegale wapens was in mei-juni 2009 en er zijn toen in totaal 8 085 wapens bij de politie ingeleverd.

In 2009 heeft de Deense politie een intensief doelgroeponderzoek voortgezet naar jeugdbenden, teneinde onder meer illegaal wapenbezit op te sporen en ten laste te leggen. Tijdens confrontaties tussen diverse bendeleden, of met de bendes geassocieerde personen, zijn bij verscheidene gelegenheden wapens gebruikt.

In 2009 kreeg het nationale centrum voor forensische diensten in totaal 2 831 wapens voor onderzoek aangeboden. De Deense politie heeft geen informatie over de hoeveelheid bij bendeleden in beslag genomen wapens.

ESTLAND

In 2009 hebben de politieprefecturen overal in het land inleveracties voor illegale wapens en illegale munitie georganiseerd, bedoeld om illegaal in bezit van burgers zijnde wapens in te zamelen. Doel van deze acties was de burgers beter bekend te maken met hun wettelijke verplichtingen in verband met het bezitten van vuurwapens, het aantal illegale wapens en munitie terug te dringen en de veiligheid van de samenleving te verhogen. Tijdens deze acties zijn er 92 vuurwapens ontvangen van burgers. Alle ingezamelde en in beslaggenomen wapens worden vernietigd.

FRANKRIJK

Met de publicatie van zijn jaarverslag aan het Parlement over Frankrijks wapenuitvoer heeft het land zijn beleid van transparantie inzake wapenuitvoer voortgezet, in het bijzonder wat betreft SALW.

Frankrijk heeft op nationaal niveau een begin gemaakt met beraad over de Franse benadering van „ontwapening, demobilisatie en reïntegratie” en over het begrip „gewapend geweld”.

GRIEKENLAND

In Griekenland in 2009 geconfisqueerde wapens en explosieven:

ITALIË

In december 2009 is een computersysteem, SPACE, ingevoerd. Wanneer het volledig operationeel is zal iedere vuurwapen dat op weg is naar de civiele markt en dat door Italiaanse bedrijven of onderdanen is gemaakt, ingevoerd, uitgevoerd of in bezit gehouden, elektronisch kunnen worden opgespoord.

In 2009 hebben de Italiaanse strijdkrachten binnen de landsgrenzen meer dan 15 000 als overtollig aangemerkte handvuurwapens en lichte wapens vernietigd.

MALTA

In 2009 zijn 97 wapens/vuurwapens vernietigd.

POLEN

In 2009 zijn 3 932 wapens onderschept en 1 103 wapens vernietigd.

ROEMENIË

Sedert december 2009 is het nationaal bureau voor exportcontrole gereorganiseerd, dit is nu de algemene afdeling ANCEX binnen het ministerie van Buitenlandse Zaken.

In 2009 is de nationale instantie voor controle op wapens en goederen voor tweeërlei gebruik opgenomen in het ministerie van Buitenlandse Zaken (regeringsbesluit 1423/2009).

Het ministerie van Buitenlandse Zaken/DG ANCEX is verantwoordelijk voor het Roemeense systeem voor exportcontrole (wettelijk kader, vergunningen, handhaving, contact met de industrie, transparantie).

SLOWAKIJE

De Slowaakse Republiek heeft passende wetgeving en de vereiste bestuurlijke maatregelen om de vervaardiging, het bezit, de markering van en de handel in handvuurwapens en lichte wapens te controleren. Dankzij een doeltreffend systeem voor controle op de uitvoer kunnen de respectieve autoriteiten op ieder moment en op het gehele grondgebied van de Slowaakse Republiek bewegingen van wapens opsporen en volgen.

Dit systeem draagt effectief bij aan de bestrijding van de illegale handel in conventionele wapens in de Slowaakse Republiek.

In 2009 was er een tweede amnestiecampagne voor vuurwapens. In november 2009 werd een algemeen pardon van kracht voor iedereen die illegaal handvuurwapens en lichte wapens in zijn bezit had. Degenen op wie dit pardon van toepassing is, kunnen alle handvuurwapens en lichte wapens zonder straf of vervolging laten registreren bij de politieautoriteiten, en behoeven niet uit te leggen waar het wapen vandaan komt of hoe zij het verkregen hebben. Hiermee beoogt de regering een kans te geven aan personen die ongeregistreerde en verborgen wapens in hun bezit hebben, om deze wapens ongestraft in te leveren. Het algemeen pardon geldt zes maanden.

SPANJE

Gecoördineerd door de centrale inspectie wapens en explosieven van de Guardia Civil, hebben de gespecialiseerde Spaanse diensten in 2009 227 illegale vuurwapens in beslag genomen (159 afkomstig uit de Schengenzone en 68 uit niet-Schengenlanden). De Spaanse autoriteiten hebben momenteel in totaal 286 247 vuurwapens van verschillende typen in opslag, waarvan er al 19 452 zijn uitgekozen die zullen worden geveild en 32 933 die zullen worden vernietigd.

In 2009 hebben deze diensten 24 589 inspecties uitgevoerd die hebben geleid tot 742 procedures tegen fabrikanten, wapensmeden, particulieren en beveiligingsbedrijven; 151 daarvan hielden verband met vuurwapens en 591 met explosieven. De douane voert ook regelmatig acties uit op luchthavens en in havens, op zoek naar inbreuken op deze gebieden.

II. INTERNATIONALE UITVOERINGSINSPANNINGEN IN 2009

II.A. Maatregelen ter bestrijding van de accumulatie en verspreiding van handvuurwapens en lichte wapens en ter voorkoming van de illegale handel in conventionele wapens

II.A.1. Financiële, technische en andere bijstand aan relevante programma's en projecten van de VN, en andere internationale of regionale organisaties en ngo's

II.A.1.1.1. Door de Europese Unie ondersteunde acties en projecten: steun aan internationale en regionale instrumenten

Steun aan het VN-actieprogramma inzake SALW

De EU blijft steun verlenen aan de uitvoering van het VN-actieprogramma inzake SALW. Ter voorbereiding van de komende bijeenkomst in 2010 (om de twee jaar) van de staten en van de toetsingsconferentie van 2012 is de EU begonnen specifieke acties en projecten te ontwikkelen samen met UNODA en andere donoren, die de uitvoering van de meest relevante internationale instrumenten inzake SALW moeten versterken en verbeteren. In de loop van de eerste helft van 2010 zal een besluit van de Raad ter ondersteuning van UNODA worden aangenomen. Het zal maatregelen bevatten ter ondersteuning van de volledige tenuitvoerlegging van:

Steun voor het proces van het Wapenhandelsverdrag

De Europese Unie ijvert bij derde landen voor de bevordering van een toekomstig ATT en heeft in dat kader het in januari 2009 door de Raad aangenomen Besluit 2009/42/GBVB ter bevordering onder derde landen van het proces dat moet leiden tot een Wapenhandelsverdrag vastgesteld en uitgevoerd. Doel van het Raadsbesluit is de nationale en regionale actoren, de lidstaten van de Verenigde Naties, de civiele samenleving en de industrie bewuster te maken van de huidige internationale besprekingen over een wapenhandelsverdrag en het debat onder de lidstaten van de Verenigde Naties aan te moedigen, met name onder die welke niet hebben deelgenomen aan de Groep van Regeringsdeskundigen (GGE).

In 2009 zijn er vijf regionale seminars gehouden over West- en Noord-Afrika, Amerika en het Caribische gebied, het Midden-Oosten, Azië en zuidelijk Afrika en Oost-Afrika, en wel in Dakar op 28-29 april 2009, in Mexico-Stad op 18-19 juni 2009, in Amman op 28-29 juli 2009, in Kuala Lumpur op 13-14 oktober 2009 en in Addis Ababa op 10-11 december 2009. De participatiegraad voor de seminars was uitermate tevredenstellend, zowel kwalitatief als kwantitatief. Deze bijeenkomsten boden de deelnemers de gelegenheid om beter kennis te nemen van de aangelegenheden die in een toekomstig ATT aan de orde komen, en om specifieke regionale vraagstukken te bespreken met het oog op het debat in de VN over het ATT.

Er zijn ook nevenactiviteiten georganiseerd in de marge van de zitting in juli van de vergadering van de Open Werkgroep voor het ATT en de Eerste Commissie van de AVVN op 20 oktober 2009 om de resultaten van de eerste vier studiebijeenkomsten uit hoofde van het Raadsbesluit aan de VN-lidstaten te presenteren.

Steun voor de Afrikaanse Unie

In 2009 heeft de EU de Afrikaanse Unie door middel van het financieren van een deskundige gesteund bij het uitwerken van een SALW-strategie van de AU. Het ad-hocstuurcomité van de Afrikaanse Unie is begonnen met de bestudering van het ontwerp van een SALW-strategie, die mogelijk in 2010 wordt aangenomen. De vaststelling van een SALW-strategie van de AU zou een versterking zijn van de inspanningen die de AU doet om een vredes- en veiligheidsarchitectuur op te bouwen en van de toezegging van de AU om de illegale accumulatie van en handel in SALW te bestrijden.

De EU en de Afrikaanse Unie hebben, met steun van het Italiaanse ministerie van Buitenlandse Zaken en in samenwerking met het Italiaans Instituut voor internationale zaken, het Instituut voor veiligheidsstudies van de EU en Chatham House een driedaagse conferentie georganiseerd in Rome over de uitvoering van het partnerschap voor vrede en veiligheid van Afrika en de EU, met speciale aandacht voor SALW-vraagstukken en problemen die specifiek zijn voor Afrika. De resultaten van deze conferentie hebben materiaal opgeleverd voor de opstelling van de ontwerpstrategie van de AU inzake SALW.

Aanprijzen van het gemeenschappelijk standpunt van de EU inzake wapenuitvoer (voormalige Gedragscode)

De EU en de lidstaten blijven, via het desbetreffende Gemeenschappelijk Optreden 2008/230/GBVB van de Raad, steun verlenen aan het intensiveren van exportcontroles en het uitdragen van de beginselen en criteria van de gedragscode betreffende wapenuitvoer (thans een gemeenschappelijk standpunt) tegenover derde landen, zulks door middel van technische en praktische bijstand, onder meer bij het opstellen van nationale wetgeving en bij het uitleggen en toepassen van de criteria van de code, alsmede door het bevorderen van maatregelen ter verbetering van samenhang en transparantie. In dit kader zijn er drie, door het Tsjechische en het Zweedse voorzitterschap georganiseerde, seminars gehouden ten behoeve van Oekraïne, de westelijke Balkan en de zuidelijke Kaukasus, en wel in Kiev op 23-24 april 2008, in Tirana op 3-5 juni 2009 en in Tbilisi op 27 and 28 oktober 2009.

In 2009 heeft de EU ook besloten voort te gaan met ondersteunende activiteiten voor de begunstigden van bovengenoemd gemeenschappelijk optreden, en in december 2009 Besluit 2009/1012/GBVB van de Raad afgerond en vastgesteld. Naast de seminars in de begunstigde landen en regio's voorziet het nieuwe Raadsbesluit ook in de uitwisseling van personeel, namelijk een detachering van maximaal één maand van functionarissen van begunstigde kandidaat-lidstaten bij de betrokken autoriteiten van EU-landen en bezoeken van functionarissen uit EU-landen aan de betrokken autoriteiten van de begunstigde landen.

II.A.1.1.2. Door de Europese Unie ondersteunde acties en projecten: steun voor activiteiten in verband met SALW in derde landen/regio's

Oekraïne

De EU heeft er zich uit hoofde van Besluit 2005/852/GBVB van de Raad toe verbonden 1 miljoen EUR te verstrekken aan het NAVO-bureau voor onderhoud en bevoorrading (NAMSA) voor de aankoop van uitrusting en de vernietiging van SALW in Oekraïne, als bijdrage tijdens de eerste fase van een twaalfjarig project in het kader van het NAVO-partnerschap voor de vrede. Hoewel het de bedoeling was tijdens de eerste fase van het project 400 000 SALW, 1 000 MANPADs en 15 000 ton munitie in Oekraïne te vernietigen, heeft de vernietiging van SALW en munitie vertraging opgelopen aangezien niet alle 400 000 SALW die eerder voor vernietiging waren bestemd, door de bevoegde Oekraïense autoriteiten ter beschikking zijn gesteld. Tot dusver zijn er 130 000 SALW vernietigd.

Na een reeks demarches hebben de Oekraïense autoriteiten in juli 2009 het nodige besluit genomen voor de hervatting van de vernietiging van SALW en munitie in Oekraïne in het kader van het uit hoofde van het NAVO-trustfonds van het Partnerschap voor de vrede uitgevoerde project. Naar verwachting zullen als gevolg daarvan nog eens 54 500 SALW en 6 000 ton munitie worden vernietigd. In het kader van het bovengenoemde Raadsbesluit draagt de EU bij aan de hervatte vernietiging van de aanvullende 54 500 SALW en zorgt er op die manier voor dat de verstrekte middelen doeltreffend worden benut.

Westelijke Balkanlanden

De EU is steun blijven verlenen aan de inspanningen om SALW te demilitariseren, in het bijzonder door middel van de voorbereiding van een nieuw besluit van de Raad ter ondersteuning van het Uitwisselingscentrum voor Zuidoost- en Oost-Europa inzake de beheersing van het aantal handvuurwapens en lichte wapens (SEESAC). De activiteiten waarin het Raadsbesluit voorziet, beogen:

De landen van de westelijke Balkan, in het bijzonder Kroatië, Servië, Bosnië en Herzegovina, en Montenegro worden in het Raadsbesluit als begunstigden aangewezen. Het SEESAC zal in 2010 met de uitvoering van de activiteiten beginnen.

Kosovo⁽¹⁾: de EU heeft steun verleend via financiering van een deskundige voor het opzetten van een afdeling Handvuurwapens binnen het ministerie van Interne Zaken van Kosovo en voor het uitvoeren van de Wapenwet. Het algemene doel is het versterken van de rechtsstaat in Kosovo door het instellen van een modern systeem dat aan de EU-normen voldoet (vergunningen, handel, in- en uitvoer), voor het gebruik van wapens voor niet-militaire doeleinden. Het programma wordt gefinancierd via TAEIX.

Afrika

Regionale economische gemeenschappen (REG's): in 2009 heeft de EU haar projecten voortgezet op SALW-gebied ter ondersteuning van REG's in Afrika, zoals de Economische Gemeenschap van West-Afrikaanse Staten, de Economische Gemeenschap van Centraal-Afrikaanse Staten of de Oost-Afrikaanse Gemeenschap. De diverse projecten zijn er onder meer op gericht staten beter in staat te stellen om illegale SALW aan te pakken, grensoverschrijdende accumulatie van SALW te bestrijden middels een regionale aanpak en te zorgen voor globaal politiek toezicht en effectief beheer van legale wapenoverdrachten in de subregio. Deze projecten worden gefinancierd via het Europees Ontwikkelingsfonds.

Regionaal handvuurwapencentrum RECSA: in 2009 heeft de EU de start, begin 2010, voorbereid van een project voor steun aan het strategisch partnerschap Afrika-EU in de bestrijding van illegale accumulatie van en handel in vuurwapens in Afrika, via het in Nairobi zetelend „Regional Centre on Small Arms” (RECSA). Het project strekt tot bevordering van bewustzijn en kennis bij overheidsinstanties en middenveld actoren met betrekking tot de juridische en institutionele aspecten van de strijd tegen de illegale accumulatie van en handel in vuurwapens teneinde nationale contactpunten te versterken of op te zetten en nationale actieplannen op te stellen en/of uit te voeren. Het strekt ook tot versterking van de Afrikaanse regionale organisaties van politiehoofden en tot capaciteitsopbouw bij en samenwerking tussen nationale, regionale en het continent omvattende rechtshandhavingsinstanties in de strijd tegen grensoverschrijdende illegale handel in vuurwapens en explosieven. Dit project wordt gefinancierd via het Stabiliteitsinstrument (3,3 miljoen EUR).

Nigeria: op 19 november 2009 hebben de Europese Commissie en de federale regering van Nigeria het landenstrategiedocument Nigeria-EC ondertekend, evenals het nationaal indicatief programma voor 2008-2013 waarvan de doelstellingen zijn het bijstaan van de overheid in haar pogingen de stabiliteit te steunen en een veilige omgeving te creëren, zowel in het land als daarbuiten, in het kader van de rechtsstaat. Met het oog hierop kon de EU steun verlenen aan maatregelen ter verbetering van de technische competenties van de gespecialiseerde organisaties die zich bezig houden met georganiseerde criminaliteit en SALW-vraagstukken en ter versterking van de opsporingscapaciteit en de forensische capaciteit van de reguliere politie teneinde met name de illegale stromen en handel in handvuurwapens te beperken. De steun kan worden verleend middels concrete projecten ter ondersteuning van de nationale capaciteitsopbouw, met name inzake het verlenen van vergunningen voor wapenbezit en -productie, de ontwikkeling van een systeem voor het beheer van wapenvoorraden en bewustmaking van de douane en andere grenscontrolediensten. Deze projecten zouden in 2011 van start kunnen gaan.

Centraal-Amerika

Centraal-Amerika en het programma ter beheersing van lichte wapens: in 2009 is de Europese Unie begonnen met het verlenen van steun aan het Centraal-Amerikaans SALW-programma (CASAC) ter versterking van de bestrijding van de illegale handel in vuurwapens en explosieven in Centraal-Amerika en buurlanden, zoals het Caribische gebied. Het project beweegt zich op twee niveaus: enerzijds is het gericht op Centraal-Amerika, en op de deelname van Mexico en Colombia, om aan capaciteitsopbouw te doen en de nationale en regionale instellingen en overheidsinstanties die belast zijn met de controle op SALW te versterken, alsmede de capaciteit van middenveldorganisaties die wapenbeheersing propageren te versterken en te verruimen; anderzijds schept het een transregionale ruimte voor de uitwisseling van regionale ervaringen met de nadruk op het genereren van informatie en het verbeteren en creëren van vermogens binnen de grens- en douanezones. Dit project wordt gefinancierd via het stabiliteitsinstrument (1 miljoen EUR).

Voorts heeft de Europese Unie in een groot aantal landen (El Salvador, Sri Lanka, Kenia, Uganda) steun verleend aan ontwikkelings- en samenwerkingsprojecten die verband houden met terugdringing en preventie van geweld, zoals onderricht over risico's en slachtofferhulp, met als doel bij te dragen aan het doorbreken van de spiraal van geweld en te pleiten voor een cultuur van vrede in de samenleving. Ook is de EU steun blijven verlenen aan ruimere DDR-projecten (Centraal-Afrikaanse Republiek, Ivoorkust …) ter bevordering van een veilige omgeving door middel van het verzachten van de sociale effecten van herstructurering van de strijdkrachten, door pensioen voor legerpersoneel te vergemakkelijken of sociaaleconomische kansen te bieden aan voormalige strijders.

II.A.1.2. Politieke samenwerking van de EU met derde staten

SALW stonden op de agenda van een aantal bijeenkomsten in het kader van de regelmatige politieke dialoog van de EU met derde landen en de samenwerking met regionale organisaties, onder meer in Afrika, Amerika, het Midden-Oosten, de Golf, Oost-Europa en Zuidoost-Europa.

De EU is daarnaast ook blijven werken aan de totstandbrenging van een speciale SALW-dialoog tussen de EU en China, waarin gezamenlijke initiatieven ter bestrijding van de illegale handel in SALW en munitie daarvoor zouden kunnen worden overwogen. Dit vraagstuk is voor het laatst besproken tijdens een trojkabijeenkomst van deskundigen in New York op 12 oktober 2009. Er zal in 2010 een speciale bijeenkomst van SALW-deskundigen uit de EU en China worden georganiseerd.

Overeenkomstig de in december 2008 door de Raad aangenomen conclusies over opname van een SALW-element in overeenkomsten tussen de EU en derde landen zijn de CODUN-gedelegeerden op de hoogte gebracht van de lopende onderhandelingen over relevante overeenkomsten met Brunei Darussalam, China, Libië, Mongolië, de Filipijnen, Rusland, Singapore, Thailand en Vietnam waarin een SALW-element moet worden opgenomen, en hebben zij deze besproken. In de tweede helft van 2009 is met China, Irak, Libië en Zuid-Korea een akkoord bereikt over de opneming van een bepaling inzake SALW in de respectieve overeenkomsten waarover met de EU wordt onderhandeld.

II.A.2. Financiële, technische en andere bijstand van de EU-lidstaten aan SALW-projecten

Behalve de projecten die de EU via de verschillende tot haar beschikking staande instrumenten heeft gefinancierd, is er ook een hele reeks SALW-gerelateerde projecten bilateraal door de lidstaten gefinancierd. De lidstaten hebben tot dusverre de volgende bijdragen voor dit onderdeel van het verslag verstrekt:

OOSTENRIJK

Ook in 2009 heeft Oostenrijk bijgedragen aan diverse bijstandsverleningprojecten van het VN-Bureau voor ontwapeningszaken, ter ondersteuning van het VN-proces tegen SALW, waarbij de nadruk vooral lag op projecten in Afrika.

Oostenrijk heeft met name onderstaande projecten gesteund:

In het kader van de Euro-Atlantische Partnerschapsraad heeft Oostenrijk financiële steun verstrekt voor een NAMSA-project tot vernietiging van handvuurwapens en lichte wapens in Albanië. NAMSA-projecten die in 2009 doorliepen en in voorgaande jaren door Oostenrijk werden gesteund, omvatten onder meer het vernietigen van SALW en munitie in Oekraïne en Kazachstan.

Daarnaast heeft Oostenrijk zijn specifieke expertise inzake de fysieke beveiliging en het beheer van de opslag van SALW en conventionele wapens verder uitgebouwd. Oostenrijk heeft de twee multinationale opleidingscursussen aan het NAVO-opleidingsinstituut in Oberammergau ondersteund met instructeurs en deelnemers, en met een praktijkoefening in een Oostenrijks munitiedepot. Voorts heeft Oostenrijk met instructeurs deelgenomen aan drie multinationale management-opleidingscursussen over fysieke beveiliging en opslagbeheer, in Afrika en Centraal-Azië.

BELGIË

België is in 2009 financiering blijven verstrekken voor diverse projecten en organisaties die zich inzetten tegen de destabiliserende verspreiding van SALW.

In november 2009 heeft de universiteit van Gent een door het Belgische ministerie van Buitenlandse Zaken gefinancierd verslag gepubliceerd („Arms Tracing, perspectives on Control, traffic and use of illegal weapons in Colombia”). Het verslag geeft een analyse van SALW die in beslag zijn genomen bij niet-gouvernementele actoren in Colombia; verder worden de wapens in het verslag getraceerd tot hun landen van oorsprong en worden voorstellen gedaan om de Europese controle op de uitvoer van SALW te evalueren en te verbeteren.

In Afrika heeft België zijn steun voor projecten voor controle op SALW in 2009 voortgezet. In de DRC zijn diverse DDR-projecten ondersteund. In Burundi is middels het ontwapenen en demobiliseren van strijders van Pal-FNL geholpen bij de ontwikkeling en de bouw van het inzamelgebied Rubira. In Mali is steun verleend voor het inzamelen en vernietigen van hand vuurwapens via plaatselijke commissies in de regio Timboektoe. In Mozambique heeft België operatie Rachel gesteund, een proces dat is gericht op het vernietigen van wapenopslagplaatsen die na de burgeroorlog zijn overgebleven. Het vernietigingsproces verloopt in de vorm van gecombineerde politie-operaties van de Mozambikaanse en de Zuid-Afrikaanse politie door multidisciplinaire teams die inspelen op informatie over waar zich de verborgen en verlaten wapenopslagplaatsen bevinden waarvan de inhoud, wanneer die is geïnventariseerd, wordt vernietigd.

Op de Balkan heeft België mede de financiering verzorgd van een project van het ontwikkelings programma van de Verenigde Naties in Bosnië en Herzegovina (SACBiH), dat een gecoördineerde internationale inspanning is om SALW goed onder controle te krijgen en een veilig en doeltreffend logistiek munitieopruimingssysteem op te zetten dat het gevaar en de ermee gepaard gaande risico's moeten verkleinen. Ook heeft België bijgedragen aan het NAVO-trustfonds voor steun aan de afbouw van het Kosovo Protection Corps (KPC), inclusief ontwapening en vernietiging van SALW.

België steunt ook de jaarlijkse publicatie van het Small Arms Survey.

FINLAND

In 2009 heeft Finland financiële hulp geboden aan programma's en projecten op dit gebied, onder meer in Kazachstan, Belarus en Moldavië.

FRANKRIJK

Frankrijk heeft financiële steun geboden aan het overgangsprogramma voor demobilisatie en reïntegratie (TDRP) voor 2009/2012. Dit programma kent vijf prioritaire landen (Burundi, Uganda, de Centraal-Afrikaanse republiek, de DRC en Rwanda) en verleent steun aan demobilisatie- en reïntegratie-inspanningen in ontwikkelingsprogramma's voor de lange termijn in overgangslanden in het gebied van de Grote Meren.

Frankrijk heeft ook verdere financiële steun verleend aan de activiteiten van RACVIAC-CSC op de Balkan.

Frankrijk heeft deelgenomen aan een opleidingsworkshop over het beheer van wapen- en munitie voorraden voor de Portugees en Frans sprekende staten van ECOWAS, en wel van 11 tot en met 15 mei 2009 in de vredeshandhavingsschool in Bamako. De workshop was een mooie gelegenheid om de details af te ronden van een vijfjarenplan dat ter financiering zal worden voorgelegd aan het EOF (Europees Ontwikkelingsfonds).

Van 23 tot en met 25 november 2009 heeft Frankrijk in een werkgroep in Kaduna, Nigeria, meegedaan aan het opstellen van een kaderdocument met richtsnoeren voor ECOWAS over steun aan de lidstaten ervan qua beheer en beveiliging van wapen- en munitievoorraden.

Tot slot heeft Frankrijk twee missies begeleid van de multinationale groep handvuurwapens en munitie (MSAG) onder aanvoering van Zwitserland, met als doel na te gaan welke maatregelen moeten worden genomen om de beveiliging en de veiligheid van wapen- en munitievoorraden in Mali te verbeteren (missies van 9 tot en met 21 februari 2009 en van 20 juni tot en met 5 juli 2009).

DUITSLAND

Duitsland draagt in het kader van en in samenwerking met verscheidene instellingen en organisaties bij aan projecten en activiteiten op het gebied van SALW en SALW-munitie. De meeste activiteiten bestrijken een ruimer tijdsbestek dan het kalenderjaar. De voornaamste initiatieven in 2009 volgen hieronder:

Afghanistan (looptijd 2004-; totaal budget: 3 000 000 EUR)

Sinds 2004 steunt Duitsland ontwapening, demobilisatie en reïntegratie (DDR) en het ontbinden van illegale gewapende groepen (Disbandment of Illegal Armed Groups — DIAG) in Afghanistan door medefinanciering van het opruimen en vernietigen van wapen- en munitieoverschotten.

Angola (looptijd 2003-2009; totaal budget: 11 990 332 EUR)

Duitsland steunt de sociale en economische reïntegratie van voormalige strijders en hun gezinnen in Angola. Via het Instituto de Reintegração Sócio-Profissional para Ex-militares (IRSEM) draagt Duitsland bij aan het door de Wereldbank geleide programma inzake demobilisatie en reïntegratie in Angola (ADRP). De reïntegratie van voormalige strijders wordt op lokaal niveau ondersteund via sociaaleconomische ontwikkelingsprojecten en de versterking van het lokale bestuur.

Cambodja (looptijd 2007-2009; totaal budget: 1 615 000 EUR)

Duitsland steunt de regering van Cambodja in haar werk inzake SALW-beheersing, met de nadruk op voorraadbeheer en de vernietiging van overtollige voorraden conventionele munitie alsmede op veilige opslag van politiewapens.

Democratische Republiek Congo (looptijd 2005-2011; totaal budget: 12 000 000 EUR)

Duitsland steunt de sociale en economische reïntegratie van voorheen bij strijdende troepen aangesloten kinderen en jongeren in de provincie Maniema in de DRC met 3,5 miljoen EUR (technische bijstand) en met fondsen voor de reïntegratie van voormalige strijders voor een bedrag van 8,5 miljoen EUR (tot oktober 2008, financiële bijstand) voor arbeidsintensieve infrastructuurprojecten.

Kosovo (looptijd 2006-; totaal budget: 500 000 EUR)

Duitsland is de activiteiten van Saferworld, die erop gericht zijn het publiek meer te laten deelnemen in het terugdringen van het illegaal SALW-bezit door burgers en die een ontvankelijker veiligheidsomgeving in Kosovo nastreven.

Nepal (looptijd 2007-2010; totaal budget: 5 000 000 EUR)

Sedert 2007 voert Duitsland het project „Support for measures for the peace process” in het zuiden van het land uit. Het project biedt basisdiensten zoals water, sanitaire voorzieningen en gezondheidszorg aan geïnterneerde maoïstische strijders en de bewoners van de omliggende gemeenschappen.

Nepal (looptijd 2007-2010; totaal budget: 2 300 000 EUR)

In het midden-westen van Nepal verleent Duitsland steun aan het programma voor sociaaleconomische rehabilitatie en reïntegratie van voormalige strijders/intern ontheemden/vluchtelingen en de ontvangende gemeenschappen in de districten Rukum en Rolpa. De voornaamste benadering van het project bestaat erin sociale en economische basisstructuur te verwezenlijken en het inkomens van huishoudens in de landbouwsector en andere sectoren te doen toenemen. Het programma draagt bij aan de uitvoering van de vredesovereenkomst van 2006.

Gebied van de Grote Meren (looptijd 2003-2009; totaal budget: 12 900 000 EUR)

Duitsland draagt bij aan het trustfonds van het door de Wereldbank geleide meerlandenprogramma inzake demobilisatie en reïntegratie (MDRP) voor het gebied van de Grote Meren en het omliggende gebied, voor 12,9 miljoen EUR. Ook geeft Duitsland fondsen aan het project ter bestrijding van de illegale verspreiding van handvuurwapens en lichte wapens dat wordt uitgevoerd in het kader van de steun van het conferentieproces van het gebied van de Grote Meren (2004-2011)/7,5 miljoen EUR.

Deelprogramma voor vrede en veiligheid (looptijd 2008-2014; totaal budget 5 000 000 EUR)

De Duitse regering heeft in 2001 het deelproject „Development Cooperation and Small Arms Control (DECOSAC)” opgezet. Het project strekte onder meer tot het ontwikkelen en testen van instrumenten voor handvuurwapenbeheersing in ontwikkelingssamenwerking. In juli 2008 zijn de deelprojecten ontwikkelingssamenwerking en handvuurwapenbeheersing, crisispreventie en hervorming van de veiligheidssector samengevoegd tot het deelprogramma vrede en veiligheid (looptijd 2008-2014; budget 2008-2011: 5 000 000 EUR). Het programma vrede en veiligheid heeft betrekking op SALW-gerelateerde aangelegenheden als onderdeel van de terugdringing en preventie van gewapend geweld.

Senegal (2004-2015; budget voor de tweede fase (2007-2010): 11 800 000 EUR)

Duitsland steunt het programma voor vredesopbouw en sociaaleconomische ontwikkeling in de regio Casamance. Het programma steun plaatselijke vredesinitiatieven en maatregelen voor de reïntegratie van repatrianten. Ook verleent het steun aan de wederopbouw van de sociale en economische infrastructuur en voor de landbouwproducten en andere bronnen van inkomsten.

Duitsland is steun blijven geven aan het onderzoek van het Small Arms Survey naar bepaalde aspecten van de illegale handel in SALW, in het bijzonder de handel in munitie.

HONGARIJE

Hongarije neemt deel aan de regionale aanpak voor het verkleinen van de wapenvoorraden RASR), een project van het VS-Bureau voor defensie en vermindering van de dreiging (DTRA) op de westelijke Balkan, dat gericht is op het handhaven van stabiliteit en het voorkomen van de illegale handel in SALW door middel van hulp bij vernietigingsprojecten in de regio.

IERLAND

In 2009 heeft Ierland voor 180 000 EUR steun geleverd aan de VN-coördinatieactie inzake handvuurwapens (CASA), een project dat erop is gericht een reeks internationaal aanvaarde normen op te stellen inzake handvuurwapens en lichte wapens (ISACS).

Ierland heeft ook financiële steun verleend (46 100 EUR) aan het Forum van Genève, een aldaar gebaseerde organisatie die streeft naar partnerschappen onder en tussen regeringen, internationale organisaties en ngo's over ontwapening en wapenbeheersingsvraagstukken. Ierland blijft steun verlenen aan bestaande processen ter bestrijding van de verspreiding en het misbruik van handvuurwapens en lichte wapens.

Ierland vindt deelname door het maatschappelijk middenveld van vitaal belang in het proces van handvuurwapens en acht de deskundigheid van ngo's in het bijzonder van onschatbare waarde bij het aankaarten van essentiële vraagstukken. Daarom is Ierland het werk van het internationale actienetwerk voor handvuurwapens (IANSA) in 2009 blijven steunen met een subsidie van 8 820 EUR.

LETLAND

Letland neemt deel aan het werk van internationale forums over kwesties inzake handvuurwapens en lichte wapens en conventionele wapens, in het bijzonder de VN, de OVSE en de NAVO. Letland rapporteert jaarlijks over zijn inspanningen ter bestrijding van de illegale handel in SALW aan deze organisaties.

LITOUWEN

In het kader van provinciewederopbouw in de provincie Ghor in Afghanistan vernietigt Litouws militair personeel sedert 2005 voorraden oude, overtollige en ingezamelde SALW, springstoffen en munitie. Verder helpt het Provinciewederopbouwteam de plaatselijke autoriteiten met het programma voor het ontbinden van illegale gewapende groepen in Afghanistan (DIAG), de opslag, de markering en het tellen van wapens. Het team heeft de plaatselijke autoriteiten ook geholpen met het inzamelen van SALW en munitie.

LUXEMBURG

Van 2008 tot en met 2010 financieren de Luxemburgse autoriteiten een project van de Groep onderzoek en informatie over vrede en veiligheid (GRIP) met als titel „Le renforcement d’un réseau d’ONG africaines dans le domaine de la prévention des conflits et la construction de la paix”. Met dit project wordt ondermeer beoogd een netwerk te creëren van ngo's van Centraal- en West-Afrika op het gebied van vredescultuur, totstandbrenging van vrede en bestrijding van de verspreiding van lichte wapens. De totale bijdrage aan dit project bedraagt 285 000 EUR.

NEDERLAND

Nederland heeft in 2009 onder meer bijgedragen aan de hierna genoemde instellingen, projecten en andere activiteiten op het gebied van SALW en munitie.

POLEN

Polen neemt deel aan het langetermijnproject van de EU betreffende de uitvoer van goederen voor tweeërlei gebruik voor vertegenwoordigers van de exportcontrole-instanties van Georgië. Doel van het project is een overzicht te bieden van het internationale en nationale recht met betrekking tot exportcontrole bij de handel in goederen voor tweeërlei gebruik en wapens (ook SALW). De belangrijkste gespreksonderwerpen zijn praktijk, coherentie en transparantie van het export controlesysteem van Georgië en mogelijkheden tot verbetering. Het project wordt uitgevoerd in samenwerking met Oostenrijk, Duitsland, Slovenië en Zweden.

PORTUGAL

Bij iedere gelegenheid hebben Portugese strijdkrachten die deelnamen aan vredeshandhavings- en vredesafdwingingsoperaties handvuurwapens en lichte wapens in beslag genomen en vernietigd.

SPANJE

Organisatie van Amerikaanse Staten(OAS)

In 2009 heeft Spanje vrijwillig 320 000 EUR bijgedragen aan de OAS als ondersteuning voor projecten voor bijstand bij wetgeving en projecten voor het versterken van parlementaire netwerken.

Parlementair forum inzake SALW

Sedert de instelling in Spanje van het Parlementair forum inzake SALW (oktober 2002) plegen twee leden van het Spaanse parlement aan dat forum deel te nemen. Spanje heeft de volgende vrijwillige bijdragen aan het forum verstrekt: 30 000 EUR in 2007; 80 000 EUR in 2008 en 100 000 EUR in 2009.

Economische Gemeenschap van West-Afrikaanse Staten (ECOWAS)

Spanje heeft een memorandum van overeenstemming ondertekend met het uitvoerend secretariaat van de Economische Gemeenschap van West-Afrikaanse Staten (ECOWAS) en toegezegd 500 000 EUR te zullen bijdragen aan de activiteiten en programma's van de organisatie, waarvan 200 000 EUR als algemene bijdrage en 300 000 EUR ter ondersteuning van het programma inzake SALW-beheersing in West-Afrika.

ZWEDEN

Zweden heeft, via het ministerie van Buitenlandse Zaken, het Zweedse bureau voor internationale ontwikkelingssamenwerking, de Zweedse strijdkrachten en de Folke Bernadotte Academy (FBA), steun verleend aan een aantal projecten voor de voorkoming, bestrijding en uitbanning van de illegale handel in handvuurwapens en lichte wapens in al zijn aspecten, die in het actieprogramma van de VN staan.

In 2009 heeft het ministerie van Buitenlandse Zaken onderstaande projecten en activiteiten gesteund:

In 2009 heeft het Zweedse bureau voor internationale ontwikkelingssamenwerking onderstaande projecten en organisaties gesteund:

In 2009 hebben de Zweedse strijdkrachten onderstaande projecten en activiteiten gesteund:

In 2009 heeft deze Academy daarnaast bijgedragen aan onderstaande projecten en activiteiten:

VERENIGD KONINKRIJK

Saferworld heeft geld gekregen voor het ondernemen van een tweejarenproject (dat in april 2009 is begonnen) om Chinese overheid en actoren uit het maatschappelijk middenveld een beter begrip bij te brengen van het belang van verantwoorde benaderingen van de overdracht van conventionele wapens, incl. het concept van een internationaal wapenhandelsverdrag (ATT).

De drie hoofdstukken van dit project zijn beleidsdialoog, bewustmaking en onderzoek.

Er is basisfinanciering geboden aan het RECSA (regionaal centrum voor handvuurwapens) ter versterking van de coördinatie van het optreden tegen de verspreiding van illegale handvuurwapens en lichte wapens in het gebied van de Grote Meren, de Hoorn van Afrika en aangrenzende staten op basis van de beginselen, doelen en doelstellingen van de Verklaring van Nairobi, het Protocol van Nairobi en de Overeenkomst tot instelling van het RECSA.

Er is ook financiering geboden voor de regionale UNODA-workshop van 2009 over transparantie op het gebied van conventionele wapens, die in Dakar is gehouden ten behoeve van de West-Afrikaanse staten. De workshop ging vooral over transparantie bij de overdracht van conventionele wapens en maatregelen voor het opbouwen van vertrouwen, en er zijn praktijkoefeningen gehouden.

De parlementaire commissie van het VK voor controle op de wapenuitvoer heeft in mei 2009 een bezoek gebracht aan Kiev, als antwoord op een bezoek van Oekraïense parlementariërs aan Londen in 2007. Hoofddoelen zijn het bevorderen van meer transparantie en een betere parlementaire bestudering van de wapenexportprocessen in Oekraïne.

In juni 2009 hebben deskundigen van de OVSE, het VK en de VS geholpen bij het organiseren van een veilige vernietiging en verwijdering van 324 overtollige MANPADS in Cyprus.

II.A.3. Deelname aan of organisatie van internationale studiebijeenkomsten en conferenties

ROEMENIË

In maart 2009 is er in Boekarest een regionale studiebijeenkomst gehouden onder het motto „Mitigating the risk of diversion of international transfers of small arms and light weapons”, georganiseerd door Saferworld (een Britse ngo), onder de gezamenlijke leiding van het nationaal bureau voor exportcontrole (ANCEX) en de stichting EURISC (een Roemeense ngo).

Doel van de bijeenkomst was het omschrijven van goede handelswijzen en het versterken van de internationale dialoog over de brede benaderingen die staten volgen om de specifieke risico's van het leveren van SALW aan niet-gemachtigde eindgebruikers of voor ongeoorloofd gebruik te omschrijven en te verkleinen, inclusief strategieën voor het verkleinen van dergelijke risico's.

II.A.4. Overige initiatieven

Gemeenschappelijk standpunt inzake wapenuitvoer

De EU is de vooruitgang bij het verscherpen van de controles op de legale overbrenging van conventionele wapens, waaronder SALW en munitie daarvoor, sterk blijven aanmoedigen. In het kader van de Groep export van conventionele wapens rapporteren de lidstaten over de omzetting van Gemeenschappelijk Standpunt 2008/944/GBVB in hun nationale wetgeving. Bosnië en Herzegovina, Canada, Kroatië, IJsland, Montenegro en Noorwegen hebben zich officieel achter het gemeenschappelijk standpunt geschaard.

Conform het EU-beleid van transparantie inzake wapenuitvoer en ter uitvoering van artikel 8 van Gemeenschappelijk Standpunt 2008/944/GBVB heeft de Raad op 8 oktober nota genomen van het elfde jaarverslag van de EU over wapenuitvoer (PB C 265 van 6.11.2009).

EU-initiatief om handel in SALW door de lucht tegen te gaan

In de eerste helft van 2009 is de EU uitvoering blijven geven aan het in 2007 gelanceerde EU-initiatief om de illegale handel in handvuurwapens en lichte wapens via de lucht tegen te gaan. De leden van CODUN en het SitCen hebben in diverse vergaderingen mogelijkheden besproken om het effect van het initiatief en van het netwerk van de contactpunten van de lidstaten te vergroten. De stand van uitvoering van het initiatief kwam tevens uitgebreid aan de orde in de deskundigen vergadering van 13 mei 2009, die gezamenlijk was georganiseerd door het SIPRI, het Tsjechische voorzitterschap en Zweden. Het SitCen heeft in 2009 op basis van bijdragen van de lidstaten een nieuwe studie van de proliferatie van handvuurwapens en lichte wapens via de lucht in Afrika bezuiden de Sahara gemaakt. De studie is een vertrouwelijk document dat de betrokken autoriteiten van de lidstaten zullen gebruiken om illegale handel in SALW via de lucht te voorkomen.

Tevens hebben de lidstaten van de EU onderstaande activiteiten ondernomen op nationale basis.

SPANJE

Spanje heeft het zesde regionale seminar over handvuurwapens en lichte wapens georganiseerd, dat gewijd was aan de toekomst van het VN-actieprogramma en aan het ontwerp-Wapenhandelsverdrag (16-20 februari 2009), alsook het tweede seminar over de Verklaring van Genève over gewapend geweld en ontwikkeling (20-23 april 2009), beide in het opleidingscentrum van Cartagena de Indias (Colombia), in het kader van de opleidings- en bijstandsprogramma's van het Spaanse bureau voor internationale ontwikkelingssamenwerking (AECID) voor Latijns-Amerikaanse landen.

Spanje heeft een workshop gefinancierd en gevolgd over de toepassing van de internationale instrumenten op het markeren en traceren van SALW, die op 24 en 25 februari in Lima is gehouden en was georganiseerd door Peru.

SLOVENIË

Slovenië heeft met lidstaten van de EU gegevens uitgewisseld over natuurlijk personen en rechtspersonen die een vergunning hebben voor het bemiddelen in transacties waarbij wapens zijn betrokken.

Het land heeft een aantal bilaterale overeenkomsten en georganiseerde activiteiten met de landen van de westelijke Balkan. De Sloveense politie heeft verbindingsofficieren in Zagreb, Beograd en Podgorica.

Slovenië is lid van het SECI-centrum en neemt actief deel aan deze projecten via zijn douane en politie.

In 2008 en 2009 heeft de nationale recherche een verslag opgesteld over de stand van zaken betreffende de illegale wapenhandel in Slovenië. Het stelselmatige verslag bevat alle gegevens over strafrechtelijke feiten waarbij legale of illegale wapens zijn betrokken in Slovenië in die periode en over strafzaken die in Sloveense rechtsbanken zijn afgesloten. Het bevat ook gegevens over en een evaluatie van de situatie inzake incidenten met wapens (zelfmoorden, verwondingen) en het gebruik van legale wapens bij strafbare feiten.

II.B. Deelname aan het werk van internationale organisaties en regionale regelingen op het gebied van conventionele wapens, in het bijzonder handvuurwapens en lichte wapens

De EU is voortgegaan met het ondersteunen van de uitvoering van het VN-actieprogramma inzake SALW, dat de grondslag blijft voor de wereldwijde inspanningen op dit gebied. Ter voorbereiding van de volgende tweejaarlijkse vergadering van de staten in 2010 en de toetsingsconferentie in 2012, is de EU in haar betrekkingen met derde landen blijven ijveren voor volledige uitvoering van het VN-actieprogramma inzake SALW. In de periode tussen de vergadering en de conferentie is de EU ook begonnen met het verkennen van specifieke acties en projecten die in synergie met het UNODA en andere donoren kunnen worden ontwikkeld om de implementatie van de meest relevante internationale instrumenten inzake SALW te versterken en te verbeteren. In de eerste helft van 2010 moet een daartoe strekkend besluit van de Raad worden vastgesteld (in II.A.1.1 wordt het Raadsbesluit uitvoerig beschreven).

De open werkgroep (OEWG) die opgericht is ter vergemakkelijking van het verdere beraad over de uitvoering van de aanbevelingen in het verslag van de secretaris-generaal van de VN over ATT van 2008 is in 2009 twee keer (in maart en juli) bijeengekomen.

Ook wat het Wapenhandels- (ATT)-proces betreft, stond de EU in 2009 in de frontlinie. De EU-lidstaten betuigden hun unanieme steun aan de nieuwe AVVN-ontwerp-resolutie over ATT die in de vergadering van de Eerste Commissie tijdens de 64e AVVN-zitting in oktober 2009 is aangenomen. Deze resolutie, die door een overweldigende meerderheid van VN-lidstaten wordt gesteund, bevat het besluit om in 2012 een internationale conferentie over ATT bijeen te roepen die zal worden voorbereid door vijf voorbereidende commissies die tussen 2010 en 2012 zullen vergaderen.

Daarnaast is de EU derde landen ertoe blijven overhalen en blijven aanmoedigen om het proces te steunen. De lidstaten van de EU hebben actief deelgenomen aan het werk van de twee zittingen (maart en juli) van de open werkgroep (OEWG) die in 2009 is opgericht ter facilitering van het verdere beraad over de uitvoering van de aanbevelingen in het verslag van de secretaris-generaal van de VN over ATT van 2008.

Er werden openings- en slotverklaringen van de EU afgelegd en verscheidende EU-lidstaten leverden substantiële bijdragen aan de themadiscussies over de werkingssfeer, de beginselen en de parameters van een ATT. De EU betuigde haar volledige steun aan de goedkeuring van de notulen van de eerste twee vergaderingen van de OEWG in het besef dat internationale maatregelen moeten worden genomen om de problemen in verband met de niet-gereglementeerde handel in conventionele wapens aan te pakken en te beletten dat ze op de illegale markt terechtkomen.

Dat de Europese Unie bij derde landen voor een toekomstig ATT ijvert, is ook tot uiting gekomen in de vaststelling en tenuitvoerlegging van het in januari 2009 door de Raad aangenomen Besluit 2009/42/GBVB van de Raad ter bevordering onder derde landen van het proces dat moet leiden tot een Wapenhandelsverdrag (in II.A.1.1 wordt het Raadsbesluit uitvoerig beschreven).

In 2009 heeft de EU tevens haar samenwerking met de OVSE versterkt, onder meer door deel te nemen aan de thematische besprekingen over SALW en conventionele wapens in de betrokken OVSE-organen. Het secretariaat van de Raad heeft op 22 september 2009 deelgenomen aan de aan SALW gewijde bijeenkomst van het OVSE-Forum voor veiligheidssamenwerking, waar de EU-strategie inzake SALW aan de OVSE-lidstaten werd voorgesteld. Het secretariaat van de Raad en de Commissie hebben ook contact opgenomen met het conflictpreventiecentrum van de OVSE om de mogelijkheid van gezamenlijke SALW-initiatieven van de EU en de OVSE te bespreken.

Tevens hebben de lidstaten van de EU onderstaande activiteiten ondernomen op nationale basis:

TSJECHIË

De Tsjechische Republiek neemt regelmatig deel aan activiteiten en het werk van de internationale organisaties en instanties die zich onder meer bezighouden met problemen in verband met handvuurwapens en lichte wapens, munitie en conventionele wapens, te weten de activiteiten en programma's van de VN, de OVSE en de NAVO inzake SALW en conventionele wapens.

ESTLAND

In 2009 heeft Estland de uitvoering van de bestaande instrumenten inzake handvuurwapens en lichte wapens verder verbeterd.

Estse strijdkrachten die deelnamen aan vredeshandhavings- of vredesafdwingingsoperaties hebben handvuurwapens en lichte wapens vernietigd.

Estland heeft zich aangesloten bij de belangrijkste internationale organisaties die onder meer meedoen aan activiteiten in verband met de bestrijding van het SALW-probleem. In dit kader neemt Estland actief deel aan de thematische debatten. Vertegenwoordigers van Estland namen actief deel aan een aantal door de VN, de OVSE, de EU en andere internationale organisaties, alsmede ngo's, georganiseerde internationale conferenties, cursussen en studiebijeenkomsten over de SALW-problematiek. Estland is ook voorstander van onderhandelingen over een internationaal wapenhandelsverdrag.

FINLAND

Finland heeft ook in 2009 actief deelgenomen aan de werkzaamheden van internationale organisaties en regionale regelingen inzake SALW-gerelateerde aangelegenheden (EU, VN, OVSE, NAVO/EAPR en het Wassenaar Arrangement).

FRANKRIJK

Omdat Frankrijk had opgemerkt dat SALW bijna nooit worden vermeld in de door de EU met derde landen gesloten akkoorden met een GBVB-dimensie, heeft het tijdens zijn voorzitterschap van de Raad van de EU als een van de „politieke clausules” een artikel inzake SALW doen aannemen. Daarom heeft Frankrijk zich in 2009 voorstander verklaard van het meenemen van SALW in onderhandelingen tussen de Europese Unie en derde landen, om zo de uitvoering van de EU-strategie van 2005 ter bestrijding van de illegale accumulatie van en handel in handvuurwapens en lichte wapens en munitie daarvoor, te verbeteren.

Frankrijk heeft in de Groep wereldwijde ontwapening en wapenbeheersing (CODUN) aangespoord tot uitvoering van het initiatief voor de bestrijding van de illegale handel in SALW via het luchtvervoer. Het heeft bijgedragen aan de opstelling, door het SitCen, van een lijst van luchtvaartmaatschappijen die betrokken zouden kunnen zijn bij zulke handel. Het heeft steun verleend aan het project van SIPRI op dit gebied, naar aanleiding van de door Zweden, samen met het Tsjechische voorzitterschap van de Europese Unie in mei 2009 georganiseerde studie bijeenkomst, „Arms trafficking, illicit flows and destabilising networks”.

DUITSLAND

Duitsland neemt actief deel aan de werkzaamheden van internationale en regionale organisaties en regelingen op het gebied van handvuurwapens en lichte wapens en munitie daarvoor. Deze multilaterale mechanismen omvatten met name de VN, de OVSE, de NAVO en het Wassenaar Arrangement. Duitsland detacheert regelmatig deskundigen naar beoordelings- en evaluatie bezoeken, workshops en studiebijeenkomsten die in het kader van deze organisaties worden belegd. Duitsland verleent regelmatig ondersteuning voor de cursussen over beleid en uitvoering inzake SALW en conventionele munitie aan het NAVO-opleidingsinstituut.

HONGARIJE

Hongarije heeft, naast zijn actieve samenwerking in EU-kader, actief deelgenomen aan de werkzaamheden met betrekking tot SALW van internationale en regionale organisaties als daar zijn de Verenigde Naties, de OVSE, de Euro-Atlantische partnerschapsraad en het in Wenen gebaseerde Wassenaar Arrangement (controle op de wapenuitvoer).

LITOUWEN

Litouwen heeft voor de verslagperiode 2009 onderstaande nationale verslagen en vragenlijsten over SALW ingediend:

POLEN

Polen heeft actief deelgenomen aan de processen inzake SALW in het kader van diverse internationale en regionale organisaties zoals de VN, de OVSE, de EU en de NAVO.

SLOWAKIJE

Slowakije houdt zich aan alle internationale verplichtingen die door de Verenigde Naties en de OVSE zijn opgelegd. Slowakije heeft voorts deelgenomen aan het werk van deze internationale en regionale organisaties alsook aan regelingen voor exportcontrole. Slowakije is ook lid van het Wassenaar Arrangement betreffende de controle op de uitvoer van conventionele wapens en van goederen voor tweeërlei gebruik.

III.1. Verenigde Naties

OOSTENRIJK

Oostenrijk heeft deelgenomen aan de derde tweejaarlijkse bijeenkomst van staten die partij zijn bij het VN-actieprogramma tegen de illegale handel in SALW en droeg bij in de deelnemingskosten van Afrikaanse ontwikkelingslanden.

Oostenrijk is steun blijven verlenen aan de uitvoering van het VN-actieprogramma inzake SALW en heeft zijn nationale verslag voor 2007 en 2008, met informatie over markering en tracering, ingediend bij het VN-secretariaat.

BELGIË

België levert met twee deskundigen een bijdrage aan de door de VN gesteunde werkgroep van ISACS (internationale norm voor controle op handvuurwapens). Dit project houdt de ontwikkeling in van een reeks internationaal aanvaarde en gevalideerde normen die algemene sturing zullen geven aan mensen in de praktijk en beleidsmakers met betrekking tot controle op handvuurwapens en lichte wapens. Deze normen zullen de Verenigde Naties, de lidstaten ervan, internationale en regionale organisaties en het maatschappelijk middenveld in staat stellen te komen tot een effectievere beleidsvorming en programmering inzake SALW. Voortbouwend op de ervaring die de VN heeft met het ontwikkelen van internationale normen op het gebied van mijnenactie en ontwapening, demobilisatie en reïntegratie, zullen de CASA-leden nauw samenwerken met deskundigen op het gebied van beleid en techniek met allerlei achtergronden (VN, internationale en regionale en maatschappelijke organisaties, overheidsinstanties, onderzoeksinstellingen en bedrijfsleven) met als doel een reeks internationale normen voor controle op handvuurwapens (ISACS) op te stellen, nog voor de vierde tweejaarlijkse bijeenkomst van staten in 2010 voor beraad over de uitvoering van het VN-actieprogramma.

CYPRUS

Cyprus stelt nationale verslagen op voor de uitvoering van het actieprogramma inzake handvuurwapens en lichte wapens van de Verenigde Naties. In dit verband zal nog voor de vierde tweejaarlijkse bijeenkomst van de Conferentie van staten over de illegale handel in hand vuurwapens en lichte wapens in al zijn aspecten, die in juni van dit jaar wordt gehouden, een nationaal verslag over de uitvoering van het actieprogramma van de VN worden ingediend.

Cyprus heeft voorts (overeenkomstig besluit 124/2004) informatie verstrekt aan de UNHCHR over de preventie van schendingen van de mensenrechten door de beschikbaarheid en het misbruik van SALW.

TSJECHIË

De Tsjechische Republiek besteedt veel aandacht aan de uitbanning van illegale handel in handvuurwapens en lichte wapens. Tsjechië heeft in het bijzonder samengewerkt met het VN-Bureau voor ontwapeningszaken (UNODA), en krachtige steun verleend aan de activiteiten ter stimulering van de uitvoering van het internationale instrument waarmee staten tijdig en op betrouwbare wijze illegale handvuurwapens en lichte wapens kunnen identificeren en traceren. Tsjechië heeft geholpen bij de financiering van twee regionale workshops voor het versterken van de uitvoering van het instrument, die werden georganiseerd door het UNODA in 2007 (voor Afrikaanse landen) en in 2008 (voor de Latijns-Amerikaanse landen).

ESTLAND

Estland dient jaarverslagen in bij het VN-register van conventionele wapens.

FRANKRIJK

Frankrijk is een actieve rol blijven spelen in het proces dat moet leiden tot een Wapenhandels verdrag (ATT). In samenwerking met ngo's heeft Frankrijk een evenement gefinancierd in het hoofdkwartier van de Verenigde Naties in New York op 13 juli 2009 waar verslag is uitgebracht over de bewustmakingsseminars van de Europese Unie over de uitdagingen van het ATT, georganiseerd in Dakar en Mexico, die het resultaat waren van een initiatief van het Franse voorzitterschap van de Raad van de Europese Unie. Vertegenwoordigers van de ministeries van Buitenlandse Zaken van Ivoorkust en Mexico en vertegenwoordigers van plaatselijke ngo's hebben zo'n honderd deelnemers toegesproken.

DUITSLAND

Duitsland blijft het grootste belang hechten aan het lopende proces naar de opstelling van een alomvattend en juridisch bindend Wapenhandelsverdrag. De Duitse regering verleent daarom actief steun aan het lopende VN-proces dat moet leiden tot een Wapenhandelsverdrag en zal steun blijven zoeken voor een krachtig Wapenhandelsverdrag voor zowel invoerende als uitvoerende staten. Duitsland verwacht dat het ATT-proces ook zal bijdragen aan inspanningen om de controle op overdrachten van SALW en bijbehorende munitie te verbeteren. Het probleem van de overtollige voorraden conventionele munitie blijft Duitsland zorgen baren.

De afgelopen jaren hebben Duitsland en Frankrijk in de Verenigde Naties een leidende rol gespeeld in de kwestie van het beheer van munitievoorraden. In 2008 is in het verslag van de Groep regeringsdeskundigen (GGE), die is ingesteld om zich te beraden op verdere stappen tot intensivering van de samenwerking inzake de problemen omtrent accumulatie van voorraden overtollige conventionele munitie, aanbevolen om binnen de Verenigde Naties technische richtsnoeren op te stellen voor voorraadbeheer van conventionele munitie, als vrijwillig door de staten te gebruiken leidraad (A/63/182, op.72) onder meer tot verbetering van hun nationale capaciteit voor voorraadbeheer. Dit verslag is positief onthaald door de Algemene Vergadering (A/RES/63/61).

Sedert juli 2009 werkt het VN-Bureau voor ontwapeningszaken aan het opstellen van die technische richtsnoeren, bijgestaan door een hoog gekwalificeerde deskundige consultant. De ontwerp-richtsnoeren worden bezien en becommentarieerd door een panel voor technische evaluatie, waarin deskundigen zitten uit landen die zijn geselecteerd op basis van een gelijkwaardige geografische vertegenwoordiging. Het werk van het panel en van de consultant in 2009 is door de Duitse regering betaald. Duitsland wordt in deze groep vertegenwoordigd door het ministerie van Defensie. De ontwerp-versie van deze technische richtsnoeren zal eind 2010 worden afgerond. Na praktijk tests in de eerste helft van 2011 zullen de definitieve technische richtsnoeren in 2011 aan de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties worden aanbevolen.

IERLAND

Ierland dient jaarverslagen in bij het VN-register van overdrachten van conventionele wapens. Het heeft ook deelgenomen aan de onderhandelingen over het Protocol tot bestrijding van de illegale vervaardiging van en handel in vuurwapens, met inbegrip van delen en onderdelen, en munitie, tot aanvulling van het Verdrag van de Verenigde Naties tegen grensoverschrijdende georganiseerde misdaad (vuurwapenprotocol).

Ierland steunt de inspanningen om tot een Wapenhandelsverdrag te komen.

ITALIË

In 2009 was Italië binnen de VN een actieve deelnemer aan de debatten over een mogelijk internationaal Wapenhandelsverdrag. In dit verband steunde Italië de overgang van de Open Werkgroep naar een Voorbereidend Comité voor de onderhandelingsconferentie van 2012 van het Verdrag.

LITOUWEN

Litouwen heeft 5 000 USD bijgedragen aan het UNMAS-project voor het opruimen van mijnen en blindgangers (UXO) in Afghanistan.

Litouwen heeft meegedaan aan het proces van Genève over handvuurwapens, een gezamenlijk initiatief van het Quaker United Nations Office, UNIDIR en het programma voor strategische en internationale veiligheidsstudies van het instituut voor hoge internationale studies in Genève, dat gericht is op het bevorderen en volgen van de uitvoering van het VN-actieprogramma inzake SALW.

MALTA

Malta steunt de onderhandelingen die moeten leiden tot een juridisch bindend VN-Wapenhandels verdrag.

Malta heeft het jaarverslag over 2009 over de overdrachten van handvuurwapens en lichte wapens ingediend bij het VN-register voor conventionele wapens.

NEDERLAND

Nederland ondersteunt het VN-actieprogramma en de desbetreffende resoluties van de Eerste Commissie van de AVVN. Daarnaast ijvert Nederland voor een beter inzicht in de SALW-problematiek in zeer ruime zin, door ondersteuning van onderzoeksinstellingen zoals het in Genève gebaseerde Small Arms Survey, het Arms Management Programme van het ISS, en de studies van het UNIDIR.

POLEN

Polen dient jaarverslagen in bij het VN-register van conventionele wapens.

PORTUGAL

Portugal is groot voorstander van het proces dat moet leiden tot een juridisch bindend instrument over conventionele wapens, handvuurwapens en lichte wapens daaronder begrepen, en heeft in diverse fora zijn volledige steun uitgesproken voor een alomvattend, krachtig en robuust Wapenhandelsverdrag.

Portugal steunt de internationale inspanningen voor meer transparantie op het gebied van de uitvoer van wapens en levert jaarlijks gegevens aan het VN-register voor de in- en uitvoer van conventionele wapens, handvuurwapens en lichte wapens daaronder begrepen.

SLOWAKIJE

Inzake uitvoercontrole houdt Slowakije zich aan de internationale verplichtingen uit hoofde van de verschillende resoluties van de VN-Veiligheidsraad.

Slowakije is een van de ondertekenaars van het VN-Protocol tegen de illegale vervaardiging van en handel in vuurwapens, hun onderdelen, componenten en munitie, tot aanvulling van het VN-Verdrag tegen grensoverschrijdende georganiseerde misdaad.

SPANJE

Spanje heeft financieel bijgedragen aan diverse activiteiten van het Bureau voor ontwapeningszaken (300 000 EUR), het Regionaal centrum van de Verenigde Naties voor vrede, ontwapening en ontwikkeling in Latijns-Amerika en het Caribische gebied (UN-LiREC) (250 000 EUR) en het ontwikkelingsprogramma van de Verenigde Naties (UNDP) (250 000 EUR). Het Spaanse agentschap voor internationale ontwikkelingssamenwerking (AECID) heeft andere vrijwillige bijdragen gestort ter financiering van projecten voor vuurwapenslachtoffers, hun familie en hun gemeenschap.

Spanje heeft, in samenwerking met het UNDP en in het kader van het Centraal-Amerikaans SALW-programma (CASAC), een bezoek aan het land georganiseerd voor overheidsdeskundigen uit Centraal-Amerikaanse landen om hun ter plaatse te vertellen over Spanjes ervaring met de uitvoering van het internationaal instrument voor het markeren en traceren van SALW. Dit bezoek heeft van 23 tot en met 27 maart 2009 plaatsgevonden in Madrid en andere Spaanse steden.

ZWEDEN

Zweden rapporteert jaarlijks aan het vrijwillig VN-register van conventionele wapens, ook over handvuurwapens en lichte wapens.

Zweden steunt het proces dat moet leiden tot een juridisch bindend instrument over de internationale handel in conventionele wapens (inclusief handvuurwapens en lichte wapens), en heeft in diverse fora zijn volledige steun uitgesproken voor een alomvattend, krachtig en robuust Wapenhandelsverdrag.

VERENIGD KONINKRIJK

Omwille van meer transparantie rapporteert het Verenigd Koninkrijk jaarlijks gegevens aan het VN-register voor conventionele wapens en aan de OVSE over de in- en uitvoer van conventionele wapens, SALW inbegrepen.

III.2.1. Eerste Commissie van de AVVN

OOSTENRIJK

Oostenrijk blijft het grootste belang hechten aan het lopende proces naar de opstelling van een alomvattend en juridisch bindend Wapenhandelsverdrag. Daarom verleent Oostenrijk actief steun aan het lopende VN-proces dat moet uitmonden in een Wapenhandelsverdrag.

Tijdens de 64e Algemene Vergadering van de VN was Oostenrijk mede-indiener van onder meer de volgende resoluties:

BULGARIJE

Tijdens de 64e Algemene Vergadering van de VN was Bulgarije mede-indiener van onder meer de volgende resoluties en besluiten over SALW: „Bijstandsverlening aan staten met het oog op het bedwingen van de illegale handel in handvuurwapens en lichte wapens en het inzamelen van die wapens”; „De illegale handel in handvuurwapens en lichte wapens in al zijn aspecten”; „Versterking van de veiligheid en de samenwerking in het Middellandse-Zeegebied”; „Transparantie in bewapening”; „Objectieve informatie over militaire zaken”; „Problemen in verband met de accumulatie van overtollige conventionele munitie”.

Ook heeft Bulgarije de AVVN-resolutie over „Conventionelewapenbeheersing op regionaal en subregionaal niveau” en de resolutie „Op weg naar een verdrag inzake wapenhandel: vaststelling van gemeenschappelijke internationale normen voor de invoer, uitvoer en overdracht van conventionele wapens” gesteund.

TSJECHIË

De Tsjechische Republiek heeft in de 64e Algemene Vergadering van de VN steun uitgesproken voor de resoluties over SALW, munitie, conventionele wapens, illegale tussenhandel en illegale handel. Tsjechië heeft tijdens eerdere Algemene Vergaderingen voor de lange termijn ook steun uitgesproken voor deze resoluties.

Tsjechië steunt ook de onderhandelingen over een Wapenhandelsverdrag.

FINLAND

Finland was van meet af aan een van de landen die als eersten hun steun betuigden voor een ATT. In 2009 was Finland een van de zeven landen die een VN-resolutie hebben ingediend voor het openen van onderhandelingen over een Wapenhandelsverdrag.

HONGARIJE

Tijdens de 64e Algemene Vergadering van de VN heeft Hongarije alle resoluties met betrekking tot SALW gesteund. Ook steunt Hongarije het proces dat moet leiden tot een juridisch bindend instrument over conventionele wapens (inclusief SALW) en over een Wapenhandelsverdrag.

LETLAND

Tijdens de 64e AVVN heeft Letland zijn steun gegeven aan alle relevante resoluties over SALW en SALW-munitie en over conventionele wapens.

Letland steunt de onderhandelingen over een alomvattend, wereldwijd en juridisch bindend Wapenhandelsverdrag dat de handel in alle conventionele wapens reguleert.

LITOUWEN

Litouwen steunt het initiatief om te onderhandelen over een juridisch bindend document dat de illegale handel beperkt (Wapenhandelsverdrag) en was mede-indiener van Resolutie 64/48 van de Algemene Vergadering over het Wapenhandelsverdrag, waarin is besloten in 2010 en 2011 vergaderingen van het Voorbereidend Comité bijeen te roepen, voorafgaand aan de VN-Conferentie van 2012 over het Wapenhandelsverdrag.

Litouwen heeft in de Eerste Commissie van de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties onderstaande resoluties mede ingediend en gesteund:

LUXEMBURG

In het kader van de vergadering van de Eerste Commissie van de 64e Algemene Vergadering heeft Luxemburg de diverse resoluties inzake SALW en munitie mede ingediend of ervoor gestemd.

MALTA

Tijdens de 64e Algemene Vergadering van de VN heeft Malta voor alle resoluties met betrekking tot handvuurwapens en lichte wapens gestemd.

Malta was mede-indiener van de resolutie over „De illegale handel in handvuurwapens en lichte wapens in al zijn aspecten” en van die over „Bijstandsverlening aan staten met het oog op het bedwingen van de illegale handel in handvuurwapens en lichte wapens en het inzamelen van die wapens”. Beide zijn op 2 december 2009 door de Algemene Vergadering aangenomen.

POLEN

Tijdens de 64e Algemene Vergadering van de VN was Polen mede-indiener van resoluties en besluiten van de AV over SALW. Ook is het voorstander van onderhandelingen over een internationaal Wapenhandelsverdrag.

PORTUGAL

Portugal heeft alle resoluties over handvuurwapens, lichte wapens en munitie en daarmee samenhangende kwesties gesteund die tijdens de 64e Algemene Vergadering van de VN zijn aangenomen.

SLOVENIË

Tijdens de 64e Algemene Vergadering van de VN heeft Slovenië resoluties met betrekking tot SALW en de resolutie die moet leiden tot een juridisch bindend internationaal instrument over wapenhandel gesteund.

SPANJE

In de Eerste Commissie van de 63e AVVN was Spanje mede-indiener van de volgende resoluties, die rechtstreeks of onrechtstreeks te maken hebben met SALW en SALW-munitie: (A/RES/64/30) „Bijstandsverlening aan staten met het oog op het bedwingen van de illegale handel in hand vuurwapens en lichte wapens en het inzamelen van die wapens”; (A/RES/64/42) „Beheersing van conventionele wapens op regionaal en subregionaal niveau”; (A/RES/64/48 „Wapenhandels verdrag”; (A/RES/64/50) „De illegale handel in handvuurwapens en lichte wapens in al zijn aspecten”, enz.

VERENIGD KONINKRIJK

Het VK blijft zich inzetten voor een krachtig Wapenhandelsverdrag (ATT) dat de internationale handel in conventionele wapens reguleert. Samen met Argentinië, Australië, Costa Rica, Finland, Japan en Kenia heeft het UK in oktober 2009 een resolutie van de Eerste Commissie opgesteld waarin wordt gevraagd om een duidelijk tijdschema voor het onderhandelen over een krachtig ATT. Op 30 oktober hebben 153 staten gestemd voor steun aan de VN bij het werken aan een ATT. In 2010 en 2011 zullen er vergaderingen worden belegd van het voorbereidend comité en in 2012 komt er een diplomatieke conferentie voor onderhandelingen over een ATT.

III.3. OVSE

OOSTENRIJK

Oostenrijk heeft ondersteuning verleend voor de verdere uitvoering van OVSE-documenten betreffende SALW en betreffende voorraden conventionele munitie. Oostenrijk heeft in het kader van de regionale samenwerking gegevens over handvuurwapens en lichte wapens en over het nationale markeringssysteem gerapporteerd aan de OVSE en de deelnemende staten.

BELGIË

In 2009 heeft België de vergadering van de OVSE over het beheersen van handvuurwapens en lichte wapens bijgewoond. In het kader van de inspanningen die gericht zijn op een internationaal Wapenhandelsverdrag heeft België in juli actief deelgenomen aan de open werkgroep en de ATT-resolutie in de Eerste Commissie van de Algemene Vergadering van de VN gesteund.

BULGARIJE

Bulgarije heeft verder uitvoering gegeven aan het in november 2000 door de OVSE aangenomen document over SALW. Bulgarije heeft de meest recente nationale gegevens verstrekt in het kader van de bij het OVSE-document ingestelde informatie-uitwisseling.

CYPRUS

Cyprus heeft aan de OVSE regelmatig informatie verschaft over nationale praktijken en procedures inzake de uitvoer van conventionele wapens en daaraan gerelateerde technologie (FSC. DEL/192/09, 23.6.2009), over overdrachten van conventionele wapens (FSC. DEL/191/09, 23.6.2009) en over SALW (FSC. DEL/204/09, 23.6.2009).

DENEMARKEN

Denemarken heeft met 15 000 EUR bijgedragen aan een OVSE-project voor het verwijderen van 30 ton raketbrandstof (melange) in Albanië (2008-2009).

Denemarken heeft met 120 000 EUR de volledige financiering verzorgd van een OVSE-project voor het onklaar maken van munitie in Albanië (2009) door de noodzakelijke apparatuur te leveren (lintzagen).

Denemarken heeft voor 7 000 EUR steun gegeven aan het alomvattend OVSE-programma inzake SALW en conventionele munitie in Tadzjikistan (2005-2009).

Denemarken steunt met 250 000 EUR een OVSE-project voor het onklaar maken van munitie in Montenegro, dat door het UNDP wordt uitgevoerd. Doel van het project is het vernietigen van 9 900 ton conventionele munitie voor SALW (2007-2010).

Denemarken verleent voor een bedrag van 1 000 000 EUR steun aan een OVSE-project voor het verwijderen van raketbrandstof (melange) in Oekraïne. Doel van het project is het vernietigen van 16 343 ton melange (task II 2010-).

Denemarken verleent voor een bedrag van 50 000 EUR steun aan een OVSE-project voor het opruimen van niet ontplofte munitie in Oekraïne (2009-2010).

Denemarken verleent voor een bedrag van 89 308 EUR steun aan een OVSE-project voor het onklaar maken van munitie in Georgië (2010).

ESTLAND

Estland dient bij de OVSE jaarverslagen in.

FINLAND

Finland heeft de OVSE financieel gesteund voor de OVSE-vergadering ter herziening van het OVSE-document over handvuurwapens en lichte wapens en de aanvullende besluiten, in Wenen op 22 en 23 september 2009.

FRANKRIJK

Frankrijk heeft financiële steun gegeven aan de OVSE-vergadering ter herziening van het OVSE-document over handvuurwapens en lichte wapens en de aanvullende besluiten, die op 22 en 23 september 2009 in Wenen is gehouden. De Franse delegatie heeft actief aan het seminar meegedaan en diverse voorstellen ingediend voor het verbeteren van de huidige normen.

Frankrijk heeft van 5 tot en met 9 oktober 2009 meegedaan aan een seminar over beveiligings maatregelen voor voorraden wapens en munitie in Tadzjikistan, als deel van een team met een OVSE-mandaat. Doel van het seminar was een opleiding te geven in de beste internationale handelwijze op het gebied van beveiliging en voorraadbeheer.

Frankrijk heeft financieel bijgedragen aan het project ter verbetering van het beheer en beveiligen van voorraden SALW in Belarus.

Frankrijk heeft deelgenomen aan de seminars van de Multinationale groep handvuurwapens en munitie (MSAG). Het eerste werd door België belegd in Brugge (27-30 april 2009) en het tweede door Canada in Ottawa (1-5 september 2009). Aan elk van beide seminars werd deelgenomen door delegaties van in de OVSE vertegenwoordigde nationale bureaus voor wapenbeheersingsverificatie.

Op opleidingsgebied heeft Frankrijk bijgedragen aan een seminar door een multinationaal MSAG-team, geleid door het Verenigd Koninkrijk, over beveiligingsmaatregelen voor voorraden wapens en munitie in Ethiopië, van 20 januari tot en met 10 februari 2009. Doel van het seminar, dat op verzoek van de Ethiopische regering was georganiseerd, was een opleiding te geven in de „beste internationale handelwijze” op het gebied van beveiliging en voorraadbeheer.

DUITSLAND

In OVSE-verband is Duitsland in 2009 in het bijzonder blijven werken aan het aanprijzen van de OVSE-handboeken van beste praktijken inzake SALW en conventionele munitie. Duitsland blijft veel belang hechten aan de unieke combinatie van normaliseringsactiviteiten, uitwisseling van de beste praktijken en projectactiviteiten inzake SALW en SALW-munitie binnen de OVSE. Daarom heeft Duitsland bijvoorbeeld het regionale OVSE-seminar over de uitvoering van het OVSE-Handboek van beste praktijken inzake voorraden conventionele munitie in Almaty (Kazachstan) op 8 en 9 december 2009 gesteund door twee sprekers te sturen.

Duitsland heeft regelmatig deelgenomen aan symposia van de Multinationale groep hand vuurwapens en lichte wapens en munitie (MSAG). De MSAG is een apolitieke, informele, multinationale assemblee voor uitwisseling van informatie en standpunten inzake handvuurwapens en lichte wapens en conventionele munitie onder deelnemende staten. De MSAG biedt de deelnemende staten een forum om aangelegenheden en ervaringen omtrent de praktische uitvoering van hun toekomstige, huidige of afgesloten initiatieven te bespreken en dient als platform voor gegevensuitwisseling en coördinatie op het gebied van SALW en conventionele munitie. Deze samenwerking heeft bijvoorbeeld geleid tot een vierdaags seminar over fysieke beveiliging en opslagbeheer, gesteund door technische deskundigen uit zeven MSAG-staten in Dushanbe (Tadzjikistan) in oktober 2009, georganiseerd door de OVSE.

HONGARIJE

Hongarije heeft ook ondersteuning verleend voor de verdere uitvoering van OVSE-documenten betreffende SALW en betreffende voorraden conventionele munitie. Hongarije heeft in het kader van de regionale samenwerking gegevens over handvuurwapens en lichte wapens en over het nationale markeringssysteem gerapporteerd aan de OVSE en haar lidstaten. Als onderdeel van het voorzitterschap van het Forum voor veiligheidssamenwerking (FSC) in 2010 steunt Hongarije de bijwerking en ontwikkeling van het OVSE-document over handvuurwapens en lichte wapens, met als doel te bezien welke acties mogelijk zouden kunnen zijn.

ITALIË

In 2009 heeft Italië deelgenomen aan de OVSE-bijeenkomst over controle op kleine vuurwapens en lichte wapens, en aan de deskundigengroep van de VN die werkt aan een ontwerp voor een „modelwet” voor de landen die het protocol tegen de illegale wapenhandel nog niet hebben aangenomen.

Voorts heeft Italië de uitvoering van het in november 2000 aangenomen OVSE-document over handvuurwapens en lichte wapens actief voortgezet. Italië heeft de meest recente nationale gegevens verstrekt in het kader van de bij het OVSE-document ingestelde informatie-uitwisseling betreffende de belangrijkste aspecten van SALW (productie, markering, uitvoercontroles, tussenhandel, vernietigingstechnieken).

IERLAND

Ierland verstrekt, net als andere aan de OVSE deelnemende staten, een aantal jaaroverzichten over wapenbeheersing en SALW, met jaarlijkse informatie over als overtollig aangemerkte en/of in beslag genomen en vernietigde handvuurwapens en lichte wapens, en in- en uitvoer van SALW. Ierland neemt ook deel aan de jaarlijkse bijeenkomst van de OVSE voor de evaluatie van de uitvoering (AIAM).

LUXEMBURG

Luxemburg ondersteunt de OVSE inzake SALW, in het bijzonder door regelmatig de nationale gegevens met het oog op de informatie-uitwisseling te rapporteren.

Luxemburg verstrekte ook een vrijwillige bijdrage van 14 000 EUR voor het OVSE-project.

MALTA

De Maltese autoriteiten zijn voortgegaan met de uitvoering van normen en maatregelen van het OVSE-document over handvuurwapens en lichte wapens.

NEDERLAND

Nederland is lid van de OESO/DAC-INCAF network taskgroup over gewapend geweld en armoedebestrijding en streeft actief naar verdere integratie van het beleid en de programmering inzake SALW/gewapend geweld in de ontwikkelingsraamwerken en de SSR-programma's.

POLEN

Polen dient bij de OVSE jaarverslagen in.

PORTUGAL

In 2009 is Portugal actief doorgegaan met de uitvoering van het in november 2000 aangenomen OVSE-document over handvuurwapens en lichte wapens.

SLOWAKIJE

Slowakije houdt zich aan Gemeenschappelijke Standpunt 2008/944/GBVB en rapporteert als OVSE-lid jaarlijks de gegevens betreffende uitvoer, invoer en overtollige voorraden van SALW, alsmede andere informatie op dit gebied overeenkomstig het OVSE-document inzake SALW. In zijn uitvoercontrolebeleid neemt Slowakije de OVSE-beginselen inzake wapenoverdrachten in acht.

SPANJE

In 2009 heeft Spanje vrijwillig 150 000 EUR bijgedragen aan de OVSE als ondersteuning voor projecten voor de vernietiging van SALW en bijbehorende munitie en explosieven.

ZWEDEN

Binnen de OVSE bekleedt Zweden de positie van voorzitter voor de informele groep vrienden van SALW en steunt het het OVSE-voorzitterschap van het Forum voor veiligheidssamenwerking (FSC) met normatieve SALW-aangelegenheden, in 2010 in het bijzonder middels de ontwikkeling van een OVSE-actieplan inzake SALW, dat tijdens de 4e tweejaarlijkse vergadering van staten moet worden gepresenteerd.

Zweden heeft een actieve rol gespeeld in OVSE/FSC-besluit 11/2009 over het bijwerken van het deskundigenadvies over de uitvoering van Deel V (bieden van bijstand) van het OVSE-document over handvuurwapens en lichte wapens. Als EU-voorzitter heeft Zweden in Wenen gedurende de tweede helft van 2009 het EU-standpunt in het FSC over SALW-vraagstukken gecoördineerd.

Zweden heeft in 2009 aan de OVSE informatie gegeven over eindgebruikerscertificaten en heeft daarbij een voorbeeld gegeven van de nationale eindgebruikerscertificaten en een beschrijving van de nationale procedures. Ook heeft Zweden bijgedragen met een voordracht door een medewerker van het Zweedse bureau voor non-proliferatie en exportcontrole (ISP) over de eindgebruikerscertificaten en eindgebruikscontrole tijdens de OVSE-vergadering ter herziening van het OVSE-document over handvuurwapens en lichte wapens en de aanvullende besluiten, op 22-23 september 2009.

VERENIGD KONINKRIJK

Het Verenigd Koninkrijk heeft op 4 september het voorzitterschap op zich genomen van het Forum voor veiligheidssamenwerking in de OVSE en heeft op 22-23 september vergaderingen voorgezeten over de herziening van het OVSE-document over SALW, met als doel vóór mei 2010 een actieplan inzake SALW op te zetten. Dat wordt de basis voor het werk van de OVSE inzake SALW.

III.4. NAVO

FRANKRIJK

Frankrijk heeft het NAVO-opleidingsinstituut in Oberammergau een instructeur geleverd voor de cursus bewustmaking van SALW-aangelegenheden op politiek niveau („policy orientation course”), van 26 tot en met 30 oktober 2009.

HONGARIJE

Hongarije is lid van de Multinationale groep handvuurwapens en munitie (MSAG) die aan het NAVO-opleidingsinstituut in Oberammergau de cursus over SALW en conventionele munitie opzet en geeft en documenten verstrekt die moeten helpen bij het starten en uitvoeren van SALW-projecten

LITOUWEN

Litouwen, Estland en Tsjechië zijn de leidende landen in het project van het Navo-partnerschap voor vrede met betrekking tot het vernietigen van conventionele wapens in Georgië.

III.5. ECOWAS

TSJECHIË

In 2008 heeft de Tsjechische regering het besluit goedgekeurd om 1 800 000 Tsjechische kronen (zo'n 95 000 USD) te geven als vrijwillige bijdrage in de kosten van het seminar voor de vertegenwoordigers van de ECOWAS-landen, die van 14 tot en met 18 september 2009 in Tsjechië is gehouden. Naast de financiële bijstand bestond de hoofdbijdrage van Tsjechië uit een expertise op hoog niveau van de Tsjechische specialisten ter zake.

FINLAND

Sinds het najaar van 2007 is Finland een uitgenodigd lid van de adviesraad van het handvuurwapen beheersingsprogramma van ECOWAS (ECOSAP).

DUITSLAND

Duitsland heeft zijn steun aan de Economische Gemeenschap van West-Afrikaanse Staten (ECOWAS) aangevuld met de financiering van twee seminars, over fysieke beveiliging en voorraadbeheer, in 2009. Voor het seminar in Kaduna (Nigeria) van 8 tot en met 12 juni 2009 heeft Duitsland bovendien een technisch deskundige gestuurd, die een lezing heeft gegeven.

III.6. Diversen

FINLAND

In het besef dat gewapend geweld van invloed is op de sociale en economische ontwikkeling en dat achterblijvende ontwikkeling een oorzaak van gewapend geweld is, maakt Finland deel uit van de kerngroep van de Verklaring van Genève over gewapend geweld en ontwikkeling, waarin het cruciale belang van een integrale benadering van veiligheid en ontwikkeling tot uiting wordt gebracht.

FRANKRIJK

Frankrijk heeft ook een instructeur geleverd voor de technische cursus over de vernietiging van munitie, die Zwitserland van 2 tot en met 6 november 2009 in Thun heeft georganiseerd.

Frankrijk is blijven deelnemen aan de gesprekken binnen de OESO over conflicten en onstabiele situaties (Internationaal netwerk betreffende conflicten en onstabiele situaties).

Tijdens het seminar in mei 2009, georganiseerd door Zweden en het SIPRI, samen met het Tsjechische voorzitterschap van de Europese Unie („Arms trafficking, illicit flows and destabilising networks”) heeft Frankrijk een presentatie verzorgd met als titel „Lessons learnt: development of information-sharing mechanisms”.

De door het ministerie van Defensie gefinancierde studie naar de nationale systemen voor controles op luchtvervoer van SALW en bijbehorende munitie in Europa en naar mogelijk aan te brengen verbeteringen, vooral op het punt van intra-Europese en internationale samenwerking, is in mei 2009 afgesloten (ISIS Europe, SIPRI en CICS-universiteit van Bradford).

De „Fondation pour la Recherche Stratégique” (FRS) en het SIPRI is verzocht in maart 2010 een nieuwe studie te presenteren over wapenhandel over zee.

DUITSLAND

Duitsland neemt nog steeds actief deel in het Internationaal netwerk betreffende conflicten en onstabiele situaties (International Network on Conflict and Fragility — INCAF) van de OESO-commissie voor ontwikkelingsbijstand (DAC), (voorheen het OESO-DAC-netwerk voor samenwerking bij conflicten, vrede en ontwikkeling — CPDC) en ondersteunt ook actief de INCAF-benadering inzake de terugdringing en preventie van gewapend geweld (Armed Violence Reduction and Prevention — AVR). AVR is een evoluerend praktisch instrumentarium dat voortbouwt op bestaande raamwerken, benaderingen en geleerde lessen op gebieden als conflictpreventie, vredesopbouw, misdaadpreventie en volkgezondheid (SALW-beheersing, hervorming van de veiligheidssector, misdaad- en drugspreventie, enz.).

Duitsland heeft zijn samenwerking met de Liga van Arabische Staten voortgezet door steun verlening aan SALW-gerelateerde activiteiten op diverse niveaus. Er is ondersteuning verleend voor bijeenkomsten van SALW-contactpunten van de tot de Liga behorende landen. In november 2009 werd voor contactpunten voor SALW een studiebezoek georganiseerd aan Berlijn, met als belang rijkste punt de praktische vraagstukken inzake de uitvoering van het VN-actieprogramma op het gebied van registratie, opslag, markering en tracering van SALW.

GRIEKENLAND

In het kader van Griekenlands vertegenwoordiging in internationale en regionale organisaties en initiatieven hebben medewerkers van het Griekse bureau in 2009 deelgenomen aan bijeenkomsten en seminars over aangelegenheden van handvuurwapens en lichte wapens, en zij doen dat dit jaar ook.

Over markering volgen hieronder enkele opmerkingen.

Zie tot slot de tabel (onder I. D) met de wapens die in 2009 door de Griekse politie zijn geconfisqueerd, hetzij als voorwerp of als middel voor het plegen van misdaden of als zijnde getraceerd. Deze wapens zijn bewijsstukken in gerechtelijke procedures en de bevoegde rechtbanken moeten bij de behandeling van iedere zaak overeenkomstig artikel 16 van Wet 2168/1993 beslissen wat ermee moet gebeuren.

ITALIË

In 2009 heeft het Italiaanse militaire contingent in Kosovo (opererend binnen KFOR) een aantal handvuurwapens en lichte wapens ingezameld en/of in beslag genomen en vernietigd.

De Italiaanse strijdkrachten hebben de Afrikaanse Unie en het Afrikaans centrum voor strategische studies in Windhoek (Namibië) technische bijstand verleend door een gekwalificeerde opleider te sturen naar een internationaal opleidingsseminar van 28 september tot en met 3 oktober 2009. Tijdens het seminar is een opleiding verzorgd voor het personeel van de ministeries van Defensie, Binnenlandse Zaken en Buitenlandse Zaken van de landen in de regio, met als doel vermogen op te bouwen waarmee de verspreiding van SALW beter kan worden aangepakt.

LETLAND

In december 2009 heeft het ministerie van Buitenlandse Zaken samen met het ministerie van Energie van de VS en de Letse Associatie voor Logistiek een seminar gehouden voor ondernemers en douane-beambten over het verkeer van strategische goederen. Doel van het seminar was de aandacht van de betrokken plaatselijke entiteiten te vestigen op de praktische en juridische aspecten van het verkeer van strategische goederen. De deelnemers werden op de hoogte gebracht van de vigerende wetgeving en procedures inzake wapentoezicht in de Republiek Letland.

NEDERLAND

Nederland is lid van de kerngroep van de Verklaring van Genève over gewapend geweld en ontwikkeling, en neemt actief deel aan de uitvoering van de verklaring. Voorts is de uitvoering via QUNO gefinancierd voor het opbouwen van capaciteit en voor het bepleiten van de zaak.

PORTUGAL

Wat uitvoercontroles betreft, was Portugal in 2009 als lid van het Wassenaar Arrangement door zijn ministeries van Buitenlandse Zaken en van Defensie actief in alle vergaderingen van het Arrangement vertegenwoordigd.

SLOVENIË

De Sloveense regering heeft in 1998 een internationaal trustfonds (ITF) voor ontmijning en bijstand aan slachtoffers van landmijnen ingesteld; dit is een humanitaire organisatie zonder winstoogmerk. ITF helpt landen in Zuidoost-Europa, de Kaukasus en Centraal-Azië bij het oplossen van problemen met landmijnen en slachtoffers van landmijnen bij hun lichamelijke en sociaaleconomische rehabilitatie. Na meer dan tien jaar ervaring is ITF ook van plan het programma uit te breiden naar bijstand bij acties op SALW-gebied. ITF runt momenteel een eenjarig bewustmakingsproject in verband met SALW-risico's in Albanië (budget: 200 000 EUR) waarvan de resultaten naar verwacht de komende jaren zichtbaar zullen worden.

Met meer dan tien jaar ervaring in het opruimen van mijnen heeft ITF een nieuwe vijfjarenstrategie aangenomen (2009-2013) waarmee ITF zijn activiteiten kan uitbreiden naar andere operatie gebieden. ITF gaat dus met nationale autoriteiten en in een partnerschap met donoren, ngo's, de particuliere sector, internationale en regionale organisaties en anderen, werken aan het terugdringen van de dreigingen voor de menselijke veiligheid die voortvloeien uit gevaren na afloop van conflicten, afgezien van mijnen en ontplofbare oorlogsresten, en aan steun voor programma's voor hervorming van de veiligheidssector en voor demobilisatie, ontwapening en reïntegratie.

Minder dan een jaar na aanneming van de nieuwe strategie is ITF reeds bezig met het uitvoeren van vier projecten inzake SALW en conventionele-munitievernietiging in Albanië en Servië, voor meer dan 2,5 miljoen USD.

Meer in het bijzonder werkt ITF in Albanië aan drie projecten:

In Servië werkt ITF aan onderstaand project:

Slovenië speelt ook een belangrijke rol in SALW- en SCA-activiteiten in Tadzjikistan, Oekraïne en Azerbeidzjan. De afgelopen jaren heeft Slovenië diverse projecten in deze landen gesteund met 120 000 EUR.

SPANJE

Spanje maakt deel uit van het taskteam gewapend geweld en armoedebestrijding van de Commissie voor ontwikkelingsbijstand van de OESO en draagt er in dat verband toe bij dat in ontwikkelings hulpprogramma's meer aandacht gaat naar de relatie tussen SALW en gewapend geweld.

Op het gebied van handvuurwapens en lichte wapens heeft Spanje actief deelgenomen aan de werkzaamheden van de VN, de OVSE, het Wassenaar Arrangement en het Parlementair Forum voor handvuurwapens en lichte wapens.

Spanje heeft steun verleend aan het initiatief dat diverse ngo's met de campagne „Voor wapen beheersing” gepropageerd hebben; ook maakte het deel uit van de door de secretaris-generaal van de Verenigde Naties geselecteerde groep van regeringsdeskundigen die haalbaarheid, werkingssfeer en parameters van een ATT moet bestuderen.

Spaanse deskundigen hebben deelgenomen aan diverse debatten, seminars en vergaderingen over allerlei aspecten van het probleem van de illegale handel in en verspreiding van handvuurwapens en lichte wapens, zoals: