VERSLAG VAN DE COMMISSIE AAN HET EUROPEES PARLEMENT EN DE RAAD 8e FINANCIEEL VERSLAG VAN DE COMMISSIE AAN HET EUROPEES PARLEMENT EN DE RAAD over het EUROPEES LANDBOUWFONDS VOOR PLATTELANDSONTWIKKELING (ELFPO) BEGROTINGSJAAR 2014

EUROPESE COMMISSIE

Brussel, 6.4.2016

COM(2016) 181 final

VERSLAG VAN DE COMMISSIE AAN HET EUROPEES PARLEMENT EN DE RAAD

8e FINANCIEEL VERSLAG VAN DE COMMISSIE AAN HET EUROPEES PARLEMENT EN DE RAAD
over het EUROPEES LANDBOUWFONDS VOOR PLATTELANDSONTWIKKELING
(ELFPO)
BEGROTINGSJAAR 2014

{SWD(2016) 111 final}

Inhoud

1.Begrotingsprocedure

1.1.Ontwerpbegroting (OB) 2014

1.2.Vaststelling van de begroting 2014

1.3.Vaststelling van de gewijzigde begrotingen

2.Beheer van de kredieten

2.1.Beheer van de vastleggingskredieten

2.1.1.Elfpo-plattelandsontwikkelingsprogramma's

2.1.2.Technische bijstand

2.2.Beheer van de betalingskredieten

2.2.1.Elfpo-plattelandsontwikkelingsprogramma's

2.2.2.Technische bijstand

3.Uitvoering van de Elfpo-begroting 2014

3.1.Inleiding

3.2.Besteding van de vastleggingskredieten

3.2.1.Elfpo-plattelandsontwikkelingsprogramma's

3.2.2.Technische bijstand

3.3.Besteding van de betalingskredieten

3.3.1.Elfpo-plattelandsontwikkelingsprogramma's

3.3.2.Technische bijstand

3.4.Gedeclareerde uitgaven per as en per maatregel – programmeringsperiode 2007-2013

3.5.Uitvoering van de Elfpo-programma's - programmeringsperiode 2007-2013

1.Begrotingsprocedure

1.1.Ontwerpbegroting (OB) 2014

De ontwerpbegroting (OB) 2014 is op 28 juni 2013 door de Commissie vastgesteld en aan de begrotingsautoriteit voorgelegd.

De OB voor het Europees Landbouwfonds voor Plattelandsontwikkeling (Elfpo) overeenkomstig rubriek 2 van het financieel kader 2007-2013 bevatte in totaal 10 340 miljoen EUR aan betalingskredieten. Er zijn voor 2014 geen vastleggingskredieten meer gevraagd omdat de oude programmeringsperiode in 2013 afliep. Voor de nieuwe programmeringsperiode 2014-2020 bevatte de OB 2014 13 987 miljoen EUR aan vastleggingskredieten en 1 312 miljoen EUR aan betalingskredieten.

Tabel 1

Op 2 september 2013 heeft de Raad zijn standpunt over de OB 2014 vastgesteld. De betalingskredieten voor de Elfpo-programma's waren daarin ten opzichte van de OB van de Commissie met 4,6 miljoen EUR verlaagd voor de oude programmeringsperiode en met 50 miljoen EUR voor de nieuwe programmeringsperiode, terwijl niet was getornd aan de vastleggingskredieten. Op 23 oktober 2013 heeft het Europees Parlement zijn standpunt vastgesteld, waarin het terugkeerde naar het oorspronkelijke voorstel van de Commissie. De bemiddelingsprocedure heeft geresulteerd in een akkoord tussen de twee instellingen. Op 12 november 2013 zijn de Raad en het Europees Parlement het eens geworden over een compromispakket.

1.2.Vaststelling van de begroting 2014

Op 20 november 2013 is de OB door het Parlement goedgekeurd. De goedgekeurde Elfpo-begroting van hoofdstuk 05 04 bevatte voor de programmeringsperiode 2007-2013 betalingskredieten ten bedrage van 10 336 miljoen EUR en voor de periode 2014-2020 vastleggingskredieten en betalingskredieten ten bedrage van respectievelijk 13 987 miljoen EUR en 1 275 miljoen EUR.

Tabel 2

1.3.Vaststelling van de gewijzigde begrotingen

Gewijzigde begroting nr. 2 is op 17 december 2014 vastgesteld. Daarbij zijn de betalingskredieten voor de plattelandsontwikkelingsprogramma's 2014-2020 met 20 miljoen EUR verlaagd.

2.Beheer van de kredieten

2.1.Beheer van de vastleggingskredieten

2.1.1.Elfpo-plattelandsontwikkelingsprogramma's

De begroting 2014 bevatte geen vastleggingskredieten voor de Elfpo-programma's 2007-2013, maar wel vastleggingskredieten voor het Elfpo 2014-2020 ten bedrage van in totaal 13 970 miljoen EUR.

Tabel 3

2.1.2.Technische bijstand

In artikel 51, lid 1, van Verordening (EU) nr. 1305/2013 is bepaald dat het Elfpo tot 0,25 % van zijn jaarlijkse toewijzing kan gebruiken om op initiatief van de Commissie de acties op het gebied van technische bijstand te financieren die nodig zijn voor de uitvoering van het plattelandsontwikkelingsbeleid, en met name de kosten voor de oprichting en de werking van het Europees netwerk voor plattelandsontwikkeling en van het netwerk van het Europees Partnerschap voor Innovatie (EIP). In de begroting van 2014 was daarvoor in eerste instantie 17,2 miljoen EUR beschikbaar. Daarvan is 0,7 miljoen EUR overgebracht naar andere begrotingsrubrieken. Eind 2014 was daarvan in totaal 11,9 miljoen EUR vastgelegd.

2.2.Beheer van de betalingskredieten

2.2.1.Elfpo-plattelandsontwikkelingsprogramma's

Voor de programma's 2007-2013 bevatte de goedgekeurde begroting 2014 betalingskredieten ten bedrage van 10 330 miljoen EUR. Daarnaast was 149,9 miljoen EUR aan bestemmingsontvangsten beschikbaar die van 2013 waren overgedragen dan wel in de loop van het jaar waren geïnd. In de loop van het jaar bleek uit de monitoring van de uitvoering van de begroting en uit de analyse van de ramingen van de lidstaten dat een extra bedrag van 536,4 miljoen EUR aan betalingskredieten nodig was. Dit bedrag is gefinancierd met overschrijvingen uit de begrotingsonderdelen voor de programma's en technische bijstand voor 2014-2020.

Het totale bedrag dat in 2014 voor Elfpo-programma's van 2007-2013 aan de lidstaten is betaald, kwam uit op 10 947 miljoen EUR. Een bedrag van 69 miljoen EUR aan bestemmingsontvangsten is automatisch overgedragen naar 2015.

Voor de programma's 2014-2020 bevatte de goedgekeurde begroting betalingskredieten ten bedrage van 1 267 miljoen EUR. Van dit bedrag is in 2014 door de late vaststelling van nieuwe plattelandsontwikkelingsprogramma's slechts 225 miljoen EUR besteed. De rest is deels beschikbaar gesteld voor oude programma's (532 miljoen EUR) en deels opgenomen in de overschrijving aan het eind van het jaar (490 miljoen EUR) of in gewijzigde begroting nr. 2/2014 (20 miljoen EUR).

Tabel 4

2.2.2.Technische bijstand

De totale betalingskredieten in de begroting 2014 bedroegen 14,2 miljoen EUR. Van dit bedrag had 6,4 miljoen EUR betrekking op de nog te dekken financieringsbehoeften van 2007-2013 (de nog af te wikkelen verplichtingen van begrotingsonderdeel 05.040502), terwijl 7,7 miljoen EUR bedoeld was voor technische bijstand in de nieuwe periode (onderdeel 05.046002). Aan het eind van het jaar kwamen de totale betalingen uit op 8,4 miljoen EUR, terwijl 4,2 miljoen EUR is overgebracht naar en gebruikt voor de versterking van de programma's van 2007-2013.

3.Uitvoering van de Elfpo-begroting 2014

3.1.Inleiding

De laatste vastleggingen van de programmeringsperiode 2007-2013 zijn gedaan in begrotingsjaar 2013. Wat de betalingen betreft, bleef het bestedingstempo bij plattelandsontwikkelingsprogramma's in 2014 hoog, ook al werden de uitgavendeclaraties bij een aantal programma's niet volledig vergoed vanwege de toepassing van de 95 %-plafonnering. De uitgaven over 2014 bedroegen 83,5 % van de uitgaven over 2012, het jaar met de hoogste uitgaven in die programmeringsperiode.

3.2.Besteding van de vastleggingskredieten

3.2.1.Elfpo-plattelandsontwikkelingsprogramma's

In 2014 waren alleen vastleggingskredieten beschikbaar voor de Elfpo-programma's 2014-2020. De goedgekeurde begroting 2014 bevatte 13 970 miljoen EUR aan kredieten, maar door de late goedkeuring van de programma's kon niet het volledige bedrag worden vastgelegd. Daardoor was het voor de niet goedgekeurde programma's nodig om de toewijzingen te herprogrammeren dan wel, als aan de eisen van Verordening (EU) nr. 966/2012 was voldaan, de corresponderende kredieten over te dragen naar 2015.

Tabel 5 geeft een overzicht van de bedragen die zijn toegewezen bij Verordening (EU) nr. 1305/2013 van 17 december 2013 als gewijzigd bij Gedelegeerde Verordening (EU) 2015/791 van de Commissie van 27 april 2015 (d.w.z inclusief de herprogrammering) voor de nieuwe Elfpo-programma's en de bedragen die per lidstaat in 2014 zijn vastgelegd.

Tabel 5

3.2.2.Technische bijstand

Tabel 6 vermeldt de vastleggingskredieten voor technische bijstand die in 2014 zijn gebruikt. Het grootste deel ervan heeft betrekking op het Europees netwerk voor plattelandsontwikkeling.

Tabel 6

3.3.Besteding van de betalingskredieten

3.3.1.Elfpo-plattelandsontwikkelingsprogramma's

Voor de programmeringsperiode 2007-2013 zijn alle betalingskredieten van de goedgekeurde begroting 2014 besteed (10 330 miljoen EUR). Extra betalingen van 81 miljoen EUR en 536,4 miljoen EUR zijn gedaan met respectievelijk kredieten uit de bestemmingsontvangsten en met overschrijvingen uit de onderdelen voor technische bijstand (05.040502 en 05.046002) en uit het onderdeel voor de nieuwe programma's (05.046001). Eind 2014 was in totaal 10 947 miljoen EUR betaald voor de Elfpo-programma's 2007-2013. Een bedrag van 68,8 miljoen EUR aan bestemmingsontvangsten is overgedragen naar 2015.

Voor de programmeringsperiode 2014-2020 is alleen de voorfinanciering betaald. Daarmee was een bedrag van 225 miljoen EUR gemoeid.

In tabel 7 zijn de betalingen van 2014 uitgesplitst naar declaratieperiode.

Tabel 7

Voor de programma's van 2007-2013 is het maandelijks verbruik van de betalingskredieten gedurende het jaar (januari tot en met december 2014) weergegeven in de grafiek hieronder. Het bestedingspatroon hangt samen met het tijdschema voor de toezending van de vier betalingsdeclaraties (31 januari, 30 april, 31 juli en 10 november voor de betalingsaanvragen over respectievelijk K4 2013, K1 2014, K2 2014 en K3 2014) zoals bepaald in artikel 22, lid 2, van Uitvoeringsverordening (EU) nr. 908/2014 van de Commissie.

Bij de programma's van 2014-2020 zijn alle voorschotten (225 miljoen EUR) in december 2014 betaald.

In de grafiek is het maandelijks verbruik van de betalingskredieten weergegeven. Het betalingspatroon is beïnvloed door een schaarste aan liquide middelen waardoor in het eerste deel van 2014 (januari tot en met juni) en aan het einde van het jaar bij de uitbetaling van een aantal vergoedingen vertraging is ontstaan.

Grafiek 1

Onderstaande tabel 8a bevat een overzicht van de bedragen die de Commissie in begrotingsjaar 2014 heeft betaald voor de programma's van 2007-2013, uitgesplitst naar lidstaat en declaratieperiode. Bij het totale betaalde bedrag van 10 947 miljoen EUR gaat het uitsluitend om tussentijdse betalingen.

Tabel 8a

Voor de in 2014 goedgekeurde programma's 2014-2020 is 224,99 miljoen EUR aan voorschotten betaald. Tabel 8b geeft een uitsplitsing naar lidstaat.

Tabel 8b

In tabel 9 worden per lidstaat de betalingen in 2014 voor Elfpo 2007-2013 vergeleken met die van 2013. De totale betalingen zijn gedaald met 15,5 % (10,95 miljard EUR tegen 12,95 miljard EUR).

Tabel 9

3.3.2.Technische bijstand

De begroting 2014 bevatte betalingskredieten ten bedrage van 6,4 miljoen EUR voor de programma's van 2007-2013 en 7,7 miljoen EUR voor de programma's van 2014-2020. Een deel van deze kredieten is overgeschreven om de nodige betalingen te kunnen verrichten voor de Elfpo-plattelandsontwikkelingsprogramma's 2007-2013: 0,8 miljoen EUR uit de oude programmeringsperiode en 3,4 miljoen EUR uit de nieuwe programmeringsperiode.

In tabel 10 zijn de betalingen gegroepeerd per hoofdactiviteit. Het grootste deel ervan heeft betrekking op het Europees netwerk voor plattelandsontwikkeling.

Tabel 10

3.4.Gedeclareerde uitgaven per as en per maatregel – programmeringsperiode 2007-2013

Tabel 11 geeft een overzicht van de betalingsdeclaraties van de lidstaten per as/maatregel voor plattelandsontwikkeling in 2014 (K4 2013 tot en met K3 2014) voor de programma's van 2007-2013, de cumulatieve gedeclareerde uitgaven van 2007 tot en met 2013 (K4 2006 tot en met K3 2014) en de financieringsplannen van de Elfpo-programma's (2007-2013: EU27).

In 2014 is opnieuw het meeste geld voor Elfpo 2007-2013 naar as 2 gevloeid (43,7 %), gevolgd door as 1 met 32,1 %, as 3 met 13,5 % en as 4 met 8,9 %. Ook al worden de verschillen bij drie assen kleiner, toch wijkt deze verdeling van de uitgaven nog af van die van de financieringsplannen voor de programmeringsperiode 2007-2013 (32,6 %, 46,0 %, 13,2 % en 6,2 % voor respectievelijk as 1 tot en met as 4).

Bij de maatregelen van as 2 gaat het voornamelijk om jaarlijkse betalingen (bijvoorbeeld voor agromilieumaatregelen), terwijl as 1, as 3 en in mindere mate as 4 vooral uit meerjarige maatregelen bestaan, waarvoor langere goedkeurings- en uitvoeringstrajecten gelden (bijv. investeringsprojecten).

Tabel 11

De lidstaten declareren hun uitgaven op kwartaalbasis. De declaraties over het vierde kwartaal van jaar n worden echter in januari n+1 ingediend. Derhalve hebben de overeenkomstige vergoedingen van de Commissie aan de lidstaten in jaar n betrekking op het vierde kwartaal van jaar n-1 tot en met het derde kwartaal van jaar n.

3.5.Uitvoering van de Elfpo-programma's - programmeringsperiode 2007-2013

Grafiek 2 geeft een overzicht van het financiële uitvoeringspercentage van de plattelandsontwikkelingsprogramma's 2007-2013 per lidstaat. Daarbij worden de betalingen vanaf het begin van de programmeringsperiode tot en met 2014, inclusief het vierde kwartaal van 2014 (met vergoeding van de kosten in het begrotingsjaar 2015), afgezet tegen de vastleggingen over 2007-2013 op basis van het financieringsplan. Aangezien 2013 het laatste jaar was waarin vastleggingen zijn gedaan, is de uitvoeringsgraad gelijk aan de absorptiegraad (vanaf het begin van de programmeringsperiode verrichte betalingen vergeleken met de totale toewijzing 2007-2013). Het gemiddelde financiële uitvoeringspercentage voor alle Elfpo-programma's bedraagt 91 %.

Grafiek 2 laat zien dat de meeste lidstaten meer dan 90 % van de vastleggingen voor 2007-2013 hebben geabsorbeerd.

Tot eind 2014 heeft de toepassing van de n+2-regel geresulteerd in betrekkelijk geringe annuleringen bij de plattelandsontwikkelingsprogramma's. Bij deze annuleringen gaat het om een totaalbedrag van 171,7 miljoen EUR over de jaren 2008 tot en met 2011. Annuleringen over 2012 vinden in 2015 plaats.