Amendementen van het Europees Parlement aangenomen op 22 juni 2022 op het voorstel voor een richtlijn van het Europees Parlement en de Raad tot wijziging van Richtlijn 2003/87/EG tot vaststelling van een systeem voor de handel in broeikasgasemissierechten binnen de Unie, Besluit (EU) 2015/1814 betreffende de instelling en de werking van een marktstabiliteitsreserve voor de EU-regeling voor de handel in broeikasgasemissierechten en Verordening (EU) 2015/757 (COM(2021)0551 — C9-0318/2021 — 2021/0211(COD))

(1)

De Overeenkomst van Parijs, die in december 2015 in het kader van het Raamverdrag van de Verenigde Naties inzake klimaatverandering (UNFCCC) is ondertekend, is in november 2016 in werking getreden⁽³⁾. De partijen kwamen overeen de stijging van de wereldwijde gemiddelde temperatuur ruim onder 2 oC boven het pre-industriële niveau te houden, en ernaar te blijven streven de temperatuurstijging tot 1,5 oC boven het pre-industriële niveau te beperken.

(1)

De Overeenkomst van Parijs, die in december 2015 in het kader van het Raamverdrag van de Verenigde Naties inzake klimaatverandering (UNFCCC) is ondertekend, is in november 2016 in werking getreden⁽³⁾. De partijen kwamen overeen de stijging van de wereldwijde gemiddelde temperatuur ruim onder 2 oC boven het pre-industriële niveau te houden, en ernaar te blijven streven de temperatuurstijging tot 1,5 oC boven het pre-industriële niveau te beperken. Door het klimaatpact van Glasgow te onderschrijven, hebben de partijen bij de Overeenkomst van Parijs erkend dat de beperking van de stijging van de wereldwijde gemiddelde temperatuur tot maximaal 1,5 oC boven het pre-industriële niveau de risico’s en gevolgen van de klimaatverandering aanzienlijk zou verminderen, en hebben zij zich ertoe verbonden om hun doelstellingen voor 2030 tegen eind 2022 aan te scherpen om de ambitiekloof te dichten, overeenkomstig de bevindingen van de Intergouvernementele Werkgroep inzake klimaatverandering (IPCC). Dit moet worden gedaan op een rechtvaardige manier en met inachtneming van het beginsel van gezamenlijke, doch verschillende verantwoordelijkheden en onderscheiden mogelijkheden in het licht vanuiteenlopende nationale omstandigheden. De herziening van het emissiehandelssysteem van de Europese Unie (EU-ETS), met inbegrip van de marktstabiliteitsreserve, biedt een unieke kans.

(1 bis)

De noodzaak om de doelstelling van 1,5 oC klimaatopwarming — zoals vastgelegd in de Overeenkomst van Parijs — te handhaven, is eens te meer onderstreept door de bevindingen van de IPCC in haar verslag van 7 augustus 2021 getiteld “Climate Change 2021: The Physical Science Basis”. Volgens de IPCC zal de mondiale temperatuur de drempel van 1,5 oC eerder dan verwacht bereiken of overschrijden, namelijk binnen de komende twintig jaar. Tevens constateert de IPCC dat het, tenzij we erin slagen de emissies van broeikasgassen onmiddellijk en aanzienlijk terug te dringen, niet langer mogelijk zal zijn de mondiale klimaatopwarming tot ongeveer 1,5 oC of zelfs 2 oC te beperken. Daarnaast stelt de IPCC in haar verslag van 28 februari 2022 getiteld “Climate Change 2022: Impacts, Adaptation and Vulnerability” dat de klimaatverandering zeer zeker een bedreiging vormt voor het welzijn van de mens en de gezondheid van de planeet. Zij voegt daaraan toe dat de weinige tijd die wij nog hebben om een leefbare en duurzame toekomst voor iedereen te garanderen snel verstrijkt en dat daarom elk verder uitstel van gecoördineerde, anticiperende, mondiale aanpassings- en beperkingsmaatregelen voorkomen moet worden.

(1 ter)

De noodzaak om snel te handelen, wordt bovendien ingegeven door de toename van de frequentie en de intensiteit van extreme weersverschijnselen als direct gevolg van de klimaatverandering. Volgens het Bureau van de Verenigde Naties voor rampenrisicovermindering is het aantal in de wereld geregistreerde rampen en de omvang van de wereldwijde economische schade de afgelopen twintig jaar bijna verdubbeld, en is een groot deel daarvan toe te schrijven aan de aanzienlijke stijging van het aantal klimaatgerelateerde rampen.

(1 quater)

De Unie moet deze noodsituatie derhalve het hoofd bieden door haar inspanningen op te voeren en zich op te werpen als internationale leider in de strijd tegen klimaatverandering, met inachtneming van de beginselen van billijkheid en het beginsel van gezamenlijke, doch verschillende, verantwoordelijkheden en onderscheiden mogelijkheden, zoals vastgelegd in artikel 2, lid 2, van de Overeenkomst van Parijs.

(1 quinquies)

In zijn resolutie van 28 november 2019 over de noodsituatie op het gebied van klimaat en milieu^(1bis)heeft het Europees Parlement er bij de Commissie op aangedrongen onmiddellijke en ambitieuze actie te ondernemen om de opwarming van de aarde onder 1,5 oC te houden en een enorm verlies aan biodiversiteit te vermijden, onder meer door tegenstrijdigheden van het huidige EU-beleid met betrekking tot de noodsituatie op het gebied van klimaat en milieu weg te werken en te waarborgen dat alle relevante wetgevings- en begrotingsvoorstellen volledig in overeenstemming zijn met de doelstelling om de opwarming van de aarde onder 1,5 oC te houden en niet bijdragen aan het verlies aan biodiversiteit.

(2)

Het aanpakken van uitdagingen met betrekking tot het klimaat en het milieu en het behalen van de doelstellingen van de Overeenkomst van Parijs staan centraal in de mededeling over de Europese Green Deal, die de Commissie op 11 december 2019⁽⁴⁾ heeft goedgekeurd.

(2)

Het aanpakken van uitdagingen met betrekking tot het klimaat en het milieu en het behalen van de doelstellingen van de Overeenkomst van Parijs staan daarom centraal in de mededeling over de Europese Green Deal, die de Commissie op 11 december 2019⁽⁴⁾ heeft goedgekeurd.

(3)

De Europese Green Deal omvat een uitgebreide reeks elkaar versterkende maatregelen en initiatieven die gericht zijn op het bereiken van klimaatneutraliteit in de EU tegen 2050, en er wordt een nieuwe groeistrategie in vastgesteld die tot doel heeft de Unie om te vormen tot een eerlijke en welvarende samenleving, met een moderne, hulpbronnenefficiënte en concurrerende economie waarin economische groei is losgekoppeld van het gebruik van hulpbronnen. De Green Deal moet het natuurlijk kapitaal van de Unie beschermen, behouden en verbeteren, en de gezondheid en het welzijn van de burgers beschermen tegen milieugerelateerde risico’s en effecten. Tegelijkertijd treft deze overgang vrouwen en mannen anders en heeft deze een bijzonder effect op bepaalde achtergestelde groepen, zoals ouderen, personen met een handicap en personen die tot een raciale of etnische minderheid behoren. Daarom moet ervoor worden gezorgd dat de transitie rechtvaardig en inclusief is en niemand aan zijn lot wordt overgelaten.

(3)

De Europese Green Deal vormt het uitgangspunt voor de verwezenlijking van de doelstelling van de Unie om uiterlijk in 2050 klimaatneutraliteit en vervolgens negatieve emissies te bereiken, zoals vastgelegd in artikel 2, lid 1, van Verordening (EU) 2021/1119 van het Europees Parlement en de Raad^(1bis). Er wordt een nieuwe groeistrategie in vastgesteld die tot doel heeft de Unie om te vormen tot een eerlijke en welvarende samenleving, met een moderne, hulpbronnenefficiënte en concurrerende economie, en daarbij in het kader van een rechtvaardige transitie, waarmee tevens de energiearmoede wordt aanpakt, niemand aan zijn lot over te laten. De Green Deal moet het natuurlijk kapitaal van de Unie beschermen, behouden en verbeteren, en de gezondheid en het welzijn van de burgers beschermen tegen milieugerelateerde risico’s en effecten. De gevolgen van deze transitie voor werknemers in diverse sectoren en voor elk gender lopen uiteen, waarbij de transitie een bijzonder effect heeft op bepaalde achtergestelde en kwetsbare groepen, zoals ouderen, personen met een handicap, personen die tot een raciale of etnische minderheid behoren, en personen en huishoudens met een laag en gemiddeld inkomen. De transitie brengt ook grotere uitdagingen mee voor bepaalde regio’s, met name voor regio’s met een structurele achterstand en perifere regio’s, alsook voor eilanden. Daarom moet ervoor worden gezorgd dat de transitie rechtvaardig en inclusief is.

(3 bis)

Het EU-ETS is een hoeksteen van het klimaatbeleid van de Unie en vormt het centrale instrument ervan om broeikasgasemissies op kosteneffectieve wijze te verminderen. In overeenstemming met de verbintenissen die tijdens de COP26 in Glasgow zijn aangegaan om de nationaal bepaalde bijdragen jaarlijks te herzien, moet de Commissie haar nationaal bepaalde bijdrage herzien om rekening te houden met alle sectoren die bij deze herziening van Richtlijn 2003/87/EG van het Europees Parlement en de Raad^(1bis)in het EU-ETS zijn opgenomen.

(4)

In het licht van de zeer ernstige gevolgen van de COVID-19-pandemie voor de gezondheid, de levens- en arbeidsomstandigheden en het welzijn van de burgers van de Unie, waardoor is gebleken dat onze samenleving en onze economie hun weerbaarheid tegen externe schokken moeten verbeteren en vroegtijdig moeten optreden om deze te voorkomen of te beperken, zijn de noodzaak en de waarde van de Europese Green Deal alleen maar toegenomen. De Europese burgers zijn nog steeds duidelijk van mening dat dit met name van toepassing is op de klimaatverandering⁽⁵⁾.

(4)

De noodzaak en de waarde van een goed uitgevoerde Europese Green Deal zijn alleen maar toegenomen in het licht van de zeer ernstige gevolgen van de COVID-19-pandemie voor de gezondheid, de levens- en arbeidsomstandigheden en het welzijn van de burgers van de Unie, waaruit is gebleken dat onze samenleving en onze economie weerbaarder moeten worden tegen externe schokken en vroegtijdig moeten optreden om deze te voorkomen of te beperken, en wel op een rechtvaardige manier waarbij niemand aan zijn lot wordt overgelaten, ook niet de burgers die door energiearmoede worden bedreigd. De Europese burgers zijn nog steeds duidelijk van mening dat dit met name van toepassing is op de klimaatverandering⁽⁵⁾.

(4 bis)

De uitvoering van de Europese Green Deal moet ervoor zorgen dat er voor iedereen hoogwaardige banen worden gecreëerd en sociale vooruitgang wordt geboekt. De in deze richtlijn voorgestelde klimaatambitie moet, om sociaal aanvaardbaar te zijn, gepaard gaan met een gelijkwaardige sociale ambitie, in overeenstemming met de Europese pijler van sociale rechten. De agenda voor de Europese Green Deal moet als een mogelijkheid gezien worden om hoogwaardige banen in stand te houden en te creëren, om fatsoenlijk werk te bevorderen, om de arbeidsvoorwaarden te verbeteren en de sociale dialoog en collectieve onderhandelingen te versterken, om discriminatie op het werk aan te pakken en om de gendergelijkheid te bevorderen. Om deze doelstellingen te bereiken, moeten rechtvaardige overgangsmechanismen een aanvulling vormen op alle voorgestelde acties in het kader van de Europese Green Deal en het “Fit for 55”-pakket.

(4 ter)

Aangezien de overgang naar een duurzame economie gepaard moet gaan met het behoud van het concurrentievermogen van Europa en het scheppen van banen, is het voor het welslagen van de Europese Green Deal van cruciaal belang dat de eengemaakte markt niet wordt overbelast met extra kosten voor bedrijven voortkomend uit het feit dat zij zich moeten aanpassen aan een nieuw regelgevingskader.

(6)

Bij Verordening (EU) 2021/1119 van het Europees Parlement en de Raad⁽⁷⁾ heeft de Unie de doelstelling om uiterlijk in 2050 klimaatneutraliteit in de hele economie te bereiken, vastgelegd in wetgeving. Bij die verordening is ook de bindende toezegging van de Unie inzake een reductie in de EU van de nettobroeikasgasemissies (emissies na aftrek van verwijderingen) tegen 2030 vastgesteld van ten minste 55 % ten opzichte van de niveaus van 1990.

(6)

Bij Verordening (EU) 2021/1119 heeft de Unie de doelstelling om uiterlijk in 2050 klimaatneutraliteit in de hele economie en vervolgens negatieve emissies te verwezenlijken in wetgeving vastgelegd. Bij die verordening is ook de bindende toezegging van de Unie inzake een reductie in de EU van de nettobroeikasgasemissies (emissies na aftrek van verwijderingen) tegen 2030 vastgesteld van ten minste 55 % ten opzichte van de niveaus van 1990.

(7)

Alle sectoren van de economie moeten een bijdrage leveren om die emissiereductie te verwezenlijken. Daarom moet de ambitie van het EU-emissiehandelssysteem (EU-ETS), dat is vastgesteld bij Richtlijn 2003/87/EG van het Europees Parlement en de Raad⁽⁸⁾ om de uitstoot van broeikasgassen op een kosteneffectieve en economisch efficiënte wijze te verminderen, worden verhoogd op een wijze die is afgestemd op deze voor de gehele economie geldende nettodoelstelling voor de reductie van broeikasgasemissies voor 2030.

(7)

Alle sectoren van de economie moeten een bijdrage leveren om die emissiereductie te verwezenlijken. Daarom moet de ambitie van het emissiehandelssysteem van de EU (EU-ETS), dat is vastgesteld bij Richtlijn 2003/87/EG om de uitstoot van broeikasgassen op een kosteneffectieve en economisch efficiënte wijze te verminderen, worden verhoogd op een wijze die is afgestemd op deze voor de gehele economie geldende nettodoelstelling voor de reductie van broeikasgasemissies voor 2030, alsook op de doelstelling van de Unie om uiterlijk in 2050 klimaatneutraliteit en vervolgens negatieve emissies te bereiken, zoals vastgelegd in artikel 2, lid 1, van Verordening (EU) 2021/1119.

(8)

Het EU-ETS moet de productie stimuleren van installaties die de broeikasgasemissies geheel of gedeeltelijk verminderen. Om een gelijke behandeling van installaties in de betrokken sectoren te waarborgen moet daarom de beschrijving van bepaalde categorieën activiteiten in bijlage I bij Richtlijn 2003/87/EG worden gewijzigd. Bovendien moet de kosteloze toewijzing voor de productie van een product onafhankelijk zijn van de aard van het productieproces. Om te zorgen voor een gelijk speelveld voor nieuwe en bestaande technologieën moet voor bepaalde benchmarks daarom de definitie van de producten en van de processen en emissies worden gewijzigd. Ook moet de actualisering van de benchmarkwaarden voor waterstof worden losgekoppeld van die voor raffinaderijen om rekening te houden met het toenemende belang van de productie van waterstof buiten de sector raffinaderijen.

(8)

Het EU-ETS moet de productie stimuleren van installaties die de broeikasgasemissies geheel of gedeeltelijk verminderen. Om een gelijke behandeling van installaties in de betrokken sectoren te waarborgen moet daarom de beschrijving van bepaalde categorieën activiteiten in bijlage I bij Richtlijn 2003/87/EG worden gewijzigd. Bovendien moet de kosteloze toewijzing voor de productie van een product onafhankelijk zijn van de aard van het productieproces. Om te zorgen voor een gelijk speelveld voor nieuwe en bestaande technologieën moet voor bepaalde benchmarks daarom de definitie van de producten en van de processen en emissies worden gewijzigd. Ook moet de actualisering van de benchmarkwaarden voor waterstof worden losgekoppeld van die voor raffinaderijen om rekening te houden met het toenemende belang van de productie van groene waterstof buiten de sector raffinaderijen.

(8 bis)

De Commissie moet bij de definitie van de beginselen voor de vaststelling van de ex-antebenchmarks in individuele sectoren en subsectoren de relevante belanghebbenden raadplegen, onder meer in de betrokken sectoren en subsectoren, alsmede vertegenwoordigers van het maatschappelijk middenveld en de in artikel 3 van Verordening (EU) 2021/1119 bedoelde Europese wetenschappelijke adviesraad inzake klimaatverandering.

(13)

Broeikasgassen die niet rechtstreeks in de atmosfeer worden uitgestoten, moeten in het kader van het EU-ETS als emissies worden beschouwd en voor die emissies moeten emissierechten worden ingeleverd, tenzij die emissies worden opgeslagen in een opslaglocatie overeenkomstig Richtlijn 2009/31/EG van het Europees Parlement en de Raad⁽¹³⁾, of zij permanent chemisch in een product gebonden zijn zodat zij bij normaal gebruik niet in de atmosfeer terechtkomen. De Commissie moet de bevoegdheid krijgen om uitvoeringshandelingen vast te stellen ter nadere bepaling van de voorwaarden op grond waarvan broeikasgassen als permanent chemisch in een product gebonden moeten worden beschouwd zodat zij bij normaal gebruik niet in de atmosfeer terechtkomen, indien van toepassing met inbegrip van het verkrijgen van een koolstofverwijderingscertificaat met het oog op ontwikkelingen in de regelgeving met betrekking tot de certificering van koolstofverwijdering.

(13)

Broeikasgassen die niet rechtstreeks in de atmosfeer worden uitgestoten, moeten in het kader van het EU-ETS als emissies worden beschouwd en voor die emissies moeten emissierechten worden ingeleverd, tenzij die emissies worden opgeslagen in een opslaglocatie overeenkomstig Richtlijn 2009/31/EG van het Europees Parlement en de Raad⁽¹³⁾, of zij permanent chemisch in een product gebonden zijn zodat zij bij normaal gebruik en bij verwijdering niet in de atmosfeer terechtkomen. De Commissie moet de bevoegdheid krijgen om gedelegeerde handelingen vast te stellen ter nadere bepaling van de voorwaarden op grond waarvan broeikasgassen als permanent chemisch in een product gebonden moeten worden beschouwd zodat zij bij normaal gebruik en bij verwijdering niet in de atmosfeer terechtkomen, indien van toepassing met inbegrip van het verkrijgen van een koolstofverwijderingscertificaat met het oog op ontwikkelingen in de regelgeving met betrekking tot de certificering van koolstofverwijdering.

(13 bis)

In het EU-ETS moeten onterechte vrijstellingen en verstorende maatregelen zoveel mogelijk worden vermeden. Op de lange termijn moeten alle sectoren een rol spelen bij en bijdragen aan de verwezenlijking, uiterlijk in 2050, van klimaatneutraliteit in de Unie, en moeten alle CO2-emissies onder passende beleidsinstrumenten van de Unie vallen. De opneming van verbrandingsinstallaties voor huishoudelijk afval in het EU-ETS zou bijdragen aan de circulaire economie door recycling, hergebruik en reparatie van producten aan te moedigen, en tevens aan het koolstofvrij maken van de hele economie. Aangezien recycling- en regeneratieactiviteiten reeds onder het EU-ETS vallen, zou de opneming van verbrandingsinstallaties voor huishoudelijk afval de stimulansen voor duurzaam afvalbeheer versterken in overeenstemming met de afvalhiërarchie. Zij zou een aanvulling vormen op andere elementen van de afvalwetgeving van de Unie. Bovendien zou de integratie van afvalverbranding in het EU-ETS een gelijk speelveld creëren tussen de regio’s die de verbranding van huishoudelijk afval in het toepassingsgebied hebben opgenomen, waardoor het risico van belastingconcurrentie tussen de regio’s wordt verminderd. Om te voorkomen dat afval van verbrandingsinstallaties voor huishoudelijk afval afwijkt van stortplaatsen in de Unie, die methaan uitstoten, en uitvoer van afval naar derde landen, wat mogelijk gevaarlijke gevolgen heeft voor het milieu, moet de opname van verbrandingsinstallaties voor huishoudelijk afval in het toepassingsgebied van Richtlijn 2003/87/EG met ingang van 1 januari 2026 echter worden voorafgegaan door een effectbeoordeling op 31 december 2024, die in voorkomend geval gepaard moet gaan met een wetgevingsvoorstel ter voorkoming van een deze afwijking van afval en uitvoer.

(13 ter)

Alle broeikasgasemissies die door middel van processen voor koolstofafvang en -gebruik (CCU) worden afgevangen en overgedragen voor gebruik die niet permanent chemisch gebonden zijn in een product en daardoor bij normaal gebruik en bij normale verwijdering niet tot de atmosfeer doordringen, moeten in aanmerking worden genomen. Zolang niet alle fasen van het proces, en met name de emissies van afvalverbrandingsinstallaties, in koolstofbeprijzingsmechanismen worden meegenomen, zou vertrouwen op het in aanmerking nemen van emissies op het moment van lozing in de atmosfeer ertoe leiden dat er te weinig emissies worden meegerekend. Om de afvang van koolstof zodanig te reguleren dat de netto-emissies worden verminderd, dat ervoor wordt gezorgd dat alle emissies in aanmerking worden genomen, dat dubbeltelling wordt vermeden en dat daarbij economische stimulansen tot stand komen, moet de Commissie nagaan hoe broeikasgasemissies in aanmerking kunnen worden genomen waarvan verondersteld wordt dat ze zijn afgevangen en gebruikt om chemisch gebonden te worden in een product op basis van een levenscyclusbeoordeling van het desbetreffende product, bijvoorbeeld wanneer ze gebruikt worden voor de vervaardiging van een product of indien deze evenredige vermindering bijdraagt aan innovatieve nationale beleidsmaatregelen die door de bevoegde autoriteit van de betrokken lidstaat zijn goedgekeurd, om samenwerking tussen sectoren te waarborgen en te stimuleren. De Commissie moet bovendien waar passend met een wetgevingsvoorstel komen voor de toevoeging van een transparante, vergelijkbare en betrouwbare methodologie.

(13 quater)

In overeenstemming met Verordening (EU) 2021/1119 moet de prioriteit worden gegeven aan directe emissiereducties, die zullen moeten worden aangevuld met CO2-verwijderingen om klimaatneutraliteit te bereiken. Op de middellange termijn kunnen CO2-verwijderingen reeds helpen de ambitie te verhogen tot boven de klimaatdoelstelling van de Unie voor 2030, als neergelegd in Verordening (EU) 2021/1119. De Commissie moet daarom nagaan hoe negatieve emissies die voortvloeien uit de verwijdering van broeikasgassen uit de atmosfeer en de veilige en permanente opslag ervan, bijvoorbeeld door deze rechtstreeks uit de lucht te halen, in aanmerking kunnen worden genomen en hoe deze praktijk in de emissiehandel kan worden gestimuleerd, onder meer door een helder toepassingsgebied en strenge criteria en waarborgen voor te stellen om ervoor te zorgen dat deze verwijderingen niet louter de noodzakelijke emissiereducties compenseren, maar daadwerkelijk permanente verwijderingen zijn.

(13 quinquies)

Volgens de mededeling van de Commissie van 14 oktober 2020 over een EU-strategie om methaanemissies terug te dringen, is 26 % van de methaanemissies van het continent afkomstig van afval. Wereldwijd zullen stortplaatsen naar verwachting in 2025 8 tot 10 % van alle antropogene broeikasgasemissies produceren. De Unie moet ernaar streven het storten van afval in de Unie aanzienlijk terug te dringen en moet in ieder geval voorkomen dat de toekomstige opneming van afvalverbranding in het EU-ETS een ongelijk speelveld creëert en leidt tot meer afvalstortplaatsen. Daarom moet de Commissie ook nagaan of het mogelijk en haalbaar is alle afvalbeheersprocessen, zoals het storten, vergisten, composteren en mechanisch-biologisch behandelen, in het EU-ETS op te nemen.

(14)

Internationale maritieme vervoersactiviteiten die bestaan uit reizen tussen havens die onder de jurisdictie van twee verschillende lidstaten vallen of tussen een haven onder de jurisdictie van een lidstaat en een haven buiten de jurisdictie van een lidstaat, zijn de enige vormen van transport waarop de eerdere toezeggingen van de Unie om broeikasgasemissies te verminderen niet van toepassing waren. De emissies van brandstof die in de Unie wordt verkocht voor reizen die in één lidstaat beginnen en in een andere lidstaat of in een derde land eindigen, zijn sinds 1990 met ongeveer 36 % toegenomen. Deze emissies vertegenwoordigen bijna 90 % van alle navigatie-emissies in de Unie, aangezien de emissies van brandstof die in de Unie wordt verkocht voor reizen die beginnen en eindigen in dezelfde lidstaat sinds 1990 met 26 % zijn verminderd. Als het beleid niet wordt gewijzigd zullen de emissies van internationale maritieme vervoersactiviteiten naar verwachting tussen 2015 en 2030 met ongeveer 14 % toenemen en tussen 2015 en 2050 met 34 %. Als de klimaatveranderingseffecten van maritieme vervoersactiviteiten zoals verwacht toenemen, zouden hierdoor de reducties die andere sectoren realiseren om de klimaatverandering te bestrijden, aanzienlijk worden ondermijnd.

(14)

Internationale maritieme vervoersactiviteiten die bestaan uit reizen tussen havens die onder de jurisdictie van twee verschillende lidstaten vallen of tussen een haven onder de jurisdictie van een lidstaat en een haven buiten de jurisdictie van een lidstaat, zijn de enige vormen van transport waarop de eerdere toezeggingen van de Unie om broeikasgasemissies te verminderen niet van toepassing waren. De emissies van brandstof die in de Unie wordt verkocht voor reizen die in één lidstaat beginnen en in een andere lidstaat of in een derde land eindigen, zijn sinds 1990 met ongeveer 36 % toegenomen. Deze emissies vertegenwoordigen bijna 90 % van alle navigatie-emissies in de Unie, aangezien de emissies van brandstof die in de Unie wordt verkocht voor reizen die beginnen en eindigen in dezelfde lidstaat sinds 1990 met 26 % zijn verminderd. Als het beleid niet wordt gewijzigd zullen de emissies van internationale maritieme vervoersactiviteiten naar verwachting tussen 2015 en 2030 met ongeveer 14 % toenemen en tussen 2015 en 2050 met 34 %. Als de klimaatveranderingseffecten van maritieme vervoersactiviteiten zoals verwacht toenemen, zouden hierdoor de reducties die andere sectoren realiseren om de klimaatverandering te bestrijden, aanzienlijk worden ondermijnd, en daarmee ook de verwezenlijking van de doelstelling om uiterlijk in 2030 de nettobroeikasgasemissies in de hele economie te verminderen, het streven om uiterlijk in 2050 klimaatneutraliteit en vervolgens negatieve emissies in de Unie te bereiken, zoals uiteengezet in artikel 2, lid 1, van Verordening (EU) 2021/1119 en de doelstelling van de Overeenkomst van Parijs.

(14 bis)

Internationaal zeevervoer is de enige vorm van vervoer die niet is opgenomen in de verbintenis van de Unie om de uitstoot van broeikasgassen te verminderen, ondanks het feit dat het Europees Parlement er herhaaldelijk op heeft aangedrongen dat alle sectoren van de economie bijdragen aan de gezamenlijke inspanning om zo snel mogelijk en uiterlijk in 2050 klimaatneutraliteit te bereiken, in overeenstemming met de verbintenissen van de Unie in het kader van de Overeenkomst van Parijs. CO2 is nog altijd de belangrijkste oorzaak van het klimaateffect van het zeevervoer en is, berekend op basis van het opwarmingsvermogen over honderd jaar, goed voor 98 %, of, indien zwarte koolstof wordt meegerekend, 91 %, van de totale internationale uitstoot van broeikasgassen in CO2-equivalenten. Volgens een verslag van de Internationale Maritieme Organisatie (IMO) van 2020 getiteld “Fourth IMO Greenhouse Gas Study” is de uitstoot van methaan (CH4) in de periode van 2012 tot 2018 echter met 87 % toegenomen. Om die reden, en in overeenstemming met de amendementen die op 16 september 2020 door het Europees Parlement zijn aangenomen over het voorstel voor een verordening van het Europees Parlement en de Raad tot wijziging van Verordening (EU) 2015/757 om op gepaste wijze rekening te houden met het wereldwijde systeem voor de verzameling van gegevens inzake stookolieverbruik door schepen, moeten zowel de CO2- als de CH4-emissies, alsook distikstofoxiden (N2O), worden opgenomen in de uitbreiding van het EU-ETS naar maritieme vervoersactiviteiten. Er moet dus door een administrerende autoriteit voor worden gezorgd dat scheepvaartmaatschappijen geaggregeerde emissiegegevens monitoren en hierover verslag uitbrengen, onder meer over de uitstoot van CO2, CH4 en N2O, om te waarborgen dat deze in overeenstemming zijn met Verordening (EU) …/… [FuelEU Zeevaart]. Voorts moet de Commissie uiterlijk op 31 december 2024 een beoordeling uitvoeren van en aan het Europees Parlement en de Raad verslag uitbrengen over de gevolgen voor het mondiale klimaat van andere broeikasgasemissies dan CO2, N2O en CH4, en van deeltjes die voor opwarming van de aarde kunnen zorgen. In voorkomend geval moet de Commissie bovendien met een wetgevingsvoorstel komen voor de opname van deze emissies en deeltjes van maritieme vervoersactiviteiten in het toepassingsgebied van het EU-ETS.

(15)

De Commissie heeft in 2013 een strategie aangenomen om maritieme emissies geleidelijk in het beleid van de Unie voor de vermindering van broeikasgasemissies te integreren. Als eerste stap in deze aanpak heeft de Unie bij Verordening (EU) 2015/757 van het Europees Parlement en de Raad⁽¹⁴⁾ een systeem ingevoerd om emissies van maritiem vervoer te monitoren, rapporteren en verifiëren; die eerste stap moet worden gevolgd door vaststelling van reductiedoelstellingen voor de maritieme sector en de toepassing van een marktgebaseerde maatregel. In overeenstemming met de toezegging van de medewetgevers die in Richtlijn (EU) 2018/410 van het Europees Parlement en de Raad⁽¹⁵⁾ is geformuleerd, dient de Internationale Maritieme Organisatie (IMO) of de Unie vanaf 2023 actie te ondernemen, hetgeen onder meer voorbereidende werkzaamheden inzake vaststelling en uitvoering van een maatregel behelst die ervoor zorgt dat de sector naar behoren bijdraagt aan de inspanningen die nodig zijn om de in het kader van de Overeenkomst van Parijs overeengekomen doelstellingen te verwezenlijken, en passend beraad ter zake door alle stakeholders.

(15)

De Commissie heeft in 2013 een strategie aangenomen om maritieme emissies geleidelijk in het beleid van de Unie voor de vermindering van broeikasgasemissies te integreren. Als eerste stap in deze aanpak heeft de Unie bij Verordening (EU) 2015/757 van het Europees Parlement en de Raad⁽¹⁴⁾ een systeem ingevoerd om emissies van maritiem vervoer te monitoren, rapporteren en verifiëren; die eerste stap moet worden gevolgd door vaststelling van reductiedoelstellingen voor de maritieme sector en de toepassing van een marktgebaseerde maatregel. In overeenstemming met de toezegging van de medewetgevers die in Richtlijn (EU) 2018/410 van het Europees Parlement en de Raad⁽¹⁵⁾ is geformuleerd, dient de Internationale Maritieme Organisatie (IMO) of de Unie vanaf 2023 actie te ondernemen, hetgeen onder meer voorbereidende werkzaamheden inzake vaststelling en uitvoering van een maatregel behelst die ervoor zorgt dat de sector naar behoren bijdraagt aan de inspanningen die nodig zijn om de in het kader van de Overeenkomst van Parijs overeengekomen doelstellingen te verwezenlijken, en passend beraad ter zake door alle stakeholders. Om de milieueffectiviteit van maatregelen van de Unie te vergroten en oneerlijke concurrentie en stimulansen voor ontduiking te voorkomen, moet het toepassingsgebied van Verordening (EU) 2015/757 worden gewijzigd zodat met ingang van 1 januari 2024 ook schepen met een brutotonnage van 400 ton of meer eronder vallen. Om ervoor te zorgen dat de administratieve lasten evenredig zijn, moeten de exploitanten van schepen met een brutotonnage van minder dan 5 000 ton worden toegestaan enkel verslag uit te brengen over de informatie die van belang is voor de opname van deze schepen in het toepassingsgebied van het EU-ETS met ingang van 1 januari 2027, en met name over de soort brandstof die erin wordt gebruikt en de koolstoffactor en de energiedichtheid ervan.

(16)

Krachtens Richtlijn (EU) 2018/410 moet de Commissie verslag uitbrengen aan het Europees Parlement en de Raad over de vorderingen die de IMO heeft gemaakt in de richting van een ambitieus emissiereductiestreefcijfer, en over bijbehorende maatregelen met het oog op een billijke bijdrage van de sector maritiem vervoer aan de inspanningen die nodig zijn om de in het kader van de Overeenkomst van Parijs overeengekomen doelstellingen te verwezenlijken. De inspanningen die via de IMO worden geleverd om mondiale maritieme emissies te beperken, moeten worden aangemoedigd. Hoewel de recente vooruitgang die via de IMO is geboekt, welkom is, zullen deze maatregelen niet volstaan om de doelstellingen van de Overeenkomst van Parijs te verwezenlijken.

(16)

Krachtens Richtlijn (EU) 2018/410 moet de Commissie verslag uitbrengen aan het Europees Parlement en de Raad over de vorderingen die de IMO heeft gemaakt in de richting van een ambitieus emissiereductiestreefcijfer, en over bijbehorende maatregelen met het oog op een billijke bijdrage van de sector maritiem vervoer aan de inspanningen die nodig zijn om de in het kader van de Overeenkomst van Parijs overeengekomen doelstellingen te verwezenlijken. De inspanningen die via de IMO worden geleverd om mondiale maritieme emissies te beperken, moeten worden aangemoedigd. De recente ontwikkelingen in het kader van de IMO volstaan echter niet om de doelstellingen van de Overeenkomst van Parijs te verwezenlijken. Met het oog op de internationale aard van de scheepvaart moet de Commissie samen met de lidstaten de diplomatieke inspanningen opvoeren om op het niveau van de IMO vooruitgang te boeken bij de ontwikkeling van een mondiale marktgebaseerde aanpak.

(16 bis)

Schepen die EU-havens vermijden en voor anker gaan in derde landen kunnen een ernstige bedreiging vormen voor de doeltreffendheid van het EU-ETS wat zeevervoer betreft, omdat de totale scheepvaartemissies op deze wijze niet worden verminderd. Deze praktijk kan zelfs een toename van de totale emissies veroorzaken, met name wanneer dit vermijdend gedrag tot langere reizen naar en vanuit derde landen leidt die minder strenge emissienormen hanteren. De Commissie moet daarom vanaf … [jaar na de inwerkingtreding van deze wijzigingsrichtlijn] tweejaarlijks toezicht houden op en verslag uitbrengen over de tenuitvoerlegging van het hoofdstuk over zeevervoer en mogelijke trends met betrekking tot bedrijven die trachten de vereisten van deze richtlijn te omzeilen, en moet in voorkomend geval met een wetgevingsvoorstel komen voor het aan de orde stellen van bewijs van dergelijk vermijdend gedrag.

(17)

De Commissie heeft in de Europese Green Deal verklaard voornemens te zijn aanvullende maatregelen te nemen om de broeikasgasemissies van de sector maritiem vervoer aan te pakken door middel van een pakket maatregelen die de Unie in staat stellen haar emissiereductiedoelstellingen te halen. Richtlijn 2003/87/EG moet in dit verband worden gewijzigd om de sector maritiem vervoer in het EU-ETS op te nemen om ervoor te zorgen dat deze sector bijdraagt aan de verhoogde klimaatdoelstellingen van de Unie en aan de doelstellingen van de Overeenkomst van Parijs, die de ontwikkelde landen ertoe verplicht het voortouw te nemen door emissiereductiedoelstellingen voor de gehele economie vast te stellen, terwijl ontwikkelingslanden worden aangemoedigd om geleidelijk over te stappen op emissiereductie- of emissiebeperkingsdoelstellingen voor de gehele economie⁽¹⁶⁾. Het is passend dat het EU-ETS een deel van de emissies dekt van reizen tussen havens onder de jurisdictie van een lidstaat en havens onder de jurisdictie van een derde land, waarbij het derde land kan beslissen over passende maatregelen met betrekking tot het andere aandeel van emissies, aangezien emissies van de internationale luchtvaart buiten Europa vanaf januari 2021 door wereldwijde marktgebaseerde maatregelen moeten worden geplafonneerd, terwijl er geen maatregelen zijn om de emissies van maritiem vervoer te plafonneren of te beprijzen. De uitbreiding van het EU-ETS tot de sector maritiem vervoer moet dus de helft van de emissies van schepen die reizen uitvoeren en aankomen in een haven onder de jurisdictie van een lidstaat vanuit een haven buiten de jurisdictie van een lidstaat, de helft van de emissies van schepen die reizen uitvoeren vanuit een haven onder de jurisdictie van een lidstaat en aankomen in een haven buiten de jurisdictie van een lidstaat, de emissies van schepen die reizen uitvoeren en aankomen in een haven onder de jurisdictie van een lidstaat vanuit een haven onder de jurisdictie van een lidstaat, en de emissies van schepen die zijn afgemeerd in een haven onder de jurisdictie van een lidstaat, omvatten. Deze aanpak is naar voren gekomen als een praktische oplossing voor de kwestie van gemeenschappelijke maar onderscheiden verantwoordelijkheden en capaciteiten, die in de UNFCCC-context al geruime tijd een uitdaging vormt. De dekking van een deel van de emissies van zowel inkomende als uitgaande reizen tussen de Unie en derde landen waarborgt de doeltreffendheid van het EU-ETS, met name door het milieueffect van de maatregel in vergelijking met een geografisch toepassingsgebied dat beperkt is tot reizen binnen de EU te vergroten, terwijl de risico’s op havenontwijkend gedrag en verplaatsing van overladingsactiviteiten buiten de Unie worden beperkt. Met het oog op een soepele opneming van de sector in het EU-ETS moet de inlevering van emissierechten door scheepvaartmaatschappijen geleidelijk ten opzichte van geverifieerde emissies die voor de periode 2023-2025 zijn gerapporteerd, worden verhoogd. Om de milieu-integriteit van het systeem te beschermen, moet, zodra elk jaar het verschil tussen geverifieerde emissies en ingeleverde emissierechten is vastgesteld, een overeenkomstig aantal emissierechten worden geannuleerd, voor zover er in die jaren met betrekking tot geverifieerde emissies voor maritiem vervoer minder emissierechten worden ingeleverd. Scheepvaartmaatschappijen moeten vanaf 2026 het aantal emissierechten inleveren dat overeenkomt met alle geverifieerde emissies die zij in het voorgaande jaar hebben gerapporteerd.

(17)

De broeikasgasemissies uit de maritieme sector bedragen ongeveer 2,5 % van de emissies van de Unie. Het gebrek aan doortastend optreden in het kader van de IMO heeft de innovatie en de invoering van de nodige maatregelen om de emissies in de sector terug te dringen, vertraagd. De Commissie heeft in de Europese Green Deal verklaard voornemens te zijn aanvullende maatregelen te nemen om de broeikasgasemissies van de sector maritiem vervoer aan te pakken door middel van een pakket maatregelen die de Unie in staat stellen haar emissiereductiedoelstellingen te halen. Richtlijn 2003/87/EG moet in dit verband worden gewijzigd om de sector maritiem vervoer in het EU-ETS op te nemen om ervoor te zorgen dat deze sector zijn deel bijdraagt aan de verhoogde klimaatdoelstellingen van de Unie en aan de doelstellingen van de Overeenkomst van Parijs, die de ontwikkelde landen ertoe verplicht het voortouw te nemen door emissiereductiedoelstellingen voor de gehele economie vast te stellen, terwijl ontwikkelingslanden worden aangemoedigd om geleidelijk over te stappen op emissiereductie- of emissiebeperkingsdoelstellingen voor de gehele economie⁽¹⁶⁾. De inlevering van emissierechten door scheepvaartmaatschappijen moet volledig zijn ingevoerd in 2024 en scheepvaartmaatschappijen moeten het aantal emissierechten inleveren dat overeenkomt met alle geverifieerde emissies die zij in het voorgaande jaar hebben gerapporteerd. Het is passend dat het EU-ETS dergelijke emissies dekt en onder strenge voorwaarden afwijkingen toestaat indien derde landen de verantwoordelijkheid voor deze emissies nemen of indien er een marktgebaseerde maatregel van de IMO bestaat om een deel van de emissies te dekken van reizen tussen havens onder de jurisdictie van een lidstaat en havens onder de jurisdictie van een derde land, waarbij het derde land kan beslissen over passende maatregelen met betrekking tot het andere aandeel van emissies, aangezien emissies van de internationale luchtvaart buiten Europa vanaf januari 2021 door wereldwijde marktgebaseerde maatregelen moeten worden geplafonneerd, terwijl er geen maatregelen zijn om de emissies van maritiem vervoer te plafonneren of te beprijzen. Vanaf 2027 moet de uitbreiding van het EU-ETS tot de sector maritiem vervoer dus de emissies van reizen van en naar derde landen omvatten en daarbij onder strenge voorwaarden voorzien in afwijkingen met betrekking tot de helft van de emissies van schepen die reizen uitvoeren en aankomen in een haven onder de jurisdictie van een lidstaat vanuit een haven buiten de jurisdictie van een lidstaat, de helft van de emissies van schepen die reizen uitvoeren vanuit een haven onder de jurisdictie van een lidstaat en aankomen in een haven buiten de jurisdictie van een lidstaat, met name wanneer in een derde land een koolstofbeprijzingsmechanisme bestaat of door middel van een bilaterale of multilaterale overeenkomst tussen de Unie en een of meerdere derde landen een koolstofbeprijzingsmechanisme is vastgesteld dat krachtens artikel 25 van Richtlijn 2003/87/EGgekoppeld is aan het EU-ETS, om de emissies te plafonneren en te verminderen tot een niveau dat ten minste gelijk is aan het EU-ETS, oftewel een bindend mechanisme voor de plafonnering, vermindering en beprijzing van broeikasgasemissies uit de zeevaart, hetgeen leidt tot een absolute vermindering van de emissies die ten minste gelijk is aan het geval waarbij 100 % van deze emissies onder het EU-ETS zou vallen of waarbij een derde land een minst ontwikkeld land of een kleine eilandstaat in ontwikkeling is dat een bbp per hoofd heeft dat niet gelijk is aan of hoger is dan het gemiddelde van de Unie en deze emissies onderbrengt in zijn nationaal bepaalde bijdragen in het kader van de Overeenkomst van Parijs.

(17 bis)

De negatieve gevolgen van de klimaatverandering leiden tot aantasting van de mensenrechten, zoals het recht op voedsel, water, sanitaire voorzieningen, gezondheid, fatsoenlijke huisvesting en leven. Binnen de Overeenkomst van Parijs vormen schade en verlies met onevenredig grote gevolgen voor mensen die in omstandigheden leven die hen kwetsbaar maken, inheemse volkeren, vrouwen, kinderen en mensen met een handicap, het onderwerp van de derde pijler van klimaatactie. De laaginkomenslanden, lagermiddeninkomenslanden en minst ontwikkelde landen zijn het kwetsbaarst voor de gevolgen van de klimaatverandering. Zij leveren een zeer kleine of zelfs verwaarloosbare bijdrage aan de hoeveelheid broeikasgassen in de atmosfeer, maar zijn doorgaans sterker blootgesteld aan de gevolgen van de klimaatverandering, met name vanwege de staat waarin hun infrastructuur verkeert en vanwege de levensomstandigheden van hun bevolking. Deze landen bevinden zich nu in een rampzalige situatie, enerzijds omdat men er niet in slaagt de wereldwijde uitstoot van broeikasgassen omlaag te brengen, waardoor de aanpassingsbehoeften en -kosten van deze landen nog verder toenemen en anderzijds omdat de COVID-19-pandemie en de daarmee gepaard gaande “schuldenpandemie” ertoe hebben geleid dat overheden in financiële moeilijkheden verkeren.

(17 ter)

De Commissie, de Raad en het Europees Parlement moeten samenwerken met derde landen om de aanvaarding van de bepalingen van Richtlijn 2003/87/EG met betrekking tot maritieme vervoersactiviteiten te vergemakkelijken en de internationale samenwerking op dit gebied te versterken. Tegelijkertijd moeten de Commissie, de Raad en het Europees Parlement via de IMO werken aan de versterking van wereldwijde maatregelen.

(17 quater)

Er moeten aanzienlijke financiële middelen worden vrijgemaakt om uitvoering te geven aan de Overeenkomst van Parijs, en de Unie is nog steeds vastberaden om bij te dragen aan de verwezenlijking van de doelstelling van de ontwikkelde landen om per 2020 gezamenlijk 100 miljard USD per jaar uit verschillende bronnen te mobiliseren om de ontwikkelingslanden te ondersteunen. Het besluit dat tijdens de COP24 werd genomen om de doelstelling nog verder aan te scherpen en voor de periode na 2025 een nog ambitieuzere doelstelling vast te stellen dan de huidige, is een stap in de goede richting. De concrete toezeggingen van de ontwikkelde landen zijn echter nog lang niet voldoende om het collectieve doel te bereiken, en de hieruit voortvloeiende kloof moet worden gedicht. De Unie en haar lidstaten moeten meer inspanningen leveren om internationale klimaatfinanciering voor ontwikkelingslanden te mobiliseren en een internationaal stappenplan opstellen waarin wordt aangegeven welk deel van de toegezegde 100 miljard USD elk ontwikkeld land wordt geacht bij te dragen, alsook mechanismen om ervoor te zorgen dat de toezeggingen ook daadwerkelijk in daden worden omgezet. Opkomende economieën moeten vanaf 2025 een bijdrage leveren aan het hogere bedrag van de internationale klimaatfinanciering in de toekomst.

(17 quinquies)

De Commissie moet ontwikkelingslanden bijstaan en haar steun voor deze landen verhogen, onder meer via het EU-ETS, om hen beter in staat te stellen zich aan te passen en weerstand te bieden aan klimaatverandering. Een collectieve toezegging door de Unie om klimaatactie in ontwikkelingslanden te steunen, zou de invloed van de Unie tijdens de UNFCCC-onderhandelingen doen toenemen, en financiering via het Groen Klimaatfonds zou ook andere landen stimuleren om een deel van hun eigen koolstofbeprijzingsregelingen aan het fonds bij te dragen. De Commissie moet bij het Europees Parlement en de Raad een verslag indienen waarin zij de noodzaak tot decarbonisatie in ontwikkelingslanden onderzoekt door een evaluatie uit te voeren van de broeikasgasemissies in sectoren die overeenstemmen met de sectoren die onder het EU-ETS en CBAM vallen.

(17 sexies)

De Unie en haar lidstaten zijn de grootste verstrekkers van publieke klimaatfinanciering. Financiering van klimaatactie is essentieel omdat veel ontwikkelingslanden voorwaardelijke nationaal bepaalde bijdragen hebben, waarvan de verwezenlijking afhankelijk is van financiële steun. De Commissie moet ontwikkelingslanden ondersteunen bij het koolstofvrij maken van hun industrieën, met name in de sectoren die overeenkomen met de sectoren die onder het EU-ETS en het CBAM vallen, om ertoe bij te dragen dat deze landen de emissiereductiedoelstellingen voor de gehele economie bereiken, in overeenstemming met de Overeenkomst van Parijs. Er moet bijzondere prioriteit worden gegeven aan de behoeften van de minst ontwikkelde landen door EU-ETS-rechten te gebruiken ter financiering van klimaatmaatregelen, in het bijzonder voor de aanpassing aan de gevolgen van klimaatverandering.

(17 septies)

Vernieuwing van de vloot van schepen met een ijsklasse en ontwikkeling van innovatieve technologie om de emissies van deze schepen tijdens het varen in winterse omstandigheden te verminderen, zullen tijd kosten en financiële steun vergen. Op dit moment produceren schepen met een ijsklasse, vanwege het model dat de schepen in staat stelt in ijsomstandigheden te varen, zowel in open water als wanneer zij in ijsomstandigheden varen meer emissies dan schepen van vergelijkbare grootte die ontworpen zijn om alleen in open water te varen. Gemiddeld verbruiken schepen met een ijsklasse, wanneer zij in open water varen, ongeveer 2 tot 5 % meer brandstof dan schepen van vergelijkbare grootte die uitsluitend voor de vaart in open water zijn ontworpen. Daarom moet in het kader van deze richtlijn een vlagneutrale methode worden ingevoerd, waarbij rekening wordt gehouden met de ijsomstandigheden in het noordelijke deel van de Unie, zodat de hoeveelheid emissierechten die door scheepvaartmaatschappijen moeten worden ingeleverd op basis van de ijsklasse van hun schepen of de scheepvaart in ijsomstandigheden tot 31 december 2029 kan worden verminderd. Bijgevolg moeten scheepvaartmaatschappijen vanaf 2030 worden verplicht emissierechten in te leveren die overeenkomen met honderd procent (100 %) van de geverifieerde emissies die voor het desbetreffende jaar ondanks de ijsklasse en scheepvaart in ijsomstandigheden zijn gerapporteerd. Daarnaast moet er via een oceaanfonds specifieke steun worden verleend voor innovaties met betrekking tot het koolstofvrij maken van schepen met een ijsklasse.

(18)

De bepalingen van Richtlijn 2003/87/EG wat betreft maritieme vervoersactiviteiten moeten regelmatig worden herzien in het licht van de internationale ontwikkelingen en de inspanningen die ter verwezenlijking van de doelstellingen van de Overeenkomst van Parijs zijn geleverd, waaronder de tweede algemene inventarisatie in 2028 en de vijfjaarlijkse algemene inventarisaties daarna, die zijn bedoeld om opeenvolgende nationaal vastgestelde bijdragen met kennis van zaken te kunnen vaststellen. In het bijzonder moet de Commissie op enig moment vóór de tweede algemene inventarisatie in 2028 — en dus uiterlijk op 30 september 2028 — verslag aan het Europees Parlement en de Raad uitbrengen over de voortgang van de IMO-onderhandelingen over een wereldwijde marktgebaseerde maatregel. De Commissie moet in haar verslag de instrumenten van de Internationale Maritieme Organisatie analyseren en naar gelang het geval beoordelen op welke manier deze instrumenten door middel van een herziening van Richtlijn 2003/87/EG in het recht van de Unie kunnen worden omgezet. In haar verslag moet de Commissie indien van toepassing voorstellen opnemen.

(18)

De bepalingen van Richtlijn 2003/87/EG wat betreft maritieme vervoersactiviteiten moeten regelmatig worden herzien in het licht van de internationale ontwikkelingen en de inspanningen die ter verwezenlijking van de doelstellingen van de Overeenkomst van Parijs zijn geleverd, waaronder de tweede algemene inventarisatie in 2028 en de vijfjaarlijkse algemene inventarisaties daarna, die zijn bedoeld om opeenvolgende nationaal vastgestelde bijdragen met kennis van zaken te kunnen vaststellen. In het bijzonder moet de Commissie op enig moment vóór de tweede algemene inventarisatie in 2028 — en dus uiterlijk op 30 september 2028 — verslag aan het Europees Parlement en de Raad uitbrengen over de voortgang van de IMO-onderhandelingen over een wereldwijde marktgebaseerde maatregel. De Commissie moet in haar verslag de instrumenten van de Internationale Maritieme Organisatie analyseren en naar gelang het geval beoordelen op welke manier deze instrumenten door middel van een herziening van Richtlijn 2003/87/EG in het recht van de Unie kunnen worden omgezet. Indien er op IMO-niveau een wereldwijde marktgebaseerde maatregel is vastgesteld die leidt tot broeikasgasemissiereducties die in overeenstemming zijn met de Overeenkomst van Parijs en die ten minste vergelijkbaar zijn met de emissiereducties die voortvloeien uit de maatregelen van de Unie, moet de Commissie overwegen het toepassingsgebied van de maatregelen van de Unie dienovereenkomstig in te perken om dubbele lasten te voorkomen, en moet zij daarbij in het toepassingsgebied van het EU-ETS ten minste vijftig procent (50 %) van de emissies behouden van schepen die reizen uitvoeren vanuit een haven onder de jurisdictie van een lidstaat en aankomen in een haven buiten de jurisdictie van een lidstaat en vijftig procent (50 %) van de emissies van schepen die reizen uitvoeren vanuit een haven buiten de jurisdictie van een lidstaat en aankomen in een haven onder de jurisdictie van een lidstaat, waarbij zij bovendien de soevereiniteit van de Unie moet erkennen om haar deel van de emissies van internationale scheepsreizen te reguleren in overeenstemming met de verplichtingen uit hoofde van de Overeenkomst van Parijs. Indien er echter onvoldoende vooruitgang is geboekt op IMO-niveau of er op IMO-niveau wereldwijde maatregelen zijn genomen die niet in overeenstemming zijn met de Overeenkomst van Parijs en die niet op zijn minst vergelijkbare emissiereducties opleveren als de maatregelen van de Unie, moet de Commissie door middel van een wijziging van Richtlijn 2003/87/EG de maatregelen van de Unie behouden om honderd procent (100 %) van de emissies te dekken van schepen die reizen uitvoeren vanuit een haven onder de jurisdictie van een lidstaat en aankomen in een haven buiten de jurisdictie van een lidstaat, en honderd procent (100 %) van de emissies van schepen die reizen uitvoeren vanuit een haven buiten de jurisdictie van een lidstaat en aankomen in een haven onder de jurisdictie van een lidstaat.

(19)

De Commissie moet de werking van Richtlijn 2003/87/EG evalueren met betrekking tot maritieme vervoersactiviteiten in het licht van de ervaring met de toepassing ervan, onder meer met betrekking tot mogelijke ontwijkingspraktijken, en vervolgens maatregelen voorstellen om de effectiviteit van deze richtlijn te waarborgen.

(19)

De Commissie moet de werking van Richtlijn 2003/87/EG evalueren met betrekking tot maritieme vervoersactiviteiten in het licht van de ervaring met de toepassing ervan, onder meer met betrekking tot mogelijke ontwijkingspraktijken, en vervolgens maatregelen voorstellen om de effectiviteit van deze richtlijn te waarborgen, afgestemd op de doelstelling van de Unie om tegen 2050 klimaatneutraliteit en vervolgens negatieve emissies te bereiken, zoals is neergelegd in artikel 2, lid 1, van Verordening (EU) 2021/1119, en de doelstellingen van de Overeenkomst van Parijs.

(20)

De persoon of organisatie die verantwoordelijk is voor de naleving van het EU-ETS moet de scheepvaartmaatschappij zijn, die is gedefinieerd als de scheepseigenaar of als een andere organisatie of persoon, zoals de manager of de rompbevrachter, die de verantwoordelijkheid voor de exploitatie van het schip van de scheepseigenaar heeft overgenomen en die er, bij het aangaan van die verantwoordelijkheid, mee heeft ingestemd alle door de Internationale Veiligheidsmanagementcode voor de veilige exploitatie van schepen en voor verontreinigingspreventie voorgeschreven taken en verantwoordelijkheden over te nemen. Deze definitie is gebaseerd op de definitie van “maatschappij” in artikel 3, punt d), van Verordening (EU) 2015/757 en is in overeenstemming met het wereldwijde systeem voor gegevensverzameling dat in 2016 door de IMO is opgezet. Overeenkomstig het beginsel dat de vervuiler betaalt, kan de scheepvaartmaatschappij door middel van een contractuele regeling de entiteit die rechtstreeks verantwoordelijk is voor de besluiten die van invloed zijn op de CO2-emissies van het schip, aansprakelijk stellen voor de nalevingskosten uit hoofde van deze richtlijn. Deze entiteit zou normaliter de entiteit zijn die verantwoordelijk is voor de keuze van brandstof, route en snelheid van het schip.

(20)

De persoon of organisatie die verantwoordelijk is voor de naleving van het EU-ETS moet de scheepvaartmaatschappij zijn, die is gedefinieerd als de scheepseigenaar of als een andere organisatie of persoon, zoals de manager of de rompbevrachter, die de verantwoordelijkheid voor de exploitatie van het schip van de scheepseigenaar heeft overgenomen en die er, bij het aangaan van die verantwoordelijkheid, mee heeft ingestemd alle door de Internationale Veiligheidsmanagementcode voor de veilige exploitatie van schepen en voor verontreinigingspreventie voorgeschreven taken en verantwoordelijkheden over te nemen. Deze definitie is gebaseerd op de definitie van “maatschappij” in artikel 3, punt d), van Verordening (EU) 2015/757 en is in overeenstemming met het wereldwijde systeem voor gegevensverzameling dat in 2016 door de IMO is opgezet. De scheepvaartmaatschappij is echter niet altijd verantwoordelijk voor de inkoop van de brandstof of het nemen van operationele beslissingen die van invloed zijn op de broeikasgasemissies van het schip. Die verantwoordelijkheden kunnen op grond van een contractuele regeling worden overgenomen door een andere entiteit dan de scheepvaartmaatschappij. Om ervoor te zorgen dat het beginsel dat de vervuiler betaalt volledig wordt geëerbiedigd en om de invoering van efficiëntiemaatregelen en schonere brandstoffen aan te moedigen, moet in dat geval in dergelijke regelingen een bindende clausule worden opgenomen voor het doorberekenen van de kosten, zodat de entiteit die uiteindelijk verantwoordelijk is voor de besluiten die van invloed zijn op de broeikasgasemissies van het schip, aansprakelijk wordt gesteld voor de dekking van de nalevingskosten die door de scheepvaartmaatschappij uit hoofde van deze richtlijn zijn betaald. Deze entiteit zou normaliter de entiteit zijn die verantwoordelijk is voor de keuze en de aankoop van de brandstof die door het schip wordt verbruikt, of voor de exploitatie van het schip, bijvoorbeeld wat betreft de keuze van de lading die met het schip wordt vervoerd of de route en de snelheid van het schip.

(20 bis)

De succesvolle transitie naar een emissievrije scheepvaart vereist een geïntegreerde benadering en de juiste randvoorwaarden voor het stimuleren van innovatie, zowel met betrekking tot schepen als tot havens. Tot die randvoorwaarden behoren publieke en particuliere investeringen in onderzoek en innovatie, technologische en operationele maatregelen voor het verbeteren van de energie-efficiëntie van schepen en havens, en de ontwikkeling van duurzame alternatieve brandstoffen, zoals waterstof en ammoniak, die worden geproduceerd uit hernieuwbare energiebronnen, waaronder door middel van carbon contracts for difference (CCD’s), en van emissievrije aandrijvingstechnologieën, inclusief de noodzakelijke infrastructuurvoorzieningen voor tanken en opladen in havens. Er moet een oceaanfonds worden opgericht uit inkomsten die worden gegenereerd door de veiling van emissierechten voor maritieme vervoersactiviteiten in het kader van de EU-ETS om de energie-efficiëntie van schepen te verbeteren en investeringen te ondersteunen die gericht zijn op het vergemakkelijken van het koolstofvrij maken van het zeevervoer, ook wat betreft de korte vaart en de havens, alsmede de opleiding en omscholing van arbeidskrachten. Bovendien moeten de inkomsten uit krachtens Verordening (EU) …/… [FuelEU Zeevaart] opgelegde sancties overeenkomstig artikel 21, lid 5, van Verordening (EU, Euratom) 2018/1046 van het Europees Parlement en de Raad^(1bis)en artikel 3 octies bis ter, lid 1, van Richtlijn 2003/87/EG aan het oceaanfonds worden toegewezen als externe bestemmingsontvangsten. De Commissie moet ervoor zorgen dat de nodige aandacht wordt besteed aan de ondersteuning van innovatieve projecten die bijdragen tot de uitrol en tenuitvoerlegging van Verordening (EU) …/… [FuelEU Zeevaart] en projecten die een positief effect hebben op de biodiversiteit en het risico op geluidshinder en lucht- en zeeverontreiniging helpen verminderen.

(21)

Om de administratieve lasten voor scheepvaartmaatschappijen te verminderen, moet voor elke scheepvaartmaatschappij één lidstaat verantwoordelijk zijn. De Commissie moet een eerste lijst van scheepvaartmaatschappijen publiceren die een maritieme activiteit hebben verricht die binnen het toepassingsgebied van het EU-ETS valt, waarin de administrerende autoriteit van elke scheepvaartmaatschappij wordt vermeld. De lijst moet ten minste om de twee jaar worden bijgewerkt om scheepvaartmaatschappijen naar gelang het geval over te dragen aan een andere administrerende autoriteit. Voor in een lidstaat geregistreerde scheepvaartmaatschappijen moet de administrerende autoriteit die lidstaat zijn. Voor in een derde land geregistreerde scheepvaartmaatschappijen moet de administrerende autoriteit de lidstaat zijn waar de scheepvaartmaatschappij in de afgelopen twee monitoringjaren naar schatting het grootste aantal havens heeft aangedaan bij reizen die binnen het toepassingsgebied van Richtlijn 2003/87/EG vallen. Voor in een derde land geregistreerde scheepvaartmaatschappijen die in de laatste twee monitoringjaren geen enkele reis hebben uitgevoerd die binnen het toepassingsgebied van Richtlijn 2003/87/EG valt, moet de administrerende autoriteit de lidstaat zijn van waaruit de scheepvaartmaatschappij haar eerste reis die binnen het toepassingsgebied van die richtlijn valt, is begonnen. De Commissie moet om de twee jaar een lijst van scheepvaartmaatschappijen die binnen het toepassingsgebied van Richtlijn 2003/87/EG vallen en waarin de administrerende autoriteit van elke scheepvaartmaatschappij wordt vermeld, publiceren en actualiseren. Om een gelijke behandeling van scheepvaartmaatschappijen te waarborgen, moeten de lidstaten voor het beheer van scheepvaartmaatschappijen waarvoor zij verantwoordelijk zijn geharmoniseerde regels toepassen, overeenkomstig door de Commissie vast te stellen gedetailleerde regels.

(21)

Om de administratieve lasten voor scheepvaartmaatschappijen te verminderen, moet voor elke scheepvaartmaatschappij één lidstaat verantwoordelijk zijn. De Commissie moet een eerste lijst van scheepvaartmaatschappijen publiceren die een maritieme activiteit hebben verricht die binnen het toepassingsgebied van het EU-ETS valt, waarin de administrerende autoriteit van elke scheepvaartmaatschappij wordt vermeld. De lijst moet regelmatig en ten minste elk jaar worden bijgewerkt om scheepvaartmaatschappijen naar gelang het geval over te dragen aan een andere administrerende autoriteit. Voor in een lidstaat geregistreerde scheepvaartmaatschappijen moet de administrerende autoriteit die lidstaat zijn. Voor in een derde land geregistreerde scheepvaartmaatschappijen moet de administrerende autoriteit de lidstaat zijn waar de scheepvaartmaatschappij in de afgelopen twee monitoringjaren naar schatting het grootste aantal havens heeft aangedaan bij reizen die binnen het toepassingsgebied van Richtlijn 2003/87/EG vallen. Voor in een derde land geregistreerde scheepvaartmaatschappijen die in de laatste twee monitoringjaren geen enkele reis hebben uitgevoerd die binnen het toepassingsgebied van Richtlijn 2003/87/EG valt, moet de administrerende autoriteit de lidstaat zijn van waaruit de scheepvaartmaatschappij haar eerste reis die binnen het toepassingsgebied van die richtlijn valt, is begonnen. De Commissie moet elk jaar een lijst van scheepvaartmaatschappijen die binnen het toepassingsgebied van Richtlijn 2003/87/EG vallen en waarin de administrerende autoriteit van elke scheepvaartmaatschappij wordt vermeld, publiceren en actualiseren. Om een gelijke behandeling van scheepvaartmaatschappijen te waarborgen, moeten de lidstaten voor het beheer van scheepvaartmaatschappijen waarvoor zij verantwoordelijk zijn geharmoniseerde regels toepassen, overeenkomstig door de Commissie vast te stellen gedetailleerde regels.

(24)

Het Europees Agentschap voor maritieme veiligheid (EMSA) of een andere relevante organisatie moet op basis van ervaring met soortgelijke taken op het gebied van milieubescherming, in voorkomend geval en in overeenstemming met zijn mandaat, de Commissie en de administrerende autoriteiten bijstaan bij de uitvoering van Richtlijn 2003/87/EG. Het EMSA zou — gezien zijn ervaring met de uitvoering van Verordening (EU) 2015/757 en zijn IT-instrumenten — de administrerende autoriteiten kunnen bijstaan, met name op het gebied van de monitoring, de rapportage en de verificatie van emissies die door maritieme activiteiten die onder het toepassingsgebied van deze richtlijn vallen, worden gegenereerd, door de uitwisseling van informatie te vergemakkelijken of door richtsnoeren en criteria te ontwikkelen.

(24)

Het Europees Agentschap voor maritieme veiligheid (EMSA) of een andere relevante organisatie moet op basis van ervaring met soortgelijke taken op het gebied van milieubescherming, in voorkomend geval en in overeenstemming met zijn mandaat, de Commissie en de administrerende autoriteiten bijstaan bij de uitvoering van Richtlijn 2003/87/EG. Het EMSA moet – gezien zijn ervaring met de uitvoering van Verordening (EU) 2015/757 en zijn IT-instrumenten — de administrerende autoriteiten bijstaan, met name op het gebied van de monitoring, de rapportage en de verificatie van emissies die door maritieme activiteiten die onder het toepassingsgebied van deze richtlijn vallen, worden gegenereerd, door de uitwisseling van informatie te vergemakkelijken of door richtsnoeren en criteria te ontwikkelen.

(26)

Om de emissiereductiedoelstelling van de Unie voor 2030 te halen, is een reductie van de emissies van de onder het EU-ETS vallende sectoren nodig van 61 % ten opzichte van 2005. De hoeveelheid emissierechten voor de hele Unie in het kader van het EU-ETS moet worden verminderd om het duurzame koolstofprijssignaal en -stimulering te creëren die nodig is om deze mate van decarbonisatie te verwezenlijken. Om dit te realiseren moet de lineaire verminderingsfactor worden verhoogd, waarbij rekening wordt gehouden met de opneming van emissies van maritiem vervoer. Die emissies moeten worden afgeleid uit de emissies van maritieme vervoersactiviteiten die overeenkomstig Verordening (EU) 2015/757 voor 2018 en 2019 in de Unie zijn gerapporteerd, en die met ingang van 2021 aan de hand van de lineaire verminderingsfactor worden aangepast.

(26)

Om de emissiereductiedoelstelling van de Unie voor 2030 te halen en tegelijk de doelstelling van de Overeenkomst van Parijs om de opwarming van de aarde te beperken tot 1,5 oC na te streven, is een aanzienlijke reductie van de emissies van de van de onder het EU-ETS vallende sectoren nodig. De hoeveelheid emissierechten voor de hele Unie in het kader van het EU-ETS moet geleidelijk worden verminderd om het duurzame koolstofprijssignaal en -stimulering te creëren die nodig is om deze mate van decarbonisatie te verwezenlijken. Om dit te realiseren moet de jaarlijkse verminderingsfactor worden verhoogd, waarbij rekening wordt gehouden met de opneming van emissies van maritiem vervoer. Die emissies moeten worden afgeleid uit de emissies van maritieme vervoersactiviteiten die overeenkomstig Verordening (EU) 2015/757 voor 2018 en 2019 in de Unie zijn gerapporteerd, en die met ingang van 2021 aan de hand van de lineaire verminderingsfactor worden aangepast.

(27)

Gezien het feit dat Richtlijn 2003/87/EG met betrekking tot een uitvoeringsperiode die reeds op 1 januari 2021 van start is gegaan, bij deze richtlijn wordt gewijzigd, moet omwille van de voorspelbaarheid, de milieueffectiviteit en de eenvoud het steilere lineaire verminderingstraject van het EU-ETS van 2021 tot 2030 een rechte lijn zijn, zodat tegen 2030 emissiereducties van 61 % in het EU-ETS worden bereikt, als passende tussenstap naar klimaatneutraliteit in de gehele economie in de Unie in 2050. Aangezien de verhoogde lineaire verminderingsfactor pas vanaf het jaar volgend op de inwerkingtreding van deze richtlijn kan worden toegepast, moet de totale hoeveelheid emissierechten eenmalig worden verminderd, zodat deze totale hoeveelheid vanaf 2021 in overeenstemming is met dit niveau van jaarlijkse vermindering.

(27)

Gezien het feit dat Richtlijn 2003/87/EG met betrekking tot een uitvoeringsperiode die reeds op 1 januari 2021 van start is gegaan, bij deze richtlijn wordt gewijzigd, moet het steilere verminderingstraject van het EU-ETS omwille van de voorspelbaarheid, de milieueffectiviteit en de eenvoud een duidelijke richting aangeven naar de verwezenlijking van de doelstelling van de Overeenkomst van Parijs en klimaatneutraliteit in de gehele economie in de Unie, uiterlijk in 2050. Aangezien de verhoogde verminderingsfactor pas vanaf het jaar volgend op de inwerkingtreding van deze richtlijn kan worden toegepast, moet de totale hoeveelheid emissierechten eenmalig worden verminderd zodat deze totale hoeveelheid vanaf 2021 in overeenstemming is met dit niveau van jaarlijkse vermindering.

(28)

Er zullen aanzienlijke publieke middelen van de EU en van nationale begrotingen aan de klimaattransitie moeten worden besteed om de verhoogde klimaatambitie te verwezenlijken. Alle veilingopbrengsten die niet aan de Unie-begroting zijn toegewezen, moeten voor klimaatgerelateerde doeleinden worden gebruikt om de aanzienlijke klimaatgerelateerde uitgaven in de EU-begroting aan te vullen en te versterken. Hieronder valt ook het gebruik van financiële steun om sociale aspecten in huishoudens met een laag en middeninkomen op te vangen door verstorende belastingen te verlagen. Voorts moet een extra hoeveelheid van 2,5 % van de hoeveelheid emissierechten voor de hele Unie vanaf [jaar van inwerkingtreding van de richtlijn] tot en met 2030 worden gebruikt voor de financiering van de energietransitie van de lidstaten met een bruto binnenlands product (bbp) per hoofd van de bevolking van minder dan 65 % van het gemiddelde van de Unie in 2016-2018 om via het moderniseringsfonds als bedoeld in artikel 10 quinquies van Richtlijn 2003/87/EG de sociale en verdelingseffecten van de transitie in lidstaten met een laag inkomen op te vangen.

(28)

Er zullen aanzienlijke publieke en particuliere middelen van de EU en van nationale begrotingen aan de klimaattransitie moeten worden besteed om de verhoogde klimaatambitie te verwezenlijken. Alle veilingopbrengsten die niet in de vorm van eigen middelen aan de Unie-begroting zijn toegewezen, moeten voor klimaatgerelateerde doeleinden worden gebruikt om de aanzienlijke klimaatgerelateerde uitgaven in de EU-begroting aan te vullen en te versterken, waarbij een rechtvaardige transitie en de milieu-integriteit van de genomen maatregelen moeten worden gewaarborgd. Hieronder valt ook het gebruik van financiële steun om sociale aspecten in huishoudens met een laag en middeninkomen op te vangen door verstorende belastingen te verlagen. Met het oog op naleving en publiek toezicht moeten de lidstaten vooraf plannen vaststellen over de wijze waarop zij de EU-ETS-opbrengsten willen gebruiken in overeenstemming met hun respectieve klimaat- en energiedoelstellingen, en moeten zij jaarlijks verslag uitbrengen over het gebruik van veilingopbrengsten overeenkomstig artikel 19 van Verordening (EU) 2018/1999 van het Europees Parlement en de Raad^(1bis). Voorts moet een extra hoeveelheid van 2,5 % van de hoeveelheid emissierechten voor de hele Unie vanaf [jaar van inwerkingtreding van de richtlijn] tot en met 2030 worden gebruikt voor de financiering van de energietransitie van de lidstaten met een bruto binnenlands product (bbp) per hoofd van de bevolking van minder dan 65 % van het gemiddelde van de Unie in 2016-2018 om via het moderniseringsfonds als bedoeld in artikel 10 quinquies van Richtlijn 2003/87/EG de sociale en verdelingseffecten van de transitie in de sterkst getroffen gebieden op te vangen.

(28 bis)

Sinds 2013 zijn elektriciteitsproducenten verplicht om alle emissierechten aan te kopen die ze nodig hebben om elektriciteit op te wekken. Sommige lidstaten hebben echter de mogelijkheid behouden om in de perioden van 2013 tot 2020 en van 2021 tot 2030 te kunnen blijven voorzien in tijdelijke kosteloze toewijzing voor de modernisering van de energiesector. Voor de periode 2021-2030 behouden slechts drie lidstaten die mogelijkheid. In speciaal verslag 18/2020 getiteld “Het emissiehandelssysteem van de EU: gerichtere toewijzing van kosteloze rechten noodzakelijk”, constateerde de Europese Rekenkamer dat die tijdelijke kosteloze toewijzing niet heeft bijgedragen aan de vermindering van de koolstofintensiteit in de energiesector voor landen die in aanmerking kwamen voor een dergelijke kosteloze toewijzing van emissierechten in de periode van 2013 tot 2020. Omdat snel koolstofvrij maken noodzakelijk is, met name in de energiesector, en gezien de beperkte effectiviteit van die tijdelijke kosteloze toewijzing, lijkt de mogelijkheid van tijdelijke kosteloze toewijzing voor de modernisering van de energiesector niet langer geschikt voor het beoogde doel. Derhalve moet die mogelijkheid niet langer beschikbaar zijn en moeten alle emissierechten die uit de uitoefening van die mogelijkheid voortvloeien en die uiterlijk op 31 december 2023 niet aan exploitanten in de betrokken lidstaten zijn toegewezen, worden opgeteld bij de totale hoeveelheid emissierechten die de betrokken lidstaat ontvangt voor veilingen, of moeten ze worden gebruikt ter ondersteuning van investeringen in het kader van het moderniseringsfonds.

(28 ter)

Een duidelijk gedefinieerd deel van de in het kader van het hervormde en uitgebreide EU-ETS gegenereerde veilingopbrengsten moet als eigen middelen worden gebruikt voor het financieren van de begroting van de Unie als algemene inkomsten, overeenkomstig het juridisch bindende Interinstitutionele Akkoord van 16 december 2020 betreffende begrotingsdiscipline, samenwerking in begrotingszaken en goed financieel beheer, alsmede betreffende nieuwe eigen middelen, met inbegrip van een routekaart voor de invoering van nieuwe eigen middelen^(1bis), dat een routekaart bevat voor de invoering van een pakket nieuwe eigen middelen, waaronder eigen middelen op basis van het EU-ETS en op basis van het koolstofgrenscorrectiemechanisme (CBAM) en pijler 1 van de OESO/G20-overeenkomst. Krachtens dat akkoord zouden dergelijke nieuwe eigen middelen per 1 januari 2023 kunnen worden ingevoerd. Nieuwe eigen middelen zouden de begroting van de Unie koppelen aan de beleidsprioriteiten van de Unie, zoals de Europese Green Deal en de bijdrage van de Unie aan billijke belastingen, waarmee ze voor een meerwaarde zouden zorgen en zouden bijdragen aan mainstreaming van de klimaatdoelstellingen, de afbetaling van NextGenerationEU-schulden, en de veerkracht van de begroting van de Unie als instrument voor investeringen en garanties die het beginsel “geen ernstige afbreuk doen” en de fundamentele waarden als bedoeld in artikel 2 van het Verdrag betreffende Europese Unie eerbiedigen.

(28 quater)

Overeenkomstig Besluit (EU, Euratom) 2020/2053 van het Europees Parlement en de Raad^(1bis)is de Unie wettelijk verplicht alle schulden die zijn gemaakt op grond van de buitengewone en tijdelijke bevoegdheid om geld te lenen in het kader van NextGenerationEU ten laatste op 31 december 2058 terug te betalen. Daarom moet, ter eerbiediging van het juridisch bindend Interinstitutioneel Akkoord en de bijbehorende routekaart voor de invoering van een pakket nieuwe eigen middelen voor het terugbetalen van de schulden van de Unie, een deel van de met het EU-ETS gegenereerde inkomsten naar de begroting van de Unie vloeien ter dekking van de leningkosten als verankerd in [Besluit (EU, Euratom) …/… van de Raad tot wijziging van Besluit (EU, Euratom) 2020/2053 betreffende het stelsel van eigen middelen van de Europese Unie] en om aanzienlijke verlagingen te voorkomen, die een gevaar zouden vormen voor de programma’s van de Unie in toekomstige meerjarige financiële kaders.

(28 quinquies)

De aanzienlijke bedragen aan inkomsten die met het versterkte EU-ETS worden gegenereerd die de lidstaten, afgezien van het deel dat naar de begroting van de Unie vloeit, behouden, moeten voor de klimaattransitie worden gebruikt. Het bredere toepassingsgebied van en de diversere waaier aan interventies mogen evenwel niet ten koste gaan van de eenheid, de doeltreffendheid, de integriteit en de democratische controle van de begroting van de Unie.

(29)

Er moet worden voorzien in verdere stimulansen om de uitstoot van broeikasgassen te verminderen door gebruik te maken van kostenefficiënte technieken. Daartoe moet de kosteloze toewijzing van emissierechten aan vaste installaties vanaf 2026 afhankelijk worden gesteld van investeringen in technieken om de energie-efficiëntie te verhogen en de emissies te verminderen. Als ervoor wordt gezorgd dat dit gericht is op grotere energieverbruikers, zou het leiden tot een aanzienlijke lastenverlichting voor bedrijven met een lager energieverbruik, die mogelijk eigendom zijn van kleine en middelgrote ondernemingen of micro-ondernemingen. [Verwijzing te bevestigen bij de herziene EED]. De desbetreffende gedelegeerde handelingen moeten dienovereenkomstig worden aangepast.

(29)

Er moet worden voorzien in verdere stimulansen om de uitstoot van broeikasgassen te verminderen door gebruik te maken van kostenefficiënte technieken. Daartoe moet voor het bepalen van het aandeel kosteloze toewijzing een bonus-malussysteem worden ingevoerd. Voor installaties waarvan de uitstoot van broeikasgassen boven de relevante benchmarkwaarden ligt, moet de hoeveelheid kosteloze toewijzing van emissierechten vanaf 2026 variëren in overeenstemming met de tenuitvoerlegging van een naar behoren opgesteld decarbonisatieplan. Omgekeerd moeten installaties waarvan de uitstoot van broeikasgassen onder de desbetreffende benchmarkwaarden ligt, een stimulans krijgen in de vorm van een extra kosteloze toewijzing.

(30)

Het koolstofgrenscorrectiemechanisme (CBAM), dat is vastgesteld bij Verordening (EU) […/..] van het Europees Parlement en de Raad⁽⁵¹⁾, is een alternatief voor kosteloze toewijzing om het risico op koolstoflekkage aan te pakken. Voor zover die sectoren en subsectoren onder die maatregel vallen, mogen zij daarom geen kosteloze toewijzing ontvangen. Er is echter een overgangsperiode voor de afbouw van gratis emissierechten nodig om producenten, importeurs en handelaren in staat te stellen zich aan de nieuwe regeling aan te passen. De vermindering van de kosteloze toewijzing moet ten uitvoer worden gelegd door tijdens de geleidelijke invoering van het CBAM een factor op de kosteloze toewijzing voor CBAM-sectoren toe te passen. Dit percentage (CBAM-factor) moet tijdens de overgangsperiode tussen de inwerkingtreding van de [CBAM-verordening] en 2025 gelijk zijn aan 100 %, in 2026 aan 90 %, en moet met 10 procentpunten per jaar worden verlaagd tot 0 % is bereikt en de kosteloze toewijzing tegen het tiende jaar afgeschaft is. De desbetreffende gedelegeerde handelingen inzake kosteloze toewijzing moeten voor de sectoren en subsectoren die onder het CBAM vallen, dienovereenkomstig worden aangepast. De kosteloze toewijzingen die op basis van deze berekening niet langer aan de CBAM-sectoren worden verstrekt (CBAM-vraag), moeten worden geveild en de opbrengsten zullen aan het innovatiefonds toekomen, om innovatie op het gebied van koolstofarme technologieën, koolstofafvang en -gebruik (CCU), koolstofafvang en geologische opslag (CCS), hernieuwbare energie en energieopslag op een wijze die bijdraagt tot de beperking van de klimaatverandering, te ondersteunen. Er moet bijzondere aandacht worden besteed aan projecten in CBAM-sectoren. Om het aandeel van de kosteloze toewijzing dat beschikbaar is voor de niet-CBAM-sectoren, in acht te nemen, moet de definitieve hoeveelheid die van de kosteloze toewijzing moet worden afgetrokken en die moet worden geveild, worden berekend op basis van het aandeel dat door de CBAM-vraag met betrekking tot de behoeften aan kosteloze toewijzing van alle sectoren die kosteloze toewijzingen ontvangen, wordt vertegenwoordigd.

(30)

Het koolstofgrenscorrectiemechanisme (CBAM), dat is vastgesteld bij Verordening (EU) […/..] van het Europees Parlement en de Raad⁽⁵¹⁾, is bedoeld om in toenemende mate een alternatief te bieden voor kosteloze toewijzing om het risico op koolstoflekkage aan te pakken zonder dat dit ten koste gaat van het concurrentievermogen van de Unie. Voor zover die sectoren en subsectoren onder die maatregel vallen, mogen zij daarom geen kosteloze toewijzing ontvangen. Er is echter een overgangsperiode voor de afbouw van gratis emissierechten nodig om producenten, importeurs en handelaren in staat te stellen zich aan de nieuwe regeling aan te passen. De vermindering van de kosteloze toewijzing moet ten uitvoer worden gelegd door tijdens de geleidelijke invoering van het CBAM een factor op de kosteloze toewijzing voor CBAM-sectoren toe te passen. Dit percentage (CBAM-factor) moet tijdens de overgangsperiode tussen de inwerkingtreding van de [CBAM-verordening] en eind 2026 gelijk zijn aan 100 %, en moet afhankelijk van de toepassing van artikel 36, lid 3, punt d), van Verordening (EU) …/… [CBAM-verordening] in 2027 met 7 procentpunten worden verminderd, in 2028 met 9 procentpunten, in 2029 met 15 procentpunten, in 2030 met 19 procentpunten, in 2031 met 25 procentpunten en in 2032 met 25 procentpunten, zodat de kosteloze toewijzing tegen 2032 afgeschaft is. Om het concurrentievermogen van de uitvoer van de Unie te beschermen, moet voor de productie in de Unie van in bijlage I bij Verordening [CBAM] vermelde producten een kosteloze toewijzing van toepassing blijven, mits deze producten bestemd zijn voor uitvoer naar derde landen waar geen met het EU-ETS vergelijkbare koolstofbeprijzingsmechanismen gelden. Uiterlijk … [éénjaar voor het einde van de overgangsperiode zoals vastgelegd in Verordening [CBAM]] moet de Commissie met een verslag komen waarin zij een beoordeling geeft van de effecten van het EU-ETS en het CBAM op de productie in de Unie van in bijlage I bij Verordening [CBAM] vermelde producten die bestemd zijn voor uitvoer naar derde landen en op de ontwikkeling van wereldwijde emissies, alsmede een beoordeling van de vraag of de afwijking voor uitvoer verenigbaar is met de WTO-regels, waarbij met name eventuele correctiemechanismen voor de uitvoer voor installaties die behoren tot de 10 % meest efficiënte installaties worden beoordeeld op verenigbaarheid met de WTO-regels, evenals eventuele andere voorstellen die de Commissie passend acht, en moet zij in voorkomend geval een voorstel indienen voor passende en WTO-conforme wetgeving en maatregelen die de CO2-kosten gelijktrekken met de verschillende beprijzingsregelingen van die derde landen. De desbetreffende gedelegeerde handelingen inzake kosteloze toewijzing moeten voor de sectoren en subsectoren die onder het CBAM vallen, dienovereenkomstig worden aangepast. De kosteloze toewijzingen die op basis van deze berekening niet langer aan de CBAM-sectoren worden verstrekt (CBAM-vraag), moeten worden geveild en de opbrengsten zullen aan het klimaatinvesteringsfonds toekomen, om innovatie op het gebied van koolstofarme technologieën, koolstofafvang en -gebruik (CCU), koolstofafvang en geologische opslag (CCS), hernieuwbare energie en energieopslag op een wijze die bijdraagt tot de beperking van de klimaatverandering, te ondersteunen. Er moet bijzondere aandacht worden besteed aan projecten in CBAM-sectoren. Om het aandeel van de kosteloze toewijzing dat beschikbaar is voor de niet-CBAM-sectoren, in acht te nemen, moet de definitieve hoeveelheid die van de kosteloze toewijzing moet worden afgetrokken en die moet worden geveild, worden berekend op basis van het aandeel dat door de CBAM-vraag met betrekking tot de behoeften aan kosteloze toewijzing van alle sectoren die kosteloze toewijzingen ontvangen, wordt vertegenwoordigd.

(30 bis)

Het koolstofgrenscorrectiemechanisme (CBAM) is een mechanisme dat het risico van koolstoflekkage aanpakt door een uniforme prijs toe te passen op emissies die zijn ingebed in goederen die in het douanegebied van de Unie worden ingevoerd. Het is belangrijk om het risico dat goederen die in de Unie zijn geproduceerd en bestemd zijn voor uitvoer naar derde landen op de wereldmarkt worden vervangen door koolstofintensievere goederen, te monitoren, te voorkomen en aan te pakken. Daarom moet de Commissie de doeltreffendheid van het CBAM voortdurend bewaken en beoordelen in het licht van het risico van koolstoflekkage op de uitvoermarkten, alsook de ontwikkeling van de uitvoer uit de Unie in CBAM-sectoren en de ontwikkelingen met betrekking tot de handelsstromen en ingebedde emissies van deze goederen op de wereldmarkt. Wanneer een risico van koolstoflekkage wordt vastgesteld, moet de Commissie waar passend met een wetgevingsvoorstel komen om het risico van koolstoflekkage op de uitvoermarkten aan te pakken op een wijze die strookt met de regels van de WTO. Daarnaast moet de Unie zich actief inzetten voor de oprichting van een internationale “koolstofclub” en moet zij tegelijkertijd inzetten op internationale samenwerking met het oog op invoering van koolstofbeprijzingsmechanismen. Het welslagen van de Europese koolstofmarkt is vanuit mondiaal oogpunt van kritiek belang en zal andere landen aansporen om over te gaan tot marktgedreven koolstofbeprijzing. De Commissie moet nader onderzoeken hoe er koppelingen met andere koolstofmarkten tot stand kunnen worden gebracht en er daarbij voor zorgen dat de eigen doelstelling van de Unie inzake de klimaatneutraliteit van de hele economie wordt verwezenlijkt.

(31)

De maximale aanpassing van de benchmarkwaarden moet worden verhoogd van 1,6 % tot 2,5 % per jaar om de technologische vooruitgang beter weer te geven en de overeenkomstige benchmarkwaarden aan de relevante toewijzingsperiode aan te passen en tegelijkertijd stimulansen voor emissiereductie te waarborgen en innovatie naar behoren te belonen. Voor de periode van 2026 tot 2030 moeten de benchmarkwaarden dus binnen een bereik van 4 % tot 50 % worden aangepast ten opzichte van de waarde voor de periode van 2013 tot 2020.

(31)

De maximale aanpassing van de benchmarkwaarden moet worden verhoogd van 1,6 % tot 2,5 % per jaar om de technologische vooruitgang beter weer te geven en de overeenkomstige benchmarkwaarden aan de relevante toewijzingsperiode aan te passen en tegelijkertijd stimulansen voor emissiereductie te waarborgen en innovatie naar behoren te belonen. Voor de periode van 2026 tot 2030 moeten de benchmarkwaarden dus binnen een bereik van 8 % tot 50 % worden aangepast ten opzichte van de waarde voor de periode van 2013 tot 2020. De aangepaste benchmarkwaarden moeten worden bekendgemaakt zodra de benodigde informatie beschikbaar is en niet later dan … [zes maanden na de datum van inwerkingtreding van deze wijzigingsrichtlijn], zodat die benchmarkwaarden vanaf 2026 van toepassing zijn.

(31 bis)

De aanzienlijke indirecte kosten die voortvloeien uit de kosten van broeikasgasemissies die in de elektriciteitsprijzen worden doorberekend, veroorzaken een risico van koolstoflekkage naar bepaalde sectoren. Om dat risico te beperken, moeten de lidstaten financiële maatregelen nemen om de indirecte kosten te compenseren. De maatregelen moeten stroken met de regels inzake staatssteun en mogen geen onnodige verstoringen van de mededinging op de interne markt veroorzaken.

(32)

Een uitgebreide aanpak van innovatie is essentieel om de doelstellingen van de Europese Green Deal te verwezenlijken. De nodige onderzoeks- en innovatie-inspanningen worden op EU-niveau onder meer via Horizon Europa ondersteund, dat aanzienlijke financiering en nieuwe instrumenten omvat voor de sectoren die onder het ETS vallen. De lidstaten moeten ervoor zorgen dat de nationale omzettingsbepalingen innovaties niet belemmeren en technologisch neutraal zijn.

(32)

Een uitgebreide aanpak van innovatie is essentieel om de doelstellingen van de Europese Green Deal te verwezenlijken. De nodige onderzoeks- en innovatie-inspanningen worden op EU-niveau onder meer via Horizon Europa ondersteund, dat aanzienlijke financiering en nieuwe instrumenten omvat voor de sectoren die onder het ETS vallen. Daarom moet in het kader van het klimaatinvesteringsfonds worden gestreefd naar synergieën met Horizon Europa en, waar relevant, met andere financieringsprogramma’s van de Unie. De lidstaten moeten ervoor zorgen dat de nationale omzettingsbepalingen innovaties niet belemmeren en technologisch neutraal zijn en moeten het in praktijk brengen van innovatieve wetenschappelijke bevindingen vergemakkelijken. De Commissie moet daarbij de beschikbaarheid en efficiëntie van de nodige technische bijstand en het nodige advies waarborgen.

(32 bis)

Om uiterlijk in 2050 klimaatneutraliteit te bereiken, zoals bepaald in Verordening (EU) 2021/1119, moet de Unie een aanzienlijke investeringskloof dichten, zoals bepaald in de mededeling van de Commissie van 6 juli 2021, getiteld “Strategie voor de financiering van de transitie naar een duurzame economie”. Om de decarbonisatiedoelstelling te halen, zijn baanbrekende innovatie, opschaling van reeds bestaande relevante technologieën en gecertificeerde natuurlijke koolstofverwijdering nodig. Om de decarbonisatie van de hele economie in de Unie te ondersteunen, moet elk van deze drie pijlers worden aangepakt door het innovatiefonds, dat moet worden omgedoopt tot het klimaatinvesteringsfonds.

(33)

Het toepassingsgebied van het in artikel 10 bis, lid 8, van Richtlijn 2003/87/EG bedoelde innovatiefonds moet worden uitgebreid om innovatie op het gebied van koolstofarme technologieën en processen die betrekking hebben op het brandstofverbruik in de sectoren gebouwen en wegvervoer, te ondersteunen. Daarnaast moet het innovatiefonds ter ondersteuning dienen van investeringen om de sector maritiem vervoer koolstofvrij te maken, met inbegrip van investeringen in duurzame alternatieve brandstoffen, zoals waterstof en ammoniak, die worden geproduceerd uit hernieuwbare energiebronnen, alsook in emissievrije aandrijftechnologieën zoals windtechnologieën. Aangezien de opbrengsten van de in Verordening xxxx/xxxx [FuelEU Zeevaart]⁽¹⁹⁾geïnde sancties overeenkomstig artikel 21, lid 5, van het Financieel Reglement als externe bestemmingsontvangsten aan het innovatiefonds worden toegewezen, moet de Commissie ervoor zorgen dat voldoende aandacht wordt besteed aan steun voor innovatieve projecten die gericht zijn op het versnellen van de ontwikkeling en toepassing van hernieuwbare en koolstofarme brandstoffen in de maritieme sector, zoals bepaald in artikel 21, lid 1, van Verordening xxxx/xxxx [FuelEU Zeevaart]. Om ervoor te zorgen dat binnen dit uitgebreide toepassingsgebied voldoende financiering beschikbaar is voor innovatie, moet het innovatiefonds worden aangevuld met 50 miljoen emissierechten die deels afkomstig zijn van de emissierechten die anders zouden kunnen worden geveild, en deels van de rechten die anders gratis zouden kunnen worden toegewezen, overeenkomstig het huidige aandeel van de financiering aan het innovatiefonds uit elke bron.

(33)

Het toepassingsgebied van het in artikel 10 bis, lid 8, van Richtlijn 2003/87/EG bedoelde klimaatinvesteringsfonds moet worden uitgebreid ter ondersteuning van de installatie van niet-baanbrekende technologieën in industriële processen die een groot potentieel hebben voor broeikasgasemissiereducties maar nog niet klaar zijn om op de markt te worden gebracht enerzijds, en van innovatie op het gebied van koolstofarme technologieën en processen die betrekking hebben op het brandstofverbruik in de sectoren gebouwen en wegvervoer, met inbegrip van collectieve vervoermiddelen, anderzijds. Daarnaast moet het mogelijk zijn om het klimaatinvesteringsfonds te gebruiken voor steun aan baanbrekende innovatieve technologieën in de afvalsector. Om ervoor te zorgen dat binnen dit uitgebreide toepassingsgebied voldoende financiering beschikbaar is voor innovatie, moet het klimaatinvesteringsfonds worden aangevuld met 50 miljoen emissierechten die deels afkomstig zijn van de emissierechten die anders zouden kunnen worden geveild, en deels van de rechten die anders gratis zouden kunnen worden toegewezen, overeenkomstig het huidige aandeel van de financiering aan het klimaatinvesteringsfonds uit elke bron. Om innovaties in baanbrekende technologieën op een zo kort mogelijke termijn te bevorderen, moet de Commissie ervoor zorgen dat een deel van de financiële middelen die via het klimaatinvesteringsfonds beschikbaar zijn tijdens de eerste jaren van de uitvoering van deze richtlijn zoveel mogelijk “naar voren” wordt gehaald.

(33 bis)

De bespoediging van de uitrol van binnenlandse duurzame hernieuwbare energiebronnen speelt een belangrijke rol in het plan van de Unie om ruim voor 2030 onafhankelijk te worden van Russische fossiele brandstoffen. Bovendien moeten er grote hoeveelheden duurzame hernieuwbare energie beschikbaar zijn om broeikasgasemissiereducties in industriële processen en in de economie als geheel te waarborgen. Zowel het streefcijfer van de Unie voor hernieuwbare energie voor 2030 als de bijbehorende nationale bijdragen moeten aanzienlijk worden verhoogd. Ten minste 12 % van de emissierechten die beschikbaar worden gesteld voor het klimaatinvesteringsfonds moeten daarom worden gebruikt voor de verdere ontwikkeling en uitrol van duurzame hernieuwbare energiebronnen in de Unie, overeenkomstig het energie-efficiëntie-eerstbeginsel. Daarbij moet voorrang worden gegeven aan de ontwikkeling van lokale zelfproductie, -opslag en -deling, met name via hernieuwbare-energiegemeenschappen.

(33 ter)

Door projecten via overheidsfinanciering te ondersteunen, zou het klimaatinvesteringsfonds aanzienlijke voordelen bieden aan ondernemingen om hun producten of diensten te ontwikkelen. Daarom moet in het kader van projecten die uit het klimaatinvesteringsfonds gefinancierd worden kennis worden uitgewisseld met andere relevante projecten, evenals met onderzoekers in de Unie die daar een rechtmatig belang bij hebben.

(35)

Carbon contracts for difference (CCD’s) zijn een belangrijk element om emissiereducties in de industrie teweeg te brengen en bieden de kans om investeerders in innovatieve klimaatvriendelijke technologieën een prijs te garanderen waarmee de CO2-emissiereducties boven die welke door het huidige prijsniveau in het EU-ETS worden veroorzaakt, worden beloond. De reeks maatregelen die door het innovatiefonds kunnen worden ondersteund, moet worden uitgebreid om projecten door middel van concurrerende aanbestedingsmechanismen zoals CCD’s te ondersteunen. De Commissie moet de bevoegdheid krijgen om gedelegeerde handelingen met betrekking tot de precieze regels voor dit soort steun vast te stellen.

(35)

CCD’s zijn een belangrijk element om emissiereducties in de industrie teweeg te brengen door nieuwe technologieën op te schalen en bieden de kans om investeerders in innovatieve klimaatvriendelijke technologieën een prijs te garanderen waarmee de CO2-emissiereducties boven die welke door het huidige prijsniveau in het EU-ETS worden veroorzaakt, worden beloond. De reeks maatregelen die door het klimaatinvesteringsfonds kunnen worden ondersteund, moet worden uitgebreid om projecten door middel van technologieneutrale, concurrerende aanbestedingsmechanismen zoals CCD’s te ondersteunen, en moet het beginsel van geografisch evenwicht eerbiedigen. CCD’s zouden een belangrijk mechanisme zijn voor het ondersteunen van de ontwikkeling van decarbonisatietechnologieën, zoals CCS en CCU, en het optimaliseren van het gebruik van de beschikbare middelen. CCD’s zouden investeerders in technologieën, zoals technologieën voor koolstofafvang, tevens zekerheid bieden. De Commissie moet een effectbeoordeling uitvoeren, met name van de mogelijkheden voor het verlenen van steun door middel van openbare aanbestedingen, met inbegrip van de hoogte van de verstrekte financiering. Op basis van de resultaten van die beoordeling moet de Commissie de bevoegdheid krijgen om gedelegeerde handelingen met betrekking tot de precieze regels voor dit soort steun vast te stellen.

(38)

Het toepassingsgebied van het moderniseringsfonds moet op de meest recente klimaatdoelstellingen van de Unie worden afgestemd door te eisen dat investeringen in overeenstemming zijn met de doelstellingen van de Europese Green Deal en Verordening (EU) 2021/1119, en door de steun voor investeringen die verband houden met fossiele brandstoffen af te schaffen. Bovendien moet het percentage van het moderniseringsfonds dat aan prioritaire investeringen moet worden besteed, tot 80 % worden verhoogd; energie-efficiëntie moet voorrang krijgen aan de vraagzijde; en steun voor huishoudens om energiearmoede te verlichten, ook in landelijke en afgelegen gebieden, moet worden opgenomen in het toepassingsgebied van de prioritaire investeringen.

(38)

Het toepassingsgebied van het moderniseringsfonds moet op de meest recente klimaatdoelstellingen van de Unie worden afgestemd door te eisen dat investeringen in overeenstemming zijn met de doelstellingen van de Europese Green Deal en Verordening (EU) 2021/1119, en door de steun voor investeringen die verband houden met fossiele brandstoffen af te schaffen. Steun uit het moderniseringsfonds mag alleen worden verleend aan lidstaten die wettelijk bindende streefcijfers hebben vastgesteld voor de verwezenlijking, uiterlijk in 2050, van klimaatneutraliteit, en maatregelen voor de geleidelijke afschaffing van alle fossiele brandstoffen binnen een tijdsbestek dat in overeenstemming is met de in Verordening (EU) 2021/1119 vastgestelde streefcijfers. Om een efficiënt gebruik van de middelen van de Unie te waarborgen, moet de toegang tot het moderniseringsfonds afhankelijk worden gesteld van de eerbiediging van de rechtsstaat. Bovendien moet het percentage van het moderniseringsfonds dat aan prioritaire investeringen moet worden besteed, tot 100 % worden verhoogd; energie-efficiëntie moet voorrang krijgen aan de vraagzijde; en steun voor huishoudens om energiearmoede te verlichten, ook in landelijke en afgelegen gebieden, moet worden opgenomen in het toepassingsgebied van de prioritaire investeringen.

(38 bis)

Met de stijging van de EU-ETS-prijzen zijn de inkomsten uit het EU-ETS voor de lidstaten en de Unie aanzienlijk gestegen. Als erkenning voor de bijdrage van de EU-ETS-inkomsten aan de omschakeling van de industrie in de Unie, alsook voor de verlening van steun aan kwetsbare personen in de Unie om hen in staat te stellen over te schakelen op milieuvriendelijke alternatieven, moet een EU-ETS-etiket worden ingevoerd. De lidstaten en de Commissie moeten ervoor zorgen dat duidelijk wordt aangegeven dat financiering afkomstig is uit EU-ETS-inkomsten door een passend etiket aan te brengen op alle projecten en activiteiten die op nationaal niveau of via fondsen van de Unie worden ondersteund.

(39)

Uitvoeringsverordening (EU) 2018/2066 van de Commissie⁽²¹⁾ bevat voorschriften voor de monitoring van emissies uit biomassa die in overeenstemming zijn met de regels inzake het gebruik van biomassa die zijn vastgesteld in de wetgeving van de Unie inzake hernieuwbare energie. Naarmate de wetgeving gedetailleerder wordt over de duurzaamheidscriteria voor biomassa met de recentste regels die zijn vastgesteld in Richtlijn (EU) 2018/2001 van het Europees Parlement en de Raad⁽²²⁾, moeten de uitvoeringsbevoegdheden van artikel 14, lid 1, van Richtlijn 2003/87/EG uitdrukkelijk worden uitgebreid met de bevoegdheid tot vaststelling van de nodige aanpassingen voor de toepassing van duurzaamheidscriteria voor biomassa, met inbegrip van biobrandstoffen, vloeibare biomassa en biomassabrandstoffen in het EU-ETS. Daarnaast moet de Commissie de bevoegdheid krijgen om uitvoeringshandelingen vast te stellen om te specificeren op welke manier rekening moet worden gehouden met de opslag van emissies uit mengsels van biomassa waarvoor het nultarief geldt, en biomassa die niet afkomstig is van bronnen waarvoor het nultarief geldt.

(39)

Uitvoeringsverordening (EU) 2018/2066 van de Commissie⁽²¹⁾ bevat voorschriften voor de monitoring van emissies uit biomassa die in overeenstemming zijn met de regels inzake het gebruik van biomassa die zijn vastgesteld in de wetgeving van de Unie inzake hernieuwbare energie. Naarmate de wetgeving gedetailleerder wordt over de duurzaamheidscriteria voor biomassa met de recentste regels die zijn vastgesteld in Richtlijn (EU) 2018/2001 van het Europees Parlement en de Raad⁽²²⁾, moeten de uitvoeringsbevoegdheden van artikel 14, lid 1, van Richtlijn 2003/87/EG uitdrukkelijk worden uitgebreid met de bevoegdheid tot vaststelling van de nodige aanpassingen voor de toepassing van duurzaamheidscriteria voor biomassa, met inbegrip van biobrandstoffen, vloeibare biomassa en biomassabrandstoffen in het EU-ETS. Daarnaast moet de Commissie de bevoegdheid krijgen om gedelegeerde handelingen vast te stellen om te specificeren op welke manier rekening moet worden gehouden met de opslag van emissies uit mengsels van biomassa waarvoor het nultarief geldt, en biomassa die niet afkomstig is van bronnen waarvoor het nultarief geldt.

(40)

Hernieuwbare vloeibare en gasvormige brandstoffen van niet-biologische oorsprong en brandstoffen op basis van herbruikte koolstof kunnen belangrijk zijn om broeikasgasemissies te verminderen in sectoren die moeilijk koolstofvrij te maken zijn. Wanneer brandstoffen op basis van herbruikte koolstof en hernieuwbare vloeibare en gasvormige brandstoffen van niet-biologische oorsprong worden geproduceerd uit afgevangen kooldioxide in het kader van een activiteit die onder deze richtlijn valt, moeten de emissies onder die activiteit worden geboekt. Om ervoor te zorgen dat hernieuwbare brandstoffen van niet-biologische oorsprong en brandstoffen op basis van herbruikte koolstof bijdragen tot broeikasgasemissiereducties en om dubbeltelling voor brandstoffen die dat doen te voorkomen, is het passend de bevoegdheid van de Commissie in artikel 14, lid 1, expliciet uit te breiden met de vaststelling van uitvoeringshandelingen waarin de nodige aanpassingen worden vastgesteld voor de wijze waarop rekening wordt gehouden met de eventuele uitstoot van kooldioxide en waarmee dubbeltelling wordt voorkomen om ervoor te zorgen dat er passende stimulansen zijn, waarbij ook rekening wordt gehouden met de behandeling van deze brandstoffen in het kader van Richtlijn (EU) 2018/2001.

(40)

Hernieuwbare vloeibare en gasvormige brandstoffen van niet-biologische oorsprong en brandstoffen op basis van herbruikte koolstof kunnen belangrijk zijn om broeikasgasemissies te verminderen in sectoren die moeilijk koolstofvrij te maken zijn. Om ervoor te zorgen dat hernieuwbare brandstoffen van niet-biologische oorsprong en brandstoffen op basis van herbruikte koolstof bijdragen tot broeikasgasemissiereducties en om dubbeltelling voor brandstoffen die dat doen te voorkomen, is het passend de bevoegdheid van de Commissie in artikel 14, lid 1, expliciet uit te breiden met de vaststelling van gedelegeerde handelingen waarin de nodige aanpassingen worden vastgesteld voor de wijze waarop rekening wordt gehouden met de eventuele uitstoot van kooldioxide, waarbij wordt gewaarborgd dat alle emissies in aanmerking worden genomen, met inbegrip van emissies die vrijkomen uit buiten de Unie afgevangen kooldioxide en gebruikt worden voor activiteiten die onder deze richtlijn vallen, en waarbij dubbeltelling wordt voorkomen en ervoor wordt gezorgd dat er passende stimulansen zijn voor de afvang van emissies, waarbij ook rekening wordt gehouden met de behandeling van deze brandstoffen in het kader van Richtlijn (EU) 2018/2001.

(42)

Het van het EU-ETS uitsluiten van installaties die uitsluitend biomassa gebruiken, heeft geleid tot situaties waarin installaties die een groot aandeel aan biomassa verbranden, door gratis emissierechten te ontvangen die veel hoger liggen dan de werkelijke emissies, uitzonderlijke winsten hebben behaald. Daarom moet een drempelwaarde voor de verbranding van biomassa waarvoor het nultarief geldt, worden ingevoerd, waarboven installaties van het EU-ETS worden uitgesloten. De drempelwaarde van 95 % is in overeenstemming met de onzekerheidsparameter van artikel 2, lid 16, van Gedelegeerde Verordening (EU) 2019/331 van de Commissie⁽²³⁾.

(42 bis)

Stijgende energieprijzen zijn een zeer grote zorg voor de burgers, en met name voor gezinnen met een laag inkomen en voor bedrijven, met name kleine en middelgrote ondernemingen (kmo’s). De voornaamste oorzaak van de stijgende energieprijzen is onze afhankelijkheid van fossiele brandstoffen. Het “Fit for 55”-pakket is bedoeld om dergelijke afhankelijkheden aan te pakken en deze te verminderen, onder meer door de vormgeving van het EU-ETS te verbeteren. Ook de versterking van de integriteit en transparantie van de markt kan een rol spelen bij de beperking van de volatiliteit van de EU-ETS-marktprijzen.

(42 ter)

De Europese Autoriteit voor effecten en markten (ESMA) heeft op 28 maart 2022 haar eindverslag over emissierechten en daaraan gerelateerde derivaten gepubliceerd. De Commissie moet waar passend en zo spoedig mogelijk met een wetgevingsvoorstel komen om gevolg te geven aan de aanbevelingen uit dit verslag, teneinde de transparantie, monitoring en rapportage met betrekking tot de Europese markten voor emissierechten en de daaraan gerelateerde derivatenmarkten te verbeteren. Om de integriteit en transparantie van de markt echter voortdurend te monitoren, desinformatie te voorkomen en richting te geven aan eventuele snelle maatregelen, moet de ESMA regelmatig een verslag publiceren over de integriteit en transparantie van deze markten en in voorkomend geval nadere aanbevelingen doen voor gerichte verbeteringen. De ESMA moet met name de werking van de markten onderzoeken in het licht van een eventuele volatiliteit en van de prijsontwikkeling, de werking van de veilingen en de handelstransacties op de markten, de liquiditeit en de verhandelde volumes, alsmede de categorieën en het handelsgedrag van de marktdeelnemers. Gerichte maatregelen kunnen bijvoorbeeld maatregelen omvatten ter verbetering van de voor marktdeelnemers en het grote publiek beschikbare informatie over de werking van de emissierechtenmarkten en de daaraan gerelateerde derivatenmarkten, ter verbetering van de wettelijk voorgeschreven rapportage en het markttoezicht op de markten voor emissierechten en de daaraan gerelateerde derivatenmarkten, onder meer door individuele transacties openbaar te maken, ter verplichting van alle marktdeelnemers om hun deelnemingen en posities openbaar te maken, uitgesplitst naar motief en horizon, ter bevordering van de preventie en opsporing van marktmisbruik en ter instandhouding van ordelijke markten voor emissierechten en daaraan gerelateerde derivaten, bijvoorbeeld door middel van een fluctuerende sanctie op basis van de gemiddelde veilingprijs van het voorgaande jaar, het niet leveren van emissierechten, de aanpassing van de hoeveelheid van latere veilingen, of een combinatie daarvan. De Commissie moet de aanbevelingen van de ESMA binnen zes maanden na de publicatie van het verslag van de ESMA beoordelen en moet waar passend met een wetgevingsvoorstel komen om deze aanbevelingen aan de orde te stellen.

(42 quater)

Onverwachte of plotse marktvolatiliteit of buitensporige prijsschokken op de koolstofmarkt van de Unie, bijvoorbeeld als gevolg van plotse veranderingen in het marktgedrag of buitensporige speculatie, hebben een negatieve invloed op de voorspelbaarheid van de markt en op het stabiele investeringsklimaat dat essentieel is voor de planning van investeringen in decarbonisatie en innovatie. Daarom moeten de maatregelen die in geval van buitensporige prijsschommelingen van toepassing zijn, voorzichtig worden aangescherpt om de beoordeling van en de reactie op ongerechtvaardigde prijsontwikkelingen te verbeteren. Deze gerichte verbeteringen moeten zorgen voor de aanhoudende goede werking van de koolstofmarkt, met inbegrip van de rol van tussenpersonen en financiële actoren bij het verschaffen van liquiditeit aan de markt en markttoegang voor nalevingsactoren, met name kmo’s, waarbij onverwachte of plotse volatiliteit of prijsschokken die geen verband houden met fundamentele marktkenmerken moeten worden aangepakt.

(43 bis)

Om ervoor te zorgen dat er een gelijk speelveld bestaat en om eventuele resterende lacunes tussen het bestaande EU-ETS en het nieuwe emissiehandelssysteem te dichten, moet het nieuwe emissiehandelssysteem ook betrekking hebben op andere tot verbruik uitgeslagen brandstoffen, zoals brandstoffen die worden gebruikt voor procesverwarming bij activiteiten die niet onder bijlage I bij Richtlijn 2003/87/EG vallen, en moeten dubbeltellingen daarbij worden vermeden of aangepakt. Bovendien zou een dergelijke aanpak de uitvoering, monitoring, verslaglegging en verificatie van het nieuwe emissiehandelssysteem voor gereguleerde entiteiten vereenvoudigen.

(44)

Om het noodzakelijke uitvoeringskader tot stand te brengen en een redelijk tijdsbestek te bieden om de doelstelling voor 2030 te halen, moet de emissiehandel in de twee nieuwe sectoren in 2025 van start gaan. In het eerste jaar moeten de gereglementeerde entiteiten beschikken over een vergunning voor broeikasgasemissies en moeten zij hun emissies voor de jaren 2024 en 2025 rapporteren. De verlening van emissierechten en de nalevingsverplichtingen voor deze entiteiten moeten met ingang van 2026 van toepassing zijn. Dankzij deze volgorde zal het mogelijk worden om op ordelijke en efficiënte wijze met de handel in emissierechten in de sectoren te beginnen. Hierdoor zou het ook mogelijk worden om de EU-financiering en de maatregelen van de lidstaten in te voeren en zo te zorgen voor een sociaal rechtvaardige invoering van de EU-emissiehandel in de twee sectoren, teneinde de gevolgen van de koolstofprijs voor kwetsbare huishoudens en vervoersgebruikers te beperken.

(44)

Om het noodzakelijke uitvoeringskader tot stand te brengen en een redelijk tijdsbestek te bieden om de doelstelling voor 2030 te halen, moet de emissiehandel in de nieuwe sectoren in 2025 van start gaan. In het eerste jaar moeten de gereglementeerde entiteiten beschikken over een vergunning voor broeikasgasemissies en moeten zij hun emissies voor de jaren 2023 en 2024 rapporteren. De verlening van emissierechten en de nalevingsverplichtingen voor deze entiteiten moeten met ingang van 2025 van toepassing zijn voor brandstoffen die worden uitgeslagen voor verbruik in commerciële toepassingen en andere brandstoffen, onder meer voor procesverwarming die niet onder het bestaande EU-ETS valt. Onder voorbehoud van een beoordeling die voor 1 januari 2026 moet worden uitgevoerd en indien de voorwaarden juist zijn, moet de Commissie ernaar streven dit met ingang van 1 januari 2029 uit te breiden tot brandstoffen die worden uitgeslagen voor verbruik in particulier wegvervoer en verwarming en koeling van particuliere woningen, en moet zij hiertoe waar passend een gerichte herziening voorleggen. Dankzij deze volgorde zal het mogelijk worden om op ordelijke en efficiënte wijze met de handel in emissierechten in de sectoren te beginnen. Hierdoor zou het ook mogelijk worden om de EU-financiering en de maatregelen van de lidstaten in te voeren en zo te zorgen voor een sociaal rechtvaardige invoering van de EU-emissiehandel in de twee sectoren, teneinde de gevolgen van de koolstofprijs voor kwetsbare huishoudens en vervoersgebruikers te beperken.

(46)

De gereglementeerde entiteiten in de twee nieuwe sectoren en het punt van regulering moeten, met de noodzakelijke aanpassingen, in overeenstemming met het accijnsstelsel dat is ingesteld bij Richtlijn (EU) 2020/262 van de Raad⁽²⁵⁾ worden gedefinieerd, aangezien die richtlijn reeds voorziet in een robuust controlesysteem voor alle hoeveelheden tot verbruik uitgeslagen brandstoffen met het oog op de betaling van accijnzen. De eindgebruikers van brandstoffen in die sectoren dienen niet aan verplichtingen uit hoofde van Richtlijn 2003/87/EG te worden onderworpen.

(46)

De gereglementeerde entiteiten in de nieuwe sectoren en het punt van regulering moeten, met de noodzakelijke aanpassingen, in overeenstemming met het accijnsstelsel dat is ingesteld bij Richtlijn (EU) 2020/262 van de Raad⁽²⁵⁾ worden gedefinieerd, aangezien die richtlijn reeds voorziet in een robuust controlesysteem voor alle hoeveelheden tot verbruik uitgeslagen brandstoffen met het oog op de betaling van accijnzen. De eindgebruikers van brandstoffen in die sectoren dienen niet aan verplichtingen uit hoofde van Richtlijn 2003/87/EG te worden onderworpen.

(47)

De gereglementeerde entiteiten die binnen het toepassingsgebied van de emissiehandel in de sectoren gebouwen en wegvervoer vallen, moeten worden onderworpen aan vergunningsvereisten voor broeikasgasemissies die vergelijkbaar zijn met die waaraan de exploitanten van vaste installaties worden onderworpen. Er moeten regels worden vastgesteld voor vergunningsaanvragen, voorwaarden voor de afgifte, inhoud en evaluatie van vergunningen, en alle wijzigingen met betrekking tot de gereglementeerde entiteit. De lidstaten moeten ervoor zorgen dat gereglementeerde entiteiten die binnen het toepassingsgebied van de nieuwe emissiehandel vallen, vanaf de aanvang van het systeem in 2025 over een geldige vergunning beschikken, zodat het nieuwe systeem ordelijk van start kan gaan.

(47)

De gereglementeerde entiteiten die binnen het toepassingsgebied van de emissiehandel in de nieuwe sectoren vallen, moeten worden onderworpen aan vergunningsvereisten voor broeikasgasemissies die vergelijkbaar zijn met die waaraan de exploitanten van vaste installaties worden onderworpen. Er moeten regels worden vastgesteld voor vergunningsaanvragen, voorwaarden voor de afgifte, inhoud en evaluatie van vergunningen, en alle wijzigingen met betrekking tot de gereglementeerde entiteit. De lidstaten moeten ervoor zorgen dat gereglementeerde entiteiten die binnen het toepassingsgebied van de nieuwe emissiehandel vallen, vanaf de aanvang van het systeem in 2024 over een geldige vergunning beschikken, zodat het nieuwe systeem ordelijk van start kan gaan.

(48)

De totale hoeveelheid emissierechten voor de nieuwe emissiehandel moet een lineair traject volgen om de emissiereductiedoelstelling van 2030 te halen, rekening houdend met een kostenefficiënte bijdrage van gebouwen en wegvervoer van 43 % emissiereducties ten opzichte van 2005 tegen 2030. De totale hoeveelheid emissierechten moet in 2026 voor het eerst worden vastgesteld om vanaf 2024 een traject te volgen op basis van de waarde van de emissiegrenswaarden voor 2024 (1 109 304 000 CO2 t), die op basis van de referentie-emissies voor deze sectoren voor de periode van 2016 tot en met 2018 overeenkomstig artikel 4, lid 2, van Verordening (EU) 2018/842 van het Europees Parlement en de Raad⁽²⁶⁾ zijn berekend. De lineaire verminderingsfactor moet dienovereenkomstig worden vastgesteld op 5,15 %. Vanaf 2028 moet de totale hoeveelheid emissierechten op basis van de gemiddelde gerapporteerde emissies voor de jaren 2024, 2025 en 2026 worden vastgesteld, en deze totale hoeveelheid moet met dezelfde absolute jaarlijkse vermindering als vastgesteld vanaf 2024, afnemen, hetgeen overeenkomt met een lineaire verminderingsfactor van 5,43 % ten opzichte van de vergelijkbare waarde voor 2025 van het hierboven gedefinieerde traject. Als die emissies aanzienlijk hoger zijn dan deze trajectwaarde en deze afwijking niet het gevolg is van kleinschalige verschillen in emissiemeetmethoden, moet — om de vereiste emissiereductie in 2030 te bereiken — de lineaire verminderingsfactor worden aangepast.

(48)

De totale hoeveelheid emissierechten voor de nieuwe emissiehandel moet een lineair traject volgen om de emissiereductiedoelstelling van 2030 te halen, rekening houdend met een kostenefficiënte bijdrage van gebouwen en wegvervoer van 43 % emissiereducties ten opzichte van 2005 tegen 2030. De totale hoeveelheid emissierechten moet in 2025 voor het eerst worden vastgesteld om vanaf 2024 een traject te volgen op basis van de waarde van de emissiegrenswaarden voor 2024 (1 109 304 000 CO2 t), die op basis van de referentie-emissies voor deze sectoren voor de periode van 2016 tot en met 2018 overeenkomstig artikel 4, lid 2, van Verordening (EU) 2018/842 van het Europees Parlement en de Raad⁽²⁶⁾ zijn berekend. De lineaire verminderingsfactor moet dienovereenkomstig worden vastgesteld op 5,15 %. Vanaf 2028 moet de totale hoeveelheid emissierechten op basis van de gemiddelde gerapporteerde emissies voor de jaren 2024, 2025 en 2026 worden vastgesteld, en deze totale hoeveelheid moet met dezelfde absolute jaarlijkse vermindering als vastgesteld vanaf 2024, afnemen, hetgeen overeenkomt met een lineaire verminderingsfactor van 5,43 % ten opzichte van de vergelijkbare waarde voor 2025 van het hierboven gedefinieerde traject. Als die emissies aanzienlijk hoger zijn dan deze trajectwaarde en deze afwijking niet het gevolg is van kleinschalige verschillen in emissiemeetmethoden, moet — om de vereiste emissiereductie in 2030 te bereiken — de lineaire verminderingsfactor worden aangepast.

(50)

Om een soepele start van de emissiehandel in de sectoren gebouwen en wegvervoer te waarborgen en rekening te houden met de behoefte van de gereglementeerde entiteiten om emissierechten van te voren te kopen of af te dekken en zich zo in te dekken tegen prijs- en liquiditeitsrisico’s, moet een hoger aantal rechten in een vroeg stadium worden geveild. In 2026 moet de hoeveelheid te veilen emissierechten daarom 30 % groter zijn dan de totale hoeveelheid emissierechten voor 2026. Deze hoeveelheid zou voldoende zijn om liquiditeit te verschaffen, zowel indien de emissies in overeenstemming met de reductiebehoeften dalen, als in het geval dat emissiereducties slechts geleidelijk tot stand komen. De nadere regels voor de hoeveelheid emissierechten die bij vooruitgeschoven veilingen worden verhandeld, moeten worden vastgesteld in een overeenkomstig artikel 10, lid 4, van Richtlijn 2003/87/EG vastgestelde gedelegeerde handeling inzake veilingen.

(50)

Om een soepele start van de emissiehandel in de nieuwe sectoren te waarborgen en rekening te houden met de behoefte van de gereglementeerde entiteiten om emissierechten van te voren te kopen of af te dekken en zich zo in te dekken tegen prijs- en liquiditeitsrisico’s, moet een hoger aantal rechten in een vroeg stadium worden geveild. In 2025 moet de hoeveelheid te veilen emissierechten daarom 30 % groter zijn dan de totale hoeveelheid emissierechten voor 2025. Deze hoeveelheid zou voldoende zijn om liquiditeit te verschaffen, zowel indien de emissies in overeenstemming met de reductiebehoeften dalen, als in het geval dat emissiereducties slechts geleidelijk tot stand komen. De nadere regels voor de hoeveelheid emissierechten die bij vooruitgeschoven veilingen worden verhandeld, moeten worden vastgesteld in een overeenkomstig artikel 10, lid 4, van Richtlijn 2003/87/EG vastgestelde gedelegeerde handeling inzake veilingen.

(52)

De invoering van de koolstofprijs voor gebouwen en wegvervoer moet gepaard gaan met effectieve sociale compensatie, vooral gezien de reeds aanwezige niveaus van energiearmoede. Ongeveer 34 miljoen Europeanen hebben aangegeven dat zij in 2018 niet in staat waren hun woning voldoende te verwarmen, en 6,9 % van de bevolking van de Unie heeft in een EU-brede enquête in 2019⁽²⁷⁾ aangegeven voldoende verwarming van hun woning niet te kunnen betalen. Om de sociale en verdelingseffecten effectief te kunnen compenseren, moeten de lidstaten worden verplicht de veilingopbrengsten te besteden aan klimaat- en energiegerelateerde doeleinden die reeds voor de bestaande emissiehandel zijn gespecificeerd, maar ook aan maatregelen die specifiek zijn toegevoegd om de daarmee samenhangende problemen voor de nieuwe sectoren gebouwen en wegvervoer aan te pakken, met inbegrip van daarmee verband houdende beleidsmaatregelen in het kader van Richtlijn 2012/27/EU van het Europees Parlement en de Raad⁽²⁸⁾. Veilingopbrengsten moeten worden gebruikt om de sociale aspecten van de emissiehandel voor de nieuwe sectoren op te vangen, waarbij bijzondere nadruk op kwetsbare huishoudens, micro-ondernemingen en transportgebruikers moet worden gelegd. In deze geest zal een nieuw sociaal klimaatfonds specifieke financiering verstrekken aan de lidstaten om de Europese burgers die het zwaarst worden getroffen of die het grootste risico lopen op energie- of mobiliteitsarmoede, te steunen. Dit fonds zal de eerlijkheid en solidariteit tussen en binnen de lidstaten bevorderen en tegelijkertijd het risico van energie- en mobiliteitsarmoede tijdens de transitie verminderen. Het zal voortbouwen op bestaande solidariteitsmechanismen en deze aanvullen. De middelen van het nieuwe fonds zullen in beginsel overeenkomen met 25 % van de verwachte opbrengsten van de nieuwe handel in emissierechten in de periode 2026-2032, en zullen worden toegekend op basis van de sociale klimaatplannen die de lidstaten moeten voorstellen uit hoofde van Verordening (EU) nr. 20…/nn van het Europees Parlement en de Raad⁽²⁹⁾. Daarnaast moet elke lidstaat zijn veilingopbrengsten onder meer gebruiken om een deel van de kosten van hun sociale klimaatplannen te financieren.

(52)

De invoering van de koolstofprijs voor gebouwen en wegvervoer moet gepaard gaan met effectieve sociale compensatie, vooral gezien de reeds aanwezige niveaus van energiearmoede. Ongeveer 34 miljoen Europeanen hebben aangegeven dat zij in 2018 niet in staat waren hun woning voldoende te verwarmen, en 6,9 % van de bevolking van de Unie heeft in een EU-brede enquête in 2019⁽²⁷⁾ aangegeven voldoende verwarming van hun woning niet te kunnen betalen. Om de sociale en verdelingseffecten effectief te kunnen compenseren, moeten de lidstaten worden verplicht de veilingopbrengsten te besteden aan klimaat- en energiegerelateerde doeleinden die reeds voor de bestaande emissiehandel zijn gespecificeerd, maar ook aan maatregelen die specifiek zijn toegevoegd om de daarmee samenhangende problemen voor de nieuwe sectoren gebouwen en wegvervoer aan te pakken, met inbegrip van daarmee verband houdende beleidsmaatregelen in het kader van Richtlijn 2012/27/EU van het Europees Parlement en de Raad⁽²⁸⁾. Veilingopbrengsten moeten worden gebruikt om de sociale aspecten van de emissiehandel voor de nieuwe sectoren op te vangen, waarbij bijzondere nadruk op kwetsbare huishoudens, micro-ondernemingen en transportgebruikers moet worden gelegd. In deze geest zal een nieuw sociaal klimaatfonds specifieke financiering verstrekken aan de lidstaten om de Europese burgers die het zwaarst worden getroffen of die het grootste risico lopen op energie- of mobiliteitsarmoede, te steunen. Het sociaal klimaatfonds moet een integraal onderdeel van de begroting van de Unie vormen om de eenheid van debegroting en de samenhang met het beleid van de Unie te behouden, en om ervoor te zorgen dat de begrotingsautoriteit, die bestaat uit het Europees Parlement en de Raad, doeltreffend toezicht kan uitoefenen. Dit fonds zal de eerlijkheid en solidariteit tussen en binnen de lidstaten bevorderen en tegelijkertijd het risico van energie- en mobiliteitsarmoede tijdens de transitie verminderen. Het zal voortbouwen op bestaande solidariteitsmechanismen en deze aanvullen. De middelen van het nieuwe fonds zullen in beginsel overeenkomen met 25 % van de verwachte opbrengsten van de nieuwe handel in emissierechten in de periode 2026-2032, en zullen worden toegekend op basis van de sociale klimaatplannen die de lidstaten moeten voorstellen uit hoofde van Verordening (EU) nr. 20…/nn van het Europees Parlement en de Raad⁽²⁹⁾. De geplande basistoewijzing in de begroting van de Unie moet jaarlijks worden verhoogd met een extra aanvulling indien de koolstofprijs meer stijgt dan voorzien, aangezien dit de lasten voor kwetsbare huishoudens en verkeersdeelnemers zou verhogen. Teneinde ervoor te zorgen dat de gevolgen van de stijgingen van de prijs voor koolstof voor de meest kwetsbare groepen passend en billijk worden beperkt, moeten dergelijke jaarlijkse aanvullingen binnen het meerjarig financieel kader (MFK) worden opgevangen door middel van een automatische “aanpassing op basis van de verandering van de koolstofprijzen” van het plafond van rubriek 3 en het betalingsplafond, waarbij in de MFK-verordening overeenkomstig artikel 312 VWEU moet worden bepaald welk mechanisme hiervoor wordt gebruikt. Daarnaast moet elke lidstaat zijn veilingopbrengsten onder meer gebruiken om een deel van de kosten van hun sociale klimaatplannen te financieren.

(52 bis)

Aangezien de vervoerssector momenteel de enige sector is die er niet in is geslaagd de uitstoot van broeikasgassen te verminderen, is een aanzienlijk niveau van investeringen in duurzame vervoersmogelijkheden vereist om de klimaatdoelstellingen van de Unie te halen en een modal shift naar milieuvriendelijke vervoerswijzen te ondersteunen. Derhalve moeten ten minste 10 % van de verwachte inkomsten uit de toegenomen handel in emissierechten die voortvloeien uit de uitbreiding van het toepassingsgebied van het EU-ETS en de invoering van een nieuw EU-ETS voor verwarming, vervoer en andere brandstoffen op grond van deze richtlijn, 10 % van de nationale inkomsten die door de lidstaten worden toegewezen, alsmede 10 % van de inkomsten uit het klimaatinvesteringsfonds worden toegewezen aan de verdere ontwikkeling van het openbaar vervoer, en met name klimaatvriendelijke spoorweg- en bussystemen.

(52 ter)

Om meer samenhang en efficiëntie te verwezenlijken bij het beheer en gebruik van de fondsen en middelen van de Unie, moet de Commissie een beoordeling uitvoeren en, waar passend, in 2030 met een wetgevingsvoorstel komen voor de opname van het klimaatinvesteringsfonds en het moderniseringsfonds in de begroting van de Unie, dat in het kader van het volgend meerjarig financieel kader kan worden voorgelegd.

(54)

Innovatie en ontwikkeling van nieuwe koolstofarme technologieën in de sectoren gebouwen en wegvervoer zijn van cruciaal belang om ervoor te zorgen dat deze sectoren op een kostenefficiënte manier bijdragen aan de verwachte emissiereducties. Daarom moeten ook 150 miljoen emissierechten uit de handel in emissierechten in de sectoren gebouwen en wegvervoer ter beschikking worden gesteld van het innovatiefonds om kostenefficiënte emissiereducties te stimuleren.

(54)

Er moeten ook 150 miljoen emissierechten uit de handel in emissierechten in de sectoren gebouwen en wegvervoer ter beschikking worden gesteld van het sociaal klimaatfonds om sociale klimaatmaatregelen te ondersteunen.

(55)

Gereglementeerde entiteiten die onder de emissiehandel in gebouwen en het wegvervoer vallen, moeten voor hun geverifieerde emissies de emissierechten inleveren die overeenstemmen met de hoeveelheid brandstof die zij tot verbruik hebben uitgeslagen. Zij moeten in 2026 voor het eerst emissierechten inleveren voor hun geverifieerde emissies. Om de administratieve lasten tot een minimum te beperken, moet een aantal regels die van toepassing zijn op het bestaande emissiehandelssysteem voor vaste installaties en de luchtvaart, met de nodige aanpassingen van toepassing worden verklaard op de handel in emissierechten voor gebouwen en wegvervoer. Hiertoe behoren met name regels voor de overdracht, inlevering en annulering van emissierechten, alsmede regels inzake de geldigheid van emissierechten, sancties, bevoegde autoriteiten en rapportageverplichtingen van de lidstaten.

(55)

Gereglementeerde entiteiten die onder de nieuwe emissiehandel vallen, moeten voor hun geverifieerde emissies de emissierechten inleveren die overeenstemmen met de hoeveelheid brandstof die zij tot verbruik hebben uitgeslagen. Zij moeten in 2025 voor het eerst emissierechten inleveren voor hun geverifieerde emissies. Om de administratieve lasten tot een minimum te beperken, moet een aantal regels die van toepassing zijn op het bestaande emissiehandelssysteem voor vaste installaties en de luchtvaart, met de nodige aanpassingen van toepassing worden verklaard op de handel in de nieuwe emissierechten. Hiertoe behoren met name regels voor de overdracht, inlevering en annulering van emissierechten, alsmede regels inzake de geldigheid van emissierechten, sancties, bevoegde autoriteiten en rapportageverplichtingen van de lidstaten.

(59 bis)

Om de in deze richtlijn en andere Uniewetgeving neergelegde doelstellingen, en met name de in Verordening (EU) 2021/1119 neergelegde doelstellingen, te verwezenlijken moeten de Unie en de lidstaten bij de uitvoering van hun beleid gebruikmaken van de recentste wetenschappelijke bevindingen. De adviezen van de Europese wetenschappelijke adviesraad inzake klimaatverandering moeten bij de tenuitvoerlegging van deze richtlijn daarom te allen tijde in aanmerking worden genomen. De Europese wetenschappelijke adviesraad inzake klimaatverandering moet bovendien in staat zijn om op eigen initiatief wetenschappelijk advies met betrekking tot deze richtlijn te verstrekken om te waarborgen dat het beleid wordt afgestemd op de doelstellingen van Verordening (EU) 2021/1119 en de Overeenkomst van Parijs.

(59 ter)

Met het oog op de vaststelling van een langetermijnvisie moet de Commissie, daarbij ondersteund door de Europese wetenschappelijke adviesraad inzake klimaatverandering, indicatieve routekaarten voor de in bijlage I van deze richtlijn opgenomen activiteiten opstellen die gericht is op de verwezenlijking, uiterlijk in 2050, van klimaatneutraliteit in de Unie, met als doel vervolgens tot negatieve emissies te komen, als bepaald in artikel 2, lid 1, van Verordening (EU) 2021/1119. Deze routekaarten moeten op transparante wijze worden opgesteld in nauwe samenwerking met belanghebbenden, waaronder individuele personen, maatschappelijke organisaties, sociale partners, wetenschappelijke instellingen, het bedrijfsleven en beleidsmakers. De routekaarten zijn een cruciaal instrument om te voorzien in inzichten op de lange termijn en stabiliteit voor belanghebbenden en voor het vaststellen van gemeenschappelijke belangen, mogelijke inconsistenties en conflicten bij de ontwikkeling van beleid. De routekaarten moeten om de vijf jaar worden geactualiseerd in nauwe samenwerking met de belanghebbenden om rekening te houden met de recentste wetenschappelijke ontwikkelingen.

(61)

Een goed functionerend en hervormd EU-ETS dat bestaat uit een instrument om de markt te stabiliseren, is voor de Unie van cruciaal belang om de doelstellingen voor 2030 te bereiken en de toezeggingen uit hoofde van de Overeenkomst van Parijs te eerbiedigen. De marktstabiliteitsreserve heeft tot doel het gebrek aan evenwicht tussen vraag en aanbod van emissierechten op de markt op te vangen. In artikel 3 van Besluit (EU) 2015/1814 is bepaald dat de reserve drie jaar na de inwerkingtreding ervan moet worden geëvalueerd, waarbij bijzondere aandacht wordt besteed aan het percentage voor de vaststelling van het aantal emissierechten dat in de marktstabiliteitsreserve wordt opgenomen, alsook aan de drempel voor het totale aantal in omloop zijnde emissierechten (TNAC) dat bepalend is voor de opname van emissierechten, en aan het aantal uit de reserve vrij te geven emissierechten.

(61)

Een goed functionerend en hervormd EU-ETS dat bestaat uit een instrument om de markt te stabiliseren, is voor de Unie van cruciaal belang om de doelstellingen voor 2030 te bereiken, haar doelstelling te verwezenlijken om uiterlijk in 2050 klimaatneutraal te zijn en vervolgens tot negatieve emissies te komen, zoals neergelegd in artikel 2, lid 1, van Verordening (EU) 2021/1119, en de toezeggingen uit hoofde van de Overeenkomst van Parijs te eerbiedigen. De marktstabiliteitsreserve heeft tot doel het gebrek aan evenwicht tussen vraag en aanbod van emissierechten op de markt op te vangen. In artikel 3 van Besluit (EU) 2015/1814 is bepaald dat de reserve drie jaar na de inwerkingtreding ervan moet worden geëvalueerd, waarbij bijzondere aandacht wordt besteed aan het percentage voor de vaststelling van het aantal emissierechten dat in de marktstabiliteitsreserve wordt opgenomen, alsook aan de drempel voor het totale aantal in omloop zijnde emissierechten (TNAC) dat bepalend is voor de opname van emissierechten, en aan het aantal uit de reserve vrij te geven emissierechten.

(62)

Gelet op de noodzaak een sterker investeringssignaal af te geven om emissies op een kosteneffectieve manier terug te dringen, en met het oog op de aanscherping van het EU-ETS moet Besluit (EU) 2015/1814 zodanig worden gewijzigd dat het percentage voor de vaststelling van het aantal emissierechten dat elk jaar in de marktstabiliteitsreserve moet worden opgenomen, wordt verhoogd. Bovendien moet de opname voor lagere niveaus van het TNAC gelijk zijn aan het verschil tussen het TNAC en de drempel die bepalend is voor de opname van emissierechten. Hiermee zou de aanzienlijke onzekerheid over de hoeveelheid te veilen emissierechten die ontstaat wanneer het TNAC dicht bij de drempel ligt, worden voorkomen, en er tegelijkertijd voor worden gezorgd dat het overschot de bandbreedte bereikt waarbinnen de koolstofmarkt wordt geacht op evenwichtige wijze te functioneren.

(62)

Gelet op de noodzaak een sterker investeringssignaal af te geven om emissies op een kosteneffectieve manier terug te dringen, en met het oog op de aanscherping van het EU-ETS moet Besluit (EU) 2015/1814 zodanig worden gewijzigd dat het percentage voor de vaststelling van het aantal emissierechten dat elk jaar in de marktstabiliteitsreserve moet worden opgenomen, wordt verhoogd. Bovendien moet de opname voor lagere niveaus van het TNAC gelijk zijn aan het verschil tussen het TNAC en de drempel die bepalend is voor de opname van emissierechten. Hiermee zou de aanzienlijke onzekerheid over de hoeveelheid te veilen emissierechten die ontstaat wanneer het TNAC dicht bij de drempel ligt, worden voorkomen, en er tegelijkertijd voor worden gezorgd dat het overschot de bandbreedte bereikt waarbinnen de koolstofmarkt wordt geacht op evenwichtige wijze te functioneren. Een dergelijke bijstelling moet plaatsvinden zonder dat het ambitieniveau met betrekking tot de huidige marktstabiliteitsreserve hierdoor wordt verlaagd.

(66 bis)

Om ervoor te zorgen dat er voorspelbaarheid bestaat voor exploitanten en om te voorkomen dat de best presterende bedrijven en innovatie worden ontmoedigd als gevolg van extra en onvoorziene kosten, is het van cruciaal belang om de toepassing van de transsectorale correctiefactor voor koplopers te voorkomen.

(67)

Om rekening te houden met de opneming van de sector maritiem vervoer in het EU-ETS, moet Verordening (EU) 2015/757 worden gewijzigd. Verordening (EU) 2015/757 moet worden gewijzigd om bedrijven te verplichten op bedrijfsniveau geaggregeerde emissiegegevens te rapporteren en hun geverifieerde monitoringplannen en op bedrijfsniveau geaggregeerde emissiegegevens ter goedkeuring aan de verantwoordelijke administrerende autoriteit voor te leggen. Daarnaast moet de Commissie de bevoegdheid krijgen om gedelegeerde handelingen vast te stellen tot wijziging van de methoden voor het monitoren van de CO2-emissies en van de regels inzake monitoring, alsook van alle andere relevante informatie die is vastgesteld in Verordening (EU) 2015/757 om de doeltreffende werking van het EU-ETS op administratief niveau te waarborgen, en om Verordening (EU) 2015/757 aan te vullen met de regels voor de goedkeuring van monitoringplannen en wijzigingen daarvan door de administrerende autoriteiten, de regels voor de monitoring, rapportage en indiening van de op bedrijfsniveau geaggregeerde emissiegegevens en met de regels voor de verificatie van de op bedrijfsniveau geaggregeerde emissiegegevens en de regels voor uitgifte van een verificatierapport betreffende de op bedrijfsniveau geaggregeerde emissiegegevens. De uit hoofde van Verordening (EU) 2015/757 gemonitorde, gerapporteerde en geverifieerde gegevens zouden ook kunnen worden gebruikt voor de naleving van andere wetgeving van de Unie die de monitoring, rapportage en verificatie van dezelfde scheepsinformatie voorschrijft.

(67)

Om rekening te houden met de opneming van de sector maritiem vervoer in het EU-ETS, moet Verordening (EU) 2015/757 worden gewijzigd. Verordening (EU) 2015/757 moet worden gewijzigd om bedrijven te verplichten op bedrijfsniveau geaggregeerde emissiegegevens te rapporteren en hun geverifieerde monitoringplannen en op bedrijfsniveau geaggregeerde emissiegegevens ter goedkeuring aan de verantwoordelijke administrerende autoriteit voor te leggen. Daarnaast moet de Commissie de bevoegdheid krijgen om gedelegeerde handelingen vast te stellen tot wijziging van de methoden voor het monitoren van de emissies van CO2, CH4 en N2O en van de regels inzake monitoring, alsook van alle andere relevante informatie die is vastgesteld in Verordening (EU) 2015/757 om de doeltreffende werking van het EU-ETS op administratief niveau te waarborgen, en om Verordening (EU) 2015/757 aan te vullen met de regels voor de goedkeuring van monitoringplannen en wijzigingen daarvan door de administrerende autoriteiten, de regels voor de monitoring, rapportage en indiening van de op bedrijfsniveau geaggregeerde emissiegegevens en met de regels voor de verificatie van de op bedrijfsniveau geaggregeerde emissiegegevens en de regels voor uitgifte van een verificatierapport betreffende de op bedrijfsniveau geaggregeerde emissiegegevens. De uit hoofde van Verordening (EU) 2015/757 gemonitorde, gerapporteerde en geverifieerde gegevens zouden ook kunnen worden gebruikt voor de naleving van andere wetgeving van de Unie die de monitoring, rapportage en verificatie van dezelfde scheepsinformatie voorschrijft.

(67 bis)

Behalve doeltreffende koolstofbeprijzing op basis van een goed werkend EU-ETS is markttransparantie van groot belang om snelle en kostenefficiënte emissiereducties in alle sectoren van de economie mogelijk te maken. Om consumenten en alle deelnemers aan toeleveringsketens in staat te stellen geïnformeerde keuzes te maken op basis van de ingebedde emissies van producten, moet er een degelijk Europees systeem voor de etikettering van de koolstofvoetafdruk van producten worden ontwikkeld.

(-1)

v bis)

“reis”: een reis als gedefinieerd in artikel 3, punt c), van Verordening (EU) 2015/757 van het Europees Parlement en de Raad^(*2);

w bis)

“haven van overlading van een niet-EU-land”: een haven van overlading in een naburig niet-EU-land op een afstand van minder dan 300 zeemijl van een haven onder de jurisdictie van een lidstaat, waar de verplaatsing van een bepaalde soort vracht door middel van overlading meer dan 60 % van het totale verkeer van die haven bedraagt;

w ter)

“overslagactiviteit”: een activiteit waarbij vracht, containers of goederen van een schip in de haven worden gelost met als enig doel ze op een ander schip te laden;

w quater)

“aanloophaven”: de haven waar een schip stopt om vracht te laden of te lossen of om passagiers aan of van boord te laten gaan; stops die uitsluitend bedoeld zijn voor bijtanken, het inslaan van voorraden, het aflossen van de bemanning, indokken of het verrichten van herstellingen aan het schip of de uitrusting ervan, stops in een haven omdat het schip bijstand nodig heeft of in nood is, buiten een haven verrichte overdrachten tussen schepen, stops in een haven van overlading van een niet-EU-land en stops die uitsluitend bedoeld zijn voor het schuilen bij noodweer of die noodzakelijk zijn voor opsporings- en reddingsactiviteiten vallen bijgevolg niet onder deze definitie;

y)

“brandstof” in de zin van hoofdstuk IV bis: elke brandstof die is vermeld in tabel A en tabel C van bijlage I bij Richtlijn 2003/96/EG, alsmede elk ander product dat als motor- of verwarmingsbrandstof te koop wordt aangeboden als bedoeld in artikel 2, lid 3, van die richtlijn;

y)

“brandstof” in de zin van hoofdstuk IV bis: elke brandstof die is vermeld in tabel A en tabel C van bijlage I bij Richtlijn 2003/96/EG, alsmede elk ander product dat voor gebruik bedoeld is en als motor- of verwarmingsbrandstof te koop wordt aangeboden of wordt gebruikt als bedoeld in artikel 2, lid 3, van die richtlijn;

(2 bis)

a)

20 % van de voor 2023 gerapporteerde geverifieerde emissies;

b)

45 % van de voor 2024 gerapporteerde geverifieerde emissies;

c)

70 % van de voor 2025 gerapporteerde geverifieerde emissies;

d)

100 % van de geverifieerde emissies die zijn gerapporteerd voor 2026 en elk daaropvolgend jaar.

a)

in een derde land een koolstofbeprijzingsmechanisme is vastgesteld voor de plafonnering en vermindering van emissies dat ten minste gelijk is aan het mechanisme van het EU-ETS;

b)

door middel van een bilaterale of multilaterale overeenkomst tussen de Unie en een of meerdere derde landen een koolstofbeprijzingsmechanisme is vastgesteld voor de plafonnering en vermindering van emissies dat ten minste gelijk is aan het mechanisme van het EU-ETS, en indien besloten is dit mechanisme overeenkomstig artikel 25 te koppelen aan het EU-ETS; of

c)

een derde land een minst ontwikkeld land of een kleine eilandstaat in ontwikkeling is dat een bbp per hoofd heeft dat niet gelijk is aan of hoger is dan het gemiddelde van de Unie en emissies onderbrengt in zijn nationaal bepaalde bijdragen in het kader van de Overeenkomst van Parijs.

a)

de verbetering van de energie-efficiëntie van schepen en havens;

b)

innovatieve technologieën en infrastructuur om de sector maritiem vervoer te decarboniseren, ook wat de korte zeevaart en havens betreft, met inbegrip van verbindingen met elektriciteitsnetwerken in havens;

c)

de uitrol van duurzame alternatieve brandstoffen, zoals waterstof, e-brandstoffen en ammoniak, die geproduceerd worden uit hernieuwbare energiebronnen, onder meer via carbon contracts for difference (CCD’s);

d)

emissievrije aandrijftechnologieën, met inbegrip van windtechnologieën;

e)

onderzoek en ontwikkeling en de eerste industriële toepassingen van technologieën en ontwerpen voor de beperking van broeikasgasemissies, met inbegrip van innovatieve technologieën en brandstoffen voor schepen met een ijsklasse en voor varen in ijsomstandigheden;

f)

de toekenning van prioriteit aan projecten die innovatie in de sector stimuleren, zoals technologieën die niet alleen tot decarbonisatie leiden, maar bijvoorbeeld ook het risico op geluidshinder en lucht- en zeeverontreiniging verminderen;

g)

de levering van een bijdrage aan een rechtvaardige transitie in de maritieme sector door middel van de scholing, bijscholing en herscholing van de huidige arbeidskrachten en de opleiding van de volgende generatie arbeidskrachten.

a)

het beginsel “geen ernstige afbreuk doen” als omschreven in artikel 17 van Verordening (EU) 2020/852 van het Europees Parlement en de Raad^(*);

b)

minimumwaarborgen als omschreven in artikel 18 van Verordening (EU) 2020/852.

b bis)

lid 3, eerste alinea, punten b) tot en met f), worden vervangen door:

b)

de ontwikkeling van hernieuwbare energie om te voldoen aan de doelstelling van de Unie inzake hernieuwbare energie, alsook de ontwikkeling van andere technologieën die bijdragen tot de overgang naar een veilige en duurzame, koolstofarme economie, en om te helpen voldoen aan de doelstelling van de Unie om de energie-efficiëntie op te voeren tot de niveaus waartoe is besloten in de toepasselijke wetgevingshandelingen

“b)

de ontwikkeling van hernieuwbare energie en netten voor elektriciteitstransmissie om te voldoen aan de doelstelling van de Unie inzake hernieuwbare energie en de streefcijfers van de Unie voor connectiviteit, alsook de ontwikkeling van andere technologieën die bijdragen tot de overgang naar een veilige en duurzame, koolstofarme economie, en om te helpen voldoen aan de doelstelling van de Unie om de energie-efficiëntie op te voeren tot de niveaus waartoe is besloten in de toepasselijke wetgevingshandelingen, met inbegrip van de productie van elektriciteit van zelfverbruikers van hernieuwbare energie en hernieuwbare-energiegemeenschappen;

b bis)

steun voor de grondige en gefaseerde grondige renovatie van gebouwen overeenkomstig artikel 2, punten 19 en 20, van Richtlijn (EU) …/… [herschikking richtlijn energieprestatie van gebouwen], te beginnen met de renovatie van de slechtst presterende gebouwen;

c)

maatregelen om ontbossing te voorkomen en bebossing en herbebossing te doen toenemen in ontwikkelingslanden die de internationale overeenkomst inzake klimaatverandering hebben geratificeerd, en om technologie over te dragen en de aanpassing aan de negatieve gevolgen van de klimaatverandering in deze landen te vergemakkelijken;

c)

maatregelen om ontbossing te voorkomen, de bescherming en het herstel van veengebieden, bossen en andere grond of marienegebaseerde ecosystemen te ondersteunen en biodiversiteitsvriendelijke bebossing en herbebossing te doen toenemen in ontwikkelingslanden die de internationale overeenkomst inzake klimaatverandering hebben geratificeerd, en om technologie over te dragen en de aanpassing aan de negatieve gevolgen van de klimaatverandering in deze landen te vergemakkelijken;

d)

bevordering van vastlegging door bosbouw in de Unie;

d)

bevordering van vastlegging door bosbouw en in de bodem in de Unie;

d bis)

aanpassing aan de klimaatverandering in de Unie;

e)

het milieutechnisch veilig afvangen en de geologische opslag van CO2, met name die welke afkomstig is van met vaste fossiele brandstoffen gestookte elektriciteitscentrales en van een reeks industriële bedrijfstakken en deeltakken, ook in derde landen;

e)

het milieutechnisch veilig afvangen en de geologische opslag van CO2, met name die welke afkomstig is van met vaste fossiele brandstoffen gestookte elektriciteitscentrales en van een reeks industriële bedrijfstakken en deeltakken, ook in derde landen, en innovatieve technologische methoden voor koolstofverwijdering, zoals het rechtstreeks uit de lucht halen (Direct Air Capture — DAC), en koolstofopslag;

f)

het aanmoedigen van het overschakelen op vervoersvormen met een lage emissie en op vormen van openbaar vervoer;

f)

het investeren in en bespoedigen van de overschakeling op vervoersvormen die aanzienlijk bijdragen tot de decarbonisatie van de sector, waaronder de ontwikkeling van klimaatvriendelijk passagiers- en goederenvervoer per spoor en busdiensten en -technologieën, en het financieren van maatregelen ter ondersteuning van het koolstofvrij maken van luchthavens overeenkomstig Verordening (EU) …/… [uitrol van infrastructuur voor alternatieve brandstoffen] en Verordening (EU) …/… [waarborging van een gelijk speelveld voor duurzaam luchtvervoer];”

h)

maatregelen die tot doel hebben energie-efficiëntie, systemen voor stadsverwarming en isolatie te verbeteren, of financiële steun te verlenen voor de aanpak van maatschappelijke aspecten van huishoudens met een laag en gemiddeld inkomen, onder meer door de vermindering van verstorende belastingen;

h)

maatregelen die tot doel hebben energie-efficiëntie, systemen voor stadsverwarming en isolatie, efficiënte en hernieuwbare verwarmings- en koelingssystemen te verbeteren, of financiële steun te verlenen voor de aanpak van maatschappelijke aspecten van huishoudens met een laag en gemiddeld inkomen, onder meer door de vermindering van met name belastingen, heffingen en de kosten van hernieuwbare elektriciteit;

c bis)

in lid 3, eerste alinea, wordt het volgende punt ingevoegd:

c ter)

lid 3, eerste alinea, punt k), wordt vervangen door:

k)

de bevordering van het verwerven van vaardigheden en het herverdelen van arbeid om bij te dragen aan een rechtvaardige overgang naar een koolstofarme economie, met name in regio’s die het meest te maken krijgen met de overgang naar andere banen, en dat in nauwe samenspraak met de sociale partners.

“k)

de bevordering van het verwerven van vaardigheden en het herverdelen van arbeid om bij te dragen aan een rechtvaardige overgang naar een klimaatneutrale economie, met name in regio's die het meest te maken krijgen met de overgang naar andere banen, en dat in nauwe samenspraak met de sociale partners en investeren in het omscholen en bijscholen van mogelijk door de transitie getroffen werknemers.”;

c quater)

in lid 3 worden de volgende alinea's ingevoegd na de eerste alinea:

c quinquies)

in lid 3 wordt de tweede alinea vervangen door:

c sexies)

de volgende leden worden ingevoegd:

a)

de criteria inzake “geen ernstige afbreuk doen” als bepaald in artikel 17 van Verordening (EU) 2020/852;

b)

minimumwaarborgen als bepaald in artikel 18 van Verordening (EU) 2020/852; alsmede

c)

het geïntegreerde nationale energie- en klimaatplan van de lidstaat dat is ingediend overeenkomstig Verordening (EU) 2018/1999 en, indien van toepassing, het territoriale plan voor een rechtvaardige transitie dat is opgesteld overeenkomstig artikel 11 van Verordening (EU) 2021/1056 van het Europees Parlement en de Raad^(*5).

d bis)

lid 5 wordt vervangen door:

d ter)

het volgende lid wordt toegevoegd:

d quater)

het volgende lid wordt toegevoegd:

-i)

a)

maatregelen en daarmee samenhangende financiële en investeringsplannen om ervoor te zorgen dat voor elke installatie de emissieverminderingen worden gerealiseerd die vereist zijn voor het verwezenlijken van de doelstelling van klimaatneutraliteit als bedoeld in artikel 2, lid 1, van Verordening (EU) 2021/1119 en alle relevante sectorale routekaarten die overeenkomstig artikel 10 van die verordening zijn opgesteld, op het niveau van de installatie, met uitzondering van het gebruik van compensatiecredits;

b)

tussentijdse streefdoelen en mijlpalen om uiterlijk op 31 december 2025 en vervolgens uiterlijk op 31 december van elk jaar tot 2050 de vooruitgang te meten die is geboekt bij het bereiken van klimaatneutraliteit als bedoeld in punt a);

c)

een raming van het effect van elk van de in punt a) bedoelde maatregelen en daarmee samenhangende financiële en investeringsplannen met betrekking tot de vermindering van de uitstoot van broeikasgassen en de streefdoelen en mijlpalen als bedoeld in punt b);

d)

maatregelen om de gevolgen voor de om- en bijscholing van de beroepsbevolking aan te pakken, onder meer door middel van sociale dialoog, overeenkomstig de nationale wetgeving en praktijk, teneinde een rechtvaardige transitie te waarborgen.

a)

50 % voor de installaties waarvan de broeikasgasemissieniveaus voor de betrokken productbenchmarks hoger zijn dan het gemiddelde van de 10 % minst efficiënte installaties in een sector of subsector in de Unie;

b)

30 % voor de installaties waarvan de broeikasgasemissieniveaus voor de betrokken productbenchmarks lager zijn dan het gemiddelde van de 10 % minst efficiënte installaties in een sector of subsector in de Unie en hoger dan het gemiddelde van de 50 % meest efficiënte installaties in die sector of subsector;

c)

25 % voor de installaties waarvan de broeikasgasemissieniveaus voor de betrokken productbenchmarks hoger zijn dan het gemiddelde van de 10 % meest efficiënte installaties in een sector of subsector in de Unie en lager dan het gemiddelde van de 50 % meest efficiënte installaties in die sector of subsector;

b bis)

het volgende lid wordt ingevoegd:

c)

Voor de periode van 2026 tot 2030 worden de benchmarkwaarden op dezelfde manier als in de punten a) en d) bepaald, op basis van uit hoofde van artikel 11 ingediende informatie voor de jaren 2021 en 2022 en op basis van de toepassing van het jaarlijkse verminderingspercentage dat van toepassing is voor elk jaar tussen 2008 en 2028.

c)

Voor de periode van 2026 tot 2030 worden de benchmarkwaarden op dezelfde manier als in de punten a) en d) bepaald, op basis van uit hoofde van artikel 11 ingediende informatie voor de jaren 2021 en 2022, zonder bij de bepaling van de benchmarkwaarden rekening te houden met gegevens van de drie minst emissie-intensieve installaties die na 2017 van start zijn gegaan of op basis van een andere benchmark een kosteloze toewijzing hebben ontvangen, en op basis van de toepassing van het jaarlijkse verminderingspercentage dat van toepassing is voor elk jaar tussen 2008 en 2028.

d)

Indien het jaarlijkse verminderingspercentage hoger is dan 2,5 % of lager dan 0,2 %, zijn de benchmarkwaarden voor de periode van 2026 tot 2030 de benchmarkwaarden die van toepassing zijn in de periode van 2013 tot 2020, verminderd met een van beide percentages, naargelang welke van deze beide percentages relevant is, voor elk jaar tussen 2008 en 2028.

d)

Indien het jaarlijkse verminderingspercentage hoger is dan 2,5 % of lager dan 0,4 %, zijn de benchmarkwaarden voor de periode van 2026 tot 2030 de benchmarkwaarden die van toepassing zijn in de periode van 2013 tot 2020, verminderd met een van beide percentages, naargelang welke van deze beide percentages relevant is, voor elk jaar tussen 2008 en 2028.

d bis)

lid 5 wordt vervangen door:

a)

de criteria inzake “geen ernstige afbreuk doen” als bepaald in artikel 17 van Verordening (EU) 2020/852;

b)

minimumwaarborgen als omschreven in artikel 18 van Verordening (EU) 2020/852.

13)

In artikel 10 quater wordt lid 7 vervangen door:

13)

Artikel 10 quater wordt geschrapt;

(13 bis)

a bis)

de opwekking van energie door waterstofgeneratoren;

c)

de verbetering van energie-efficiëntie aan de vraagzijde, onder meer met betrekking tot vervoer, gebouwen, landbouw en afval;

c)

de vermindering van het totale energieverbruik door middel van beheer en energie-efficiëntie aan de vraagzijde, onder meer met betrekking tot vervoer, gebouwen, landbouw en afval, rekening houdend met de behoefte aan elektrificatie in verband met de klimaattransitie en de daarmee gepaard gaande toegenomen vraag naar hernieuwbare elektriciteit;