Home

MEDEDELING VAN DE COMMISSIE De ontwikkeling van een gemeenschappelijke luchtvaartruimte met de Republiek Moldavië

MEDEDELING VAN DE COMMISSIE De ontwikkeling van een gemeenschappelijke luchtvaartruimte met de Republiek Moldavië

MEDEDELING VAN DE COMMISSIE

De ontwikkeling van een gemeenschappelijke luchtvaartruimte met de Republiek Moldavië

INLEIDING

In haar mededeling uit 2005 "Ontwikkeling van de agenda voor het externe luchtvaartbeleid van de Gemeenschap"[1] heeft de Commissie benadrukt dat het belangrijk is een gemeenschappelijke luchtvaartruimte tot stand te brengen met haar oostelijke en zuidelijke buren. Het einddoel van een dergelijke gemeenschappelijke luchtvaartruimte is de verwezenlijking van een grote open luchtvaartmarkt, gebaseerd op gemeenschappelijke regels. In juni 2005 sprak de Raad van de Europese Unie zijn steun uit voor deze doelstelling en verheugde hij zich dat vooruitgang werd geboekt bij de integratie van buurlanden van de EU in dat kader[2].

De Commissie heeft de tenuitvoerlegging van dit proces geanalyseerd in haar mededeling uit 2008 "Een gemeenschappelijke luchtvaartruimte met de buurlanden tegen 2010: voortgangsverslag"[3]. De Commissie kwam tot de conclusies dat dit proces positieve resultaten had opgeleverd en moet worden versneld.

De uitbreiding van de Europese Unie in 2004 en 2007 heeft de onderlinge afhankelijkheid tussen de EU en haar oostelijke en zuidelijke buren verder versterkt. In juni 2006 hebben de EU en haar lidstaten de Overeenkomst inzake de Europese Gemeenschappelijke Luchtvaartruimte (ECAA) met de landen van de westelijke Balkan ondertekend. Dit werd in december 2006 gevolgd door de ondertekening van de eerste Euro-mediterrane luchtvaartovereenkomst met Marokko. In december 2010 zijn overeenkomsten inzake een gemeenschappelijke luchtvaartruimte met Georgië en Jordanië ondertekend; de onderhandelingen met Oekraïne, Libanon, Tunesië en Israël zijn nog aan de gang.

De totstandbrenging van een bredere gemeenschappelijke luchtvaartruimte levert diverse voordelen op. Ze bevordert de

- tenuitvoerlegging van het Europees nabuurschapsbeleid door de ontwikkeling van een geïntegreerde luchtvaartmarkt, alsook de verwezenlijking van betere vervoersaansluitingen tussen alle betrokken landen, te vergemakkelijken;

- economische ontwikkeling van landen die het vooruitzicht hebben om lid van de Europese Unie te worden;

- opstelling van Europese luchtvaartnormen op hoog niveau, en helpt aldus een hoog niveau van luchtvaartveiligheid en -beveiliging te garanderen in de bredere regio;

- institutionele samenwerking tussen de verantwoordelijke autoriteiten, bijvoorbeeld met betrekking tot veiligheid van de luchtvaart;

- toekomstige ontwikkeling van de algemene Europese luchtvaartsector door te zorgen voor een coherent kader voor een uitgebreide markt.

In deze mededeling wordt ingegaan op de specifieke kwestie van de luchtvaartbetrekkingen tussen de EU en de Republiek Moldavië (hierna "Moldavië" genoemd). Gezien de geografische locatie van Moldavië zijn goede luchtverbindingen tussen Moldavië en de EU van cruciaal belang voor de economische ontwikkeling van dat land.

In april 2010 heeft de Moldavische regering de wens uitgedrukt om te onderhandelen over een gemeenschappelijke luchtvaartruimte tussen de EU en Moldavië. Naar aanleiding van dit verzoek hebben de diensten van de Commissie de huidige situatie van de Moldavische luchtvervoerssector en van de toezichtsstructuren onderzocht. Voorts is ook een economische analyse uitgevoerd van de mogelijke gevolgen van het sluiten van een dergelijke overeenkomst.

Op basis van deze werkzaamheden, die in deze mededeling zijn samengevat, beveelt de Commissie de Raad aan haar te machtigen te onderhandelen over een uitgebreide overeenkomst voor een gemeenschappelijke luchtvaartruimte met Moldavië. Volgens de logica van de overeenkomsten tussen de EU en andere buurlanden moet een dergelijke overeenkomst worden gebaseerd op een combinatie van enerzijds geleidelijke marktliberalisering en anderzijds een proces van regelgevende samenwerking en geleidelijke harmonisering van de regelgeving. De domeinen waaraan prioriteit moet worden verleend zijn marktliberalisering, vrijheid van vestiging, gelijke mededingingsvoorwaarden en gemeenschappelijke regels op het gebied van luchtvaartveiligheid en -beveiliging, luchtverkeersbeheer, sociale voorwaarden en milieubescherming.

POLITIEKE BETREKKINGEN TUSSEN DE EU EN MOLDAVIË

In het voorbije decennium hebben de EU en Moldavië hechte betrekkingen ontwikkeld:

- De partnerschaps- en samenwerkingsovereenkomst tussen de EU en Moldavië is ondertekend in 1994 en in werking getreden in 1998[4]. Zij heeft betrekking op een breed gamma aan thema's, waaronder handel, economische samenwerking en aanpassing van de wetgeving. Volgens de bepalingen inzake de aanpassing van de wetgeving (artikel 50 van de partnerschaps- en samenwerkingsovereenkomst) doet Moldavië het nodige om ervoor te zorgen dat zijn wetgeving (ook in de vervoerssector) geleidelijk in overeenstemming met die van de EU wordt gebracht. De vervoersruimte en de behoefte van Moldavië om zijn vervoerssystemen te herstructureren en te moderniseren teneinde de samenwerking tussen de EU en Moldavië te versterken, worden benadrukt in artikel 62 van de partnerschaps- en samenwerkingsovereenkomst. Daarbij wordt er met name op gewezen dat de samenwerking betrekking heeft op de modernisering van luchthavens en luchtverkeersbeheer en de bevordering van trans-Europese verbindingen. In januari 2010 zijn de onderhandelingen opgestart over een toekomstige associatieovereenkomst tussen de EU en Moldavië, die de partnerschaps- en samenwerkingsovereenkomst moet vervangen. Het doel van deze overeenkomst is de politieke banden en de economische integratie tussen de EU en Moldavië verder te verdiepen. De beoogde integratie wordt onder meer ook nagestreefd op vervoersgebied.

- Parallel met dit proces wordt sinds 2004 ook het Europees nabuurschapsbeleid ontwikkeld. Het doel van dit beleid is de welvaart, stabiliteit en veiligheid van de buurlanden van de EU te versterken en te vermijden dat nieuwe breuklijnen met de uitgebreide EU ontstaan. Dit beleid wordt ten uitvoer gelegd via de Europese nabuurschapsactieplannen die tussen de EU en elk partnerland afzonderlijk zijn overeengekomen. Het nabuurschapsactieplan tussen de EU en Moldavië is in 2005 vastgesteld en sindsdien heeft de Commissie elk jaar de geboekte vooruitgang beoordeeld. De vervoersbepalingen van het nabuurschapsactieplan betreffen onder meer de ontwikkeling van de luchtvaartsector en het verzoek om Moldavië beter te integreren in de Europese luchtvervoersmarkt. In het nabuurschapsactieplan zijn de maatregelen opgesomd die in de luchtvaartsector ten uitvoer moeten worden gelegd (met name nauwere samenwerking op het gebied van luchtvaartveiligheid, -beveiliging en luchtverkeersbeheer). Het concept van een ambitieuzer partnerschap tussen de Europese Unie en de partnerlanden komt ook tot uiting in de gezamenlijke verklaring van de top van Praag betreffende het oostelijk partnerschap, ondertekend te Praag op 7 mei 2009.

- In 2007 heeft Moldavië een "Nationale ontwikkelingsstrategie 2008-2011" gepresenteerd, waarin het land er zich duidelijk toe verbindt het acquis communautaire op te nemen in zijn nationale wetgeving en toe te zien op de handhaving ervan. Wat luchtvervoer betreft, wordt in de nationale ontwikkelingsstrategie opgeroepen tot de verbetering van de veiligheid, luchthavencapaciteit en kwaliteit van de dienstverlening aan de passagiers. Voorts heeft Moldavië een "Ontwikkelingsstrategie voor de burgerluchtvaart voor 2007-2012"[5] vastgesteld, die het kader vormt voor de tenuitvoerlegging van maatregelen op alle belangrijke luchtvaartdomeinen. Bovendien bevat het Moldavische "Regeringsprogramma 2009-2013" specifieke luchtvaartprioriteiten, zoals de totstandbrenging van een geliberaliseerde luchtvervoersmarkt, teneinde lagekostenmaatschappijen aan te trekken.

- Op luchtvaartgebied neemt Moldavië meer specifiek ook deel aan diverse pan-Europese structuren. Het is lid van de Europese Burgerluchtvaartconferentie (ECAC) sinds 1996 en van Eurocontrol sinds 2000. Wat veiligheid betreft, neemt Moldavië deel aan het SAFA-programma[6], op basis van een werkregeling met het Europees Agentschap voor de veiligheid van de luchtvaart (het EASA), die in 2006 is ondertekend. Een andere werkregeling tussen het EASA en de burgerluchtvaartautoriteit van Moldavië, in het kader van de overgang van de gezamenlijke luchtvaartautoriteiten, is in 2009 ondertekend. In 2006 is de "horizontale overeenkomst" tussen de EU en Moldavië ondertekend, waarbij de bilaterale overeenkomsten tussen EU-lidstaten en Moldavië in overeenstemming worden gebracht met de EU-wetgeving[7].

De Commissie heeft voortgangverslagen gepubliceerd over de tenuitvoerlegging van de partnerschaps- en samenwerkingsovereenkomst en de nabuurschapsactieplannen. Uit het verslag van 2010[8] (over de tenuitvoerlegging van de partnerschaps- en samenwerkingsovereenkomst en de nabuurschapsactieplannen in 2009) bleek reeds dat Moldavië een potentiële kandidaat is om lid te worden van de gemeenschappelijke luchtvaartruimte. Tevens wordt erkend dat de ondertekening van een samenwerkingsovereenkomst met het EASA een belangrijke stap betekende voor de integratie van Moldavië in het Europees luchtvaartveiligheidssysteem.

ECONOMISCHE BETREKKINGEN TUSSEN DE EU EN MOLDAVIË EN DE GEVOLGEN DAARVAN VOOR DE LUCHTVAART

Moldavië ligt op aanzienlijke afstand van de belangrijkste Europese steden, is volledig door land omgeven en beschikt over een relatief slechte infrastructuur voor vervoer over land. Luchtvaart is dan ook de belangrijkste vervoerswijze voor verbindingen tussen Moldavië en de meeste EU-lidstaten.

De economische betrekkingen tussen Moldavië en de EU zijn het voorbije decennium aanzienlijk verbeterd. Volgens het Moldavische bureau voor de statistiek is de uitvoer van goederen naar de EU tussen januari en oktober 2010 met 6% toegenomen in vergelijking met dezelfde periode in 2009, tot een totale waarde van 439 miljoen euro. De invoer van goederen uit de EU in Moldavië is in die periode met 19,1% toegenomen tot 1 miljard euro. Dit betekent dat het handelstekort van Moldavië ten opzichte van de EU in totaal 561 miljoen euro bedraagt (een stijging met 30,9%). De EU is de belangrijkste handelspartner van Moldavië en het belang daarvan is nog toegenomen sinds Roemenië in 2007 is toegetreden tot de EU. In 2008 heeft de EU autonome handelspreferenties aan Moldavië toegekend[9]; dit heeft een positief effect gehad op de handel tussen de EU en Moldavië. Het doel van de toekomstige associatieovereenkomst tussen de EU en Moldavië is een diepe en brede vrijhandelsruimte tot stand te brengen als en wanneer Moldavië klaar is om deze ten uitvoer te leggen en de gevolgen ervan te dragen. Dit zal naar verwachting een verdere stimulans geven aan de handelsbetrekkingen tussen de EU en Moldavië.

Door de relatief kleine bevolking van 3,6 miljoen mensen en het lage bbp per hoofd van de bevolking is Moldavië een betrekkelijk kleine (maar groeiende) luchtvaartmarkt[10].

Het luchtverkeer tussen Moldavië en de EU bestaat hoofdzakelijk uit passagiersverkeer (het goederenvolume dat tussen de EU en Moldavië wordt vervoerd, is relatief klein). Chisinau International Airport is de belangrijkste draaischijf van het internationale luchtvervoer van en naar Moldavië. De vervoerscijfers van deze luchthaven zijn gestegen van ongeveer 200 000 passagiers in 2000 tot meer dan 900 000 in 2010, wat neerkomt op een jaarlijkse groei van ongeveer 14%[11]. Chisinau International Airport heeft onlangs een belangrijk investeringsprogramma opgestart om zijn capaciteit te vergroten en zijn algehele infrastructuur te moderniseren. De EU en de Europese Bank voor Wederopbouw en Ontwikkeling hebben steun verleend voor dit programma in het kader van de investeringsfaciliteit voor het nabuurschapsbeleid. In 2010 was het de eerste luchthaven van het Gemenebest van Onafhankelijke Staten (GOS) die de CO2-accreditatie kreeg als erkenning van zijn inspanningen om de CO2-emissies terug te dringen.

Ongeveer tweederde van de passagiers die vanop Chisinau vertrekken, hebben de EU als bestemming. Het passagiersverkeer tussen de EU en Moldavië blijft beperkt tot enkele EU-lidstaten. In 2009 vertegenwoordigde de top vijf van bestemmingen meer dan 80% van het totale passagiersverkeer tussen de EU en Moldavië (Italië: 34%; Roemenië: 18%; Duitsland: 13%; Hongarije: 9% en Oostenrijk: 8%). Deze cijfers weerspiegelen de nauwe economische banden tussen Moldavië en Roemenië en Italië.

Het stedenpaar met het hoogste passagiersvolume in 2009 was Chisinau-Timisoara (Roemenië), met ongeveer 40 000 passagiers, gevolgd door Chisinau-Frankfurt, met meer dan 32 000 en Chisinau-Rome met ongeveer 22 000. Buiten de EU is Chisinau-Moskou het stedenpaar met het hoogste aantal passagiers (bijna 48 000), gevolgd door Chisinau-Istanbul (ongeveer 41 000).

Moldavië heeft luchtdienstovereenkomsten gesloten met ongeveer twintig landen, waarvan zestien EU-lidstaten (Bulgarije, Cyprus, Duitsland, Estland, Frankrijk, Griekenland, Hongarije, Italië, Letland, Litouwen, Oostenrijk, Polen, Portugal, Roemenië, Tsjechië en het VK). De luchtdienstovereenkomsten met EU-lidstaten zijn meestal nogal beperkend (bijv. met betrekking tot de goedkeuring van routes, frequenties, vliegtuigcapaciteit of uurregeling). De meeste overeenkomsten voorzien slechts in de aanwijzing van één luchtvaartmaatschappij van elke partij. Het huidige systeem van bilaterale luchtdienstovereenkomsten tussen EU-lidstaten en Moldavië verstoort dan ook verkeerspatronen, hetgeen negatieve gevolgen heeft voor luchtvaartmaatschappijen en consumenten.

Het is echter belangrijk erop te wijzen dat in juli 2010 slechts zes EU-maatschappijen verbindingen onderhielden met de Moldavische markt: airBaltic vanuit Riga (Letland), Austrian Airlines vanuit Wenen (Oostenrijk), Carpatair vanuit Timisoara en Tarom vanuit Boekarest (Roemenië), Lufthansa vanuit München (Duitsland) en Meridiana vanuit Milaan en Verona (Italië). Het marktaandeel van deze EU-luchtvaartmaatschappijen in vluchten naar Moldavië bedroeg 37%. Moldavische luchtvaartmaatschappijen vertegenwoordigen meer dan 60% van de luchtvaartmarkt tussen de EU en Moldavië.

DE BURGERLUCHTVAARTSECTOR IN MOLDAVIË

Twee Moldavische luchtvaartmaatschappijen exploiteren routes van/naar de EU: de nationale maatschappij Air Moldova en de privémaatschappij Moldovan Airlines:

- Air Moldova exploiteert een relatief moderne vloot op EU-bestemmingen (drie Airbus A320's, grote burgerluchtvaartuigen, en twee Embraer 190's, regionale luchtvaartuigen). Sinds januari 2010 doet Air Moldova in totaal 13 bestemmingen aan, waarvan 10 in EU-lidstaten (Bulgarije, Cyprus, Duitsland, Frankrijk, Griekenland, Italië, Oostenrijk, Roemenië, Spanje en Tsjechië).

- Moldovan Airlines is een betrekkelijk kleine maatschappij die slechts twee regionale vliegtuigen exploiteert op routes naar Hongarije en Roemenië (Timisoara). Deze maatschappij werkt samen met haar Roemeense zustermaatschappij Carpatair, die een hub heeft in Timisoara.

Daarnaast zijn er nog andere Moldavische luchtvaartmaatschappijen die vooral in het GOS ontworpen luchtvaartuigen inzetten naar andere bestemmingen dan de EU (Air Moldova exploiteert ook dergelijke luchtvaartuigen, maar hoofdzakelijk voor vluchten naar niet-EU-bestemmingen).

Momenteel vormen Frankfurt (via Air Moldova), München (via Lufthansa) en Wenen (via Air Moldova en Austrian Airlines) de belangrijkste toegangspoorten voor Moldavische passagiers tot het internationale luchtvervoersnetwerk.

De tarieven van Chisinau naar EU-bestemmingen (en omgekeerd) zijn relatief hoog. Dit kan te wijten zijn aan de eerder beperkende luchtdienstovereenkomsten en het feit dat lagekostenmaatschappijen niet op Chisinau vliegen. Er zijn dan ook aanwijzingen dat een gedeelte van de Moldavische passagiers uitwijkt naar luchthavens in de buurlanden Roemenië en Oekraïne.

Luchtvaartnavigatiediensten, inclusief meteorologische diensten en luchtvaartinformatiediensten, in het Moldavische luchtruim worden verstrekt door het overheidsagentschap Moldovan Air Traffic Services Agency (MOLDATSA), dat gescheiden is van de burgerluchtvaartadministratie. Moldavië is lid van Eurocontrol en neemt samen met Roemenië, Turkije en Bulgarije deel aan het regionale initiatief voor samenwerking inzake luchtverkeersleiding in Zuidoost Europa (ACE). Moldavië stemt zijn nationale luchtvaartwetgeving zoveel mogelijk af op het beleid inzake het gemeenschappelijk Europees luchtruim.

De burgerluchtvaartadministratie van de Republiek Moldavië beheert en reguleert de volledige burgerluchtvaartsector. De burgerluchtvaartadministratie valt onder het politieke toezicht van het Moldavische ministerie voor vervoer.

VOORDELEN VAN EEN OVEREENKOMST INZAKE EEN GEMEENSCHAPPELIJKE LUCHTVAARTRUIMTE TUSSEN DE EU EN MOLDAVIË

De totstandbrenging van de interne luchtvaartmarkt, begin jaren 90, heeft er aanzienlijk toe bijgedragen dat de sector dynamischer en efficiënter is geworden, en heeft grote economische en sociale voordelen opgeleverd.

De sluiting van overeenkomsten inzake een gemeenschappelijke luchtvaartruimte met de oostelijke en zuidelijke buurlanden van de Unie heeft uitgewezen dat ook op deze markten soortgelijke positieve gevolgen voor de vervoersvolumes en efficiëntie kunnen worden verwezenlijkt. Sinds de liberalisering van de markt tussen de EU en de westelijke Balkan in 2006 en 2010 wordt een jaarlijkse groei van 12% opgetekend (beschikbare stoelen). Voor de markt voor luchtvervoer tussen de EU en Moldavië mag een soortgelijk effect worden verwacht.

Om dit effect nauwkeuriger te meten, heeft de Commissie een economische analyse van de mogelijke gevolgen van de sluiting van een Overeenkomst inzake een gemeenschappelijke luchtvaartruimte tussen de EU en Moldavië gemaakt[12]. De studie voorspelt dat het luchtverkeer tussen de EU en Moldavië in de periode 2010-2015 met ongeveer 15% per jaar zal toenemen[13]. De respectieve voordelen voor Moldavië enerzijds en de EU anderzijds kunnen als volgt worden samengevat:

- De economische baten van een dergelijke overeenkomst voor Moldavië worden geraamd op ongeveer 17 miljoen euro per jaar (hoofdzakelijk door lagere tarieven, een toename van het luchtverkeer en de bijbehorende economische activiteit)[14]. Uit het onderzoek blijkt ook dat de tarieven op populaire routes (zoals die naar Italië) waarschijnlijk aanzienlijk zullen dalen ten gevolge van de toegenomen concurrentie.

- Door de omvang van de markt zullen de economische voordelen van een dergelijke overeenkomst voor de EU echter betrekkelijk klein zijn. Anderzijds hebben bepaalde EU-luchtvaartmaatschappijen problemen in hun dagelijkse activiteiten gemeld met de eerder beperkende luchtdienstovereenkomsten. Uit ervaring blijkt dat het mechanisme voor de tenuitvoerlegging van soortgelijke overeenkomsten inzake een gemeenschappelijke luchtvaartruimte helpt bij het oplossen van zakelijke problemen (vooral via het gemengd comité), omdat het voor Europese maatschappijen meestal gemakkelijker is om dergelijke problemen collectief aan te kaarten (in plaats van individueel). Bovendien zou een overeenkomst inzake een gemeenschappelijke luchtvaartruimte tussen de EU en Moldavië nieuwe marktkansen opleveren voor luchtvaartmaatschappijen in de EU die willen beginnen met vluchten naar Moldavië maar momenteel niet over de nodige verkeersrechten beschikken. Het zou ook de integratie van Moldavische luchtvaartmaatschappijen in bestaande allianties van EU-maatschappijen kunnen vergemakkelijken, hetgeen de ontwikkeling van geïntegreerde producten, betere diensten voor passagiers en een grotere efficiëntie dankzij schaalvoordelen mogelijk maakt.

De algemene politieke overwegingen zijn echter even belangrijk als de economische voordelen omdat een dergelijke overeenkomst de doelstellingen van het EU-nabuurschapsbeleid, de partnerschaps- en samenwerkingsovereenkomst en de toekomstige associatieovereenkomst met Moldavië in aanzienlijke mate zou ondersteunen.

De sterke politieke wens van de Moldavische regering om een dergelijke overeenkomst te sluiten, is ook een belangrijk element waarmee rekening moet worden gehouden.

Een overeenkomst inzake een gemeenschappelijke luchtvaartruimte tussen de EU en Moldavië zou een gelijk speelveld voor alle EU-luchtvaartmaatschappijen tot stand brengen en passagiers in alle lidstaten de mogelijkheid bieden om profijt te trekken van vergelijkbare omstandigheden en toegenomen luchtverkeer tussen de EU en Moldavië. Bovendien zou de gemeenschappelijke luchtvaartruimte tussen de EU en Moldavië de rechtsgrondslag vormen voor luchtdiensten vanuit lidstaten die momenteel geen bilaterale luchtdienstovereenkomst met Moldavië hebben.

CONCLUSIES

Door de marktliberalisering zullen de reismogelijkheden voor passagiers uit de EU en uit Moldavië verbeteren. Verwacht wordt dat het aantal rechtstreekse verbindingen tussen de EU en Moldavië en het totale aantal vluchten de handels- en toerismestromen zullen doen toenemen. Dit zal economische voordelen opleveren voor luchtvaartmaatschappijen en luchthavens in zowel de EU als Moldavië.

Het is belangrijk erop toe te zien dat liberalisering en integratie van de markten op evenwichtige wijze plaatsvindt, waarbij rekening wordt gehouden met andere belangrijke beleidsdoelstellingen, en dat de mogelijke negatieve gevolgen worden beperkt. In deze context is het van essentieel belang te garanderen dat de marktliberalisering gepaard gaat met een proces van regelgevende samenwerking en/of overeenstemming van de regelgeving. Dit is met name belangrijk op cruciale gebieden als veiligheid, beveiliging, milieubescherming en mededinging.

Open markten hebben behoefte aan een kader dat eerlijke mededinging en hoge veiligheids- en beveiligingsnormen garandeert. Wat milieukwesties betreft, moet de overeenkomst sporen met de verbintenis van de EU voor duurzame ontwikkeling. Het is met name belangrijk dat de overeenkomst geen beperkingen oplegt aan het vermogen van de EU om regelgevende of economische instrumenten toe te passen om ongewenste neveneffecten van de groei van het luchtverkeer, met name een verslechtering van de luchtkwaliteit en de lawaaihinder rond luchthavens en een bijdrage tot klimaatverandering, te beperken. Op het gebied van luchtverkeersbeheer zou de mogelijkheid om het interne Europese luchtruim uit te breiden tot Moldavië kunnen helpen om de huidige veiligheidsnormen te verbeteren, de efficiëntie en de capaciteit te optimaliseren en de vertragingen zoveel mogelijk te beperken.

Een uitgebreid mandaat voor de onderhandelingen met Moldavië moet gebaseerd zijn op twee even belangrijke krachtlijnen: enerzijds marktopening en liberalisering en anderzijds regelgevende harmonisering van veiligheids- en beveiligingsnormen tot buiten de EU-grenzen. In dit opzicht zou de sluiting van een overeenkomst inzake een gemeenschappelijke luchtvaartruimte tussen de EU en Moldavië een belangrijke bijdrage leveren tot de verwezenlijking van de doelstellingen van het Europees nabuurschapsbeleid, het oostelijk partnerschap en de partnerschaps- en samenwerkingsovereenkomst tussen de EU en Moldavië.

Gezien het voorgaande stelt de Commissie voor te onderhandelen over de sluiting van een uitgebreide open luchtvaartovereenkomst met Moldavië en verzoekt zij de Raad haar te machtigen de onderhandelingen over een dergelijke overeenkomst te openen. De onderhandelingen zullen worden gevoerd door de diensten van de Commissie; de Europese Dienst voor extern optreden wordt volledig bij de onderhandelingen betrokken, rekening houdend met Besluit 2010/427/EU van de Raad.

De Commissie zal bij de verdere ontwikkeling en verwezenlijking van de in het voorgestelde besluit van de Raad uiteengezette doelstellingen nauw samenwerken met de lidstaten en alle relevante belanghebbenden.

[1] COM(2005) 79 definitief, 11 maart 2005.

[2] Conclusies van de Raad van de Europese Unie van 27 juni 2005: "Ontwikkeling van de agenda voor het externe luchtvaartbeleid van de Gemeenschap".

[3] COM(2008) 596 definitief, 1 oktober 2008.

[4] PB L 181 van 24.6.1998, blz. 3.

[5] Regeringsbesluit nr. 987 inzake de goedkeuring van de burgerluchtvaartstrategie voor 2007-2012, 30 augustus 2007.

[6] Safety Assessment of Foreign Aircraft (veiligheidsbeoordeling van buitenlandse luchtvaartuigen).

[7] PB L 126 van 13.5.2006, blz. 24.

[8] http://ec.europa.eu/world/enp/pdf/progress2010/sec10_523_en.pdf.

[9] Verordening (EG) nr. 55/2008, PB L 20 van 24.1.2008, blz. 1.

[10] Volgens ramingen van het IMF bedroeg het bbp per hoofd van de bevolking in 2010 1 160 euro.

[11] Vertrekkende passagiers vanop Chisinau. Alle vervoerscijfers zijn afkomstig uit een studie die in opdracht van de Commissie is uitgevoerd: Steer Davies Gleave: "Study on the economic benefit of a common aviation area agreement between the EU and the Republic of Moldova". Londen, januari 2011.

[12] Steer Davies Gleave: "Study on the economic benefit of a common aviation area agreement between the EU and the Republic of Moldova". Londen, januari 2011.

[13] In vergelijking met een geraamde jaarlijkse groei van het luchtverkeer met ongeveer 8% in dezelfde periode bij ongewijzigd beleid.

[14] Na aftrek van de milieugevolgen en de extra middelen die nodig zijn voor het administratieve werk dat voortvloeit uit de tenuitvoerlegging van het acquis, worden de economische voordelen voor Moldavië geraamd op ongeveer 10 miljoen euro per jaar.