Amendementen aangenomen door het Europees Parlement op 16 januari 2019 op het voorstel voor een verordening van het Europees Parlement en de Raad tot vaststelling van het InvestEU-programma (COM(2018)0439 — C8-0257/2018 — 2018/0229(COD))

(-1)

Het Europees Fonds voor strategische investeringen is een waardevol instrument gebleken voor de mobilisatie van private investeringen via het gebruik van de EU-garantie en de eigen middelen van de EIB-groep.

(1)

Met 1,8 % van het bbp van de EU, tegen 2,2 % in 2009, lagen de activiteiten op het gebied van infrastructuurinvesteringen in de Unie in 2016 ongeveer 20 % onder de investeringspercentages van vóór de wereldwijde financiële crisis. Hoewel de investeringsquotes in de Unie zich blijken te herstellen, blijven zij zo onder het niveau dat in een krachtige herstelperiode mag worden verwacht en zijn zij ontoereikend om de jarenlange onderinvesteringen te compenseren. Belangrijker is dat de huidige niveaus en prognoses van publieke en private investeringen niet de structurele investeringsbehoeften van de Unie dekken om op lange termijn groei te handhaven in het licht van de technologische veranderingen en het mondiale concurrentievermogen, onder meer voor innovatie, vaardigheden, infrastructuur, kleine en middelgrote ondernemingen (“kmo's”) en de noodzaak om belangrijke maatschappelijke uitdagingen zoals duurzaamheid of vergrijzing aan te pakken. Voortzetting van de steun is dan ook nodig om marktfalen en suboptimale investeringssituaties aan te pakken en de investeringskloof in bepaalde sectoren te verkleinen teneinde de beleidsdoelstellingen van de Unie te verwezenlijken.

(2)

Uit evaluaties is gebleken dat de verscheidenheid aan financiële instrumenten die in het kader van het meerjarig financieel kader 2014-2020 zijn gecreëerd, tot overlappingen heeft geleid. Deze verscheidenheid heeft ook tot complexiteit geleid voor intermediairs en eindontvangers, die met verschillende subsidiabiliteits- en rapportageregels werden geconfronteerd. Het ontbreken van verenigbare regels belemmerde ook de combinatie van verschillende fondsen van de Unie, hoewel een dergelijke combinatie gunstig zou zijn geweest voor de ondersteuning van projecten die verschillende soorten financiering nodig hadden. Er moet dan ook één fonds, het InvestEU-fonds, worden opgericht om de steun aan de eindontvangers efficiënter te laten functioneren door het financiële aanbod in het kader van één enkele begrotingsgarantie te integreren en te vereenvoudigen, waardoor de impact van het optreden van de Unie wordt verbeterd en de kosten voor de begroting van de Unie worden verminderd.

(3)

De afgelopen jaren heeft de Unie ambitieuze strategieën goedgekeurd om de eengemaakte markt te voltooien en duurzame en inclusieve groei en banen te stimuleren, zoals de Europa 2020 strategie, de kapitaalmarktenunie, de strategie voor een digitale eengemaakte markt, de Europese agenda voor cultuur, het pakket schone energie voor alle Europeanen, het actieplan van de Unie voor de circulaire economie, de strategie voor emissiearme mobiliteit, de ▌ruimtevaartstrategie voor Europa en de Europese pijler van sociale rechten. Het InvestEU-fonds moet de synergieën tussen deze elkaar wederzijds versterkende strategieën benutten en versterken door steun te verlenen voor investeringen en toegang tot financiering.

(4)

Op het niveau van de Unie vormt het Europees Semester voor de coördinatie van het economisch beleid het kader voor de vaststelling van de nationale hervormingsprioriteiten en de monitoring van de uitvoering ervan. De lidstaten ontwikkelen, in samenwerking met lokale en regionale autoriteiten, hun eigen nationale meerjarige investeringsstrategieën ter ondersteuning van deze hervormingsprioriteiten. De strategieën moeten samen met de jaarlijkse nationale hervormingsprogramma's worden gepresenteerd om een overzicht te bieden van en te zorgen voor de coördinatie van de prioritaire investeringsprojecten die met nationale middelen of EU-middelen, of met beide, moeten worden ondersteund. Voorts kan met deze strategieën de EU-financiering op een samenhangende wijze worden gebruikt en kan de toegevoegde waarde van met name uit hoofde van de Europese structuur- en investeringsfondsen, de Stabilisatiefunctie voor Europese investeringen en het InvestEU-fonds te ontvangen financiële steun in voorkomend geval worden gemaximaliseerd.

(5)

Het InvestEU-fonds dient bij te dragen aan de verbetering van het concurrentievermogen en de sociaal-economische convergentie van de Unie, onder meer op het gebied van innovatie, digitalisering, efficiënt gebruik van middelen conform een circulaire economie, de duurzaamheid en inclusiviteit van de economische groei van de Unie en de sociale veerkracht ▌en de integratie van de kapitaalmarkten van de Unie, met inbegrip van oplossingen voor de aanpak van de fragmentatie ervan en de diversifiëring van de financieringsbronnen voor de ondernemingen in de Unie. Dit zou de economie en het financiële stelsel van de Unie veerkrachtiger maken en het vermogen van de Unie om te reageren op een conjuncturele neergang vergroten. Daartoe moet het InvestEU-fonds projecten ondersteunen die technisch, economisch en maatschappelijk levensvatbaar zijn door een kader te bieden voor het gebruik van vreemdvermogens-, risicodelings- en eigenvermogensinstrumenten, op basis van een garantie uit hoofde van de begroting van de Unie en door financiële bijdragen van de uitvoerende partners, indien relevant. Het moet vraaggestuurd zijn, en de steun in het kader van het InvestEU-fonds moet er tegelijkertijd op gericht zijn strategische voordelen op lange termijn op te leveren op essentiële beleidsterreinen van de Unie die anders niet of onvoldoende worden gefinancierd, en zo bij te dragen tot de verwezenlijking van beleidsdoelstellingen van de Unie.

(5 bis)

De Commissie en de uitvoerende partners moeten erop toezien dat het InvestEU-programma elke vorm van synergie en complementariteit met subsidiefinanciering en andere acties op de beleidsterreinen die het ondersteunt benut, in overeenstemming met de doelstellingen van andere programma's van de Unie, zoals Horizon Europa, de Connecting Europe Facility, het programma Digitaal Europa, het programma Eengemaakte markt, het Europees Ruimtevaartprogramma, het Europees Sociaal Fonds+, Creatief Europa en het Programma voor het milieu en klimaatactie (LIFE).

(5 ter)

De culturele en creatieve sectoren zijn veerkrachtige en snel groeiende sectoren in de Unie die zowel economische als culturele waarde genereren uit intellectuele eigendom en individuele creativiteit. Het immateriële karakter van hun activa beperkt echter hun toegang tot private financiering, wat onontbeerlijk is om op internationaal niveau te kunnen investeren, uitbreiden en concurreren. De daartoe opgerichte garantiefaciliteit binnen Creatief Europa heeft de financiële capaciteit en het concurrentievermogen van culturele en creatieve bedrijven met succes versterkt. Daarom moet het InvestEU-programma de toegang tot financiering voor kmo's en organisaties uit de culturele en creatieve sectoren blijven bevorderen.

(6)

Het InvestEU-fonds moet steun verlenen voor investeringen in materiële en immateriële activa, waaronder cultureel erfgoed, om duurzame en inclusieve groei, investeringen en werkgelegenheid te bevorderen en aldus bij te dragen tot een beter welzijn, een eerlijkere inkomensverdeling en meer economische, sociale en territoriale cohesie in de Unie. InvestEU-projecten moeten voldoen aan de sociale en milieunormen van de Unie, zoals naleving van de arbeidsrechten en klimaatvriendelijk gebruik van energie en afvalbeheer. Steun uit het InvestEU-fonds moet een aanvulling vormen op steun van de Unie die wordt verleend via subsidies.

(7)

De Unie heeft haar goedkeuring gehecht aan de doelstellingen van de Agenda 2030 van de Verenigde Naties en de doelstellingen inzake duurzame ontwikkeling daarvan en het Akkoord van Parijs in 2015, alsook het kader van Sendai voor rampenrisicovermindering 2015-2030. Om de overeengekomen doelstellingen te bereiken, met inbegrip van de doelstellingen die deel uitmaken van het milieubeleid van de Unie, moeten de maatregelen voor duurzame ontwikkeling significant worden geïntensiveerd. Bijgevolg moeten de beginselen van duurzame ontwikkeling en veiligheid de basis vormen voor de vormgeving van het InvestEU-fonds en mogen investeringen in verband met fossiele brandstoffen niet worden gesteund, tenzij dat naar behoren wordt gemotiveerd door het feit dat de investering bijdraagt tot de doelstellingen van de energie-unie.

(8)

Het InvestEU-programma moet bijdragen tot de opbouw van een duurzaam financieel stelsel in de Unie dat de heroriëntering van privaat kapitaal op sociale en duurzame investeringen ondersteunt overeenkomstig de doelstellingen die zijn geformuleerd in het actieplan van de Commissie voor de financiering van duurzame groei ⁽⁴⁾.

(8 bis)

Om langetermijnfinanciering en duurzame groei te bevorderen, dienen langetermijninvesteringsstrategieën van verzekeringsmaatschappijen te worden aangemoedigd door een herziening van de solvabiliteitsvereisten voor de bijdragen voor de financiering van investeringsprojecten die worden ondersteund door de EU-garantie in het kader van het InvestEU-programma. Om de prikkels van verzekeraars in lijn te brengen met de doelstelling van de Unie van duurzame groei op lange termijn en om belemmeringen voor investeringen in het kader van het InvestEU-programma weg te nemen, moet de Commissie rekening houden met deze herziening als onderdeel van de evaluatie waarvan sprake is in artikel 77 septies, lid 3, van Richtlijn 2009/138/EG van het Europees Parlement en de Raad^(1bis).

(9)

Als uitdrukking van het belang van de aanpak van de klimaatverandering in lijn met de toezeggingen van de Unie om het Akkoord van Parijs en de doelstellingen inzake duurzame ontwikkeling van de Verenigde Naties uit te voeren, zal het InvestEU-programma bijdragen tot de integratie van klimaatmaatregelen en tot het bereiken van een algemene doelstelling van 25 % van de begrotingsuitgaven van de Unie ter ondersteuning van klimaatdoelstellingen onder het MFK 2021-2027 en zo spoedig mogelijk, en uiterlijk in 2027, van een jaarlijkse doelstelling van 30 %. Bij de acties in het kader van het InvestEU-programma zal naar verwachting minstens 40 % van de totale financiële middelen van het InvestEU-programma aan de realisatie van klimaatdoelstellingen bijdragen. De betrokken acties zullen tijdens de voorbereiding en de uitvoering van het InvestEU-programma worden vastgesteld en zullen opnieuw worden beoordeeld in het kader van de betrokken evaluatie- en herzieningsprocedures.

(10)

De bijdrage van het InvestEU-fonds aan de verwezenlijking van de klimaatdoelstelling en de sectorale doelstellingen van het klimaat- en energiekader 2030 zal worden gevolgd aan de hand van een EU-klimaatvolgsysteem dat door de Commissie in samenwerking met de uitvoerende partners is ontwikkeld en waarbij op passende wijze gebruik wordt gemaakt van de criteria die in [de verordening tot vaststelling van een kader ter bevordering van duurzame investeringen ⁽⁵⁾] zijn vastgesteld om te bepalen of een economische activiteit uit milieuoogpunt duurzaam is. Het InvestEU-programma moet ook bijdragen tot de uitvoering van andere dimensies van de duurzameontwikkelingsdoelstellingen (SDG's).

(11)

Volgens het Global Risks Report 2018 van het World Economic Forum heeft de helft van de tien meest kritieke risico's die de wereldeconomie bedreigen, betrekking op het milieu. Dergelijke risico's zijn onder meer lucht-, bodem-, binnenwater- en oceaanverontreiniging, extreme weersomstandigheden, biodiversiteitsverlies en het falen van de beperking van en de aanpassing aan de klimaatverandering. Milieubeginselen zijn sterk verankerd in de Verdragen en veel van het beleid van de Unie. Bijgevolg moet de integratie van milieudoelstellingen in de verrichtingen in verband met het InvestEU-fonds worden bevorderd. Milieubescherming en de daarmee samenhangende preventie en het beheer van risico's moeten worden geïntegreerd in de voorbereiding en uitvoering van investeringen. De EU moet ook haar uitgaven in verband met biodiversiteit en luchtverontreiniging volgen om te voldoen aan de rapportageverplichtingen krachtens het Verdrag inzake biologische diversiteit en Richtlijn (EU) 2016/2284 van het Europees Parlement en de Raad ⁽⁶⁾. Investeringen ten behoeve van ecologische duurzaamheidsdoelstellingen moeten daarom worden gevolgd met behulp van gemeenschappelijke methoden die coherent zijn met die welke zijn ontwikkeld in het kader van andere programma's van de Unie die betrekking hebben op klimaat, biodiversiteit en beheer van luchtverontreiniging, zodat het individuele en gecombineerde effect van investeringen op de belangrijkste componenten van het natuurlijke kapitaal, waaronder lucht, water, land en biodiversiteit, kan worden beoordeeld.

(12)

Investeringsprojecten waarvoor met name op het gebied van infrastructuur substantiële steun van de Unie wordt verleend, moeten worden onderworpen aan een duurzaamheidstoets in overeenstemming met de richtsnoeren die de Commissie in nauwe samenwerking met de uitvoerende partners in het kader van het InvestEU-programma en na openbare raadplegingen moet ontwikkelen en waarbij op passende wijze gebruik wordt gemaakt van de criteria die zijn vastgesteld in [de verordening tot vaststelling van een kader ter bevordering van duurzame investeringen] om te bepalen of een economische activiteit ecologisch duurzaam is en coherent met de richtsnoeren die voor andere programma's van de Unie zijn ontwikkeld. Dergelijke richtsnoeren dienen in overeenstemming met het evenredigheidsbeginsel passende bepalingen te omvatten om overmatige administratieve lasten te voorkomen, en projecten die een bepaalde omvang zoals omschreven in de richtsnoeren niet overschrijden, moeten worden uitgesloten van de duurzaamheidstoets.

(13)

De lage investeringspercentages in infrastructuur in de Unie tijdens de financiële crisis ondermijnden het vermogen van de Unie om duurzame groei, concurrentievermogen en convergentie te stimuleren. Forse investeringen in de Europese infrastructuur, met name in interconnectie en energie-efficiëntie en de totstandbrenging van een interne Europese vervoersruimte, zijn van fundamenteel belang om de duurzaamheidsdoelstellingen van de Unie, waaronder de verbintenissen van de Unie met betrekking tot de SDG's, en de energie- en klimaatdoelstellingen voor 2030 te halen. De steun uit het InvestEU-fonds moet dan ook gericht zijn op investeringen in vervoer, energie, met inbegrip van energie-efficiëntie en hernieuwbare energie, het milieu, klimaatmaatregelen en maritieme en digitale infrastructuur, bijvoorbeeld ter ondersteuning van de ontwikkeling en uitrol van intelligente vervoerssystemen (ITS). Het InvestEU-programma moet prioriteit geven aan gebieden waarop te weinig wordt geïnvesteerd en waar extra investeringen nodig zijn, zoals duurzame mobiliteit, energie-efficiëntie en acties die bijdragen tot de verwezenlijking van de klimaat- en energiedoelstellingen voor 2030 en de lange termijn. Om het effect en de toegevoegde waarde van de financieringssteun van de Unie te maximaliseren, is het aangewezen een gestroomlijnd investeringsproces te bevorderen dat zichtbaarheid van de projectpijplijn mogelijk maakt en de synergieën tussen de relevante programma's van de Unie op gebieden zoals vervoer, energie en digitalisering maximaliseert. Rekening houdend met de bedreigingen voor de veiligheid moet bij investeringsprojecten waarvoor steun van de Unie wordt verleend, rekening worden gehouden met de beginselen inzake de bescherming van de burgers in de publieke ruimte. Een en ander moet een aanvulling vormen op de inspanningen van andere fondsen van de Unie, zoals het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling, waarmee steun wordt verleend voor de veiligheidscomponenten van investeringen met betrekking tot de publieke ruimte, vervoer, energie en andere kritieke infrastructuur.

(13 bis)

Het InvestEU-programma moet burgers en gemeenschappen die dat willen, in staat stellen te investeren in een duurzamere, koolstofarme samenleving, onder meer in het kader van de energietransitie. Overwegende dat burgerenergiegemeenschappen, hernieuwbare-energiegemeenschappen en consumenten van zelfgeproduceerde hernieuwbare energie inmiddels volgens de [herziene richtlijn hernieuwbare energie] en [herziene elektriciteitsrichtlijn] worden erkend als essentiële actoren in de energietransitie van de EU en in die hoedanigheid ondersteuning ontvangen, moet InvestEU de marktdeelname van die actoren helpen bevorderen. [Am. 3]

(13 ter)

Het InvestEU-programma moet in voorkomend geval bijdragen tot de doelstellingen van de [herziene richtlijn hernieuwbare energiebronnen] en de [verordening governance van de energie-unie], en bij investeringsbesluiten de energie-efficiëntie bevorderen. Het moet ook bijdragen aan de langetermijnrenovatiestrategie voor gebouwen die de lidstaten moeten opstellen uit hoofde van de [richtlijn energieprestatie van gebouwen]. Het programma moet de digitale eengemaakte markt versterken en bijdragen tot het verkleinen van de digitale kloof en tegelijkertijd de dekking en connectiviteit in de hele Unie vergroten.

(13 quater)

Het waarborgen van de veiligheid van weggebruikers is een enorme uitdaging bij de ontwikkeling van de vervoerssector, en het huidige beleid en de recente investeringen dragen slechts in beperkte mate bij aan de beperking van het aantal doden of zwaargewonden bij verkeersongevallen. Het InvestEU-programma moet de inspanningen helpen opvoeren om technologieën te ontwerpen en toe te passen die bijdragen aan veiligere voertuigen en weginfrastructuur.

(13 quinquies)

Echte multimodaliteit is een kans om een efficiënt en milieuvriendelijk vervoersnetwerk te ontwerpen dat het maximale potentieel van alle vervoersmiddelen benut en synergieën tussen de vervoersmiddelen tot stand brengt. Het InvestEU-programma kan een belangrijk middel worden voor ondersteuning van investeringen in multimodale vervoersknooppunten die, ondanks hun aanzienlijk economisch potentieel en zakelijke haalbaarheid, een wezenlijk risico voor private investeerders inhouden.

(14)

Hoewel het niveau van de totale investeringen in de Unie stijgt, zijn investeringen in activiteiten met een hoger risico, zoals onderzoek en innovatie, nog steeds ontoereikend. Aangezien de publieke financiering van onderzoeks- en innovatieactiviteiten de productiviteitsgroei bevordert en cruciaal is om private onderzoeks- en innovatieactiviteiten te stimuleren, zijn de daaruit voortvloeiende onderinvesteringen in onderzoek en innovatie schadelijk voor het industriële en economische concurrentievermogen van de Unie en de levenskwaliteit van haar burgers. Het InvestEU-fonds moet passende financiële producten aanbieden voor de verschillende stadia van de innovatiecyclus en een breed scala van belanghebbenden, met name om opschaling en toepassing van oplossingen op commerciële schaal in de Unie mogelijk te maken, teneinde dergelijke oplossingen concurrerend te maken op de wereldmarkten en excellentie van de Unie inzake groene technologieën op mondiaal niveau te bevorderen. Om investeringen in activiteiten met een hoger risico, zoals onderzoek en innovatie, te ondersteunen, is het van essentieel belang dat Horizon Europa, met name de Europese Innovatieraad, in synergie werkt met de financiële producten die in het kader van het InvestEU-programma zullen worden ingezet. Bovendien ondervinden innovatieve kmo's en start-ups moeilijkheden om financiering te verkrijgen — met name als ze op immateriële activa zijn gericht –, waardoor de Europese Innovatieraad op uiterst complementaire wijze met de specifieke financiële producten in het kader van het InvestEU-programma moet werken met het oog op continue steun voor dergelijke kmo's. In dat opzicht moet de ervaring die is opgedaan met de in het kader van Horizon 2020 ingezette financiële instrumenten, zoals InnovFin en de leninggarantie voor kmo's in het kader van Cosme, dienen als een stevige basis om deze gerichte steun te verstrekken.

(14 bis)

Toerisme is een belangrijke sector van de economie van de Unie en het InvestEU-programma moet bijdragen aan het versterken van het concurrentievermogen van de sector op lange termijn door acties te ondersteunen die gericht zijn op een overgang naar duurzaam, innovatief en digitaal toerisme.

(15)

Er zijn dringend significante inspanningen nodig om te investeren in en een stimulans te geven aan digitale transformatie en de voordelen ervan onder alle burgers en bedrijven in de Unie, in steden en op het platteland, te verspreiden. Tegenover het sterke beleidskader van de strategie voor de digitale eengemaakte markt moeten nu investeringen met een soortgelijke ambitie staan, onder meer in kunstmatige intelligentie, in overeenstemming met het programma Digitaal Europa, met name op het gebied van ethiek, machine learning, het internet der dingen, biotechnologie en fintech, wat de efficiëntie kan verhogen bij het mobiliseren van kapitaal voor ondernemingsprojecten.

(16)

Kmo's vertegenwoordigen meer dan 99 % van de bedrijven in de Unie en hun economische waarde is van significant en cruciaal belang. Bij de toegang tot financiering staan zij echter voor problemen vanwege het hoge risico en het ontbreken van voldoende onderpand. Bijkomende uitdagingen vloeien voort uit de behoefte van kmo's en ondernemingen van de sociale economie om concurrerend te blijven door deel te nemen aan activiteiten op het gebied van digitalisering, internationalisering, transformatie in de geest van een circulaire economie en innovatie en door hun personeel bij- en na te scholen. Bovendien hebben zij, in vergelijking met grotere ondernemingen, toegang tot een beperkter aantal financieringsbronnen: zij geven gewoonlijk geen obligaties uit en hebben slechts beperkte toegang tot effectenbeurzen of grote institutionele beleggers. De gebrekkige toegang tot kapitaal voor kmo's wordt bovendien versterkt door de relatief zwakke risico- en durfkapitaalsector in de Unie. De toegang tot financiering is nog moeilijker voor kleine en middelgrote ondernemingen waarvan de activiteiten op immateriële activa zijn gericht. Kmo's in de Unie zijn in hoge mate afhankelijk van banken en schuldfinanciering in de vorm van rekening-courantkredieten, bankleningen of leasing. Om kmo's beter in staat te stellen hun oprichting, groei, innovatie en duurzame ontwikkeling te financieren, hun concurrentievermogen te waarborgen, economische neergangen op te vangen en de economie en het financiële stelsel veerkrachtiger te maken in tijden van economische neergang of schokken en beter in staat te stellen werkgelegenheid en sociaal welzijn te scheppen, is het noodzakelijk kmo's te ondersteunen die met de bovengenoemde uitdagingen worden geconfronteerd door hun toegang tot financiering te vergemakkelijken en meer gediversifieerde financieringsbronnen ter beschikking te stellen. Een en ander vormt ook een aanvulling op de initiatieven die reeds zijn genomen in het kader van de kapitaalmarktenunie. Programma's zoals Cosme zijn van belang geweest voor kmo's in de zin dat zij de toegang tot financiering in alle fasen van de levenscyclus van kmo's hebben vergemakkelijkt, en daarbij is nog het EFSI gekomen, waarvan kmo's snel gebruik hebben gemaakt. Het InvestEU-fonds moet daarom voortbouwen op die successen en gedurende de gehele levenscyclus van een bedrijf werkkapitaal en investeringen alsook financiering voor leasingtransacties verstrekken en een kans bieden om te focussen op specifieke, meer doelgroepgerichte financiële producten.

(16 bis)

Ondernemingen die diensten van algemeen belang aanbieden, vervullen een essentiële en strategische rol in belangrijke sectoren met grote netwerkindustrieën (energie, water, afvalstoffen, milieu, postdiensten, vervoer en telecommunicatie), en in de gezondheidszorg, het onderwijs en de sociale diensten. Door deze ondernemingen te steunen, waarborgt de Unie het welzijn van haar burgers en democratische keuzes, bijvoorbeeld met betrekking tot de kwaliteit van diensten.

(17)

Zoals aangegeven in de discussienota over de sociale dimensie van Europa ⁽⁷⁾ en de Europese pijler van sociale rechten ⁽⁸⁾en het kader van de Unie betreffende het VN-Verdrag inzake de rechten van personen met een handicap, is het opbouwen van een meer inclusieve en eerlijkere Unie voor de Unie een topprioriteit om ongelijkheid aan te pakken en beleid inzake sociale insluiting in Europa te bevorderen. Ongelijkheid van kansen is met name van invloed op de toegang tot onderwijs, opleiding, cultuur, werkgelegenheid, gezondheidszorg en sociale diensten. Investeringen in de sociale, vaardigheden- en met menselijk kapitaal verband houdende economie, alsmede in de integratie van kwetsbare bevolkingsgroepen in de samenleving, kunnen de economische kansen vergroten, vooral als de investeringen op het niveau van de Unie worden gecoördineerd. Het InvestEU-fonds moet worden gebruikt om investeringen in onderwijs en opleiding te ondersteunen, met inbegrip van het bijscholen en nascholen van werknemers, onder meer in regio's die afhankelijk zijn van een koolstofintensieve economie en die getroffen worden door de structurele overgang naar een koolstofarme economie, bij te dragen tot een toename van de werkgelegenheid, met name onder ongeschoolden en langdurig werklozen, en de situatie te verbeteren met betrekking tot gendergelijkheid, gelijke kansen, solidariteit tussen de generaties, de gezondheidssector en de sector van sociale diensten, sociale woningbouw, dakloosheid, digitale inclusiviteit, gemeenschapsontwikkeling, de rol en de plaats van jongeren in de samenleving en van kwetsbare mensen, waaronder onderdanen van derde landen. Het InvestEU-programma moet ook bijdragen aan de ondersteuning van de Europese cultuur en creativiteit. Om de ingrijpende transformaties van samenlevingen in de Unie en de arbeidsmarkt in het komende decennium tegen te gaan, is het noodzakelijk te investeren in menselijk kapitaal, sociale infrastructuur, duurzame en sociale financiering, microfinanciering, financiering van sociale ondernemingen en nieuwe bedrijfsmodellen voor sociale economie, waaronder investeringen in sociale effecten en sociale uitbesteding. Het InvestEU-programma moet het zich ontwikkelende socialemarktecosysteem versterken door het aanbod van en de toegang tot financiering voor micro- en sociale ondernemingen en charitatieve instellingen te vergroten, om tegemoet te komen aan de vraag van degenen die dit het meest nodig hebben. In het verslag van de taskforce op hoog niveau inzake investeringen in sociale infrastructuur in Europa ⁽⁹⁾ is vastgesteld dat er een totale investeringskloof is van ten minste 1,5 triljoen EUR voor de periode tussen 2018 en 2030 met betrekking tot sociale infrastructuur en diensten, onder meer op het gebied van onderwijs, opleiding, gezondheid en huisvesting, die ook op het niveau van de Unie steun vergen. Bijgevolg moeten de collectieve kracht van publiek, commercieel en filantropisch kapitaal en de steun van alternatieve soorten financiële dienstverleners zoals ethische, sociale en duurzame actoren, en van stichtingen worden aangewend om de ontwikkeling van de waardeketen van de sociale markt en een veerkrachtigere Unie te ondersteunen.

(18)

Het InvestEU fonds moet in het kader van vier beleidsvensters opereren, die de belangrijkste beleidsprioriteiten van de Unie weerspiegelen, namelijk duurzame infrastructuur; onderzoek, innovatie en digitalisering; kleine en middelgrote ondernemingen; en sociale investeringen en vaardigheden.

(19)

Elk beleidsvenster moet uit twee compartimenten bestaan, namelijk een EU-compartiment en een lidstaatcompartiment. Het EU-compartiment moet marktfalen of suboptimale investeringssituaties in de hele Unie of in specifieke lidstaten aanpakken, onder meer met betrekking tot beleidsdoelstellingen van de Unie. Het lidstaatcompartiment moet marktfalen of suboptimale investeringssituaties in een of meerdere lidstaten aanpakken. Daarnaast moet het voor de lidstaten mogelijk zijn bij te dragen aan het lidstaatcompartiment in de vorm van garanties of contanten. De EU- en lidstaatcompartimenten moeten, waar nodig, op complementaire wijze worden gebruikt ter ondersteuning van een financierings- of investeringsverrichting, onder meer door steun van beide compartimenten te combineren. Regionale autoriteiten moeten de mogelijkheid hebben om via de lidstaten een deel van de door hen beheerde middelen onder gedeeld beheer over te maken aan het InvestEU-fonds, dat wordt gereserveerd voor InvestEU-projecten in dezelfde regio. Acties die uit hoofde van het InvestEU fonds worden gesteund via EU- of lidstaatcompartimenten mogen private financiering niet overlappen of verdringen en mogen de concurrentie op de interne markt niet verstoren.

(20)

Het lidstaatcompartiment moet specifiek zijn geconcipieerd om het mogelijk te maken middelen onder gedeeld beheer te gebruiken voor de voorziening van een garantie die door de Unie wordt verleend. Die mogelijkheid zou de meerwaarde van de door de Unie ondersteunde begrotingsgarantie verhogen door deze te verstrekken aan een breder publiek van ontvangers van financiering en voor meer soorten projecten, en door de manieren te diversifiëren om de doelstellingen van de fondsen onder gedeeld beheer te bereiken, terwijl tegelijkertijd een consistent risicobeheer van de voorwaardelijke verplichtingen wordt gewaarborgd door de garantie van de Commissie onder indirect beheer te implementeren. De Unie moet de financierings- en investeringsverrichtingen garanderen waarin de garantieovereenkomsten tussen de Commissie en de uitvoerende partners in het kader van het lidstaatcompartiment voorzien, de Fondsen onder gedeeld beheer moeten voor de voorziening van de garantie zorgen, volgens een voorzieningspercentage dat door de Commissie, in overleg met de lidstaat, wordt vastgesteld op basis van de aard van de verrichtingen en de daaruit voortvloeiende verwachte verliezen, en de lidstaat en/of de uitvoerende partners of particuliere investeerders moet(en) de verliezen boven de verwachte verliezen dragen door de verlening van een back-to-backgarantie aan de Unie. Dergelijke regelingen moeten worden gesloten in de vorm van één enkele bijdrageovereenkomst met elke lidstaat die vrijwillig voor deze optie kiest. De bijdrageovereenkomst moet een of meer specifieke garantieovereenkomsten omvatten die in de betrokken lidstaat moeten worden uitgevoerd. De vaststelling van het voorzieningspercentage per geval vereist een afwijking van [artikel 211, lid 1,] van Verordening (EU, Euratom) nr. XXXX (het “Financieel Reglement”). Bij deze opzet is ook voorzien in één regeling voor begrotingsgaranties die worden ondersteund door centraal beheerde fondsen of door fondsen onder gedeeld beheer, waardoor de combinatie ervan zou worden vergemakkelijkt.

(21)

Het InvestEU-fonds moet openstaan voor bijdragen van derde landen die lid zijn van de Europese Vrijhandelsassociatie, toetredende landen, kandidaten en potentiële kandidaten, landen die onder het nabuurschapsbeleid vallen en andere landen, overeenkomstig de voorwaarden die tussen de Unie en die landen zijn vastgesteld. Dit moet in voorkomend geval verdere samenwerking met de betrokken landen mogelijk maken, met name op het gebied van onderzoek en innovatie en kleine en middelgrote ondernemingen.

(22)

Deze verordening stelt de financiële middelen vast voor andere maatregelen van het InvestEU-programma dan de voorziening van de EU-garantie, die voor het Europees Parlement en de Raad in de loop van de jaarlijkse begrotingsprocedure het voornaamste referentiebedrag vormen in de zin van [verwijzing die in voorkomend geval moet worden bijgewerkt overeenkomstig het nieuw interinstitutioneel akkoord: punt 17 van het Interinstitutioneel Akkoord van 2 december 2013 tussen het Europees Parlement, de Raad en de Commissie betreffende de begrotingsdiscipline, de samenwerking in begrotingszaken en een goed financieel beheer ⁽¹⁰⁾].

(23)

De EU-garantie van 40 817 500 000 EUR (lopende prijzen) op het niveau van de Unie zal naar verwachting meer dan 698 194 079 000 EUR aan extra investeringen in de hele Unie mobiliseren en moet ▌over de beleidsvensters worden verdeeld.

(23 bis)

De lidstaten kunnen bijdragen aan het lidstaatcompartiment in de vorm van garanties of contanten. Zonder afbreuk te doen aan de prerogatieven van de Raad bij de tenuitvoerlegging van het stabiliteits- en groeipact (SGP), moeten eenmalige bijdragen door de lidstaten aan het lidstaatcompartiment in de vorm van garanties of contanten of bijdragen door een lidstaat of door nationale stimuleringsbanken die tot de algemene overheidssector worden gerekend of namens een lidstaat handelen op investeringsplatformen, in beginsel worden opgevat als eenmalige maatregelen in de zin van artikel 5 van Verordening (EG) nr. 1466/97 van de Raad^(1bis)en artikel 3 van Verordening (EG) nr. 1467/97 van de Raad^(1ter).

(24)

De EU-garantie die het InvestEU-fonds ondersteunt, moet indirect door de Commissie worden geïmplementeerd en is voor het benaderen van financiële intermediairs, indien van toepassing, en eindontvangers van uitvoerende partners afhankelijk. De selectie van de uitvoerende partners moet transparant en vrij van belangenconflicten zijn. De Commissie dient met elke uitvoerende partner een garantieovereenkomst voor de toewijzing van garantiecapaciteit uit het InvestEU-fonds te sluiten om de financierings- en investeringsverrichtingen ervan te ondersteunen die aan de doelstellingen en subsidiabiliteitscriteria van het InvestEU-fonds voldoen. Het risicobeheer van de garantie mag de rechtstreekse toegang van de uitvoerende partners tot de garantie niet belemmeren. Zodra de garantie in het kader van het EU-compartiment aan uitvoerende partners is verleend, moeten zij volledig verantwoordelijk zijn voor het gehele investeringsproces en het zorgvuldigheidsonderzoek van de financierings- of investeringsverrichtingen. Het InvestEU-fonds moet projecten ondersteunen die doorgaans een hoger risicoprofiel hebben dan de projecten die door normale verrichtingen van de uitvoerende partners worden ondersteund en die in de periode waarin de EU-garantie kan worden benut, zonder InvestEU-steun niet, of niet in dezelfde mate, door uitvoerende partners zouden kunnen worden uitgevoerd.

(24 bis)

Het InvestEU-fonds dient een passende governancestructuur te hebben, waarvan de functie in verhouding moet staan tot diens enige doel, namelijk het zeker stellen van een passend gebruik van de EU-garantie, waarbij de politieke onafhankelijkheid van investeringsbesluiten en, in voorkomend geval, het beginsel van de marktgestuurde aard van het InvestEU-fonds moeten worden gewaarborgd. Die governancestructuur dient te bestaan uit een bestuur, een adviesraad en een volledig onafhankelijk investeringscomité. De Commissie moet beoordelen in welke mate de door de uitvoerende partners ingediende investerings- en financieringsverrichtingen verenigbaar zijn met het recht en het beleid van de Unie, terwijl de besluiten over financierings- en investeringsverrichtingen uiteindelijk door een uitvoerende partner moeten worden genomen. Bij de algemene samenstelling van de governancestructuur moet worden gezorgd voor een genderevenwicht.

(25)

Er dient een adviesraad te worden ingesteld, bestaande uit vertegenwoordigers van de Commissie, de Europese Investeringsbank (EIB)-groep, de uitvoerende partners en vertegenwoordigers van de lidstaten, één deskundige voor elk van de vier beleidsvensters, benoemd door het Europees Economisch en Sociaal Comité, en een door het Comité van de Regio's benoemde deskundige, om informatie uit te wisselen en van gedachten te wisselen over de benutting van de financiële producten die in het kader van het InvestEU-fonds worden ingezet, en om te discussiëren over veranderende behoeften en nieuwe producten, met inbegrip van specifieke territoriale marktkloven.

(26)

Het bestuur moet de strategische koers van het InvestEU-fonds bepalen en de regels vaststellen die noodzakelijk zijn voor de werking ervan, evenals de regels die van toepassing zijn op de verrichtingen met investeringsplatformen. Het bestuur moet uit de volgende zes leden bestaan: drie door de Commissie benoemde leden, één door de Europese Investeringsbank benoemd lid, één door de adviesraad uit de groep vertegenwoordigers van de uitvoerende partners benoemd lid, dat geen vertegenwoordiger van de EIB-groep mag zijn, en één door het Europees Parlement benoemde deskundige, die geen instructies vraagt of aanvaardt van instellingen, organen, bureaus of agentschappen van de Unie, van enige regering van een lidstaat of van enige andere publieke of private entiteit, en volstrekt onafhankelijk moet handelen. De deskundige dient zijn taken onpartijdig en in het belang van het InvestEU-fonds uit te voeren. Gedetailleerde notulen van de bestuursvergaderingen moeten worden bekendgemaakt zodra ze door het bestuur zijn goedgekeurd, en het Europees Parlement moet onmiddellijk in kennis worden gesteld van de bekendmaking ervan.

(27)

Voordat een project aan het investeringscomité wordt voorgelegd, moet een door de Commissie georganiseerd secretariaat dat verantwoording verschuldigd is aan de voorzitter van het investeringscomité nagaan of de door de uitvoerende partners verstrekte documentatie volledig is en de Commissie bijstaan bij het beoordelen in welke mate investerings- en financieringsverrichtingen verenigbaar zijn met het recht en het beleid van de Unie. Het secretariaat moet ook het bestuur bijstaan.

(28)

Een investeringscomité, bestaande uit onafhankelijke deskundigen, dient tot een besluit te komen over de verlening van steun uit hoofde van de EU-garantie voor financierings- en investeringsverrichtingen die aan de subsidiabiliteitscriteria voldoen, en externe deskundigheid te leveren bij de beoordeling van investeringsprojecten. Het investeringscomité dient verschillende formaties te hebben om de verschillende beleidsterreinen en sectoren zo goed mogelijk te bestrijken.

(29)

Bij de selectie van de uitvoerende partners voor de inzet van het InvestEU-fonds moet de Commissie rekening houden met de capaciteit van de tegenpartij om de doelstellingen van het InvestEU-fonds te verwezenlijken en eraan bij te dragen, teneinde een adequate geografische dekking en diversificatie te waarborgen, private investeerders aan te trekken en te zorgen voor voldoende risicodiversificatie alsmede voor nieuwe oplossingen om marktfalen en suboptimale investeringssituaties aan te pakken en economische, sociale en territoriale cohesie te garanderen. Gezien de rol van de EIB krachtens de Verdragen, haar capaciteit om in alle lidstaten actief te zijn en de ervaring die zij heeft opgedaan in het kader van de huidige financiële instrumenten en het EFSI, dient de EIB-groep een bevoorrechte uitvoeringspartner te blijven in het kader van het EU-compartiment van het InvestEU-fonds. Naast de EIB-groep moeten nationale stimuleringsbanken of -instellingen in staat zijn om een aanvullend financieel productassortiment aan te bieden, aangezien hun ervaring en capaciteiten op regionaal niveau gunstig kunnen zijn voor het maximaliseren van de impact van publieke middelen op het gehele grondgebied van de Unie, en om een billijk geografisch evenwicht tussen de projecten te waarborgen en zo bij te dragen aan het verminderen van regionale verschillen. Bij het opstellen van de regels betreffende de deelname van nationale stimuleringsbanken of -instellingen aan het InvestEU-programma moet rekening worden gehouden met het evenredigheidsbeginsel met betrekking tot de complexiteit, de omvang en het risico van de betrokken uitvoerende partners zodat een gelijk speelveld wordt gewaarborgd voor kleinere en jongere stimuleringsbanken of -instellingen. Bovendien moet het mogelijk zijn andere internationale financiële instellingen als uitvoerende partner te hebben, met name wanneer zij in bepaalde lidstaten een comparatief voordeel bieden in termen van specifieke deskundigheid en ervaring. Ook andere entiteiten die aan de criteria van het Financieel Reglement voldoen, moeten als uitvoeringspartner kunnen optreden.

(29 bis)

Investeringsplatformen moeten, in voorkomend geval, mede-investeerders, overheidsinstanties, deskundigen, onderwijs-, opleidings- en onderzoeksinstellingen, de betrokken sociale partners en vertegenwoordigers van het maatschappelijk middenveld, en andere relevante actoren op Unie-, nationaal en regionaal niveau bij elkaar brengen.

(30)

Om ervoor te zorgen dat de interventies in het kader van het EU-compartiment van het InvestEU-fonds op marktfalen en suboptimale investeringssituaties ▌zijn gericht en tegelijkertijd de doelstellingen van een optimale geografische reikwijdte verwezenlijken, moet de EU-garantie worden toegewezen aan uitvoerende partners, die alleen of samen met andere uitvoerende partners een of meer lidstaten kunnen bestrijken. In het laatste geval blijft de contractuele verantwoordelijkheid van de uitvoerende partners beperkt tot hun respectieve nationale mandaten. Om een betere geografische diversificatie te bevorderen, kunnen speciale regionale investeringsplatformen worden opgericht die zijn gericht op belanghebbende groepen van lidstaten, waarbij de inspanningen en de deskundigheid van financiële instellingen die werden onderworpen aan een pijlerbeoordeling, worden gecombineerd met nationale stimuleringsbanken met beperkte ervaring op het gebied van het gebruik van financiële instrumenten. Dergelijke structuren moeten worden aangemoedigd, onder andere met beschikbare steun uit de InvestEU-advieshub. Ten minste 75 % van de EU-garantie in het kader van het EU-compartiment moet worden toegewezen aan de EIB-groep. Er kunnen bedragen van meer dan 75 % van de EU-garantie beschikbaar worden gesteld aan de EIB-groep indien de nationale stimuleringsbanken of -instellingen het resterende deel van de garantie niet volledig kunnen gebruiken. Evenzo kunnen bedragen van meer dan 25 % van de EU-garantie beschikbaar worden gesteld aan andere uitvoerende partners indien de EIB-groep haar deel van de garantie niet volledig kan gebruiken. Nationale stimuleringsbanken of -instellingen kunnen volledig profiteren van de EU-garantie, ook indien zij besluiten deze via de EIB-groep of het Europees Investeringsfonds te laten lopen.

(31)

De EU-garantie in het kader van het lidstaatcompartiment moet worden toegewezen aan elke uitvoerende partner die overeenkomstig [artikel 62, lid 1, onder c)], van het [Financieel Reglement] subsidiabel is, met inbegrip van nationale of regionale stimuleringsbanken of -instellingen, de EIB, het Europees Investeringsfonds en andere multilaterale ontwikkelingsbanken. Bij de selectie van de uitvoerende partners in het kader van het lidstaatcompartiment moet de Commissie rekening houden met de voorstellen van elke lidstaat. Overeenkomstig [artikel 154] van het [Financieel Reglement] moet de Commissie de regels en procedures van de uitvoerende partner beoordelen om zich ervan te vergewissen dat deze een niveau van bescherming van de financiële belangen van de Unie bieden dat gelijkwaardig is aan het door de Commissie geboden niveau.

(32)

Financierings- en investeringsverrichtingen moeten uiteindelijk in eigen naam door een uitvoerende partner worden vastgesteld, overeenkomstig zijn interne regels en procedures worden uitgevoerd en in zijn eigen financiële staten administratief worden verwerkt. De Commissie dient dan ook uitsluitend verantwoording af te leggen over elke financiële verplichting die uit de EU-garantie voortvloeit, en het maximumbedrag van de garantie bekend te maken, met inbegrip van alle relevante informatie over de verstrekte garantie.

(33)

Het InvestEU-fonds dient in voorkomend geval een soepele en efficiënte combinatie van subsidies of financiële instrumenten, of beide, mogelijk te maken, die uit de begroting van de Unie of uit andere fondsen zoals het EU-innovatiefonds voor de handel in emissierechten (ETS) worden gefinancierd, waarbij die garantie wordt verleend in situaties waarin dit noodzakelijk is om investeringen optimaal te ondersteunen om bepaald marktfalen of suboptimale investeringssituaties aan te pakken.

(34)

Projecten die door de uitvoerende partners worden ingediend voor steun in het kader van het InvestEU-programma, met inbegrip van de combinatie met steun van andere programma's van de Unie, moeten als geheel ook in overeenstemming zijn met de doelstellingen en subsidiabiliteitscriteria die zijn vervat in de regels van de relevante programma's van de Unie. Over het gebruik van de EU-garantie moet worden beslist volgens de regels van het InvestEU-programma.

(35)

De InvestEU-advieshub moet de ontwikkeling van een robuuste pijplijn van investeringsprojecten in elk beleidsvenster ondersteunen door te voorzien in de daadwerkelijke uitvoering van geografische diversificatie om bij te dragen aan de doelstelling van de Unie om te zorgen voor economische, sociale en territoriale samenhang en regionale verschillen te verminderen. De advieshub dient bijzondere aandacht te besteden aan de noodzaak om kleine projecten te verzamelen en in grotere portefeuilles te bundelen. De Commissie moet overeenkomsten ondertekenen met de EIB-groep en andere uitvoerende partners om deze aan te wijzen als advieshub-partners. De Commissie, de EIB-groep en de andere uitvoerende partners moeten nauw samenwerken om te zorgen voor doeltreffendheid, synergieën en een doeltreffende geografische ondersteuning in de gehele Unie, rekening houdend met de deskundigheid en lokale capaciteit van lokale uitvoerende partners, alsook met bestaande structuren, zoals de Europese investeringsadvieshub. Daarnaast moet in een sectoroverschrijdende component in het kader van het InvestEU-programma worden voorzien om te zorgen voor één enkel aanspreekpunt en beleidsoverschrijdende projectontwikkelingsbijstand voor centraal beheerde programma's van de Unie. [Am. 5]

(36)

Om te zorgen voor een brede geografische spreiding van de adviesdiensten in de hele Unie en om met succes gebruik te maken van de lokale kennis over het InvestEU-fonds, moet waar nodig worden gezorgd voor een lokale aanwezigheid van de InvestEU-advieshub, als aanvulling op de bestaande steunregelingen en de aanwezigheid van lokale partners, teneinde tastbare, proactieve maatwerkhulp ter plaatse te bieden. Om het verlenen van adviserende ondersteuning op lokaal niveau te vergemakkelijken en te zorgen voor doeltreffendheid, synergieën en een doeltreffende geografische ondersteuning in de gehele Unie, moet de InvestEU-advieshub samenwerken met nationale stimuleringsbanken of -instellingen en de beheersautoriteiten van de Europese structuur- en investeringsfondsen en hun expertise benutten en toepassen. In de lidstaten waar geen nationale stimuleringsbanken of -instellingen bestaan, moet de InvestEU-advieshub in voorkomend geval en op verzoek van de betrokken lidstaat, proactieve adviserende ondersteuning voor de oprichting van een dergelijke bank of instelling verlenen.

(36 bis)

De InvestEU-advieshub moet adviserende ondersteuning verlenen aan kleine projecten en projecten voor start-ups, in het bijzonder wanneer start-ups hun investeringen in onderzoek en innovatie willen beschermen door intellectuele eigendomsrechten als patenten aan te vragen.

(37)

In het kader van het InvestEU-fonds is er behoefte aan steun voor projectontwikkeling en capaciteitsopbouw om de organisatorische capaciteiten en marktmakende activiteiten te ontwikkelen die nodig zijn om kwaliteitsprojecten tot stand te brengen. Bovendien is het de bedoeling de voorwaarden te scheppen voor de uitbreiding van het potentiële aantal subsidiabele ontvangers in zich ontwikkelende en lokale marktsegmenten, met name wanneer de geringe omvang van individuele projecten de transactiekosten op projectniveau aanzienlijk verhoogt, zoals voor het socialefinancieringsecosysteem. De steun voor capaciteitsopbouw moet dan ook complementair en additioneel zijn ten opzichte van acties in het kader van andere EU-programma's die een specifiek beleidsterrein bestrijken. Er moet voor worden gezorgd dat de capaciteitsopbouw van potentiële projectontwikkelaars, met name lokale organisaties van dienstverleners en autoriteiten, wordt ondersteund.

(38)

Het InvestEU-portaal moet worden opgezet om te voorzien in een gemakkelijk toegankelijke en gebruikersvriendelijke projectdatabank ter bevordering van de zichtbaarheid van investeringsprojecten die financiering zoeken, met een sterkere focus op het verstrekken aan de uitvoerende partners van een mogelijke pijplijn van investeringsprojecten die verenigbaar is met het recht en het beleid van de Unie.

(39)

Ingevolge de punten 22 en 23 van het Interinstitutioneel Akkoord voor beter wetgeven van 13 april 2016 ⁽¹¹⁾ moet het InvestEU-programma worden geëvalueerd op basis van informatie die aan de hand van specifieke monitoringvereisten is verzameld, waarbij overregulering en administratieve lasten, met name voor de lidstaten, moeten worden vermeden. Deze vereisten kunnen in voorkomend geval meetbare indicatoren omvatten als basis voor de evaluatie van de effecten van het InvestEU-programma in de praktijk.

(40)

Er moet een solide monitoringkader, gebaseerd op output-, resultaat- en impactindicatoren, worden geïmplementeerd om de vorderingen bij de verwezenlijking van de doelstellingen van de Unie te volgen. Om ervoor te zorgen dat verantwoording wordt afgelegd aan de Europese burgers, moeten de Commissie en het bestuur jaarlijks verslag uitbrengen aan het Europees Parlement en de Raad over de voortgang, het effect en de verrichtingen van het InvestEU-programma.

(41)

De horizontale financiële regels die het Europees Parlement en de Raad op grond van artikel 322 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie hebben vastgesteld, zijn op deze verordening van toepassing. Deze regels zijn neergelegd in het Financieel Reglement en bepalen met name de procedure voor het opstellen en uitvoeren van de begroting door middel van subsidies, overheidsopdrachten, prijzen, indirecte uitvoering, en voorzien in controles op de verantwoordelijkheid van financiële actoren. De op basis van artikel 322 VWEU vastgestelde regels hebben ook betrekking op de bescherming van de begroting van de Unie in geval van algemene tekortkomingen ten aanzien van de rechtsstaat in de lidstaten, aangezien de eerbiediging van de rechtsstaat een essentiële basisvoorwaarde is voor een goed financieel beheer en effectieve EU-financiering.

(42)

Verordening (EU, Euratom) nr. [het nieuwe FR] is van toepassing op het InvestEU-programma. Zij stelt regels vast voor de uitvoering van de begroting van de Unie, met inbegrip van de regels inzake begrotingsgaranties.

(43)

Overeenkomstig het Financieel Reglement, Verordening (EU, Euratom) nr. 883/2013 van het Europees Parlement en de Raad ⁽¹²⁾, Verordening (EG, Euratom) nr. 2988/95 van de Raad ⁽¹³⁾, Verordening (Euratom, EG) nr. 2185/96 van de Raad ⁽¹⁴⁾ en Verordening (EU) 2017/1939 van de Raad ⁽¹⁵⁾ moeten de financiële belangen van de Unie worden beschermd door evenredige maatregelen, daaronder begrepen voorkoming, opsporing, correctie en onderzoek van onregelmatigheden en fraude, invordering van verloren gegane, onverschuldigd betaalde of onjuist bestede financiële middelen alsmede, in voorkomend geval, oplegging van administratieve sancties. In het bijzonder kan het Europees Bureau voor fraudebestrijding (OLAF) overeenkomstig Verordening (EU, Euratom) nr. 883/2013 en Verordening (Euratom, EG) nr. 2185/96 administratieve onderzoeken, daaronder begrepen controles en verificaties ter plaatse, uitvoeren om vast te stellen of er sprake is van fraude, corruptie of andere onwettige activiteiten waardoor de financiële belangen van de Unie worden geschaad. Overeenkomstig Verordening (EU) 2017/1939 kan het Europees Openbaar Ministerie (EMO) overgaan tot onderzoek en vervolging van fraude en andere strafbare feiten waardoor de financiële belangen van de Unie worden geschaad in de zin van Richtlijn (EU) 2017/1371 van het Europees Parlement en de Raad ⁽¹⁶⁾. Personen of entiteiten die middelen van de Unie ontvangen, moeten overeenkomstig het Financieel Reglement ten volle meewerken aan de bescherming van de financiële belangen van de Unie, de nodige rechten en toegang verlenen aan de Commissie, OLAF, het EMO en de Europese Rekenkamer alsmede ervoor zorgen dat derden die betrokken zijn bij de uitvoering van middelen van de Unie gelijkwaardige rechten verlenen.

(44)

Derde landen die lid zijn van de Europese Economische Ruimte (EER) kunnen aan programma's van de Unie deelnemen in het kader van de samenwerking die is ingesteld bij de EER-Overeenkomst, die voorziet in de uitvoering van de programma's door middel van een besluit op grond van die overeenkomst. Derde landen kunnen ook op basis van andere rechtsinstrumenten deelnemen. Er moet een specifieke bepaling in deze verordening worden opgenomen om offshorebedrijven en ondernemingen die zijn gevestigd in “niet-meewerkende” landen uit te sluiten en de nodige rechten en toegang te verlenen aan de bevoegde ordonnateur, het Europees Bureau voor fraudebestrijding (OLAF) en de Europese Rekenkamer zodat zij hun respectieve bevoegdheden ten volle kunnen uitoefenen en het recht van de Unie kunnen waarborgen om te zorgen voor goed financieel beheer en haar financiële belangen te beschermen.

(45)

Krachtens [referentie in voorkomend geval bijwerken overeenkomstig een nieuw LGO-besluit: artikel 88 van Besluit 2013/755/EU van de Raad] zijn personen en entiteiten die zijn gevestigd in landen en gebieden overzee subsidiabel overeenkomstig de voorschriften en doelstellingen van het InvestEU-programma en eventuele regelingen die van toepassing zijn op de lidstaat waarmee het betrokken land of gebied overzee banden heeft.

(46)

Om de niet-essentiële onderdelen van deze verordening aan te vullen met investeringsrichtsnoeren, die de Commissie in nauwe samenwerking met de uitvoerende partners en na raadplegingen moet ontwikkelen, en waaraan financierings- en investeringsverrichtingen moeten voldoen, om een snelle en flexibele aanpassing van de prestatie-indicatoren te vergemakkelijken en om het voorzieningspercentage aan te passen, moet aan de Commissie de bevoegdheid worden gedelegeerd om overeenkomstig artikel 290 VWEU handelingen vast te stellen met betrekking tot de opstelling van de investeringsrichtsnoeren voor de financierings- en investeringsverrichtingen in het kader van verschillende beleidsvensters, de wijziging van bijlage III bij deze verordening om de indicatoren te herzien of aan te vullen en de aanpassing van het voorzieningspercentage. Dergelijke investeringsrichtsnoeren dienen, in overeenstemming met het evenredigheidsbeginsel, passende bepalingen te omvatten om overmatige administratieve lasten te voorkomen. Het is van bijzonder belang dat de Commissie bij haar voorbereidende werkzaamheden tot passende raadplegingen overgaat, onder meer op deskundigenniveau, en dat die raadplegingen plaatsvinden in overeenstemming met de beginselen die zijn vastgelegd in het Interinstitutioneel Akkoord over beter wetgeven van 13 april 2016. Met name om te zorgen voor gelijke deelname aan de voorbereiding van gedelegeerde handelingen ontvangen het Europees Parlement en de Raad alle documenten op hetzelfde tijdstip als de deskundigen van de lidstaten, en hebben hun deskundigen systematisch toegang tot de vergaderingen van de deskundigengroepen van de Commissie die zich bezighouden met de voorbereiding van de gedelegeerde handelingen."

(47)

Het InvestEU-programma moet marktfalen en suboptimale investeringssituaties in de hele Unie en/of in specifieke lidstaten aanpakken en voorzien in Uniebrede markttests van innovatieve financiële producten en systemen om deze te verspreiden voor nieuw of complex marktfalen. Bijgevolg is optreden op het niveau van de Unie gerechtvaardigd,

(a)

▌11 500 000 000 EUR voor de in artikel 3, lid 2, onder a), genoemde doelstellingen;

(b)

▌11 250 000 000 EUR voor de in artikel 3, lid 2, onder b), genoemde doelstellingen;

(c)

▌12 500 000 000 EUR voor de in artikel 3, lid 2, onder c), genoemde doelstellingen;

(d)

▌5 567 500 000 EUR voor de in artikel 3, lid 2, onder d), genoemde doelstellingen.

1.

Ontwikkeling van de energiesector, overeenkomstig de prioriteiten van de energie-unie, met inbegrip van energievoorzieningszekerheid en de verbintenissen die in de agenda 2030 en het akkoord van Parijs zijn aangegaan, in het bijzonder door middel van:

2.

Ontwikkeling van duurzame, veilige vervoersinfrastructuren en mobiliteitsoplossingen en uitrusting en innovatieve technologieën overeenkomstig de prioriteiten van de Unie op het gebied van vervoer en de verbintenissen die in het akkoord van Parijs zijn aangegaan, in het bijzonder door middel van:

3.

Milieu en hulpbronnen, in het bijzonder door middel van:

4.

Ontwikkeling van infrastructuur voor digitale connectiviteit, in het bijzonder door middel van projecten ter ondersteuning van de uitrol van digitale netwerken met zeer hoge capaciteit, 5G-connectiviteit en verbetering van digitale connectiviteit en toegang, met name wat plattelandsgebieden en perifere regio's betreft.

5.

Onderzoek, ontwikkeling en innovatie, in het bijzonder door middel van:

6.

Ontwikkeling, uitrol en opschaling van digitale technologieën en diensten, in het bijzonder door middel van:

7.

Financiële steun voor entiteiten met maximaal 3 000 werknemers. Het kmo-venster focust alleen op kmo's en kleine midcap-ondernemingen en sociale ondernemingen die kmo's zijn, in het bijzonder door middel van:

8.

Culturele en creatieve sectoren; media, audiovisuele sector en journalistiek, in het bijzonder, maar niet uitsluitend, door middel van:

9.

De toeristische sector.

10.

Duurzame landbouw, bosbouw, visserij, aquacultuur en andere onderdelen van de ruimere duurzame bio-economie.

11.

Sociale investeringen, met inbegrip van die ter ondersteuning van de verwezenlijking van de Europese pijler van sociale rechten, in het bijzonder door middel van:

12.

Ontwikkeling van de defensie-industrie, waardoor de strategische autonomie van de Unie wordt versterkt, in het bijzonder door middel van steun voor:

13.

Ruimte, in het bijzonder door middel van de ontwikkeling van de ruimtevaartsector volgens de doelstellingen van de ruimtestrategie voor Europa om:

13 bis.

Zeeën en oceanen, door de ontwikkeling van een duurzame blauwe economie volgens de doelstellingen van het geïntegreerd maritiem beleid, met name door:

1.1

Volume van de ondertekende verrichtingen

1.2

Gemobiliseerde investeringen

1.3

Gemobiliseerd bedrag aan particuliere financiering

1.4

Bereikte hefboom- en multiplicatoreffecten

1.4 bis

Synergieën met andere programma's van de Unie

2.1

Aantal landen met InvestEU-projecten

2.1 bis

Aantal regio's met InvestEU-projecten

2.1 ter

Aantal en volume van de verrichtingen per lidstaat en per regio

3.1

Aantal gecreëerde of ondersteunde banen

3.2

Investeringen ter ondersteuning van energie- en klimaatdoelstellingen, gedetailleerd per beleidsvenster en categorie, en aandeel klimaatrelevantie

3.3

Investeringen ter ondersteuning van digitalisering

3.3 bis

Investeringen ter ondersteuning van sociale doelstellingen

4.1

Energie: Extra geïnstalleerde capaciteit voor de opwekking van hernieuwbare energie (MW) per bron

4.2

Energie: Aantal huishoudens, aantal openbare en commerciële gebouwen met een verbeterde energieverbruikclassificatie, met inbegrip van de mate van verbetering van de classificatie of gelijkwaardig cijfer, of aantal huishoudens dat is gerenoveerd tot NZEB en passiefhuisstandaard

4.3

Digitalisering: Extra huishoudens, openbare en commerciële gebouwen met een breedbandtoegang van ten minste 100 megabit per seconde die kan worden opgewaardeerd tot gigabitsnelheid, of aantal gecreëerde wifihotspots

4.4

Vervoer: Investeringen gemobiliseerd in TEN-T-projecten waarvan in: ▌

4.5

Milieu: Investeringen die bijdragen aan de uitvoering van plannen en programma's die op grond van het acquis van de Unie op milieugebied met betrekking tot luchtkwaliteit, water, afval en natuur vereist zijn

4.5 bis

Aantal uitgerolde infrastructuurpunten voor alternatieve brandstoffen

4.6

Emissievermindering: hoeveelheid CO2 die minder is uitgestoten

5.1

Bijdrage aan de doelstelling dat 3 % van het bbp van de Unie in onderzoek, ontwikkeling en innovatie wordt geïnvesteerd in het hele programma

5.2

Aantal ondersteunde ondernemingen in het hele programma die onderzoeks- en innovatieprojecten verrichten

5.2 bis

Aantal projecten dat voorheen steun ontving via het programma Horizon Europa en/of het programma Digitaal Europa

6.1

Aantal ondersteunde ondernemingen per grootte (micro, klein, middelgroot en kleine midcaps)

6.2

Aantal ondersteunde ondernemingen per fase (start, groei/uitbreiding), in het bijzonder innovatieve kmo's

6.3

Aantal ondersteunde ondernemingen per sector

7.1

Sociale infrastructuur: Capaciteit en bereik van de ondersteunde sociale infrastructuur per sector: huisvesting, onderwijs, gezondheid, andere

7.2

Microfinanciering en financiering voor sociale ondernemingen: aantal ondersteunde ondernemingen uit de sociale economie

7.2 bis

Microfinanciering en financiering voor sociale ondernemingen: aantal opgerichte ondernemingen uit de sociale economie

7.2 ter

Microfinanciering en financiering voor sociale ondernemingen: aantal ondersteunde ondernemingen uit de sociale economie per fase (start, groei/uitbreiding)

7.5

Vaardigheden: Aantal personen dat nieuwe vaardigheden verwerft of vaardigheden laat valideren: formeel, informeel en niet-formeel onderwijs en opleidingskwalificatie

—

Europese Technologiefaciliteit (ETF98): Besluit 98/347/EG van de Raad van 19 mei 1998 betreffende maatregelen voor financiële bijstand aan innoverende en werkgelegenheid scheppende kleine en middelgrote ondernemingen (kmo's) — Het groei- en werkgelegenheidsinitiatief (PB L 155 van 29.5.1998, blz. 43).

—

TTP: Besluit van de Commissie tot vaststelling van een aanvullend financieringsbesluit betreffende de financiering van acties van de activiteit “Interne goederenmarkt en sectoraal beleid” van het directoraat-generaal Ondernemingen en Industrie voor 2007 en tot vaststelling van het kaderbesluit betreffende de financiering van de voorbereidende actie “De Europese Unie speelt zijn rol in een geglobaliseerde wereld” en van vier proefprojecten “Erasmus voor jonge ondernemers”, “Maatregelen ter bevordering van samenwerking en partnerschappen tussen micro-, kleine en middelgrote ondernemingen”, “Technologie-overdracht” en “Europese topbestemmingen” van het directoraat-generaal Ondernemingen en Industrie voor 2007 (C(2007)531).

—

Europese Technologiefaciliteit (ETF01): Beschikking 2000/819/EG van de Raad van 20 december 2000 betreffende een meerjarenprogramma voor ondernemingen en ondernemerschap, met name voor het midden- en kleinbedrijf (mkb) (2001-2005) (PB L 333 van 29.12.2000, blz. 84).

—

Faciliteit voor snelgroeiende, innovatieve kleine en middelgrote ondernemingen (GIF): Besluit nr. 1639/2006/EG van het Europees Parlement en de Raad van 24 oktober 2006 tot vaststelling van een kaderprogramma voor concurrentievermogen en innovatie (2007-2013) (PB L 310 van 9.11.2006, blz. 15).

—

Connecting Europe Facility (CEF): Verordening (EU) nr. 1316/2013 van het Europees Parlement en de Raad van 11 december 2013 tot vaststelling van de financieringsfaciliteit voor Europese verbindingen, tot wijziging van Verordening (EU) nr. 913/2010 en tot intrekking van Verordeningen (EG) nr. 680/2007 en (EG) nr. 67/2010 (PB L 348 van 20.12.2013, blz. 129), zoals gewijzigd bij Verordening (EU) 2015/1017 van het Europees Parlement en de Raad van 25 juni 2015 betreffende het Europees Fonds voor strategische investeringen, de Europese investeringsadvieshub en het Europese investeringsprojectenportaal en tot wijziging van de Verordeningen (EU) nr. 1291/2013 en (EU) nr. 1316/2013 — het Europees Fonds voor strategische investeringen (PB L 169 van 1.7.2015, blz. 1).

—

Eigenvermogensfaciliteit voor groei van COSME (COSME-EFG): Verordening (EU) nr. 1287/2013 van het Europees Parlement en de Raad van 11 december 2013 tot vaststelling van een programma voor het concurrentievermogen van ondernemingen en kleine en middelgrote ondernemingen (COSME) (2014-2020) en tot intrekking van Besluit nr. 1639/2006/EG (PB L 347 van 20.12.2013, blz. 33).

—

InnovFin Equity:

—

Programma voor werkgelegenheid en sociale innovatie (EaSI) — Investeringen in capaciteitsopbouw: Verordening (EU) nr. 1296/2013 van het Europees Parlement en de Raad van 11 december 2013 betreffende een programma van de Europese Unie voor werkgelegenheid en sociale innovatie (“EaSI”) en tot wijziging van Besluit nr. 283/2010/EU tot instelling van een Europese Progress-microfinancieringsfaciliteit voor werkgelegenheid en sociale insluiting (PB L 347 van 20.12.2013, blz. 238).

—

Garantiefaciliteit voor kmo's '98 (SMEG98): Besluit 98/347/EG van de Raad van 19 mei 1998 betreffende maatregelen voor financiële bijstand aan innoverende en werkgelegenheid scheppende kleine en middelgrote ondernemingen (kmo's) — Het groei- en werkgelegenheidsinitiatief (PB L 155 van 29.5.1998, blz. 43).

—

Garantiefaciliteit voor kmo's '01 (SMEG01): Beschikking 2000/819/EG van de Raad van 20 december 2000 betreffende een meerjarenprogramma voor ondernemingen en ondernemerschap, met name voor het midden- en kleinbedrijf (mkb) (2001-2005) (PB L 333 van 29.12.2000, blz. 84).

—

Garantiefaciliteit voor kmo's '07 (SMEG07): Besluit nr. 1639/2006/EG van het Europees Parlement en de Raad van 24 oktober 2006 tot vaststelling van een kaderprogramma voor concurrentievermogen en innovatie (2007-2013) (PB L 310 van 9.11.2006, blz. 15).

—

Europese Progress-microfinancieringsfaciliteit — Garantie (EPMF-G): Besluit nr. 283/2010/EU van het Europees Parlement en de Raad van 25 maart 2010 tot instelling van een Europese Progress-microfinancieringsfaciliteit voor werkgelegenheid en sociale insluiting (PB L 87 van 7.4.2010, blz. 1).

—

RSI (proefgarantiefaciliteit voor O&I-gestuurde kleine, en middelgrote bedrijven en kleine midcap-ondernemingen):

—

EaSI-garantie: Verordening (EU) nr. 1296/2013 van het Europees Parlement en de Raad van 11 december 2013 betreffende een programma van de Europese Unie voor werkgelegenheid en sociale innovatie (“EaSI”) en tot wijziging van Besluit nr. 283/2010/EU tot instelling van een Europese Progress-microfinancieringsfaciliteit voor werkgelegenheid en sociale insluiting (PB L 347 van 20.12.2013, blz. 238).

—

Leninggarantiefaciliteit van COSME (COSME-LGF): Verordening (EU) nr. 1287/2013 van het Europees Parlement en de Raad van 11 december 2013 tot vaststelling van een programma voor het concurrentievermogen van ondernemingen en kleine en middelgrote ondernemingen (COSME) (2014-2020) en tot intrekking van Besluit nr. 1639/2006/EG (PB L 347 van 20.12.2013, blz. 33).

—

InnovFin Debt:

—

Garantiefaciliteit voor de culturele en creatieve sectoren (CCS GF): Verordening (EU) nr. 1295/2013 van het Europees Parlement en de Raad van 11 december 2013 tot vaststelling van het programma Creatief Europa (2014-2020) en tot intrekking van de Besluiten nr. 1718/2006/EG, nr. 1855/2006/EG en nr. 1041/2009/EG (PB L 347 van 20.12.2013, blz. 221).

—

Garantiefaciliteit voor studentenleningen (SLGF): Verordening (EU) nr. 1288/2013 van het Europees Parlement en de Raad van 11 december 2013 tot vaststelling van “Erasmus+”: het programma van de Unie voor onderwijs, opleiding, jeugd en sport en tot intrekking van Besluiten nr. 1719/2006/EG, nr. 1720/2006/EG en nr. 1298/2008/EG (PB L 347 van 20.12.2013, blz. 50).

—

Particuliere financiering van energie-efficiëntie (PF4EE): Verordening (EU) nr. 1293/2013 van het Europees Parlement en de Raad van 11 december 2013 inzake de vaststelling van een programma voor het milieu en klimaatactie (LIFE) en tot intrekking van Verordening (EG) nr. 614/2007 (PB L 347 van 20.12.2013, blz. 185).

—

Financieringsfaciliteit met risicodeling (RSFF): Besluit nr. 1982/2006/EG van het Europees Parlement en de Raad van 18 december 2006 betreffende het zevende kaderprogramma van de Europese Gemeenschap voor activiteiten op het gebied van onderzoek, technologische ontwikkeling en demonstratie (2007-2013) Verklaringen van de Commissie (PB L 412 van 30.12.2006, blz. 1).

—

InnovFin:

—

Schuldinstrument van de Connecting Europe Facility (CEF DI): Verordening (EU) nr. 1316/2013 van het Europees Parlement en de Raad van 11 december 2013 tot vaststelling van de financieringsfaciliteit voor Europese verbindingen, tot wijziging van Verordening (EU) nr. 913/2010 en tot intrekking van Verordeningen (EG) nr. 680/2007 en (EG) nr. 67/2010 (PB L 348 van 20.12.2013, blz. 129).

—

Faciliteit voor de financiering van natuurlijk kapitaal (NCFF): Verordening (EU) nr. 1293/2013 van het Europees Parlement en de Raad van 11 december 2013 inzake de vaststelling van een programma voor het milieu en klimaatactie (LIFE) en tot intrekking van Verordening (EG) nr. 614/2007 (PB L 347 van 20.12.2013, blz. 185).

—

Europese Progress-microfinancieringsfaciliteit — Fonds commun de placements — Fonds d'investissements spécialisés (EPMF FCP-FIS): Besluit nr. 283/2010/EU van het Europees Parlement en de Raad van 25 maart 2010 tot instelling van een Europese Progress-microfinancieringsfaciliteit voor werkgelegenheid en sociale insluiting (PB L 87 van 7.4.2010, blz. 1).

—

Marguerite:

—

Europees Fonds voor energie-efficiëntie (EEEF): Verordening (EU) nr. 1233/2010 van het Europees Parlement en de Raad van 15 december 2010 tot wijziging van Verordening (EG) nr. 663/2009 tot vaststelling van een programma om het economische herstel te bevorderen via financiële bijstand van de Gemeenschap aan projecten op het gebied van energie (PB L 346 van 30.12.2010, blz. 5).