Bekendmaking van een aanvraag tot registratie van een naam overeenkomstig artikel 50, lid 2, onder a), van Verordening (EU) nr. 1151/2012 van het Europees Parlement en de Raad inzake kwaliteitsregelingen voor landbouwproducten en levensmiddelen 2020/C 172/06

Bekendmaking van een aanvraag tot registratie van een naam overeenkomstig artikel 50, lid 2, onder a), van Verordening (EU) nr. 1151/2012 van het Europees Parlement en de Raad inzake kwaliteitsregelingen voor landbouwproducten en levensmiddelen

(2020/C 172/06)

Deze bekendmaking verleent het recht om op grond van artikel 51 van Verordening (EU) nr. 1151/2012 van het Europees Parlement en de Raad ⁽¹⁾ uiterlijk drie maanden na deze bekendmaking bezwaar aan te tekenen tegen de aanvraag.

ENIG DOCUMENT

“OLIO LUCANO”

EU-nr.: PGI-IT-02458 — 26.4.2019

BOB () BGA (X)

1. Naam/namen

“Olio lucano”

2. Lidstaat of derde land

Italië

3. Beschrijving van het landbouwproduct of levensmiddel

3.1. Productcategorie

Categorie 1.5. Oliën en vetten (boter, margarine, spijsolie enz.)

3.2. Beschrijving van het product waarvoor de in punt 1 vermelde naam van toepassing is

Op het moment dat “Olio lucano” BGA wordt verpakt, moet ze de volgende eigenschappen hebben:

3.3. Diervoeders (alleen voor producten van dierlijke oorsprong) en grondstoffen (alleen voor verwerkte producten)

“Olio lucano” extra olijfolie van eerste persing moet worden verkregen uit de volgende rassen (of synoniemen daarvan), hetzij afzonderlijk, hetzij gecombineerd:

acerenza, ogliarola del vulture (synoniemen: ripolese of rapollese, ogliarola di melfi, nostrale), ogliarola del bradano (synoniemen: comune, ogliarola), maiatica (synoniemen: oliva di ferrandina, pasola), nociara, ghiannara, augellina, justa, cornacchiola, romanella, carpinegna, faresana, sammartinengna, spinoso, cannellina, cima di melfi, fasolina, fasolona, lardaia, olivo da mensa, orazio, palmarola, provenzale, racioppa, roma, rotondella, russulella, scarpetta, tarantina, coratina, frantoio, leccino. Daarnaast kan de olie ook andere rassen bevatten, in een verhouding van hooguit 20 %.

3.4. Specifieke onderdelen van het productieproces die in het afgebakende geografische gebied moeten plaatsvinden

Alle stadia van de productie, de teelt, de oogst en de oliewinning moeten plaatsvinden in het afgebakende geografische gebied.

3.5. Specifieke voorschriften betreffende het in plakken snijden, het raspen, het verpakken enz. van het product waarnaar de geregistreerde naam verwijst

—

3.6. Specifieke voorschriften betreffende de etikettering van het product waarnaar de geregistreerde naam verwijst

Een waarheidsgetrouw gebruik van namen, bedrijfsnamen en individuele handelsmerken is toegestaan, mits deze niet lovend van aard zijn en de consument niet misleiden. Verwijzingen naar de verpakkingsfase in een olijfteeltbedrijf of in een vereniging van olijfteeltbedrijven of een ander bedrijf in het productiegebied zijn alleen toegestaan indien de olie in het bedrijf in kwestie is verpakt.

Het gebruik van andere geografische aanduidingen is verboden. De naam “Olio lucano” moet in duidelijke en onuitwisbare letters op het etiket worden aangebracht, zodanig dat deze kan worden onderscheiden van de overige informatie op het etiket.

Het etiket moet het onderstaande logo van de BGA “Olio lucano” dragen, dat bestaat uit een gestileerde amfoor met vier dwarse kromme lijnen. De amfoor is een kruik in aardewerk die in de oudheid werd gebruikt om olie te vervoeren. De kromme lijnen op de amfoor zijn spiraalvormig en verwijzen naar de structuur met de typische draaiingen in de stam van eeuwenoude olijfbomen. Het zijn vier lijnen, net als de vier lijnen op het wapenschild van de regio Basilicata, die de vier belangrijkste rivieren in de regio voorstellen: de Bradano, de Basento, de Agri en de Sinni.

Onder de afbeelding staan de woorden “olio lucano” in kleine letters in het lettertype Mockup Bold, alsook de vermelding “Indicazione Geografica Protetta” [beschermde geografische aanduiding]. Het logo kan ook in reliëf op de verpakking worden aangebracht.

4. Beknopte beschrijving van het afgebakende geografische gebied

Het productiegebied van de BGA “Olio lucano” valt samen met het gehele administratieve gebied van de regio Basilicata.

5. Verband met het geografische gebied

De aanvraag tot registratie berust op de faam die “Olio lucano” geniet door zijn specifieke kenmerken.

Het verband met de omgeving is gebaseerd op geografische en bodem- en klimaatfactoren, landbouwkundige, technologische en historisch-maatschappelijke factoren die specifiek zijn voor het hele afgebakende geografische gebied en die mee bepalend zijn voor de in punt 3.2 beschreven fysisch-chemische en organoleptische eigenschappen van de olie.

De naam “Olio lucano”, die zowel in de handel als in de omgangstaal voor het product wordt gebruikt, is afgeleid van de historische naam van het afgebakende geografische gebied. De huidige regio Basilicata ligt namelijk in het ruimere gebied dat in het pre-Romeinse tijdperk (5e-6e eeuw v. Chr.) Lucania werd genoemd, ofte “land bewoond door de Lucani”, één van de Italische volkeren. Aangezien de namen Basilicata en Lucania tegenwoordig in het dagelijkse taalgebruik door elkaar worden gebruikt, kan het adjectief “lucano” worden gebruikt om te verwijzen naar iets of iemand uit de regio Basilicata.

Het grondgebied van de regio, waar de olijfboom alom aanwezig is, wordt op natuurlijke wijze begrensd door het Pollino-massief, de Murge-hoogvlakte, de rivier Ofanto, de Ionische Zee en de Tyrreense Zee. Kenmerkend voor deze omgeving is de aanwezigheid van verschillende rivieren, op de oevers waarvan olijven worden geteeld op de heuvels. In de talrijke kleine gemeenten in Basilicata, die zich om historische redenen hoog in de heuvels bevinden, zijn de olijfgaarden vooral geconcentreerd in de onmiddellijke nabijheid van de dorpen en maken de vele olijfperserijen (gemiddeld 150 actieve perserijen in de 131 gemeenten in de regio) het mogelijk om snel over te gaan tot het persen van de olijven.

Eigen aan de olijfteelt in Basilicata is dat de olijven op de heuvels worden geteeld door kleine bedrijven: 83 % van de olijfgaarden bevindt zich in heuvel- en berggebieden met een oppervlakte cultuurgrond met olijfbomen van gemiddeld iets minder dan een hectare per bedrijf. In deze landinwaarts gelegen gebieden worden drogeteelttechnieken toegepast op hellende percelen, die gevoelig zijn voor erosie. In het verleden werden olijven in alle teeltgebieden doorgaans op de meest marginale en minst vruchtbare gronden geteeld. In een dergelijke omgeving is de olijfboom vaak de enige levensvatbare boom en vervult hij een zeer belangrijke maatschappelijke, ecologische en landschapsfunctie.

Meteorologisch gezien maakt Basilicata deel uit van het centrale Middellandse Zeegebied en bevindt het zich tussen de isothermen van 16 °C en 17 °C. Er heerst een typisch mediterraan klimaat, dat wordt gekenmerkt door hete zomers en natte winters. In het hele gebied zijn het late voorjaar en de zomer droog, maar de droogte-index (jaarlijkse neerslag/gemiddelde jaartemperatuur) varieert naargelang van de hoogte en de temperatuur van de periode.

De olijfboom kent een zeer lange geschiedenis in Basilicata. Tijdens archeologische opgravingen onder leiding van professor Carter van de universiteit van Austin (Texas) werden in Pantanello di Metaponto stukken hout, olijven, bladeren en pitten uit de zesde eeuw v. Chr. aangetroffen. In de oudheid hebben de Grieken in Lucania rassen geïntroduceerd die zich goed hebben aangepast aan de omgeving, zoals maiatica, en die elders niet te vinden zijn. In de loop der eeuwen is het gamma aan rassen voortdurend uitgebreid dankzij het werk van en de uitwisseling tussen de talrijke kloostergemeenschappen in de regio (Matera, Monticchio, Banzi, Acerenza, Montescaglioso). Een voorbeeld daarvan is de genetische verwantschap tussen het frantoio-ras en de groep ogliarole-olijven in Basilicata. Tegenwoordig zijn in het afgebakende geografische gebied, gelijkmatig verspreid over het hele teeltgebied, specifieke rassen aanwezig, zoals coratina, leccino, frantoio en ogliarole. Dit draagt, samen met de vele plaatselijke cultivars, bij tot de specifieke en gemeenschappelijke kenmerken van “Olio lucano”.

Door de combinatie van de hierboven beschreven menselijke en geografische factoren, en in het bijzonder de bodem- en klimaatkenmerken van het heuvelachtige teeltgebied, het gamma aan rassen en de verdeling van de verschillende rassen in het afgebakende geografische gebied, vertoont de BGA “Olio lucano” het specifieke en onderscheidende kenmerk van een gemiddelde intensiteit van de organoleptische parameters en een harmonie tussen de verschillende aroma’s.

Gezien die bijzondere eigenschappen geniet de in Basilicata geproduceerde olijfolie faam onder de naam “Olio lucano”, zoals blijkt uit de talrijke onderscheidingen bij nationale en internationale wedstrijden en uit de vermelding van verscheidene types “Olio lucano” met de hierboven beschreven kenmerken in gespecialiseerde catalogi.

De voorbije drie decennia is het gebruik van naam “Olio lucano” goed gedocumenteerd: vanaf eind jaren 80 komt de naam voor in de handel, in de omgangstaal en in wetenschappelijke publicaties (Lupoli, 1989).

In het handelsverkeer zijn er naast het gebruik van de naam “Olio lucano” om naar het product zelf te verwijzen (bv. etiketten van het bedrijf Lettieri di Laurenzana — Potenza, 1993) ook verscheidene gevallen bekend van het gebruik van het adjectief “lucano” of van de naam Lucania, zowel op etiketten (bv. “Colli lucani”, “Bontà della Lucania”, “Dalle colline lucane” enz.) als in de naam van bedrijven (bv. landbouwbedrijf “Podere Lucano” in Ripacandida (Potenza) en “Oroverde Lucano srl” in Ferrandina (Matera), waar “lucano” duidelijk wordt gebruikt om te verwijzen naar de olie die “oro verde” [groen goud] wordt genoemd).

De Europese regelgeving inzake BOB’s en BGA’s, die het gebruik van geografische verwijzingen op etiketten verbiedt, heeft ervoor gezorgd dat niet-erkende producenten de naam niet kunnen gebruiken.

Vanaf het jaar 2000 heeft de regionale wedstrijd “OLIVARUM” voor in Basilicata geproduceerde extra olijfolie van eerste persing bijgedragen tot de verspreiding van de olijfoliecultuur en de producenten gestimuleerd om de kwaliteit voortdurend te verbeteren.

De deelname van exploitanten aan de belangrijkste nationale en internationale evenementen van de sector heeft de aandacht van consumenten en exploitanten van buiten de regio getrokken en zo de faam van “Olio lucano” nog versterkt.

Belangrijkste prijzen en onderscheidingen bij nationale en internationale wedstrijden tot 2016:

Verwijzing naar de bekendmaking van het productdossier

(Artikel 6, lid 1, tweede alinea, van de onderhavige verordening)

De geconsolideerde tekst van het productdossier kan worden geraadpleegd via de volgende link: http://www.politicheagricole.it/flex/cm/pages/ServeBLOB.php/L/IT/IDPagina/3335

ofwel

door de startpagina van het Ministerie van Landbouw-, Voedsel- en Bosbouwbeleid (www.politicheagricole.it) te openen en te klikken op “Qualità” (rechtsboven in het scherm), vervolgens op “Prodotti DOP, IGP e STG” (aan de linkerkant van het scherm) en ten slotte op “Disciplinari di Produzione all’esame dell’UE”.