VERSLAG VAN DE COMMISSIE AAN HET EUROPEES PARLEMENT EN DE RAAD Toekomstige visumliberalisering voor de Republiek Moldavië: mogelijke gevolgen voor de Europese Unie op het gebied van migratie en veiligheid Voorlopige beoordeling
VERSLAG VAN DE COMMISSIE AAN HET EUROPEES PARLEMENT EN DE RAAD Toekomstige visumliberalisering voor de Republiek Moldavië: mogelijke gevolgen voor de Europese Unie op het gebied van migratie en veiligheid Voorlopige beoordeling
VERSLAG VAN DE COMMISSIE AAN HET EUROPEESPARLEMENT EN DE RAAD
Toekomstige visumliberalisering voor deRepubliek Moldavië: mogelijke gevolgen voor de Europese Unie op het gebied vanmigratie en veiligheid Voorlopige beoordeling
1 - Inleiding
1.1. Achtergrond
Hetactieplan voor visumliberalisering (hierna "VLAP" genoemd) werd op 24 januari2011 door de Commissie aan de Moldavische autoriteiten gepresenteerd. DeCommissie heeft regelmatig verslag uitgebracht aan het Europees Parlement en deRaad over de uitvoering van het VLAP. Het eerste voortgangsverslag werduitgebracht op 16 september 2011[1], Het tweede op 9 februari2012[2].Op 22 juni 2012 heeft de Commissie haar goedkeuring gehecht aan een verslag aanhet Europees Parlement en de Raad over de tenuitvoerlegging door de RepubliekMoldavië van het actieplan voor visumliberalisering[3].
In het VLAP werd de Commissie ook verzocht inbreder verband de mogelijke migratie- en veiligheidseffecten van eentoekomstige visumliberalisering voor burgers van Moldavië die naar de EUreizen, te beoordelen.
1.2. Werkwijze
DeCommissie heeft de EU-agentschappen en de overige partijen waarvan zij eenbijdrage noodzakelijk vond, zoals Europol, de missie van de Europese Unie voorbijstandverlening inzake grensbeheer aan Moldavië en Oekraïne (EUBAM), Frontexen het centrum voor migratiebeleid van het Europees Universitair Instituut(EUI) betrokken bij deze beoordeling. Op 12 oktober 2011 heeft de Commissie eenvergadering met deze partijen gehouden. In januari 2012 hebben Europol[4],EUBAM[5], Frontex[6]en het EUI[7] hun beoordeling van demogelijke migratie- en/of veiligheidseffecten van een toekomstigevisumliberalisering ingeleverd.
Op de bijeenkomst van hoge ambtenaren van 7oktober 2011 werd de Republiek Moldavië ook om een bijdrage verzocht. Dezebijdrage werd in januari 2012 ingediend. Nadat deze was besproken op debijeenkomst van hoge ambtenaren van 27 februari 2012, heeft de Commissiegeactualiseerde informatie ontvangen. Op 23 april werd een vervolgvergaderinggehouden met de betrokken EU-agentschappen en andere partijen, die vervolgensin mei en juni 2012 bijkomende opmerkingen en informatie indienden, op basiswaarvan de beoordeling kon worden afgerond.
De Commissie wijst erop dat niet allebijdragen dezelfde strekking hadden en dat de huidige informatie en deervaringen uit het verleden doen vermoeden dat de mogelijke effecten vanvisumliberalisering voor de Republiek Moldavië niet voor alle EU-lidstatengelijk zullen zijn.
Op basis van de ontvangen bijdragen worden indeze beoordeling met betrekking tot de Republiek Moldavië de belangrijksteaspecten en tendensen op het gebied van migratie, mobiliteit enveiligheid beschreven, alsmede het mogelijke effect van een visumvrijeregeling daarop. Tevens wordt aangegeven welke maatregelen door deRepubliek Moldavië en, waar relevant, door de Europese Unie en haar lidstaten dienente worden overwogen.
In deze beoordeling wordt uitgegaan van destand van zaken in juni 2012. De bevindingen die hier worden gepresenteerd,moeten nog worden aangepast aan de wetgevings-, beleids- en institutionelehervormingen die de Republiek Moldavië op grond van het VLAP moet doorvoeren.Deze beoordeling is dus een voorlopige schets van de situatie, gebaseerdop de huidige stand van de uitvoering van het VLAP. De situatie zal veranderen,en mogelijk sterk verbeteren, als het VLAP effectief wordt uitgevoerd. DeCommissie blijft toezicht houden op de geleidelijke tenuitvoerlegging van hetVLAP en zal haar bevindingen presenteren in de verslagen die zij regelmatig aanhet Europees Parlement en de Raad zal voorleggen.
2 - Bestaande wettelijke regelingen
2.1. Achtergrond
De visumdialoog tussen de EU en de RepubliekMoldavië moet de weg vrijmaken voor een visumvrijstelling voor Moldavischeburgers die voor een kort verblijf naar het Schengengebied komen. Eendergelijke vrijstelling van de visumplicht zal worden geregeld bijVerordening (EG) nr. 539/2001 van de Raad tot vaststelling vande l?st van derde landen waarvan de onderdanen b? overschr?dingvan de buitengrenzen in het bezit moeten z?n van een visum en de l?stvan derde landen waarvan de onderdanen van die plicht z?n vr?gesteld.In dit verband zij erop gewezen dat de Commissie op 24 mei 2011 een voorstelvoor een verordening van het Europees Parlement en de Raad tot wijziging vanVerordening (EG) nr. 539/2001 van de Raad[8] heeft ingediend.In dit voorstel, dat momenteel in het Europees Parlement en de Raad wordtbesproken, wordt een mechanisme ingevoerd voor de tijdelijkeopschorting van de visumvrijstelling voor een in bijlage II van Verordening(EG) nr. 539/2001 opgenomen derde land in geval van een noodsituatie,waarbij een snelle reactie noodzakelijk is om de problemen op te lossen waarmeeeen of meer lidstaten worden geconfronteerd; hierbij wordt rekening gehoudenmet het effect van de noodsituatie op de Europese Unie als geheel.
Visumliberaliseringverandert niets aan de toegangs- en verblijfsvoorwaarden die in de Schengengrenscode[9] zijn vastgelegd voorkort verblijf en in de nationale wet voor langer verblijf.Visumliberalisering betekent niet dat burgers van Moldavië automatisch recht optoegang en verblijf hebben. Het betekent ook niet dat de controle op detoegangs- en verblijfsvoorwaarden wegvalt. Ook na de invoering van eenvisumvrije regeling voor kort verblijf moeten Moldavische burgers bij hetpasseren van de buitengrenzen van de lidstaten onder andere met documenten doelen omstandigheden van hun reis aantonen en bewijzen dat zij voornemens zijn hetgrondgebied van de lidstaten te verlaten voordat de maximale toegestaneverblijfsduur (90 dagen per periode van 180 dagen) is verstreken. Dat neemtniet weg dat de voorbereidingstijd en de kosten van het reizen naar het Schengengebiedzullen verminderen als de visumplicht wordt opgeheven.
In het VLAP is bepaald dat devisumvrijstelling alleen geldt voor burgers van Moldavië die een biometrischpaspoort hebben; daarom zijn de risico's van een visumvrijstelling voorhouders van een niet-biometrisch paspoort niet geanalyseerd.
2.2. Visumregeling van de EU ten aanzienvan de Republiek Moldavië
Momenteel geldt voor Moldavische burgers eenvisumplicht, behalve voor bepaalde beperkte categorieën personen die zijnvrijgesteld van de visumplicht krachtens de visumversoepelingsovereenkomst ofkrachtens nationaal recht (zoals houders van diplomatieke en dienstpaspoortenen burgerluchtvaartpersoneel). De afgifte van visa voor kort verblijf isgeregeld bij de visumversoepelingsovereenkomst en de visumcode.
De visumversoepelingsovereenkomst tussen de EUen de Republiek Moldavië is op 1 januari 2008 in werking getreden. Het gemengdcomité dat toezicht houdt op de uitvoering van devisumversoepelingsovereenkomst heeft regelmatig het probleem van fraude metbewijsstukken aangekaart. De Republiek Moldavië heeft laten weten dat ercontactpunten binnen de overheidsdiensten zijn aangewezen waar de consulatenvan de lidstaten snel de echtheid van bepaalde categorieën bewijsstukken kunnenverifiëren. Tijdens de recentste bijeenkomst van het Gemengd Comitévisumversoepeling op 23 mei 2012 in Chisinau, waaraan de EU-lidstaten ookdeelnamen, stelde de Commissie vast dat de overeenkomst over het geheel genomennaar tevredenheid wordt uitgevoerd.
De Schengenstatenhebben de volgende aantallen visa voor kort verblijf afgegeven in deRepubliek Moldavië: 28 911 in 2008, 33 820 in 2009, 45 612 in2010 en 49296 in 2011. In 2008 werd 12,1% van de aangevraagde visa voor kortverblijf afgewezen, in 2009 10,15%, in 2010 11,43%, en in 2011 9,7%. Dezepercentages zijn hoger dan de gemiddelde weigeringspercentages: 6,68% (in2009), 5,79% (in 2010) en 5,5% (in 2011).
Bulgarije, Roemenië en Cyprus hebben de volgende aantallen nationale visa voor kortverblijf afgegeven in de Republiek Moldavië: in 2009: Bulgarije31 657, Roemenië 65 042 en Cyprus 900; in 2010: Bulgarije40 898, Roemenië 92 556 en Cyprus 539; in 2011: Bulgarije 52 209en Roemenië 50 836. Voor Cyprus zijn geen cijfers beschikbaar over 2011.In 2009 werd 7,49% (Bulgarije), 4,45% (Roemenië) en 1,52% (Cyprus)van de visumaanvragen geweigerd. In 2010 1,30% (Bulgarije),6,89% (Roemenië) en 7,39% (Cyprus) en in 2011 0,58% (Bulgarije) en7,61% (Roemenië). Voor Cyprus zijn geen cijfers beschikbaar over 2011.
Volgens de informatie die door sommigelidstaten is verstrekt, werden in 2011 de meeste visa geweigerd omdat gegevensover het doel en de omstandigheden van het voorgenomen verblijf ontbraken ofonbetrouwbaar waren en omdat aanvragers niet overtuigend konden aantonen datzij voornemens waren terug te keren naar de Republiek Moldavië.
Op 27 juni 2012 is een gewijzigdevisumversoepelingsovereenkomst tussen de EU en de Republiek Moldaviëondertekend.
2.3. Overnameovereenkomst tussende EU en de Republiek Moldavië en overnameregeling van de Republiek Moldavië
Overnameovereenkomst tussen de EU en deRepubliek Moldavië
De overnameovereenkomst tussen de EU en deRepubliek Moldavië vergemakkelijkt een vlotte terugkeer van onregelmatigemigranten op basis van wederkerigheid, waardoor het risico van onregelmatigemigratie tussen de Republiek Moldavië en de EU wordt beperkt. Deze overeenkomstis op 1 januari 2008 in werking getreden. Dit houdt in dat de RepubliekMoldavië heeft ingestemd met en zich houdt aan duidelijke verplichtingen envoorwaarden voor de overname van eigen onderdanen die niet of niet meer voldoenaan de voorwaarden voor toegang tot of verblijf op het grondgebied van de EU-lidstatenen van onderdanen van derde landen en staatlozen die illegaal rechtstreeks hetgrondgebied van de lidstaten hebben betreden na een verblijf op of doorreisover het grondgebied van de Republiek Moldavië, of die houder zijn van een doorde Republiek Moldavië afgegeven visum of verblijfsvergunning.
De lidstaten melden regelmatig dat de overnameovereenkomstover het geheel genomen naar tevredenheid wordt uitgevoerd. Dit wordt bevestigdop de bijeenkomsten van het Gemengd Comité overname, waar beide partijeninformatie uitwisselen over de uitvoering van de overeenkomst en waar tot nutoe geen problemen zijn gerezen. Tijdens de recentste bijeenkomst van hetGemengd Comité overname op 23 mei 2012 in Chisinau, waaraan de EU-lidstaten ookdeelnamen, stelde de Commissie vast dat de overeenkomst over het geheel genomennaar tevredenheid wordt uitgevoerd.
De Republiek Moldavië heeft ook bilateraleuitvoeringsprotocollen gesloten in het kader van de overnameovereenkomst tussende EU en de Republiek Moldavië. De uitvoeringsprotocollen met Oostenrijk,Tsjechië, Estland, Hongarije, Duitsland, Letland, Litouwen, Malta, Roemenië enSlowakije zijn al in werking getreden. De onderhandelingen metBulgarije, Italië, Polen en Nederland (dat mede namens België en Luxemburgonderhandelt) zijn afgerond. De onderhandelingen met Cyprus, Portugal enSpanje lopen nog. Mogelijk volgen in de toekomst nog onderhandelingen metFinland, Ierland, Zweden en het Verenigd Koninkrijk.
Ook Denemarken en Zwitserland hebben eenovernameovereenkomst met de Republiek Moldavië gesloten.
De Republiek Moldavië bereikt goede resultatenop dit gebied en dient haar aanzienlijke inspanningen op dit vlak voort tezetten zodat de lopende gesprekken met de lidstaten kunnen worden afgerond.
Overnameregeling van de Republiek Moldavië
Naast de overnameovereenkomst met de EU heeftde Republiek Moldavië ook met verschillende derde landen overnameovereenkomstengesloten of is zij daarover aan het onderhandelen. De overnamenovereenkomstenmet Noorwegen, Oekraïne en de Voormalige Joegoslavische Republiek Macedoniëzijn al in werking getreden. Met Servië, Bosnië en Herzegovina en Montenegrozijn overnameovereenkomsten ondertekend. De onderhandelingen met Turkije,Oekraïne (ter vervanging van de overnameovereenkomst uit 1997), Albanië, deRussische Federatie en Azerbeidzjan lopen nog en die met Libanon beginnenwaarschijnlijk binnenkort. De Republiek Moldavië dient ook te overwegenonderhandelingen over overnameovereenkomsten te beginnen met andere belangrijkelanden van doorreis in de regio, alsook met landen waar veel migranten vandaankomen.
2.4. Overeenkomst inzake kleingrensverkeer tussen Roemenië en de Republiek Moldavië
De overeenkomst inzake klein grensverkeertussen Roemenië en de Republiek Moldavië is in oktober 2010 in werkinggetreden. Volgens het tweede verslag van de Commissie over de tenuitvoerleggingen de werking van de regeling voor klein grensverkeer die is vastgesteld bijVerordening nr. 1931/2006[10], is de overeenkomsttussen Roemenië en de Republiek Moldavië volledig in overeenstemming met deverordening.
2.5. Visumregeling van de RepubliekMoldavië
Onderdanen van de volgende landen zijn vooreen bezoek van maximaal 90 dagen vrijgesteld van de visumplicht voor deRepubliek Moldavië: alle lidstaten van de Europese Unie, Canada,de Heilige Stoel, IJsland, Japan, Andorra, Monaco, Liechtenstein, Noorwegen,San Marino, Israël, Zwitserland, de VS, Armenië, Azerbeidzjan, Belarus,Georgië, Kazachstan, Kirgistan, de Russische Federatie, Tadzjikistan, Oekraïneand Oezbekistan.
Er hoeft geen visum te worden aangevraagd doorhouders van diplomatieke en dienstpaspoorten van Albanië, Brazilië, Bosnië enHerzegovina, Kroatië, Montenegro, Fyrom, Peru, Servië, Turkije en Vietnam (vooreen verblijf van maximaal 90 dagen) en van China, Iran en Turkmenistan (vooreen verblijf van maximaal 30 dagen).
Er lopen onderhandelingen over een visumvrijeregeling met Chili, Mexico, Servië en Turkije.
3 - Mogelijke migratie-effecten van toekomstigevisumliberalisering
3.1. Huidige situatie
Migratiestromen in het algemeen
De Republiek Moldavië staat hoog op de lijstvan landen die afhankelijk zijn van overmakingen van migranten (vierde als hetgaat om het aandeel van overmakingen van migranten in het bbp[11])en dus van arbeidsmigratie. Emigratie wordt beschouwd als een belangrijkemogelijkheid om in je levensonderhoud te voorzien.
De meeste Moldavische migranten trekken naarde GOS-landen (voornamelijk de Russische Federatie) en naar de EU-lidstaten.Ook Turkije, de VS, Canada en Israël zijn belangrijke landen van bestemming.Binnen de EU zijn Italië, Spanje, Portugal, Duitsland, Roemenië, Tsjechië enGriekenland de belangrijkste bestemmingen[12].
Volgens gegevens van Eurostat is het aantalMoldavische burgers dat in de EU-landen staat geregistreerd, gestaag toegenomenvan 89 033 in 2006 tot 190 857 in 2011. Deze toename is wellichtvoornamelijk toe te schrijven aan regularisatieprogramma's in verschillendelidstaten en aan de tenuitvoerlegging van de overeenkomst met Italië op hetgebied van arbeidsmigratie uit 2011. De gestage stijging van het aantalmigranten lijkt dan ook niet te moeten worden beschouwd als een aanwijzing datde migratie vanuit de Republiek Moldavië daadwerkelijk toeneemt. Andereindicatoren betreffende het aantal verstrekte visa, het regelmatigereizigersverkeer, weigeringen van toegang, illegaal verblijf en illegalegrensoverschrijdingen wijzen eerder op een stabiele of slechts licht toegenomenmigratie van Moldavische burgers naar de EU.
Zoals hierboven al werd opgemerkt, zijn deGOS-landen een belangrijke bestemming voor Moldavische migranten. Er zijn driefactoren die de keuze tussen het GOS en de EU bepalen:
· inreisaspecten: Dereiskosten naar de GOS-landen zijn lager en de formaliteiten minder omslachtig(visumvrije regeling).
· redenen voor de arbeidsmigratie (push- enpullfactoren): Migranten die voor de GOS-landenkiezen, kunnen vaak geen EU-visum krijgen en reageren eerder op directepushfactoren in de Republiek Moldavië (armoede en slechtearbeidsvooruitzichten), terwijl migranten die voor de EU kiezen, eerder wordenaangetrokken door de bestaande migrantennetwerken in de landen van bestemming.Migrantengemeenschappen in de EU spelen een belangrijke rol in de strategie vanpotentiële migranten, omdat de ervaringen van lotgenoten helpen bij het afwegenvan de kosten, risico's en mogelijke opbrengsten van een langdurig verblijf.Frontex schat dat 75% van de Moldavische migranten bij aankomst in het land vanbestemming al zeker is van een activiteit die hen een inkomen oplevert. Kortom:de arbeidsmigratie naar de GOS-landen is over het algemeen minder goed geplanden komt meer voort uit onmiddellijke behoeften, terwijl de migratie naar deEU-lidstaten meer is gebaseerd op advies en mogelijkheden.
· duur van de migratie: Omdatde reiskosten en de risico's van illegaal verblijf in de GOS-landen betrekkelijkbeperkt zijn, is de migratie naar die landen nogal seizoensgebonden. Als gevolgvan de grotere risico's bij een volgende inreis en de hogere kosten vaneventuele illegale inreismethoden, vertrekken de meeste migranten uit deRepubliek Moldavië die naar de EU trekken, voor langere tijd. Velen van henvertrekken al met het voornemen om zich in de lidstaat van bestemming tevestigen. De migratie naar de GOS-landen is dan ook voornamelijk circulair,terwijl de migratie naar de EU eerder permanent is.
Volgens officiële Eurostatgegevens oververblijfsvergunningen zijn vrouwen veruit in de meerderheid onder dearbeidsmigranten uit de Republiek Moldavië in de EU (in 2010 werden 24 845verblijfsvergunning voor het verrichten van een betaalde activiteit verstrekt aanvrouwen, tegen 8 298 aan mannen[13]). In sommige landen zijnde mannen in de meerderheid, voornamelijk in Polen en Portugal. Moldaviërswerken voornamelijk in de huishoudelijke sector en in de bouw en de landbouw;slechts een gering percentage van de migranten heeft een baan voorhoogopgeleiden. Volgens de Moldavische autoriteiten zijn de Moldavischemigranten relatief jong, namelijk tussen 20 en 49 jaar oud[14].In 2010 bedroeg het percentage migranten dat hoger onderwijs had genoten 10%,een stijgende tendens.
Regelmatig reizigersverkeer
Het aantal reizigers dat de Republiek Moldaviëverlaat is de afgelopen paar jaar gestaag toegenomen, zowel aan de land- alsaan de luchtgrenzen. Aan de luchtgrenzen werden in 2009 426 129reizigers gemeld, in 2010 481 231 en in de eerste negen maanden van 2011421 459. Aan de landgrenzen met Roemenië werden in 20091 078 024 reizigers gemeld, in 2010 1 922 753 en in deeerste negen maanden van 2011 1 712 710[15].
Onregelmatige migratie
Het percentage geweigerde visa voor kort verblijfliep in 2010 voor de Schengenstaten uiteen van 23% voor Tsjechië tot 5,3% voorDuitsland. In 2011 was het weigeringspercentage het hoogst in Italië (14,1%) enhet laagst in Duitsland (6,41%). Het gemiddelde weigeringspercentage voor eenSchengenvisum voor kort verblijf bedroeg in 2011 9,7% (een daling ten opzichtevan de 11,43% van 2010 en de 10,15% van 2009), wat nog altijd hoger is dan hettotale gemiddelde weigeringspercentage in het Schengengebied (5,5%) (zie ookpunt 2.2).
De twee niet-Schengen lidstaten Bulgarije enRoemenië wezen in 2009 respectievelijk 7,49% en 4,45% van de aanvragen voor eennationaal visum voor kort verblijf af. In 2010 bedroegen deze percentages 1,3%voor Bulgarije en 6,8% voor Roemenië en in 2011 0,58% voor Bulgarije en 7,61%voor Roemenië (zie ook punt 2.2).
In 2011 werden3 435 illegaal verblijvende Moldaviërs in de EU gesignaleerd, 15% minderdan in dezelfde periode van 2010. 1 571 Moldaviërs werd de toegang tot deEU geweigerd aan de buitengrens, 7% minder dan in dezelfde periode van 2010(zie tabel).
FRAN-indicatoren voor Moldavische onderdanen.
|| || || || || || ||
|| 2009 || % van EU-totaal || 2010 || % van EU-totaal || 2011 || % van EU-totaal || % verandering 2011 vs. 2010
|| || || || || || ||
lllegaal verblijf || 4.182 || 1,0% || 4.023 || 1,1% || 3.435 || 1,0% || -15%
In het land || 3.452 || 1,0% || 3.149 || 1,1% || 2.331 || 0,8% || -26%
Aan de grens (bij uitreis) || 730 || 1,0% || 874 || 1,5% || 1.104 || 1,6% || 26%
Weigering van toegang || 1.866 || 1,7% || 1.690 || 1,6% || 1.571 || 1,3% || -7,0%
Landgrens || 1.582 || 3,0% || 1.427 || 2,6% || 1.360 || 2,3% || -4,7%
Luchtgrens || 260 || 0,5% || 232 || 0,5% || 200 || 0,4% || -14%
Zeegrens || 24 || 0,5% || 31 || 0,6% || 11 || 0,1% || -65%
Terugkeerbesluiten || : || niet beschikbaar || : || niet beschikbaar || 1.463 || 0,6% || niet beschikbaar
Daadwerkelijke terugkeergevallen || : || niet beschikbaar || : || niet beschikbaar || 2.012 || 1,4% || niet beschikbaar
|| || || || || || ||
Bron: Frontex, FRAN-gegevens vanaf 7mei 2012
Volgens Frontex komen de meeste migranten uit de RepubliekMoldavië de EU binnen via de landgrenzen, omdat dit goedkoper is enomdat het risico op weigering kleiner is. Het risico om geweigerd te worden is momenteel aan deluchtbuitengrenzen veel hoger dan aan de landbuitengrenzen. De meeste onregelmatige migrantenkomen de EU binnen via reguliere grensdoorlaatposten en -procedures, en blijvenvervolgens langer dan is toegestaan.
Zoals door verschillende lidstaten wordt gemeld,is illegale binnenkomst een marginaal probleem als het om de RepubliekMoldavië gaat (213 gevallen op de belangrijkste punten van de groene grens vande EU in de eerste negen maanden van 2011). Bovendien blijkt uit eenvergelijking met 2010 dat het aantal illegale grensoverschrijdingen met 34% isgedaald. Het wekt dan ook geen verbazing dat het aandeel van Moldavischeburgers in het totale aantal illegale grensoverschrijdingen in de EU ook in2011 zeer laag was.
Frontex heeft opgemerkt dat het aantalillegale grensoverschrijdingen door Moldavische onderdanen een constante dalingvertoont. Bovendien zijn het vaak dezelfde personen die meerdere keren illegaalde grens oversteken.
Volgens Frontex neemt het aantal Moldavischeonderdanen dat wordt betrapt op het gebruik van valse reisdocumentensinds 2009 voortdurend af (174 in 2009, 114 in 2010 en 45 in de eerste negenmaanden van 2011). Wat het vaakst voorkomt, zijn nagemaakte Roemeenseidentiteitskaarten. Europol maakt ook melding van vervalste Italiaanseidentiteitskaarten en verblijfsvergunningen, alsook van Spaanseverblijfsvergunningen (zie ook punt 4). Volgens de cijfers van de Moldavischeautoriteiten neemt het gebruik van valse identiteitskaarten en documenten doorMoldavische burgers af.
Asiel
De cijfers van Eurostat wijzen uit dat hetaantal asielverzoeken van Moldavische onderdanen in de EU al laag is en nogverder afneemt (1 110 verzoeken in 2009, 735 in 2010 en 602 in 2011). Ookhet aantal positieve eindbeslissingen over verzoeken om internationalebescherming van Moldavische onderdanen in de EU-lidstaten is gedaald (25 in2009, 20 in 2010 en 15 in 2011). Volgens de gegevens van Frontex vragen demeeste Moldaviërs asiel in Oostenrijk nadat is gebleken dat zij illegaal in deEU verblijven.
Volgens de gegevens die door de Moldavischeautoriteiten zijn verstrekt, is het aantal asielzoekers in de RepubliekMoldavië betrekkelijk laag (60 verzoeken in 2011, 90 in 2010 en 50 in 2009). In2011 werd aan drie personen de vluchtelingenstatus en aan twintig personenhumanitaire bescherming toegekend (inclusief staatlozen).
Legale migratie
Het aantalMoldaviërs dat legaal in de EU-lidstaten verblijft, is de afgelopen jarentoegenomen (129 642 in 2008, 166 977 in 2009 en 184 501 in2010). Uit de gegevens van Eurostat blijkt dat de meeste verblijfsvergunningenworden afgegeven aan personen die een bezoldigde activiteit willen verrichten;daarna volgen de verblijfsvergunningen die worden afgegeven met het oog opgezinshereniging, een categorie die een stijgende tendens vertoont.
Eerste verblijfsvergunningen voor Moldaviërs
|| Onderwijs || Bezoldigde activiteit || Gezins-hereniging || Andere redenen || Totaal
2008 || 2.727 || 36.766 || 10.555 || 8.394 || 58.442
2009 || 2.981 || 21.977 || 10.905 || 9.729 || 45.592
2010 || 2.931 || 34.648 || 16.674 || 1.353 || 55.606
Bron: Eurostat
Uit de gegevens van het EUI blijkt dathoogopgeleide migranten die al in de EU verblijven, de visumregeling nietzozeer als een probleem voor zichzelf beschouwen, maar meer voor hun familieen voor het onderhouden van familiebanden. Migranten, ook hoogopgeleidemigranten, en toeristen zijn doorgaans slecht op de hoogte van hun rechten(zoals het recht op bezwaar tegen de weigering van een visum) op grond van devisumversoepelingsovereenkomst en de visumcode. De verschillen in de tenuitvoerleggingvan de visumversoepelingsbepalingen door de consulaten van de EU-lidstatenbaart hoogopgeleide Moldavische migranten zorgen en bepaalt mede de keuze vanhun bestemming. Andere belangrijke factoren zijn de tijd die verstrijkt tussende visumaanvraag en de beslissing daarover, de kosten[16]en de administratieve rompslomp (rekening houdend met het feit dat devisumversoepelingsovereenkomst en de visumcode alleen van toepassing zijn opkort verblijf, en dat langdurig verblijf bij nationale wetgeving is geregeld).
Ten slotte wijst de EUI-analyse uit dat devisumregeling amper effect heeft op de uitwisseling van onderzoekers enstudenten, die vaak niet kunnen deelnemen aan conferenties ofuitwisselingen omdat hun visumaanvraag wordt afgewezen of het visum te laatwordt verstrekt. Daardoor blijft de samenwerking en de uitwisseling van ideeëntussen de EU en de Republiek Moldavië beperkt en worden de inspanningen van deEU om de ontwikkeling van de Republiek Moldavië te ondersteunen en het landdichter bij de EU-normen en waarden te brengen, ondermijnd. Ook contacten enuitwisselingen in het bedrijfsleven worden er door gehinderd.
3.2. Belangrijkste mogelijke effecten
Migratiestromen in het algemeen
Bij het bestuderen van de mogelijke effectenvan visumliberalisering op de migratiestromen tussen de Republiek Moldavië ende EU, moet niet uit het oog worden verloren dat visumliberalisering alleenbetekent dat reizen naar de EU minder voorbereidingstijd en geld zal kosten.Arbeidsmigratie naar de EU of de Russische Federatie zal waarschijnlijk eenzeer aantrekkelijke strategie blijven om in het levensonderhoud te voorzien.Ongeacht de economische en politieke ontwikkelingen in de Russische Federatieblijft de EU waarschijnlijk een aantrekkelijke optie voor arbeidsmigranten, ookzonder of met slechts een beperkte economische groei. Ook de vraag naarhuishoudelijk werk in de lidstaten zal waarschijnlijk ongevoelig zijn vooreventuele toekomstige economische tegenslagen. Het EUI wijst er echter op dathet migrantenpotentieel opdroogt als gevolg van de demografischesituatie in de Republiek Moldavië: Moldavië is het snelst vergrijzende land vanEuropa.
Zoals blijkt uit de Moldavischearbeidsmigratie naar Portugal[17], wordt arbeidsmigratiegereld door een zelfregulerend mechanisme waardoor legale en onregelmatigeimmigratie toenemen wanneer de vraag naar arbeidskrachten aantrekt, en afnemenwanneer de vraag inzakt. Nieuwe legale toegangswegen zullen dan ookwaarschijnlijk leiden tot meer circulaire migratie van Moldavische burgersdie illegaal in de EU werken. Het EUI merkt op dat dezelfde mechanismen tezien waren in de jaren negentig, toen onderdanen van de Midden-Europese landenzonder visum naar de EU konden reizen.
De gegevens die door het EUI zijn verzameld,wijzen erop dat de tijdelijke en kortdurende migratie van de RepubliekMoldavië naar de EU zal toenemen, zowel voor bona fide bezoeken(de meerderheid) als voor werkgelegenheid voor de korte termijn. Uit eerdereervaringen (zoals de afschaffing van de visumplicht voor burgers van deMidden-Europese landen halverwege de jaren negentig of de toetreding van dezelanden tot de EU), blijkt dat het opheffen van een belemmering voor mobiliteitleidt tot een toename van de migratie, die zich na verloop van tijd weer stabiliseert.
De omvang van deze toename, zo blijkt uit deervaringen op het gebied van interne mobiliteit na de laatste EU-uitbreiding,is afhankelijk van een aantal factoren, zoals nabijheid en openheid, hetbestaan van een migrantennetwerk, de toestand op de arbeidsmarkt in het landvan bestemming, de mogelijkheden in het land van herkomst, of de concurrentievan andere aantrekkelijke bestemmingen buiten de EU. De toename van de migratieis waarschijnlijk tijdelijk, hoewel het EUI een permanente toename niet uitsluit,gezien de gezinsherenigingspatronen in sommige lidstaten (bv. Italië). De duurvan deze tijdelijke toename is moeilijk te voorspellen, omdat die wordt bepaalddoor verschillende variabelen: de geneigdheid om te migreren, de financiëlemiddelen die kunnen worden besteed aan toerisme, en de stand van de economie inde Republiek Moldavië en in het land van bestemming.
Visumliberalisering zal niet veel effecthebben op de duur van de perioden die onregelmatig in de EU verblijvendeMoldavische migranten in hun land van herkomst doorbrengen, gezien hun gebrekaan vrije tijd en het risico op verlies van hun baan in de EU. Deliberalisering zal geen effect hebben op de circulaire migratie van Moldaviërsmet een verblijfsvergunning voor de EU, omdat zij nu ook zonder visum uit deRepubliek Moldavië kunnen terugkeren naar de EU.
Regelmatig reizigersverkeer
Het regelmatige reizigersverkeer zalwaarschijnlijk toenemen, omdat het reizen naar de EUdoor de visumliberalisering gemakkelijker en goedkoper wordt.
Onregelmatige migratie
De migratiedruk op de EU-grenzen zal eerdertoe- dan afnemen als zich in de Republiek Moldavië grote economische en socialeproblemen blijven voordoen ondanks het hoge tempo van de structurelehervormingen en de grote economische groei (de groei van het bbp bedroeg 7,1%in 2010 en 6,4% in 2011). EUBAM verwacht dat de omvang van deonregelmatige migratie van de Republiek Moldavië naar de EU-lidstaten gelijkzal blijven. Het aantal onregelmatige migranten, hun aanpak en hun routekunnen jaarlijks variëren, afhankelijk van verschillende interne en externepush- en pullfactoren.
De verhouding tussen de kans niet te worden toegelaten aande luchtbuitengrenzen en niet te worden toegelaten aan de landbuitengrenzen zalniet veranderen als de visumplicht wordt afgeschaft. De meeste arbeidsmigranten zullen ervoorblijven kiezen de EU over land binnen te gaan en vervolgens door te reizen naarhet land van bestemming.
Wat de bestemming betreft, zullen de lidstatenmet de grootste Moldavische gemeenschappen waarschijnlijk de eerste keuzeblijven van arbeidsmigranten uit de Republiek Moldavië.
Frontex en het EUI verwachten dat arbeidsmigranten uit deRepubliek Moldavië de toegestane verblijfstermijn van 90 dagen per zes maandenzullen overschrijden als zij het risico lopen hun baan kwijt te raken. Om te voorkomen dat zij opillegaal verblijf worden betrapt, wat negatieve gevolgen zou hebben, zoudenmigranten er wellicht eerder voor kiezen vaker de EU te verlaten en weer terugte komen (waardoor het gebruik van valse in- en uitreisstempels zou kunnentoenemen).Anderzijds blijktuit de mobiliteitservaringen binnen het GOS en het reizigersverkeer vanonderdanen van sommige Midden- en Oost-Europese landen in de jaren negentig datde legale mobiliteitsmogelijkheden migranten ertoe kunnen aanzetten heen enweer te reizen binnen de voorgeschreven perioden. Afschaffing van de visumplicht kan ook een uitweg uit deillegaliteit bieden voor Moldaviërs die illegaal in de EU verblijven enniet weg kunnen, als het niet zulke zware gevolgen zou hebben als aan de grenswordt ontdekt dat zij de toegestane verblijfsduur hebben overschreden.
Criminele bendes die zich bezighouden metmensensmokkel en hulp bij onregelmatige migratie zullen hun werkwijzewaarschijnlijk aanpassen aan de afschaffing van de visumplicht en hunactiviteiten misschien opvoeren (zie punt 4).
Als de regels voor de afgifte van identiteits-en reisdocumenten en de beveiliging daarvan niet strikt worden toegepast,bijvoorbeeld voor ICAO-conforme biometrische paspoorten, zullen personen engeorganiseerde criminele groepen wellicht proberen gebruik te maken van demazen in de wetgeving.
EUBAM verwacht dat de Republiek Moldavië zijnhuidige positie als land van doorreis voor onregelmatige migranten naarde EU zal behouden. EUBAM denkt dat visumliberalisering de Republiek Moldaviëaantrekkelijker zal maken voor migranten uit het GOS en de Centraal-Aziatischelanden.
Op basis van het bovenstaande zouden de volgende maatregelen kunnen worden overwogen: Door de Republiek Moldavië, overeenkomstig het VLAP: · de grenscontroles blijven aanscherpen, bijvoorbeeld met risicoanalyses en bewakingsmaatregelen, corruptie aan de grens voorkomen en bestrijden, en de samenwerking met EUBAM bij alle aspecten van grensbeheer verder uitbreiden; · continue, gerichte voorlichtingscampagnes organiseren om duidelijk te maken welke rechten en verplichtingen visumvrij reizen met zich brengt, welke regels er gelden voor de toegang tot de EU-arbeidsmarkt (bijvoorbeeld via het EU-immigratieportaal) en hoe de aansprakelijkheid voor het misbruik van de rechten in het kader van de visumvrije regeling is geregeld; · regelmatig met de EU-autoriteiten gegevens uitwisselen over verloren en gestolen biometrische paspoorten, met name via de databank van Interpol voor verloren en gestolen reisdocumenten; · evenredige, doeltreffende en afschrikkende sancties vaststellen en opleggen aan personen die worden veroordeeld voor het verkopen of uitlenen van hun paspoort; · het wettelijke en institutionele kader betreffende de burgerlijke stand versterken om misbruik van naams- of identiteitsveranderingen voor het verkrijgen van een nieuw paspoort te voorkomen. Er moeten duidelijke regels worden opgesteld en toegepast voor naamsveranderingen en er moeten doeltreffende controle- en traceerbaarheidsmaatregelen worden getroffen; · corruptie op alle niveaus en op alle gebieden voorkomen en bestrijden. Door de EU en de lidstaten: · xxtra inspanningen doen om het percentage reizigers van wie de biometrische gegevens door de grenscontroleautoriteiten van de EU-lidstaten zijn gecontroleerd, geleidelijk te verhogen; · in alle buitengrenssectoren waar grote aantallen Moldavische onderdanen de grens passeren, nieuwe IT-oplossingen gebruiken voor het berekenen van de totale verblijfsduur, overeenkomstig de uitgangspunten van de mededeling over slimme grenzen[18]; · de lidstaten dienen meer inspanningen te doen om de Commissie en de desbetreffende EU-agentschappen gedetailleerde statistieken te verstrekken over de tenuitvoerlegging van de overnameovereenkomsten. Overige relevante maatregelen op het niveau van de EU en van de lidstaten: · harmonisatie van de regels tegen illegale tewerkstelling van onderdanen van derde landen, waartoe de richtlijn inzake sancties tegen werkgevers de aanzet geeft[19]; · meer mogelijkheden bieden voor legale migratie naar de EU; · blijven samenwerken met de Republiek Moldavië om daar betere arbeidsmogelijkheden te scheppen.
Asiel
Om het effect van de afschaffing van devisumplicht op het aantal asielverzoeken te kunnen inschatten, moet rekeningworden gehouden met verschillende factoren, zoals uit eerdere ervaringen met delanden van de westelijke Balkan is gebleken[20]. Met name een beperkteintegratie van minderheden, in het bijzonder Roma, en een slechte toegangvan deze minderheden tot onderwijs, huisvesting, werkgelegenheid engezondheidszorg kan leiden tot meer misbruik van het asielstelsel in deEU-lidstaten. Daarnaast maakten de ernstige politieke en economischemarginalisering, een aanzienlijke inkomenskloof met de rest van demaatschappij, de geografische nabijheid van de EU, de lage reiskosten en de aanasielverzoeken gekoppelde steun het indienen van een asielverzoek tot eenaantrekkelijke migratiestrategie voor de korte termijn voor sommigegemeenschappen op de westelijke Balkan. Financiële steun voor de terugkeer vanafgewezen asielzoekers kan ook een belangrijke factor zijn.
De Republiek Moldavië telt een aantal etnischeminderheden, waarvan de Oekraïners, de Russen, de Gagaoezen, de Bulgaren ende Roma (zie punt 5) de belangrijkste zijn. De rechten van de Gagaoezische minderheidzijn in 1994 erkend en grondwettelijk gewaarborgd met de vorming van hetAutonoom territoriaal gebied Gagaoezië. Hoewel de Roma over het algemeen in een achterstandspositieverkeren op het gebied van onderwijs, werkgelegenheid, gezondheidszorg,leefomstandigheden en deelname aan de besluitvorming, hebben de autoriteitenvan de Republiek Moldavië zich ingezet voor de verbetering van de situatie vandeze minderheid en vooruitgang geboekt met de ondersteuning en integratie vande Romagemeenschap. Erwordt momenteel een actieplan voor steun aan de Roma 2011-2015 uitgevoerd, datin 2012 is bijgesteld en nu voldoet aan de internationale vereisten op ditgebied.Er zijnRoma-bemiddelaars aangesteld die optreden als tussenpersoon tussen deautoriteiten en de minderheidsgemeenschappen, moeten helpen bij detenuitvoerlegging van het actieplan en in bredere zin de integratie van Romamoeten bevorderen.
Hoewel het niet kan wordenuitgesloten, zijn er momenteel dan ook geen aanwijzingen dat het aantalasielverzoeken van Moldavische onderdanen zal toenemen na devisumliberalisering.
Op basis van het bovenstaande zouden de volgende maatregelen kunnen worden overwogen: Door de Republiek Moldavië: · continue, gerichte voorlichtingscampagnes organiseren om duidelijk te maken welke rechten en verplichtingen visumvrij reizen met zich brengt, welke regels er gelden voor de toegang tot de EU-arbeidsmarkt en hoe de aansprakelijkheid voor het misbruik van de rechten in het kader van de visumvrije regeling is geregeld. Door de EU en de lidstaten: · het beleid inzake asielprocedures van de lidstaten verder op elkaar afstemmen, met name wat betreft de lengte van de procedures, uitkeringen voor asielzoekers en eventuele financiële steun bij terugkeer.
Legalemigratie
Het EUI verwacht wel dat migranten in de EUwat vaker naar hun land van herkomst zullen reizen, maar niet dat er veelnieuwe migranten uit de Republiek Moldavië naar de EU komen. Deliberalisering zal geen effect hebben op de circulaire migratie van Moldaviërsdie een verblijfsvergunning voor de EU hebben, omdat zij nu ook zonder visumuit de Republiek Moldavië kunnen terugkeren naar de EU. De beschikbaarheid vanfinanciële middelen (en niet de visumplicht) zal de doorslaggevende factor zijnbij de beslissing van Moldavische migranten om naar hun land van herkomst tereizen.
Visumliberalisering zal het positieve effectvan migratie op ontwikkeling vergroten, vooral omdat migratie minder negatievesociale gevolgen zal hebben als het gemakkelijker wordt om de familiebandenen het contact met de Republiek Moldavië te onderhouden. Achterblijvendefamilieleden zullen minder negatieve gevolgen ondervinden, in het bijzonderminderjarigen en ouderen, omdat het gemakkelijker wordt om het geëmigreerdefamilielid te bezoeken. Ook in dit geval zal echter de beschikbaarheid vanfinanciële middelen de belangrijkste rol spelen.
De verruiming van de mogelijkheden voor kortverblijf als gevolg van de visumliberalisering zal er om twee redenen toeleiden dat de EU aantrekkelijker wordt als bestemming voorhoogopgeleide migranten: familiebezoek wordt eenvoudiger, zoals hierbovenreeds werd gesteld, en de EU krijgt een gunstiger imago als bestemming.
Visumliberalisering zal een positief effecthebben op zakelijke contacten en activiteiten, op onderzoek en innovatie, en opde mobiliteit van studenten en onderzoekers, en daarmee een langdurig positiefeffect op de economie.
4 - Mogelijke veiligheidseffecten[21]van toekomstige visumliberalisering
4.1. Huidige situatie
Volgens Europol zijn er in ten minste negenEU-lidstaten al Moldavische georganiseerde criminele groepen (OCG's: organisedcrime groups) actief. Sommige daarvan houden zich bezig met goed georganiseerdecriminele activiteiten en onderhouden banden met het horizontale Russischtalige"thieves-in-law"-netwerk Daarnaast zijn er kleinere groependie op kleinere schaal actief zijn zonder gestructureerde voorbereiding enalgemene strategie, en die amper banden onderhouden met criminele groepen in deEU. Moldavische OCG's lijken geen belangrijke rol te spelen in de hiërarchievan georganiseerde criminele groepen in de EU.
Zoals alle OCG's die zijn ontstaan in de voormalige Sovjet-Unie,onderhouden ook Moldavische OCG's nauwe banden met OCG's uit andere delen vande voormalige Sovjet-Unie. Soms treden zij op als tussenpersoon tussen OCG'suit de voormalige Sovjet-Unie en OCG's die actief zijn in de EU. Daardoorworden Moldavische OCG's vaak ondergebracht in de categorie "Russischtalige OCG's".
Moldavische OCG's zijn actief in verschillendecriminele knooppunten in de EU, als gedefinieerd in de door Europol opgesteldedreigingsevaluatie van de georganiseerde criminaliteit (OCTA)[22].
Volgens Europol zijn Moldavische OCG'svoornamelijk betrokken bij de volgende criminele activiteiten: Mensensmokkel,hulp bij onregelmatige immigratie, georganiseerde diefstal, fraude metbetaalkaarten, sigarettensmokkel en cybercriminaliteit. Sommige van dezebevindingen worden bevestigd door de feedback van "Operatie Akkerman[23]".
i) Mensenhandel
De Republiek Moldavië is een land vanherkomst en, in mindere mate, van doorreis en bestemming voor vrouwen enmeisjes als het gaat om seksuele uitbuiting, en voor mannen, vrouwen enkinderen als het gaat om arbeidsuitbuiting[24]. Moldavischeslachtoffers van mensenhandel lijken steeds vaker te worden gedwongen totarbeid of dienstverlening, met name als verpleegsters, kinderoppas en gezins-of ouderenverzorgers. Moldavische OCG's houden zich voornamelijk bezigmet het ronselen van slachtoffers, hoofdzakelijk voor seksueleuitbuiting in de EU. Soms buiten zij de slachtoffers zelf uit. De werkwijzenvan de mensenhandelaars zijn de laatste jaren niet noemenswaardig veranderd.Ronselaars werven hun slachtoffers meestal door middel van bedrog en somsdoor middel van geweld[25].
Slachtoffers worden vaak gedwongen de nodigedocumenten te betalen, zoals paspoorten en identiteitskaarten, visa, contractenmet nachtclubeigenaren en een ziektekostenverzekering. Hierdoor wordt hunschuld bij de OCG's nog groter en blijft de uitbuiting duren. OCG's makengebruik van bepaalde legitieme bedrijfsstructuren om slachtoffers te ronselenen uit te buiten in de EU.
De cijfers die de Moldavische autoriteitenhebben verstrekt, laten een daling zien van het aantal gevallen vanmensenhandel: het aantal geregistreerde gevallen daalde van 243 in 2006 tot 111in 2011[26]. Volgens cijfers van hetIOM is ook het aantal slachtoffers dat als zodanig is geïdentificeerd en hulpkrijgt, gedaald van 273 in 2007 tot 98 in 2011[27]. Ook het aantalgevallen van kinderhandel is gedaald: van 61 in 2006 tot 23 in 2011[28].
Volgens de cijfers van de Moldavischeautoriteiten zijn aan de hand van een aantal onderzoeksmaatregelenverschillende criminele groepen die zich bezighielden met mensenhandel enaanverwante criminele activiteiten opgespoord en opgerold[29].
ii) Hulp bij onregelmatige immigratie
OCG's zijn ookbetrokken bij de uitbuiting van Moldavische migranten die het land vanbestemming niet legaal binnenkomen en er niet legaal werken of verblijven.Moldavische OCG's werken nauw samen met OCG's uit de buurlanden, met nameOekraïne; de bendes helpen elkaar met vervoer en vervalste documenten.Wat hulp bij onregelmatige immigratie vanuit de Republiek Moldavië betreft,zijn gevallen van vervalste Italiaanse en Roemeense identiteitskaarten enItaliaanse en Spaanse verblijfsvergunningen gemeld (zie ook punt 3).
OCG's die zich bezighouden met onregelmatigemigratie van Moldavische onderdanen hebben actieve leden in de RepubliekMoldavië die potentiële onregelmatige migranten ronselen. Er zijn ook leden vanMoldavische OCG's gesignaleerd in Oekraïne (waar zij betrokken waren bij devervalsing van documenten en optraden als gids aan de grens tussen Oekraïne enHongarije) en in Roemenië (waar zij zich bezighielden met het namaken vanidentiteitskaarten en paspoorten). Bij het mogelijk maken van onregelmatigemigratie wordt kennelijk gebruikgemaakt van legale bedrijven.
iii)Drugshandel
De Republiek Moldaviëwordt in de eerste plaats beschouwd als doorvoerland, waar naar verluidtook cocaïne wordt opgeslagen en verder wordt verwerkt[30].
Uit de cijfers van deMoldavische autoriteiten spreekt een daling van de drugshandel: 2144 strafzakenin 2007 tegen 1606 in 2011[31].
De bevindingen aan deMoldavisch-Oekraïense grens voor 2011 geven een beeld van de huidige stand vanzaken van de drugshandel[32].
iv)Georganiseerde diefstal
Moldavische OCG'szijn betrokken bij verschillende soorten georganiseerde diefstal. Zij leggenzich met name toe op de diefstal van vrachtwagens, bedrijfswagens enlandbouwvoertuigen. De OCG's zijn klein (3 tot 5 leden) en gebruikenbasistechnieken en werkwijzen (voornamelijk plotselinge overvallen met gebruikvan geweld; pas nadat het feit is gepleegd wordt een afnemer gezocht).
v) Smokkel vanhoge-accijnsgoederen
Samen met Oekraïneen in toenemende mate ook Belarus en de Russische Federatie was de RepubliekMoldavië de afgelopen jaren een van de belangrijkste aanvoerlanden vansigaretten die de EU worden binnengesmokkeld, en deze situatie lijkt ernstigerte worden. De Republiek Moldavië staat al langer bekend als aanvoer- endoorvoerland van gesmokkelde sigaretten en speelt een steeds belangrijkerrol op dit gebied nu de tabaksprijzen in veel EU-landen stijgen, met name in delanden die in 2004 of in 2007 zijn toegetreden tot de EU. Op de zwarte markt inde EU-lidstaten zijn steeds meer sigaretten uit de Republiek Moldavië tevinden. Daarom heeft de Commissie in 2011 een actieplan opgesteld voor debestrijding van de smokkel van sigaretten en alcohol aan de oostgrens van de EU[33].
Nauweresamenwerking bij het voorkomen en bestrijden van de illegale handel intabaksproducten is ook een van de doelstellingen van het strategisch kader voorde douanesamenwerking tussen de EU en de Republiek Moldavië[34].
De Republiek Moldavië is een van de grootsteproducenten van echte sigaretten die de EU worden binnengesmokkeld. Hetpopulairste merk "goedkope, witte sigaretten" wordt legaal geproduceerd in deRepubliek Moldavië, Kaliningrad en Oekraïne[35]. MoldavischeOCG's leveren ook grondstoffen aan OCG's in de EU die zich bezighouden met deproductie, de verpakking en de distributie van namaaksigaretten. Omdat erweinig risico's aan verbonden zijn terwijl ze wel veel winst opleveren, komendeze activiteiten waarschijnlijk op grotere schaal voor dan de officiëlestatistieken doen vermoeden.
De cijfers van deMoldavische autoriteiten wijzen uit dat het aantal in beslag genomen pakjessigaretten is gestegen van 201 588 in 2008 tot 276 337 in 2011.
vi) Wapenhandel
Er zijn momenteelgeen duidelijke aanwijzingen voor georganiseerde wapen- en munitiehandel via deMoldavisch-Oekraïense grens. Bij de wapens die in beslag werden genomen, ginghet vooral om luchtdrukwapens en jachtgeweren met bijbehoren munitie die van Oekraïnenaar de Republiek Moldavië werden vervoerd[36].
4.2. Belangrijkste mogelijke effecten
Visumliberaliseringzal waarschijnlijk niet veel effect hebben op het gedrag en de werkwijzen vande "meer gestructureerde" OCG's,omdat deze er nu, onder de huidige visumregeling, ook al in slagen verkeertussen de EU en de Republiek Moldavië op gang te houden. Hun expertise in hetomzeilen van de visumbeperkingen is een van de oorzaken van hun succes (metname als het gaat om mensensmokkel en hulp bij onregelmatigeimmigratie). Maar door de visumliberalisering zal de vraag naar dezeexpertise waarschijnlijk afnemen.
De "minder gestructureerde"OCG's zullen waarschijnlijk wel op de een of andere manier van devisumvrijstelling profiteren. Hoewel de activiteiten van deze groepenminder omvangrijk zijn, zou de huidige criminele status quo kunnen veranderenals zij toegang krijgen tot de EU (bijvoorbeeld doordat zij zich gemakkelijkerop nieuwe activiteiten kunnen richten).
Hoewel op basisvan de beschikbare gegevens moeilijk valt in te schatten in hoeverreMoldavische OCG's een bedreiging vormen voor de EU, is het van belang ditte blijven volgen. Visumliberalisering zou de huidige dynamiek van crimineleactiviteiten kunnen wijzigen. Het is echter in dit stadium moeilijk tevoorspellen in hoeverre visumliberalisering effect zal hebben op elk van dieactiviteiten.
i)Mensenhandel
De visumliberalisering zou een effect kunnen hebben op OCG's die actiefzijn op het gebied van mensenhandel, alsmede op de slachtoffers en de routes.Er zijn Moldavische OCG's die zich bezighouden met het ronselen vanslachtoffers en het vervoer van slachtoffers naar de EU; een visumvrijeregeling zou OCG's die in de EU een stevige greep op de criminele marktenhebben, de mogelijkheid kunnen bieden de Moldavische OCG's links te latenliggen en hun slachtoffers rechtsreeks te ronselen.
Tegelijkertijd zouden potentiële slachtoffers van mensenhandelaars, diegeen illegale hulp meer nodig hebben om de grens over te steken, kunnenproberen zelf de EU binnen te komen, waardoor een van de belangrijkstecriminele activiteiten van de OCG's zal afnemen. Een van de "diensten"die worden aangeboden door mensenhandelaars is het vervoer van de slachtoffersnaar de EU, waar zij vervolgens worden verkocht en uitgebuit door andere OCG's.Als de visumplicht wordt afgeschaft, zal de vraag naar dergelijke"diensten" de facto wegvallen, omdat de slachtoffers geen hulp meervan de OCG's nodig hebben. Om te voorkomen dat het aantal slachtoffers afneemten de winst daalt, zouden de OCG's geneigd kunnen zijn nieuwe strategieën uitte werken en zich op nieuwe criminele activiteiten te richten.
ii) Hulp bijonregelmatige immigratie
Door de afschaffing van de visumplicht zou deRepubliek Moldavië aantrekkelijker kunnen worden voor de OCG's dieonregelmatige migranten vervoeren, maar er zijn geen duidelijke aanwijzingen indie richting (zie ook punt 3).
iii) Drugshandel
Het ligt niet voor de hand dat de RepubliekMoldavië een knooppunt voor de drugshandel wordt. Wellicht zal het in lichtemate invloed ondervinden vanuit de noordelijke route[37],en mogelijk zullen sommige Moldavische OCG's tijdelijk drugsvoorraden aanleggenin de Republiek Moldavië.
Aan de grens tussen de Republiek Moldavië enOekraïne zal het risiconiveau op het gebied van illegaal vervoer van narcotica,met name synthetische drugs, via de doorlaatposten aan de landgrenswaarschijnlijk gelijk blijven.
iv) Georganiseerde diefstal
Diefstal, met zijn vele verschijningsvormen,zou een van de gebieden kunnen zijn waar het effect van de visumliberaliseringhet grootst is. Moldavische OCG's die zich bezighouden met diefstal zoudengebruik kunnen maken van de visumliberalisering om samen te gaan werken metOCG's die al in de EU zijn gevestigd.
v) Smokkel vanhoge-accijnsgoederen
Mogelijk zal ereen groot effect zijn op de sigarettensmokkel, omdat deze activiteit zou kunnenworden beschouwd als een gemakkelijk te beheren criminele activiteit die weinigrisico met zich brengt maar veel oplevert.
vi) Wapenhandel
Uit de beschikbareinformatie kan niet worden afgeleid dat de afschaffing van de visumplichteffect zal hebben op de wapenhandel. Hoewel uit de cijfers over in beslaggenomen wapens en andere beschikbare informatie blijkt dat het risico opwapenhandel momenteel niet erg groot is, moeten de mogelijkheden vanwapenhandel in samenhang met de opslag van wapens en munitie in de regioTrans-Dnjestrië goed in de gaten worden gehouden.
Op basis van het bovenstaande zouden de volgende maatregelen kunnen worden overwogen: Door de Republiek Moldavië, overeenkomstig het VLAP: · intensiever samenwerken met de buurlanden. De bilaterale en internationale samenwerking en uitwisseling op het gebied van statistische en analytische gegevens en tactische/operationele gegevens/inlichtingen verbeteren, door middel van maatregelen zoals het opzetten van/deelnemen aan gemeenschappelijke grensoverschrijdende operaties, gemeenschappelijke onderzoeksteams en gemeenschappelijke inlichtingeneenheden, het uitbreiden van de mogelijkheden voor de uitwisseling van verbindingsambtenaren bij dergelijke operaties, en het aanbieden van opleidingen voor het verrichten van gemeenschappelijke grens- en douanecontroles; · de opleiding en de capaciteit inzake internationale samenwerking op het gebied van douane, rechtshandhaving en informatie-uitwisseling verbeteren; · de samenwerking met EUBAM verder uitbreiden; · de controleactiviteiten aan de gemeenschappelijke grens coördineren. Inlichtingen delen en meer doen aan gemeenschappelijke situatiebeoordeling op operationeel niveau; · het verzamelen van gegevens over criminelen en OCG's op nationaal niveau verbeteren, onder andere door nationale databanken op te zetten of de bestaande te verbeteren; · blijven werken aan betere indicatoren en aan het verzamelen van gegevens over criminaliteit op alle gebieden; · het justitiële systeem versterken, onder andere op het vlak van de justitiële samenwerking in strafzaken, vooral als het gaat om wederzijdse rechtsbijstand; · bij wijze van prioriteit anti-corruptiemaatregelen doorvoeren op alle gebieden, mede in het bredere kader van de handhaving van de rechtsstaat. De nationale autoriteiten zouden corruptie op alle niveaus moeten kunnen bestrijden: op centraal, regionaal, lokaal en sectoraal niveau, en daarbij met name aandacht moeten besteden aan de rechtshandhavings- en de douaneautoriteiten; · getuigen van mensenhandel goed beschermen en de bescherming, hulp en bijstand aan slachtoffers van mensenhandel verder verbeteren. Door de EU en de lidstaten: · meer en uitgebreidere operaties uitvoeren via samenwerkende agentschappen en landen, waarbij de doelstellingen top-down worden vastgesteld. Europol zou hierbij kunnen optreden als platform voor de coördinatie van multilaterale rechtshandhavingsoperaties. De informatie die bij dergelijke operaties wordt verzameld, moet vervolgens worden gebruikt voor het opstellen van specifieke dreigings- en risicoanalyses; · de grenscontroles aanscherpen overeenkomstig de Schengengrenscode en de mededeling over slimme grenzen[38], zodat er een doeltreffend systeem wordt ontwikkeld voor het signaleren en aanpakken van overschrijdingen van de toegestane verblijfsduur en voor het opsporen van activiteiten die mogelijk wijzen op georganiseerde criminaliteit; · overeenkomstig de "EU-strategie voor de uitroeiing van mensenhandel 2012-2016"[39] gerichte acties uitvoeren, met name ten aanzien van minderjarigen. Er zij in dit verband op gewezen dat Frontex binnenkort een handleiding op het gebied van de bestrijding van mensenhandel uitbrengt voor grenswachten en dat de Commissie in 2012 met richtsnoeren voor het herkennen van slachtoffers van mensenhandel komt voor consulaire diensten en grenswachten. Door de EU, de lidstaten en de Republiek Moldavië: · de samenwerking tussen de Moldavische autoriteiten en de autoriteiten van de lidstaten uitbreiden, onder meer op het gebied van de informatie-uitwisseling met Europol; · de samenwerking tussen de autoriteiten van Moldavië en die van de EU-lidstaten op het gebied van de bescherming en bijstand van slachtoffers van mensenhandel verbeteren, onder andere bij het herkennen, doorverwijzen en veilig laten terugkeren van slachtoffers van mensenhandel; · procedures voor de inbeslagname van vermogensbestanddelen afspreken met de Moldavische autoriteiten, teneinde gestolen goederen of de winst die daarmee wordt behaald, te kunnen terugvorderen en de OCG's financieel minder sterk te maken en daardoor gemakkelijker te kunnen ontmantelen; · regelmatig dreigingsanalyses opstellen en informatie uitwisselen over zware criminaliteit, onder leiding van Europol en zo nodig met ondersteuning van Interpol. Vergelijkbare criminaliteitsgegevens verzamelen op basis van gemeenschappelijk vastgestelde indicatoren; · meer informatie uitwisselen over beproefde methoden en betere opleidingen ontwikkelen voor rechtshandhavingsambtenaren; · de samenwerking met de Moldavische autoriteiten intensiveren om de illegale handel in hoge-accijnsgoederen aan te pakken.
5 -Horizontale kwesties
Volgens de cijfers die zijn verstrekt door hetMoldavische nationale bureau voor de statistiek en door de feitelijkeautoriteiten van Trans-Dnjestrië, telde de Republiek Moldavië in 2011 ongeveer4 075 000 inwoners.
5.1. Minderheden
5.1.1.Huidige situatie
De bescherming vanminderheden tegen discriminatie wordt gegarandeerd door specifieke bepalingen inde grondwet en in de straf-, civiele en administratieve wetgeving. De rechtenvan minderheden werden verder versterkt met de vaststelling van deanti-discriminatiewetgeving op 25 mei[40].
Volgens degegevens die door de Moldavische autoriteiten zijn verstrekt, wonen de volgendeetnische minderheden in de Republiek Moldavië: 311 902 Oekraïners,236 087 Russen, 131 811 Gagaoezen, 68 928 Bulgaren en14 202 Roma[41].
In de Moldavischegrondwet is de erkenning en bevordering van de politieke, sociale en culturele rechtenvan het Autonoom territoriaal gebied Gagaoezië vastgelegd, waaronder het rechtvan de bevolking om het Gagaoezisch te gebruiken in administratieveaangelegenheden.
Ook voor hetoverige kent de Republiek Moldavië een liberale taalwetgeving: Russischtaligen(waartoe behalve de Russische minderheid ook een aanzienlijk deel van deMoldavische etnische meerderheid en van de Oekraïense etnische minderheidbehoort) hebben het recht kennis te nemen van officiële informatie in hetRussisch en de mogelijkheid Russisch taalonderwijs te volgen.
Gezien dezesituatie gaat het bij minderhedenkwesties meestal om de Roma-gemeenschap en deMoldavische regering zet zich actief in om hier iets aan te doen; zo zijn erRoma-bemiddelaars aangesteld, wordt samengewerkt met Unicef en de Raad vanEuropa en is voor het actieplan voor steun aan de Roma 2011-2015 een specifiekbudget in het nationale begrotingskader voor de middellange termijnuitgetrokken.
5.1.2.Belangrijkste mogelijke effecten
De algemene indruk, ook van degespecialiseerde plaatselijke maatschappelijke organisaties, is dat deMoldavische regering zich echt inspant om de prestaties van de RepubliekMoldavië op het gebied van de behandeling van etnische minderheden, met name deRoma, snel te verbeteren. De goedkeuring van de wet betreffende het waarborgenvan de gelijkheid op 25 mei 2012 biedt extra waarborgen in dat opzicht. Opuitvoeringsniveau is in juni 2012 een stappenplan opgesteld (dat moet wordenopgenomen in het actieplan op het gebied van de mensenrechten, dat momenteelwordt herzien) als richtsnoer voor de toepassing van die wet, en op 5 juli 2012is bij regeringsdecreet een gelijkheidsraad opgericht waar slachtoffers vandiscriminatie terecht kunnen. Naar verwachting zullen minderheidskwesties dan ookgeen noemenswaardige veranderingen veroorzaken in de migratie- enveiligheidssituatie als de visumliberalisering wordt ingevoerd. Zoals eerder alwerd opgemerkt (zie punt 4) is de vorming en samenwerking van OCG's eerder optaal- dan op etnische verwantschap gebaseerd, ook in de Republiek Moldavië.
Op basis van het bovenstaande zouden de volgende maatregelen kunnen worden overwogen: Door de Republiek Moldavië, overeenkomstig het VLAP: · het actieplan op het gebied van mensenrechten 2011-2014 blijven uitvoeren en de hulp van de internationale gemeenschap blijven inroepen bij het oplossen van problemen met minderheden; · zorgen dat de anti-discriminatiewetgeving daadwerkelijk wordt toegepast, overeenkomstig Europese en internationale normen, met name door uitvoerige richtsnoeren vast te stellen en een goed werkende gelijkheidsraad in het leven te roepen; · de financiële inspanningen om het actieplan voor steun aan de Roma 2011-2015 effectief en consequent uit te voeren, blijven volhouden.
5.2. De regio Trans-Dnjestrië
5.2.1.Huidige situatie
De constitutioneleautoriteiten van de Republiek Moldavië hebben de facto geen zeggenschap over deafgesplitste regio Trans-Dnjestrië of over het centrale deel van deOekraïens-Moldavische grens. De feitelijke autoriteiten in Tiraspol beschouwende Dnjestr als een grens die moet worden bewaakt door hun grenswachten endouanebeambten, die zich bevinden op bepaalde plaatsen in de zogenoemdeveiligheidszone (bufferzone). Chisinau en de internationale gemeenschap, die deonafhankelijke status van Trans-Dnjestrië niet heeft erkend, beschouwen deDnjestr als een interne administratieve grens die door de politie moet wordenbewaakt. Om fiscale redenen zijn langs de interne administratieve grens ookMoldavische douanebeambten actief[42].
De huidigesituatie vormt een bijkomende belemmering voor daadwerkelijke, efficiëntecontroles. De autoriteiten van de Republiek Moldavië staan voor verschillendeproblemen bij het controleren van vreemdelingen die de Republiek Moldaviëbinnenkomen of verlaten via Trans-Dnjestrië. Zo heeft de politie bij debinnenlandse douanecontroleposten geen gegevens over vreemdelingen en is hetmoeilijk om paspoortcontroles te verrichten en te beslissen welke vreemdelingentot de Republiek Moldavië mogen worden toegelaten (naleving van devisumregeling). Op basis van een in juli 2010 geslotensamenwerkingsovereenkomst tussen de politievertegenwoordigers van de linker- ende rechteroever van de Dnjestr, wisselen Chisinau en Tiraspol informatie uitover gezochte personen en over strafbladen van inwoners van beide oevers.
De hervorming vanhet Ministerie van Binnenlandse Zaken, de oprichting van de Grenspolitie en deinwerkingtreding van de wet op de staatsgrens van de Republiek Moldavië, op 1juli 2012[43], zullen waarschijnlijkeen positief effect hebben op de huidige situatie. De Moldavische autoriteitenhebben een plan opgesteld om de migratiestromen via de regio Trans-Dnjestrië tecontroleren. Tevens worden de douanecontroles langs hetTrans-Dnjestrische deel van de Moldavisch-Oekraïense grens uitgevoerd doorOekraïne, namens en in samenwerking met de Republiek Moldavië, overeenkomstighet akkoord over een gemeenschappelijke douaneregeling van 2005 tussen beidelanden (dat wordt uitgevoerd met behulp van EUBAM).
Sinds januari 2012wordt de samenwerking in douanezaken uitgebreid naar andere grenscontroles. InRososhany-Briceni, in het noorden van de Republiek Moldavië, is alsproefproject een gemeenschappelijk bediende grenspost opgezet. Dit experimentwordt geleidelijk uitgebreid naar andere grensposten aan de gemeenschappelijkegrens, teneinde aan het Trans-Dnjestrische deel gemeenschappelijkegrenscontroles door gemengde Moldavisch-Oekraïense grenswacht- (grenspolitie-)en douaneteams mogelijk te maken.
Daarnaast worden de Moldavische autoriteitendoor EUBAM bijgestaan bij het werken met mobiele eenheden, waarbij de nadrukmeer ligt op risicoanalyses en inlichtingengestuurde activiteiten. DeMoldavische autoriteiten hebben zich bereid verklaard de aanbevelingen van EUBAMop te volgen en per 1 januari 2012 een grenspolitiedienst ingevoerd diegrenscontroles moet uitvoeren aan de binnenlandse administratieve grens langsde Dnjestr.
Wat de beveiliging van documenten betreft,is het zo dat volgens de laatste door de Moldavische autoriteiten verstrektegegevens 229 489 burgers van de Republiek Moldavië die in Trans-Dnjestriëverblijven, een Moldavisch paspoort hebben gekregen, waarvan 175 764paspoorten nog geldig zijn (dat wil zeggen: nog niet vervallen). In de eerstedrie maanden van 2012 hebben de autoriteiten in Chisinau 2 722biometrische paspoorten afgegeven aan Moldavische burgers die inTrans-Dnjestrië verblijven. Het Ministerie van Informatietechnologie enCommunicatie heeft in samenwerking met het Ministerie van Justitie en hetMinisterie van Binnenlandse Zaken een algemeen rechtskader ontwikkeld voor deprocedures ter identificatie, bij de eerste voorlegging van stukken, vanpersonen uit de regio Trans-Dnjestrië, op basis van aanvullende informatie overfamilieleden en verwanten (onderliggende documenten van ouders, huwelijksaktenen andere)[44].
Daarnaast is na de verkiezing van"president" Shevchuk in Trans-Dnjestrië in 2011 de bilateralewerkgroep over kwesties inzake burgerlijke stand nieuw leven ingeblazen, om deuitwisseling van informatie in de toekomst gemakkelijker te doen verlopen.Thans past de nationale registratieautoriteit bijzondere maatregelen toe om hetstaatsburgerschap te bevestigen en inwoners van de regio Trans-Dnjestriëkosteloos toegang te geven tot nationale identiteitskaarten, overeenkomstig degewijzigde wet van 2 juni 2000 betreffende het staatsburgerschap en hetregeringsbesluit van 9 september 2005 over beveiligingsmaatregelen in verbandmet de bevestiging van het staatsburgerschap en bevolkingsdocumenten in dedistricten van de regio Trans-Dnjestrië[45]. Ook instrafzaken was en is er samenwerking tussen Chisinau en Tiraspol.
5.2.2.Belangrijkste mogelijke effecten
De Moldavische regering is de situatie in deregio Trans-Dnjestrië actief blijven aanpakken. Chisinau enTiraspol vonden samenwerking in zaken die te maken hebben met devisumliberalisering - zoals de mensenrechtensituatie - zeer belangrijk voormaatregelen en activiteiten die vertrouwen moeten wekken, hetgeen is terug tevinden in het werkprogramma van de"5+2"-onderhandelingsformule overde oplossing van het conflict over Trans-Dnjestrië.
In afwachting van de concrete resultaten vandeze intensievere samenwerking zullen de voorlopige maatregelen die doorChisinau, soms in samenwerking met Oekraïne, zijn getroffen, een duidelijkomschreven kader bieden voor het waarborgen van de beveiliging van documentenen van de grenzen.
Op basis van het bovenstaande zouden de volgende maatregelen kunnen worden overwogen: Door de Republiek Moldavië: · nauwer samenwerken met de buurlanden, met name Oekraïne; · de samenwerking met EUBAM voortzetten en de aanbevelingen van EUBAM over een beter en intensiever gebruik van mobiele eenheden opvolgen[46]; · de goede samenwerking met de feitelijke autoriteiten van Tiraspol voortzetten, zodat informatie kan worden uitgewisseld over de afgifte van documenten en over rechtshandhavingsaspecten; · meer inspanningen doen om mogelijke problemen op het gebied van veiligheid en migratie op te lossen en een manier vinden om de controle op te voeren zonder afbreuk te doen aan het "5+2"-onderhandelingsproces.
[1] Zie SEC(2011) 1075 final.
[2] Zie SWD(2012) 12 final.
[3] Zie COM(2012) 348 final.
[4] De bevindingen in de bijdrage van Europol zijn gebaseerdop de informatie waarover Europol beschikte. De bijdrage is geen volledigedreigingsanalyse met betrekking tot de Moldavische georganiseerdecriminaliteit.
[5] In de bijdrage van EUBAM ligt de klemtoon op de analysevan de situatie aan de grens tussen de Republiek Moldavië en Oekraïne.
[6] De risicoanalyse van Frontex is gebaseerd op hetgemeenschappelijk model voor geïntegreerde risicoanalyse. De gegevens werdenverzameld via het Frontex-netwerk voor risicoanalyse (FRAN) en hetFrontex-netwerk voor risicoanalyse betreffende de oostelijke grenzen (EBRAN).Daarnaast werd gebruikgemaakt van de eigen verslagen van Frontex en van degegevens die werden verzameld tijdens door Frontex gecoördineerde gezamenlijkeoperaties, alsook van algemeen toegankelijke statistische gegevens enopenbroninformatie.
[7] De conclusies van het EUI zijn gebaseerd op primaire ensecundaire kwalitatieve gegevens: het Delphi-onderzoek onder deskundigen dat indecember 2011 is gehouden, interviews met Moldavische migranten in Duitsland,Italië en Polen, en met potentiële migranten in de Republiek Moldavië, en eenevaluatie van het rechtskader.
[8] Zie COM(2011) 290 definitief.
[9] Verordening EG nr. 562/2006 van het Europees parlementen de Raad d.d. 15 maart 2006 tot vaststelling van een communautaire codebetreffende de overschrijding van grenzen door personen (PB L 105 van13.4.2006, blz. 1).
[10] Zie COM(2011) 47 definitief.
[11] Het begrip "migrant" wordt bij het berekenen van deovermakingen van migranten door de Republiek Moldavië nogal ruimgeïnterpreteerd: verblijven van zes maanden of langer vallen eronder, terwijlde meeste landen bij hun berekeningen uitgaan van verblijven van ten minste 12maanden.
[12] Gegevens beschikbaar ophttp://www.carim-east.eu/900/moldovan-emigration-stocks-residing-in-the-european-union-by-country-of-residence-most-recent-data-circa-2010.
[13] Gegevens over 14 lidstaten.
[14] De volledige sociaaleconomische gegevens zijn beschikbaarophttp://www.carim-east.eu/database/demographic-and-economic-module/?search=1&fromto=from&cmct=Republicof Moldova&nocmct=European+Union
[15] Gegevens afkomstig van Frontex. In de cijfers overreizigersstromen vanuit de Republiek Moldavië zijn alle nationaliteiten die hetland verlaten, inbegrepen.
[16] De prijs van een Schengenvisum is vrij hoog voorMoldavische burgers, gezien het gemiddelde inkomen in Moldavië. In 2010 was 35EUR bijvoorbeeld ongeveer 34% van het maandelijks inkomen. Daar komen de kostenvan de vertaling van de nodige bewijsstukken nog bij.
[17] Analyse van Frontex.
[18] Mededeling van de Europese Commissie: "Slimme grenzen- opties en te volgen weg", COM(2011) definitief.
[19] Richtlijn 2009/52/EG van 18 juni 2009.
[20] Verslagen over de situatie na de visumliberalisering voorde westelijke Balkanlanden, SEC (2011) 659 definitief en SEC (2011) 1570definitief.
[21] In dit punt wordt vooral nagegaan voor welke crimineleactiviteiten de afschaffing van de visumplicht voor Moldaviërs gunstig zoukunnen zijn en welke effecten visumliberalisering kan hebben voorgeorganiseerde criminele groepen.
[22] https://www.europol.europa.eu/content/press/europol-organised-crime-threat-assessment-2011-429.NB: De Moldavische autoriteiten hebben in november 2011 een bijdrage geleverdaan de OCTA 2011.
[23] "Operatie Akkerman" is een internationale gezamenlijkegrenscontroleoperatie die door EUBAM en Europol samen met de Moldavische enOekraïense autoriteiten wordt uitgevoerd. Tijdens twee inlichtingengestuurdeoperationele fases in 2011 - de laatste in september - werden gesmokkeldesigaretten, alcohol en gestolen voertuigen in beslag genomen, en werd douanefraudevastgesteld voor een bedrag van 3,2 miljoen EUR. Dit was mede mogelijk door destructureel betere organisatie van de operatie waardoor inlichtingen beterkonden worden gebruikt, de oprichting van Task Force Teams als operationeletakken van de gemeenschappelijke operatie, de substantiële verbetering van deinterface van het communicatiecentrum en de uitgebreidere steun van debelangrijkste internationale betrokken partijen.
[24] Verslag over mensenhandel van het Amerikaanse Ministerievan Buitenlandse Zaken: Moldavië, juni 2012.
[25] De slachtoffers worden ofwel rechtstreeks benaderd ofwelvia arbeidsbemiddelingsbureaus of advertenties. Doorgaans wordt werk in hetbuitenland aangeboden als huishoudelijke hulp, kinderoppas, serveerster,boerderijmedewerker en andere legitieme activiteiten die zogenaamd goed wordenbetaald in vergelijking met de gemiddelde lonen in de Republiek Moldavië. Hetkomt wel voor dat slachtoffers werkelijk door mensenhandelaars worden ontvoerd,maar niet vaak. Nadat de slachtoffers de EU zijn binnengesmokkeld, worden hunpapieren afgenomen en worden zij geïsoleerd en ernstig beperkt in hunbewegingsvrijheid. Omdat zij de taal niet spreken en op geen enkele manier hunidentiteit kunnen aantonen, blijven zij in de greep van degenen door wie zijworden uitgebuit en worden hun elementaire mensenrechten ernstig geschonden. Inveel gevallen vragen de slachtoffers hun klanten om hulp.
[26] Aantal gevallen (d.w.z. strafbare feiten die zijngeregistreerd in het criminele en forensische informatieregister, waar alleende gevallen in staan vermeld waarover een strafzaak loopt omdat de feiten opgrond van het Wetboek van Strafrecht als strafbaar zijn aangemerkt): 243(2006), 251 (2007), 215 (2008), 185 (2009), 140 (2010), 111 ( 2011).
[27] Aantal slachtoffers dat als zodanig is geïdentificeerd enhulp krijgt: 273 (2007), 158 (2008), 159 (2009), 139 (2010), 98 (2011).
[28] Aantal gevallen van kinderhandel: 61 (2006), 47 (2007), 31(2008), 21 (2009), 21 (2010), 23 (2011).
[29] Aantal criminele groepen: 39 (2006), 40 (2007), 29 (2008),40 (2009), 22 (2010) en 40 (2011).
[30] In Latijns-Amerika verblijvende Russischtaligen biedenmogelijkheden faciliteren en organiseren het smokkelen van heroïne naar de EUen de Russische Federatie. In juni 2010 werd een aanzienlijke hoeveelheidcocaïne in beslag genomen in de haven van Odessa in Oekraïne. Volgens devrachtbrief was de lading afkomstig van een Boliviaanse onderneming en bestemdvoor een particuliere onderneming in de Republiek Moldavië.
[31] Aantal strafzaken: 2144 (2007), 2103 (2008), 1865 (2009),1773 (2010), 1606 (2011).
[32] In 2011 werd in totaal - in 60 zaken - 34 255 kilodrugs in beslag genomen aan de Moldavisch-Oekraïense grens. 61% daarvan werdniet aan de grensposten maar in de grensstreek ontdekt. In 2010/2011 ging hetom de volgende soorten drugs: marijuana: 6,916kg/20,54kg; papaverbolkaf:1,21kg/11,34kg; cannabis: 0,754kg/2,318kg; in 2011 is dus sprake van eenstijging ten opzichte van 2010.
[33] Zie SEC(2011) 791 definitief.
[34] Het strategisch kader werd in oktober 2011 doorminister-president Filat en commissaris Semeta bij briefwisseling goedgekeurd.
[35] De term "goedkope witte" sigaretten wordt in detabaksindustrie gebruikt voor sigaretten die volledig onafhankelijk van detraditionele tabaksproducenten worden geproduceerd. Het zijn goedkopesigarettenmerken die weliswaar legaal, maar speciaal voor de smokkel wordengeproduceerd, omdat er geen legitieme markt voor is. Ze zijn vaak van redelijkeen constante kwaliteit en ze vormen een goed alternatief voor namaaksigaretten,waarvan de kwaliteit erg kan variëren. De EU wordt de laatste tijd overspoeldmet Jin Ling sigaretten, een nieuw merk dat de autoriteiten enkele jarengeleden volkomen onbekend was. Jin Ling is zo populair dat het de positie vanMarlboro als meest gesmokkeld merk in de EU bedreigt. Imperial Tobacco Limited (ITL) is 's werelds vierde internationaletabaksproducent. Dit bedrijf schat dat ongeveer 20 procent van allenamaaktabaksproducten die door rechtshandhavingsinstanties aan het bedrijfworden gemeld, illegaal in Oekraïne en de Republiek Moldavië wordt gemaakt.
[36] In vergelijking met 2010 nam in 2011 het aantal ontdektepogingen tot illegaal vervoer van munitie met 31% af. Tegelijkertijd nam hetaantal ontdekte gevallen van munitievervoer toe met 36% (1 955 stuks in2011, tegen 1 269 stuks in 2010). In de meeste gevallen werd de munitievan Oekraïne naar de Republiek Moldavië vervoerd, meestal (74%) via dedoorlaatposten aan de landgrens. In 2011 werd in totaal (zes gevallen) 3,65kilo explosieven in beslag genomen aan de grens tussen Oekraïne en Moldavië(tegen vier gevallen van in totaal 1,47 kilo in 2010). In 2011 werd alleenbuskruit ontdekt (3,65 kg), terwijl in 2010 behalve buskruit (1,2 kg) ooktrotyl in beslag werd genomen (0,27 kg). 90% van de overtreders zijn burgersvan de Republiek Moldavië die illegaal buskruit vervoeren voor jachtdoeleinden.In 2011 werden alle gevallen van illegaal vervoer van explosieven bij hetvervoer van Oekraïne naar de Republiek Moldavië ontdekt aan grensdoorlaatposten.Onder de in beslag genomen wapens waren vooral stroomstootwapens,luchtdrukwapens, koude wapens en jachtwapens. Daarnaast werden vuurwapens(zeven stuks) en gaswapens (twee stuks) ontdekt. Het waren vooral burgers vande Republiek Moldavië en van Oekraïne die probeerden illegaal wapens tevervoeren. Er werd geen radioactief materiaal gevonden. In 2010-2011 werdentwee gevallen van in beslag genomen radioactieve stoffen gemeld in de RepubliekMoldavië. De stoffen kwamen uit Rusland en werden via Oekraïne doorverkocht.
[37] https://www.europol.europa.eu/content/press/europol-organised-crime-threat-assessment-2011-429.
[38] Mededeling van de Europese Commissie: "Slimme grenzen- opties en te volgen weg", COM(2011) definitief.
[39] Zie COM(2012) 286 final.
[40] De wet betreffende het waarborgen van de gelijkheid werdin mei 2012 vastgesteld. Zie COM(2012) 348 final.
[41] Volgens de volkstelling van 2004 woonden er 12 271Roma in de Republiek Moldavië (of 14 202 - de gegevens verschillen per bron).De autoriteiten van de Republiek Moldavië erkennen echter dat het preciezeaantal moeilijk is vast te stellen, omdat de Roma-afkomst vaak niet officieelwordt vermeld. Roma-leiders noemen hogere cijfers.
[42] Er zijn momenteel 20 controleposten op de rechteroever vande Dnjestr, die een 411 kilometer lange grens vormt. Deze controleposten moetenvooral passagiers en vracht onderwerpen aan politie- en douanecontroles. Decontroles worden uitgevoerd door de douanedienst en het Ministerie vanBinnenlandse Zaken van de Republiek Moldavië. Er zijn 16 internationalecontroleposten en 11 politiebureaus langs de administratieve grens met de regioTrans-Dnjestrië, die online zijn verbonden met de databank van Interpol voorgestolen en verloren reisdocumenten (SLDT). Er zijn ook 14 binnenlandsedouanecontroleposten, waarvan twee voor spoorwegvervoer die niet op de SLTD vanInterpol zijn aangesloten. Er wordt gewerkt aan plannen om gemeenschappelijkeMoldavisch-Oekraïense grensposten in te richten langs het centrale deel van degrens (op Oekraïens grondgebied). In januari 2012 is een eerstegemeenschappelijke grenspost geopend in Rososhany-Briceni, ter uitvoering vaneen protocol tussen de betrokken autoriteiten van beide landen.
[43] Zie COM(2012) 348 final.
[44] Zie COM(2012) 348 final.
[45] Zie COM(2012) 348 final.
[46] Witboek van EUBAM van 6 augustus 2010, waarin een aantalvoorstellen worden gedaan betreffende risicoanalyses, inlichtingengestuurdeactiviteiten van mobiele eenheden (binnenlandse controles) ensamenwerkingsafspraken tussen de betrokken rechtshandhavingsinstanties vanChisinau en Tiraspol.