Advies van het Europees Comité van de Regio’s — Versterking van de democratie en de integriteit van verkiezingen
Advies van het Europees Comité van de Regio’s — Versterking van de democratie en de integriteit van verkiezingen
5.8.2022 | NL | Publicatieblad van de Europese Unie | C 301/102 |
Advies van het Europees Comité van de Regio’s — Versterking van de democratie en de integriteit van verkiezingen
(2022/C 301/13)
|
I. AANBEVELINGEN VOOR WIJZIGINGEN
Wijzigingsvoorstel 1
COM(2021) 731 final
Artikel 7, lid 2
Door de Europese Commissie voorgestelde tekst | Wijzigingsvoorstel van het CvdR |
De transparantieverklaring wordt in elke politieke reclameboodschap opgenomen of is aan de hand daarvan gemakkelijk te vinden, en bevat de volgende informatie: (a) de identiteit van de opdrachtgever en diens contactgegevens; (b) de periode waarin de politieke reclameboodschap zal worden gepubliceerd en verspreid; (c) op basis van onder meer informatie die overeenkomstig artikel 6, lid 3, is ontvangen, informatie over de totale uitgaven of andere voordelen die geheel of ten dele zijn ontvangen in ruil voor de productie, plaatsing, promotie, publicatie en verspreiding van de desbetreffende reclameboodschap en, in voorkomend geval, van de politieke reclamecampagne, en de bronnen daarvan; (d) in voorkomend geval, een vermelding van de verkiezingen of referenda waarmee de reclameboodschap verband houdt; (e) indien van toepassing, links naar onlineregisters van reclameboodschappen; (f) informatie over het gebruik van de in artikel 9, lid 1, bedoelde mechanismen; (g) de informatie die in de transparantieverklaring moet worden opgenomen, wordt verstrekt via de in bijlage I vermelde specifieke gegevensvelden. | De transparantieverklaring wordt in elke on- en offline politieke politieke reclameboodschap opgenomen of is aan de hand daarvan gemakkelijk te vinden, en bevat de volgende informatie: (a) de identiteit van de opdrachtgever en diens contactgegevens; (b) de periode waarin de politieke reclameboodschap zal worden gepubliceerd en verspreid; (c) op basis van onder meer informatie die overeenkomstig artikel 6, lid 3, is ontvangen, informatie over de totale uitgaven of andere voordelen die geheel of ten dele zijn ontvangen in ruil voor de productie, plaatsing, promotie, publicatie en verspreiding van de desbetreffende reclameboodschap en, in voorkomend geval, van de politieke reclamecampagne, en de bronnen daarvan; (d) in voorkomend geval, een vermelding van de verkiezingen of referenda waarmee de reclameboodschap verband houdt; (e) indien van toepassing, links naar onlineregisters van reclameboodschappen; (f) informatie over het gebruik van de in artikel 9, lid 1, bedoelde mechanismen. (g) de informatie die in de transparantieverklaring moet worden opgenomen, wordt verstrekt via de in bijlage I vermelde specifieke gegevensvelden. |
Motivering
In artikel 7, lid 2, van de ontwerpverordening wordt bepaald welke informatie in de transparantieverklaring voor elke politieke reclameboodschap moet worden opgenomen, en dat deze verklaring via de boodschap ook gemakkelijk toegankelijk moet zijn. Gezien de complexiteit van de informatie die moet worden verstrekt, moet in de verplichtingen rekening worden gehouden met de specifieke kenmerken van off- en onlinemedia.
Wijzigingsvoorstel 2
COM(2021) 731 final
Artikel 9
Door de Europese Commissie voorgestelde tekst | Wijzigingsvoorstel van het CvdR |
Melding van mogelijk onwettige politieke reclameboodschappen | Melding van mogelijk onwettige politieke reclameboodschappen |
1. Wanneer zij politieke reclamediensten aanbieden, stellen de uitgevers van politieke reclame in waarmee personen hun kosteloos kunnen melden dat een bepaalde door hen gepubliceerde reclameboodschap niet in overeenstemming is met deze verordening. | 1. Wanneer zij politieke reclamediensten aanbieden, stellen de uitgevers van politieke reclame in waarmee personen hun kosteloos kunnen melden dat een bepaalde door hen gepubliceerde reclameboodschap niet in overeenstemming is met deze verordening. |
2. Informatie over de wijze waarop politieke reclameboodschappen als bedoeld in lid 1 moeten worden gemeld, dient gebruiksvriendelijk te zijn en gemakkelijk toegankelijk, ook vanuit de transparantieverklaring. | 2. Informatie over de wijze waarop politieke reclameboodschappen als bedoeld in lid 1 moeten worden gemeld, dient gebruiksvriendelijk te zijn en gemakkelijk toegankelijk, ook vanuit de transparantieverklaring. |
3. Uitgevers van politieke reclame maken het mogelijk dat de in lid 1 bedoelde informatie langs elektronische weg wordt ingediend. De uitgever van politieke reclame informeert de personen over het gevolg dat aan de in lid 1 bedoelde melding is gegeven. | 3. Uitgevers van politieke reclame maken het mogelijk dat de in lid 1 bedoelde informatie langs elektronische weg wordt ingediend. De uitgever van politieke reclame informeert de personen over het gevolg dat aan de in lid 1 bedoelde melding is gegeven. |
4. Veelvuldige meldingen uit hoofde van lid 1 betreffende dezelfde reclameboodschap of reclamecampagne kunnen collectief worden beantwoord, onder meer door te verwijzen naar een verklaring op de website van de betrokken uitgever van politieke reclame. | 4. Veelvuldige meldingen uit hoofde van lid 1 betreffende dezelfde reclameboodschap of reclamecampagne kunnen collectief worden beantwoord, onder meer door te verwijzen naar een verklaring op de website van de betrokken uitgever van politieke reclame. |
5.Er dienen ook specifieke kanalen te worden ingesteld om personen in staat te stellen klachten in te dienen bij de bevoegde autoriteiten, zoals bepaald in artikel 15 van deze verordening. |
Motivering
Krachtens artikel 15 moeten de lidstaten bevoegde autoriteiten aanwijzen voor het toezicht op de naleving door als tussenpersoon optredende dienstverleners, in de zin van de verordening. Gezien hun rol moeten deze bevoegde autoriteiten ook toezicht kunnen houden op meldingen van niet-naleving van de verordening. Dit zou ook de kans verkleinen dat particuliere ondernemingen eventueel geen gevolg geven aan dergelijke kennisgevingen.
Wijzigingsvoorstel 3
COM(2021) 731 final
Artikel 15, lid 7
Door de Europese Commissie voorgestelde tekst | Wijzigingsvoorstel van het CvdR |
Elke lidstaat wijst voor de toepassing van deze verordening één bevoegde autoriteit aan als contactpunt op het niveau van de Unie. | Elke lidstaat wijst voor de toepassing van deze verordening één bevoegde autoriteit aan als contactpunt op het niveau van de Unie. Elke lidstaat zorgt ervoor dat op regionaal en lokaal niveau contactpunten worden opgericht. |
Motivering
De wijziging dient ervoor te zorgen dat de nationale autoriteit ook regionaal en lokaal aanwezig is door op regionaal en lokaal niveau contactpunten op te richten.
Wijzigingsvoorstel 4
COM(2021) 731 final
Artikel 15, lid 9
Door de Europese Commissie voorgestelde tekst | Wijzigingsvoorstel van het CvdR |
De contactpunten komen op gezette tijden op het niveau van de Unie bijeen in het kader van het Europees samenwerkingsnetwerk voor verkiezingen om de snelle en beveiligde uitwisseling van informatie over kwesties die verband houden met de uitoefening van hun toezichts- en handhavingstaken uit hoofde van deze verordening te vergemakkelijken. | De contactpunten komen op gezette tijden op het niveau van de Unie bijeen in het kader van het Europees samenwerkingsnetwerk voor verkiezingen om de snelle en beveiligde uitwisseling van informatie over kwesties die verband houden met de uitoefening van hun toezichts- en handhavingstaken uit hoofde van deze verordening te vergemakkelijken, en om te bezien of de voorschriften inzake sancties onderling kunnen worden afgestemd, met inbegrip van administratieve boeten en financiële sancties, die van toepassing zijn op aanbieders van politieke reclamediensten, zoals bepaald in artikel 16. |
Motivering
Deze verordening beoogt de harmonisatie van de interne markt voor dienstverlening op het gebied van politieke reclame, en de totstandbrenging van een gelijk speelveld. Zo gezien kan het wenselijk zijn de sancties voor inbreuken op de bepalingen van deze verordening op elkaar af te stemmen. Een dergelijke aanpak zou ook voorkomen dat sancties in sommige lidstaten mogelijk zo afschrikkend zijn dat actoren zich van politieke betrokkenheid onthouden.
Wijzigingsvoorstel 5
COM(2021) 732 final
Artikel 12, lid 1
Door de Europese Commissie voorgestelde tekst | Wijzigingsvoorstel van het CvdR |
De lidstaten wijzen een nationale autoriteit aan die de nodige maatregelen neemt om ervoor te zorgen dat niet-nationale Unieburgers tijdig in kennis worden gesteld van de voorwaarden en nadere regels voor de registratie als kiezer of als kandidaat bij de verkiezingen voor het Europees Parlement. | De lidstaten wijzen een nationale autoriteit aan die, in samenwerking met regionale en, indien van toepassing, lokale overheden, de nodige maatregelen neemt om ervoor te zorgen dat niet-nationale Unieburgers tijdig in kennis worden gesteld van de voorwaarden en nadere regels voor de registratie als kiezer of als kandidaat bij de verkiezingen voor het Europees Parlement. De lidstaten nemen alle verdere maatregelen om het bewustzijn te vergroten en de uitoefening van het kiesrecht van de burgers van de Unie te bevorderen en te vergemakkelijken, onder meer via de regionale en, indien van toepassing, lokale overheden. |
Motivering
Er moet rekening worden gehouden met het feit dat de organisatie van verkiezingen verschilt per lidstaat. Met dit wijzigingsvoorstel wordt ook beoogd dat de nationale autoriteit er in samenwerking met het regionale en, indien van toepassing, lokale niveau voor zorgt dat de burgers, overeenkomstig het nabijheidsbeginsel, uitgebreid en breed worden voorgelicht over de voorwaarden en regelingen voor de registratie als kiezer of als kandidaat bij de verkiezingen voor het Europees Parlement.
Wijzigingsvoorstel 6
COM(2021) 732 final
Artikel 12, lid 3
Door de Europese Commissie voorgestelde tekst | Wijzigingsvoorstel van het CvdR |
De informatie over de voorwaarden en nadere regels voor de registratie als kiezer of als kandidaat bij de verkiezingen voor het Europees Parlement en de in lid 2 bedoelde informatie worden in duidelijke en eenvoudige bewoordingen verstrekt. De in de eerste alinea bedoelde informatie wordt niet alleen verstrekt in een of meer officiële talen van de gastlidstaat, maar gaat ook vergezeld van een vertaling in ten minste een andere officiële taal van de Unie die in grote lijnen wordt begrepen door zo veel mogelijk Unieburgers die op het grondgebied van de gastlidstaat verblijven, conform de kwaliteitseisen van artikel 9 van Verordening (EU) 2018/1724 van het Europees Parlement en de Raad. | De informatie over de voorwaarden en nadere regels voor de registratie als kiezer of als kandidaat bij de verkiezingen voor het Europees Parlement en de in lid 2 bedoelde informatie worden in duidelijke en eenvoudige bewoordingen verstrekt. Op voorwaarde dat de bevoegde autoriteiten over de nodige administratieve capaciteit beschikken, wordt de in de eerste alinea bedoelde informatie niet alleen verstrekt in een of meer officiële talen van de gastlidstaat, maar gaat deze ook vergezeld van een vertaling in ten minste een andere officiële taal van de Unie die in grote lijnen wordt begrepen door zo veel mogelijk Unieburgers die op het grondgebied van de gastlidstaat verblijven, conform de kwaliteitseisen van artikel 9 van Verordening (EU) 2018/1724 van het Europees Parlement en de Raad. |
Motivering
Dit artikel verplicht de bevoegde autoriteiten mobiele EU-burgers een breed scala aan informatie te verstrekken, ook in verschillende talen, over onder meer de status van hun registratie, de relevante regels inzake de rechten en plichten van kiezers en kandidaten, en de middelen om nadere informatie te verkrijgen over de organisatie van de verkiezingen. Zoals in het wijzigingsvoorstel op artikel 12, lid 1, wordt opgemerkt, dienen deze bevoegde autoriteiten niet uitsluitend op nationaal niveau te worden aangewezen. Gezien de uitgebreide informatie die wordt verstrekt, zou een dergelijke verplichting voor de lokale en regionale overheden in sommige lidstaten een administratieve last kunnen betekenen.
Wijzigingsvoorstel 7
COM(2021) 732 final
Artikel 14
Door de Europese Commissie voorgestelde tekst | Wijzigingsvoorstel van het CvdR |
De lidstaten die bij de verkiezingen voor het Europees Parlement voorzien in de mogelijkheid om vervroegd te stemmen, per post te stemmen, elektronisch te stemmen en via het internet te stemmen, zorgen ervoor dat deze stemmethoden voor de kiezers van de Unie beschikbaar zijn onder voorwaarden die vergelijkbaar zijn met die welke voor de eigen onderdanen gelden. | De lidstaten streven ernaar bij de verkiezingen voor het Europees Parlement te voorzien in de mogelijkheid om vervroegd te stemmen, per post te stemmen, elektronisch te stemmen en via het internet te stemmen. De lidstaten nemen alle maatregelen om de toegang voor burgers uit andere lidstaten die in een lidstaat verblijven tot het stemmen per brief, het elektronisch stemmen en het stemmen via internet te waarborgen onder voorwaarden die vergelijkbaar zijn met die welke voor de eigen onderdanen gelden, onder meer door maatregelen van de lokale en regionale overheden. |
Motivering
Met het wijzigingsvoorstel wordt beoogd de nadruk te leggen op de bijdrage die lokale en regionale overheden kunnen leveren om ervoor te zorgen dat alle stemmethoden beschikbaar zijn voor de kiezers in de Unie. Tegelijkertijd moeten alle lidstaten op groene en duurzame wijze verkiezingen houden.
Wijzigingsvoorstel 8
COM(2021) 732 final
Artikel 15
Door de Europese Commissie voorgestelde tekst | Wijzigingsvoorstel van het CvdR |
De lidstaten wijzen een autoriteit aan die verantwoordelijk is voor het verzamelen en het aan het publiek en aan de Commissie verstrekken van relevante statistische gegevens over de deelname van niet-nationale Unieburgers aan de verkiezingen voor het Europees Parlement. | De lidstaten wijzen een autoriteit aan die verantwoordelijk is voor het verzamelen en het aan het publiek, aan de Commissie en aan het Europees Comité van de Regio’s verstrekken van relevante statistische gegevens over de deelname van niet-nationale Unieburgers aan de verkiezingen voor het Europees Parlement. |
Motivering
Dit wijzigingsvoorstel is bedoeld om het Europees Comité van de Regio’s te betrekken bij het toezicht op de statistische gegevens over de deelname van onderdanen van andere lidstaten van de Unie aan de verkiezingen voor het Europees Parlement.
Wijzigingsvoorstel 9
COM(2021) 732 final
Artikel 17, lid 1
Door de Europese Commissie voorgestelde tekst | Wijzigingsvoorstel van het CvdR |
Binnen zes maanden na elke verkiezing voor het Europees Parlement verstrekken de lidstaten de Commissie informatie over de toepassing van deze richtlijn op hun grondgebied. Naast algemene opmerkingen bevat het verslag statistische gegevens over de deelname van kiezers en verkiesbare burgers van de Unie aan de verkiezingen voor het Europees Parlement, alsook een overzicht van de maatregelen die ter ondersteuning daarvan zijn genomen. | Binnen zes maanden na elke verkiezing voor het Europees Parlement verstrekken de lidstaten de Commissie en het Europees Comité van de Regio’s informatie over de toepassing van deze richtlijn op hun grondgebied. Naast algemene opmerkingen bevat het verslag statistische gegevens over de deelname van kiezers en verkiesbare burgers van de Unie aan de verkiezingen voor het Europees Parlement, alsook een overzicht van de maatregelen die ter ondersteuning daarvan zijn genomen. |
Motivering
Dit wijzigingsvoorstel is bedoeld om het Europees Comité van de Regio’s te betrekken bij het toezicht op de statistische gegevens over de deelname van onderdanen van andere lidstaten van de Unie aan de verkiezingen voor het Europees Parlement.
Wijzigingsvoorstel 10
COM(2021) 733 final
Artikel 2, lid 1, punt b)
Door de Europese Commissie voorgestelde tekst | Wijzigingsvoorstel van het CvdR |
“gemeenteraadsverkiezingen”: de algemene en rechtstreekse verkiezingen ter aanwijzing van de leden van de vertegenwoordigende vergadering en, in voorkomend geval, van het hoofd en de leden van het bestuur van een primair lokaal lichaam overeenkomstig de wetgeving van elke lidstaat; | “gemeenteraadsverkiezingen”: de algemene en rechtstreekse verkiezingen ter aanwijzing van de leden van de vertegenwoordigende vergadering en van het hoofd en de leden van het bestuur van een primair lokaal lichaam; |
Motivering
Het wijzigingsvoorstel beoogt de verkiesbaarheid van onderdanen van de lidstaten uit te breiden tot alle verkozen ambten, ook die van uitvoerende aard, in het primair lokaal lichaam.
Wijzigingsvoorstel 11
COM(2021) 733 final
Artikel 5, lid 3
Door de Europese Commissie voorgestelde tekst | Wijzigingsvoorstel van het CvdR |
De lidstaten kunnen bepalen dat alleen hun eigen onderdanen verkiesbaar zijn voor de functies van hoofd, plaatsvervanger/adjunct of lid van het bestuur van een primair lokaal lichaam, voor zover zij worden verkozen voor het uitoefenen van deze functies gedurende de mandaatsperiode. | De lidstaten kunnen in beperkte, uitzonderlijke en naar behoren gemotiveerde gevallen bepalen dat alleen hun eigen onderdanen verkiesbaar zijn voor de functies van hoofd, plaatsvervanger/adjunct of lid van het bestuur van een primair lokaal lichaam, voor zover zij worden verkozen voor het uitoefenen van deze functies gedurende de mandaatsperiode. |
De lidstaten kunnen tevens bepalen dat de tijdelijke en plaatsvervangende vervulling van de functies van het hoofd van het bestuur van een primair lokaal lichaam of van diens adjunct of van de wethouders voorbehouden kan worden aan de eigen onderdanen. | De lidstaten kunnen tevens in beperkte, uitzonderlijke en naar behoren gemotiveerde gevallen bepalen dat de tijdelijke en plaatsvervangende vervulling van de functies van het hoofd van het bestuur van een primair lokaal lichaam of van diens adjunct of van de wethouders voorbehouden kan worden aan de eigen onderdanen. |
De lidstaten kunnen met inachtneming van de bepalingen van het Verdrag en van de algemene rechtsbeginselen de dienstige, noodzakelijke en passende maatregelen nemen om ervoor te zorgen dat de uitoefening van de functies als bedoeld in de eerste alinea alsook de waarneming der bevoegdheden als vervanger als bedoeld in de tweede alinea alleen door onderdanen van de betrokken staat kan geschieden. | De lidstaten kunnen met inachtneming van de bepalingen van het Verdrag en van de algemene rechtsbeginselen de dienstige, noodzakelijke en passende maatregelen nemen om ervoor te zorgen dat de uitoefening van de functies als bedoeld in de eerste alinea alsook de waarneming der bevoegdheden als vervanger als bedoeld in de tweede alinea alleen door onderdanen van de betrokken staat kan geschieden. |
Motivering
De lidstaten dienen de verkiesbaarheid van onderdanen van de lidstaten tot alle verkozen ambten, met inbegrip van ambten van uitvoerende aard, te beperken tot uitzonderlijke en naar behoren gemotiveerde gevallen teneinde alle discriminatie bij de toegang tot verkozen ambten in de primaire lokale lichamen te bestrijden.
Wijzigingsvoorstel 12
COM(2021) 733 final
Artikel 10
Door de Europese Commissie voorgestelde tekst | Wijzigingsvoorstel van het CvdR |
Lidstaten die eigen onderdanen de mogelijkheid bieden om bij gemeenteraadsverkiezingen vervroegd te stemmen, per post te stemmen, elektronisch te stemmen en via het internet te stemmen, zorgen ervoor dat deze wijzen van stemmen onder dezelfde voorwaarden ook beschikbaar zijn voor kiezers in de zin van artikel 3. | De lidstaten streven ernaar eigen onderdanen de mogelijkheid te bieden om bij gemeenteraadsverkiezingen vervroegd te stemmen, per post te stemmen, elektronisch te stemmen en via het internet te stemmen De lidstaten nemen alle maatregelen om de toegang voor burgers uit andere lidstaten die in een lidstaat verblijven tot het stemmen per brief, het elektronisch stemmen en het stemmen via internet te waarborgen onder dezelfde voorwaarden als die welke voor de eigen onderdanen gelden, onder meer door maatregelen van de lokale en regionale overheden. |
Motivering
Met het wijzigingsvoorstel wordt beoogd de nadruk te leggen op de bijdrage die lokale en regionale overheden kunnen leveren om ervoor te zorgen dat alle stemmethoden beschikbaar zijn voor de kiezers bij gemeenteraadsverkiezingen die al dan niet onderdaan van die lidstaat zijn. Tegelijkertijd moeten alle lidstaten op groene en duurzame wijze verkiezingen houden.
Wijzigingsvoorstel 13
COM(2021) 733 final
Artikel 12, lid 1
Door de Europese Commissie voorgestelde tekst | Wijzigingsvoorstel van het CvdR |
De lidstaten wijzen een nationale autoriteit aan die de nodige maatregelen neemt om ervoor te zorgen dat niet-nationale Unieburgers tijdig in kennis worden gesteld van de voorwaarden en nadere regels voor de registratie als kiezer of als kandidaat bij gemeenteraadsverkiezingen. | De lidstaten wijzen, in samenwerking met regionale en, indien van toepassing, lokale overheden een nationale autoriteit aan die de nodige maatregelen neemt om ervoor te zorgen dat niet-nationale Unieburgers tijdig in kennis worden gesteld van de voorwaarden en nadere regels voor de registratie als kiezer of als kandidaat bij gemeenteraadsverkiezingen. De lidstaten en hun relevante bestuursniveaus nemen alle verdere maatregelen om het bewustzijn te vergroten en de uitoefening van het kiesrecht van buitenlandse burgers van de Unie die in de lidstaat verblijven, te bevorderen en te vergemakkelijken, onder meer via de regionale en, indien van toepassing, lokale overheden. |
Motivering
Er moet rekening worden gehouden met het feit dat de organisatie van verkiezingen verschilt per lidstaat. Met deze wijziging wordt beoogd de regionale en, indien van toepassing, lokale overheden te betrekken bij de bewustmaking, bevordering en vergemakkelijking van de uitoefening van het kiesrecht door buitenlandse burgers van de Unie die in de lidstaat verblijven, bij de verkiezingen voor de primaire lokale lichamen.
Wijzigingsvoorstel 14
COM(2021) 733 final
Artikel 14
Door de Europese Commissie voorgestelde tekst | Wijzigingsvoorstel van het CvdR |
1. Binnen drie jaar na de inwerkingtreding van deze richtlijn en vervolgens om de vier jaar brengen de lidstaten aan de Commissie verslag uit over de toepassing van deze richtlijn op hun grondgebied, met inbegrip van de toepassing van artikel 5, leden 3 en 4. Het verslag bevat statistische gegevens over de deelname van de in artikel 3 bedoelde kiezers en kandidaten aan gemeenteraadsverkiezingen en een overzicht van de in dat verband genomen maatregelen. | 1. Binnen drie jaar na de inwerkingtreding van deze richtlijn en vervolgens om de vier jaar brengen de lidstaten aan de Commissie en aan het Europees Comité van de Regio’s verslag uit over de toepassing van deze richtlijn op hun grondgebied, met inbegrip van de toepassing van artikel 5, leden 3 en 4. Het verslag bevat statistische gegevens over de deelname van de in artikel 3 bedoelde kiezers en kandidaten aan gemeenteraadsverkiezingen en een overzicht van de in dat verband genomen maatregelen, alsmede een overzicht van de administratieve uitdagingen die op de bevoegde bestuursniveaus zijn geconstateerd. |
2. Binnen vijf jaar na de inwerkingtreding van deze richtlijn en vervolgens om de vijf jaar brengt de Commissie verslag uit aan het Europees Parlement en de Raad over de toepassing van de bepalingen van deze richtlijn, mede op basis van de door de lidstaten krachtens lid 1 van dit artikel verstrekte informatie. | 2. Binnen vijf jaar na de inwerkingtreding van deze richtlijn en vervolgens om de vijf jaar brengt de Commissie verslag uit aan het Europees Parlement, de Raad en het Europees Comité van de Regio’s over de toepassing van de bepalingen van deze richtlijn, mede op basis van de door de lidstaten krachtens lid 1 van dit artikel verstrekte informatie. |
Motivering
Het wijzigingsvoorstel is bedoeld om het Europees Comité van de Regio’s meer te betrekken bij het toezicht op de uitvoering van de richtlijn door de lidstaten.
De organisatorische aspecten van verkiezingen vallen onder de bevoegdheid van de lidstaten, en de specifieke regelingen betreffende het verloop van de verkiezingen kunnen van lidstaat tot lidstaat verschillen. In dat verband kunnen sommige verplichtingen die bij de herschikking van Richtlijn 94/80/EG van de Raad (1) zijn ingevoerd, voor lokale overheden flinke administratieve lasten met zich meebrengen. Daarom is het belangrijk om de vastgestelde problemen in kaart te brengen die als basis kunnen dienen voor passende oplossingen op Europees, nationaal of lokaal niveau.
Wijzigingsvoorstel 15
COM(2021) 733 final
Artikel 15
Door de Europese Commissie voorgestelde tekst | Wijzigingsvoorstel van het CvdR |
Binnen twee jaar na de verkiezingen voor het Europees Parlement van 2029 evalueert de Commissie de toepassing van deze richtlijn en stelt zij een evaluatieverslag op over de vorderingen bij de verwezenlijking van de daarin vervatte doelstellingen. | Binnen twee jaar na de verkiezingen voor het Europees Parlement van 2029 evalueert de Commissie, nadat zij het Europees Comité van de Regio’s heeft gehoord, de toepassing van deze richtlijn en stelt zij een evaluatieverslag op over de vorderingen bij de verwezenlijking van de daarin vervatte doelstellingen |
Motivering
Het wijzigingsvoorstel is bedoeld om het Europees Comité van de Regio’s te betrekken bij de uitvoering van de richtlijn door de Commissie.
Wijzigingsvoorstel 16
COM(2021) 733 final
Artikel 17, lid 1
Door de Europese Commissie voorgestelde tekst | Wijzigingsvoorstel van het CvdR |
De lidstaten doen de nodige wettelijke en bestuursrechtelijke bepalingen in werking treden om uiterlijk op 31 december 2023 te voldoen aan artikel 8, leden 2, 3 en 5, artikel 9, leden 1 en 2, artikel 10, artikel 11, leden 1 en 3, de artikelen 12 en 14 en de bijlagen I, II en III. Zij delen de Commissie de tekst van die bepalingen onmiddellijk mee. | De lidstaten doen de nodige wettelijke en bestuursrechtelijke bepalingen in werking treden om uiterlijk op 31 december 2023 te voldoen aan artikel 8, leden 2, 3 en 5, artikel 9, leden 1 en 2, artikel 10, artikel 11, leden 1 en 3, de artikelen 12 en 14 en de bijlagen I, II en III. Zij delen de Commissie en het Europees Comité van de Regio’s de tekst van die bepalingen onmiddellijk mee. |
Wanneer de lidstaten deze bepalingen aannemen, wordt in die bepalingen naar de onderhavige richtlijn verwezen of wordt hiernaar verwezen bij de officiële bekendmaking van die bepalingen. In de bepalingen wordt tevens vermeld dat verwijzingen in bestaande wettelijke en bestuursrechtelijke bepalingen naar de bij deze richtlijn ingetrokken richtlijn, gelden als verwijzingen naar de onderhavige richtlijn. De regels voor deze verwijzing en de formulering van die vermelding worden vastgesteld door de lidstaten. | Wanneer de lidstaten deze bepalingen aannemen, wordt in die bepalingen naar de onderhavige richtlijn verwezen of wordt hiernaar verwezen bij de officiële bekendmaking van die bepalingen. In de bepalingen wordt tevens vermeld dat verwijzingen in bestaande wettelijke en bestuursrechtelijke bepalingen naar de bij deze richtlijn ingetrokken richtlijn, gelden als verwijzingen naar de onderhavige richtlijn. De regels voor deze verwijzing en de formulering van die vermelding worden vastgesteld door de lidstaten. |
Motivering
Het wijzigingsvoorstel is bedoeld om het Europees Comité van de Regio’s meer te betrekken bij het toezicht op de uitvoering van de richtlijn door de lidstaten.
Wijzigingsvoorstel 17
COM(2021) 733 final
Artikel 17, lid 2
Door de Europese Commissie voorgestelde tekst | Wijzigingsvoorstel van het CvdR |
De lidstaten delen de Commissie de tekst van de belangrijkste bepalingen van intern recht mede die zij op het onder deze richtlijn vallende gebied vaststellen. | De lidstaten delen de Commissie de tekst van de belangrijkste bepalingen van intern recht mede die zij op het onder deze richtlijn vallende gebied vaststellen. De Commissie stelt het Europees Comité van de Regio’s in kennis van de informatie en documenten die zij op grond van dit artikel van de lidstaten ontvangt. |
Motivering
Het wijzigingsvoorstel is bedoeld om het Europees Comité van de Regio’s te betrekken bij de uitvoering van de richtlijn door de Commissie.
Wijzigingsvoorstel 18
COM(2021) 734 final
Artikel 4, lid 1
Door de Europese Commissie voorgestelde tekst | Wijzigingsvoorstel van het CvdR | ||||
1. De statuten van een Europese politieke partij zijn in overeenstemming met het geldende recht van de lidstaat waar haar zetel is gevestigd en bevatten bepalingen betreffende: | 1. De statuten van een Europese politieke partij zijn in overeenstemming met het geldende recht van de lidstaat waar haar zetel is gevestigd en bevatten bepalingen betreffende: | ||||
[…] | […] | ||||
|
|
Motivering
Europese politieke partijen moeten het goede voorbeeld geven op het gebied van genderevenwicht. Daarom moeten hun interne regels specifieke maatregelen omvatten die gericht zijn op het waarborgen van genderevenwicht, ook wat betreft partijlidmaatschap, politieke vertegenwoordiging en de algemene uitoefening van mandaten.
Wijzigingsvoorstel 19
COM(2021) 734 final
Artikel 4, lid 2
Door de Europese Commissie voorgestelde tekst | Wijzigingsvoorstel van het CvdR | ||||
2. De statuten van een Europese politieke partij bevatten bepalingen inzake de interne organisatie van de partij, en hebben in ieder geval betrekking op: | 2. De statuten van een Europese politieke partij bevatten bepalingen inzake de interne organisatie van de partij, en hebben in ieder geval betrekking op: | ||||
[…] | […] | ||||
|
| ||||
|
| ||||
|
Motivering
Europese politieke partijen spelen een belangrijke rol bij het versterken van de Europese identiteit en het gevoel deel uit te maken van een gemeenschappelijke Europese politieke ruimte. In dit verband zijn zij ook van groot belang voor de bevordering van de rechten en waarden waarop de Europese Unie is gegrondvest, en voor de bestrijding van desinformatie en het zich onthouden van maatregelen die aanzetten tot haat en geweld. Deze toezegging moet in hun statuten tot uiting komen.
Wijzigingsvoorstel 20
COM(2021) 734 final
Artikel 23, leden 9 en 10
Door de Europese Commissie voorgestelde tekst | Wijzigingsvoorstel van het CvdR |
Donaties, bijdragen en eigen middelen | Donaties, bijdragen en eigen middelen |
9. Bijdragen van leden van een Europese politieke partij waarvan de zetel is gevestigd in een lidstaat en bijdragen van leden van een Europese politieke partij die burger zijn van een lidstaat, alsook bijdragen van aangesloten partijen waarvan de zetel is gevestigd in een land dat lid is van de Raad van Europa zijn toegestaan. Deze bijdragen van leden mogen in totaal echter niet meer bedragen dan 40 % van de jaarlijkse begroting van een Europese politieke partij. De bijdragen van aangesloten partijen waarvan de zetel is gevestigd in een land dat buiten de Unie is gelegen, mag niet meer bedragen dan 10 % van de totale bijdragen van leden. | 9. Uitsluitend bijdragen van leden van een Europese politieke partij waarvan de zetel is gevestigd in een lidstaat en bijdragen van leden van een Europese politieke partij die burger zijn van een lidstaat, zijn toegestaan. Deze bijdragen van leden mogen in totaal echter niet meer bedragen dan 40 % van de jaarlijkse begroting van een Europese politieke partij. De bijdragen van aangesloten partijen waarvan de zetel is gevestigd in een land dat buiten de Unie is gelegen, mag niet meer bedragen dan 10 % van de totale bijdragen van leden. |
10. Bijdragen van leden van een Europese politieke stichting waarvan de zetel is gevestigd in een lidstaat en bijdragen van leden van een Europese stichting die burger zijn van een lidstaat, alsook bijdragen van aangesloten organisaties waarvan de zetel is gevestigd in een land dat lid is van de Raad van Europa, en bijdragen van de Europese politieke partij waarmee zij is verbonden, zijn toegestaan. Deze bijdragen van leden mogen in totaal echter niet meer bedragen dan 40 % van de jaarlijkse begroting van een Europese politieke stichting en mogen niet afkomstig zijn uit middelen die een Europese politieke partij overeenkomstig deze verordening uit de algemene begroting van de Europese Unie heeft ontvangen. De bijdragen van aangesloten organisaties waarvan de zetel is gevestigd in een land dat buiten de Unie is gelegen, mag niet meer bedragen dan 10 % van de totale bijdragen van leden. | 10. Uitsluitend bijdragen van leden van een Europese politieke stichting waarvan de zetel is gevestigd in een lidstaat en bijdragen van leden van een Europese stichting die burger zijn van een lidstaat, en bijdragen van de Europese politieke partij waarmee zij is verbonden, zijn toegestaan. Deze bijdragen van leden mogen in totaal echter niet meer bedragen dan 40 % van de jaarlijkse begroting van een Europese politieke stichting en mogen niet afkomstig zijn uit middelen die een Europese politieke partij overeenkomstig deze verordening uit de algemene begroting van de Europese Unie heeft ontvangen. De bijdragen van aangesloten organisaties waarvan de zetel is gevestigd in een land dat buiten de Unie is gelegen, mag niet meer bedragen dan 10 % van de totale bijdragen van leden. |
Motivering
De onlangs ingevoerde bepaling dat Europese politieke partijen en stichtingen niet alleen uit de Europese Unie mogen worden gefinancierd, maar ook uit landen die lid zijn van de Raad van Europa, geeft aanleiding tot bezorgdheid over de transparantie van die bijdragen.
Wijzigingsvoorstel 21
COM(2021) 734 final
Artikel 24, lid 2
Door de Europese Commissie voorgestelde tekst | Wijzigingsvoorstel van het CvdR |
Financiering van Europese politieke partijen en Europese politieke stichtingen uit de algemene begroting van de Europese Unie of enige andere bron mag worden gebruikt voor het financieren van referendumcampagnes indien dergelijke campagnes betrekking hebben op de uitvoering van de Unieverdragen. | Financiering van Europese politieke partijen en Europese politieke stichtingen uit de algemene begroting van de Europese Unie of enige andere bron mag worden gebruikt voor het financieren van referendumcampagnes indien dergelijke campagnes betrekking hebben op de uitvoering van de Unieverdragen, met inachtneming van het subsidiariteitsbeginsel. |
Motivering
In sommige lidstaten worden op lokaal en regionaal (of nationaal) niveau referenda gehouden. Dit houdt in dat referenda op die bestuurlijke niveaus betrekking zouden hebben op aangelegenheden die juridisch relevant zijn op het specifieke bevoegdheidsgebied van dat niveau. Er moeten extra waarborgen komen om ervoor te zorgen dat referenda alleen door Europese politieke partijen en Europese politieke stichtingen worden gefinancierd bij referenda met een duidelijke, EU-brede dimensie.
Wijzigingsvoorstel 22
COM(2021) 734 final
Artikel 35
Door de Europese Commissie voorgestelde tekst | Wijzigingsvoorstel van het CvdR |
Informatieverstrekking aan de burgers | Informatieverstrekking aan de burgers |
Behoudens het bepaalde in de artikelen 24 en 25 en hun eigen statuten en interne regelingen, nemen Europese politieke partijen alle passende maatregelen om voor de verkiezingen voor het Europees Parlement de burgers van de Unie in te lichten over de banden tussen de nationale politieke partijen en kandidaten en de betrokken Europese politieke partijen. | Behoudens het bepaalde in de artikelen 24 en 25 en hun eigen statuten en interne regelingen, dienen Europese politieke partijen alle passende maatregelen te nemen om voor de verkiezingen voor het Europees Parlement de burgers van de Unie in te lichten over de banden tussen de nationale politieke partijen en kandidaten en de betrokken Europese politieke partijen. |
Motivering
Een verplichting om de banden tussen nationale politieke partijen en kandidaten en de betrokken Europese politieke partijen te bevorderen, lijkt zinvoller en strookt beter met het algemene doel van deze verordening, onder meer om de zichtbaarheid van de Europese politieke partijen op nationaal niveau te vergroten. Zo schrijft de nieuwe bepaling in artikel 4, lid 1, voor dat de aangesloten partijen het logo van de Europese politieke partij op een duidelijk zichtbare en gebruikersvriendelijke wijze aanbrengen, zodat het even zichtbaar is als het eigen logo van de aangesloten partij.
II. BELEIDSAANBEVELINGEN
HET EUROPEES COMITÉ VAN DE REGIO’S (CvdR)
Inleiding
1. | is ingenomen met het pakket maatregelen van de Europese Commissie inzake versterking van de democratie en de integriteit van verkiezingen; onderschrijft de met deze maatregelen nagestreefde doelstellingen en steunt krachtig alle inspanningen om te zorgen voor een open, eerlijk en pluralistisch politiek debat en voor gelijke democratische participatie en betrokkenheid. |
2. | Helaas houden de voorgestelde maatregelen in het pakket Versterking van de democratie en de integriteit van verkiezingen onvoldoende rekening met de implicaties daarvan op lokaal en regionaal niveau. Het CvdR onderstreept de specifieke kennis op lokaal en regionaal niveau met betrekking tot het opsporen van potentiële bedreigingen voor de integriteit van democratische processen. |
Democratische weerbaarheid
3. | Het CvdR onderschrijft de uitbreiding van de samenwerking en uitwisseling van goede praktijken op het gebied van democratische en electorale weerbaarheid en is daarom ingenomen met het “gezamenlijk mechanisme voor de weerbaarheid van verkiezingsprocessen”. De lokale en regionale dimensie moeten in deze samenwerking worden opgenomen, gezien het doel om verkiezingen op alle niveaus te beschermen. |
Democratische participatie
4. | Het CvdR bevestigt in niet mis te verstane bewoordingen het beginsel van non-discriminatie, ook wat betreft verkiezingsdeelname en democratisch engagement in het algemeen. De Conferentie over de toekomst van Europa is een goed voorbeeld van dit beginsel. Daarom roept het CvdR op tot voortzetting van dergelijke praktijken op alle niveaus. |
5. | De democratiemoeheid moet worden overwonnen en de burgers moeten weer belangstelling krijgen voor deelname aan democratische processen en betrokkenheid bij de lokale, regionale, nationale en Europese politiek. Daarbij is het van belang de administratieve procedures voor verkiezingsdeelname te vereenvoudigen. |
Kiesrecht van mobiele EU-burgers
6. | Positief zijn de stappen die de Commissie heeft ondernomen om de rechtszekerheid voor mobiele EU-burgers bij de uitoefening van hun kiesrecht te vergroten. In dit verband mag de uitoefening van het recht van vrij verkeer niet ten koste gaan van de uitoefening van andere, daarmee samenhangende rechten. |
7. | Het CvdR steunt de integratie van mobiele EU-burgers in het lokale leven en beschouwt hun betrokkenheid als een waardevolle bijdrage aan de opbouw van diverse samenlevingen in alle lidstaten. |
8. | In de wetgevingsvoorstellen zou moeten worden erkend dat de lokale en regionale overheden bijdragen tot de versterking van de Europese democratie door de deelname van Europese burgers aan de Europese verkiezingen en aan de verkiezingen voor de primaire lokale lichamen te bevorderen en mogelijk te maken, een taak die niet kan worden voorbehouden aan of beperkt tot de nationale overheden op het niveau van de individuele lidstaat. |
9. | Het CvdR verwacht dat de lidstaten het recht erkennen van Europese burgers die in andere lidstaten verblijven (mobiele burgers) om zich verkiesbaar te stellen bij gemeenteraadsverkiezingen voor alle ambten. |
10. | Om tegen te gaan dat steeds meer mensen niet stemmen en om de participatie van jongeren te bevorderen, pleit het CvdR er tot slot voor dat het recht van de burgers om vroegtijdig te stemmen, per post te stemmen, elektronisch te stemmen en via het internet te stemmen, wordt bevorderd. |
11. | Mobiele EU-burgers moeten adequaat, uitgebreid en doelgericht worden voorgelicht over de deelname aan verkiezingen. Daarom is het CvdR verheugd over de oprichting van een contactpunt over kiesrecht op Commissieniveau. In dit verband moet worden gezorgd voor capaciteitsopbouw en adequate financiering voor lokale en regionale overheden. |
Transparantie en desinformatie
12. | Voor alle betrokken actoren dient er een gelijk speelveld te zijn. Daarnaast moet er de nodige aandacht worden geschonken aan het subsidiariteits- en het evenredigheidsbeginsel, met name gelet op de gevolgen van de voorgestelde verordening voor de vorming van de politieke wil, ook op louter nationaal, regionaal en lokaal niveau in de lidstaten. |
13. | Vastberaden inspanningen zijn geboden om desinformatie tegen te gaan, die de fundamenten van onze democratische samenlevingen kan aantasten en vrije en eerlijke verkiezingen, vertrouwen in overheidsinstanties op alle niveaus en een goed geïnformeerde en betrokken samenleving kan ondermijnen. Het CvdR wijst opnieuw op de standpunten die zijn ingenomen in het advies over het Europees actieplan voor democratie (2). |
14. | Desbetreffende initiatieven moeten gepaard gaan met capaciteitsopbouw bij de overheid om desinformatie op alle niveaus gericht tegen te gaan. Het wordt onvoldoende onderkend dat de lokale en regionale overheden, die het dichtst bij de burger staan, een waardevolle bijdrage kunnen leveren aan de bestrijding van desinformatie. |
Conclusie
15. | De Europese Commissie wordt verzocht meer werk te maken van de bescherming van de Europese rechten en waarden, onder meer door de resterende toezeggingen uit het actieplan voor de Europese democratie gestand te doen. De verschillende voorgestelde instrumenten moeten zo veel mogelijk samenhang vertonen. De lokale en regionale overheden zijn een onmisbare bouwsteen in de Europese democratische structuur. |
Brussel, 28 april 2022.
De voorzitter van het Europees Comité van de Regio's
Apostolos TZITZIKOSTAS
(1) Richtlijn 94/80/EG van de Raad van 19 december 1994 tot vaststelling van de wijze van uitoefening van het actieve en passieve kiesrecht bij gemeenteraadsverkiezingen ten behoeve van de burgers van de Unie die verblijven in een lidstaat waarvan zij de nationaliteit niet bezitten (PB L 368 van 31.12.1994, blz. 38)
(2)PB C 440 van 29.10.2021, blz. 31; https://cor.europa.eu/nl/our-work/Pages/OpinionTimeline.aspx?opId=CDR-1278-2021