Bekendmaking van een aanvraag tot registratie van een naam overeenkomstig artikel 50, lid 2, punt a), van Verordening (EU) nr. 1151/2012 van het Europees Parlement en de Raad inzake kwaliteitsregelingen voor landbouwproducten en levensmiddelen 2023/C 303/05

Bekendmaking van een aanvraag tot registratie van een naam overeenkomstig artikel 50, lid 2, punt a), van Verordening (EU) nr. 1151/2012 van het Europees Parlement en de Raad inzake kwaliteitsregelingen voor landbouwproducten en levensmiddelen

(2023/C 303/05)

Deze bekendmaking verleent het recht om op grond van artikel 51 van Verordening (EU) nr. 1151/2012 van het Europees Parlement en de Raad ⁽¹⁾ uiterlijk drie maanden na deze bekendmaking bezwaar aan te tekenen tegen de aanvraag.

ENIG DOCUMENT

“Formatge Garrotxa / Queso Garrotxa”

EU-nr.: PGI-ES-02876 – 14.11.2020

BOB ( ) BGA (X)

1. Naam/Namen [van de BOB of de BGA]

2. Lidstaat of derde land

Spanje

3. Beschrijving van het landbouwproduct of levensmiddel

3.1. Productcategorie

Categorie 1.3 Kaas

3.2. Beschrijving van het product waarvoor de in punt 1 vermelde naam van toepassing is

De BGA “Formatge Garrotxa / Queso Garrotxa” dient ter bescherming van een kaas die uitsluitend van volle geitenmelk wordt gemaakt, door middel van gemengde stremming, en waarvan de schimmelkorst zijn grauwe, donzige uiterlijk te danken heeft aan de aanwezigheid van een blauwgrijze schimmel.

De door de BGA beschermde kaas heeft de volgende kenmerken:

3.3. Diervoeders (alleen voor producten van dierlijke oorsprong) en grondstoffen (alleen voor verwerkte producten)

Geitenmelk, zuursels, calciumchloride (optioneel), stremsel en zout.

3.4. Specifieke onderdelen van het productieproces die in het afgebakende geografische gebied moeten plaatsvinden

Alle onderdelen van de productie van de kazen moeten plaatsvinden in het afgebakende geografische gebied.

Deze onderdelen zijn: het ontvangen, opslaan, pasteuriseren, rijpen en stremmen van de melk en het versnijden, vormen, persen, zouten, drogen en rijpen van de kaas.

Het proces van rijping en schimmelgroei is van doorslaggevend belang in de bereiding van “Formatge Garrotxa / Queso Garrotxa”, omdat de kaas daar zijn bijzondere kenmerken aan ontleent. De kazen worden meerdere keren omgedraaid tot ze een homogene grijze korst hebben met een grauw, donzig uiterlijk door de schimmelgroei aan de buitenzijde, die in geen geval via kunstmatige inoculatie mag worden bewerkstelligd. De minimale rijpingstijd bedraagt 21 dagen.

3.5. Specifieke voorschriften betreffende het in plakken snijden, het raspen, het verpakken enz. van het product waarnaar de geregistreerde naam verwijst

Het verpakken van het product is een belangrijke handeling die nauw luistert en door de kaasmaker wordt verricht, omdat de kenmerkende korst van de kaas niet mag beschadigen. Om de kwaliteit van een van de hoofdkenmerken van de beschermde kaas te behouden, is het dan ook essentieel dat dit door de producenten gebeurt in het afgebakende gebied.

Afzonderlijke stukken kaas worden verpakt in geschikt materiaal zoals papier of in een kartonnen doosje, zodat de korst van de kaas niet wordt aangetast.

Het is niet toegestaan gebruik te maken van vacuüm- of vergelijkbare verpakkingen waarmee niet kan worden gegarandeerd dat de schimmelkorst intact blijft.

3.6. Specifieke voorschriften betreffende de etikettering van het product waarnaar de geregistreerde naam verwijst

Op het etiket van het product moet de benaming “Formatge Garrotxa / Queso Garrotxa” staan, samen met de vermelding “Indicación Geográfica Protegida” (Beschermde Geografische Aanduiding) (of het acroniem BGA) en het BGA-logo.

Reproductie van het BGA-logo:

4. Beknopte beschrijving van het afgebakende geografische gebied

Het geografische gebied van de beschermde geografische aanduiding “Formatge Garrotxa / Queso Garrotxa” bestrijkt de gehele autonome regio Catalonië.

5. Verband met het geografische gebied

Het verband tussen “Formatge Garrotxa / Queso Garrotxa” en de regio waar deze kaas wordt geproduceerd, berust vooral op de reputatie en kwaliteitskenmerken van de specifieke productiemethode, waarvoor de expertise van de kaasmakers van cruciaal belang is.

In het geografische gebied wordt sinds jaar en dag geitenmelk geproduceerd en kaas bereid. Het bewijs daarvan is de grote verscheidenheid aan geitenkazen die nog altijd in het hele gebied worden gemaakt.

In het begin van de jaren 1980 gaven de geitenhouders in de provincie Garrotxa naar aanleiding van de spectaculair toegenomen geitenmelkproductie (van 156 000 liter in 1973 tot 1 300 000 liter in 1983) aan meester-kaasmakers de opdracht een gerijpte kaas te ontwikkelen waarmee hun overschot aan geitenmelk optimaal zou kunnen worden benut. De kaasmakers zijn uitgegaan van het recept van een gerijpte geitenkaas die vroeger in de regio werd gemaakt, en hebben dat aangepast met behulp van de in de jaren 1980 bestaande technologische kennis. Het resultaat is een kaas die sindsdien als “Formatge Garrotxa / Queso Garrotxa” naam heeft gemaakt (d.w.z. de naam van het gebied waar de kaas is ontstaan).

Parallel aan de terugkeer van deze kaas in de Garrotxa deed zich vanaf de jaren 1980 het verschijnsel voor dat jongeren stedelijke gebieden verruilden voor het platteland, en met name naar bergachtige streken trokken. Sommige van hen hebben de cursussen voor ambachtelijke kaasbereiding gevolgd die destijds werden gegeven aan een gespecialiseerde en erkende landbouwschool (Torre Marimon). Daar hebben zij de techniek en kennis opgedaan om “Formatge Garrotxa/ Queso Garrotxa” te maken, die ze vervolgens in hun kaasmakerijen in heel Catalonië in praktijk hebben gebracht.

De kwaliteit van “Formatge Garrotxa / Queso Garrotxa” is te danken aan de vaardigheid en ervaring van de producenten, die onmisbaar zijn voor de kenmerken en eigenschappen van deze kaas. Aanvankelijk waren er maar weinig kaasmakers die “Formatge Garrotxa / Queso Garrotxa” maakten, vanwege de hoge moeilijkheidsgraad van de bereidingswijze en de zorg die tijdens de rijping nodig is om een rijke schimmelkorst van de vereiste kwaliteit te verkrijgen. De kaasmakers hebben geleerd het product met de benodigde zorg te omringen, zonder mechanische processen toe te passen en zonder gebruik te maken van hulpmiddelen waarmee de schimmellaag op de korst van “Formatge Garrotxa / Queso Garrotxa” zou kunnen beschadigen.

Het proces van rijping en schimmelgroei is van doorslaggevend belang in de bereiding van “Formatge Garrotxa / Queso Garrotxa”. Daarbij speelt de kaasmaker een essentiële rol, want tijdens de rijping zijn mechanische processen niet toegestaan, evenmin als hulpmiddelen die de schimmellaag zouden kunnen aantasten. Bij de rijping van deze kaas draait juist alles om de zorg, kennis, bekwaamheid en ervaring van de bereider. Tijdens de aangroei van de schimmel borstelt de kaasmaker de korst zorgvuldig met de hand, waarbij hij erop toeziet dat hij de schimmel niet verwijdert, maar deze juist helpt zich in de rijpingsruimte gelijkmatig te ontwikkelen en over het oppervlak van de kaas te verspreiden.

De menselijke factor is dan ook cruciaal om de technische voorwaarden te verbeteren waaronder een kwaliteitskaas kan worden verkregen.

Kenmerkend voor “Formatge Garrotxa / Queso Garrotxa” is zijn grijzige of blauwige, donzig aanvoelende schimmelkorst. De schimmelkorst is wat deze kaas onderscheidt van andere die in Spanje en elders in Europa op de markt worden gebracht. Dit is namelijk de enige geitenkaas met gemengde stremming die zo wordt gemaakt dat er tijdens de rijping schimmels kunnen ontstaan op het oppervlak, die de kaas zijn kenmerkende uiterlijk geven en het product tijdens het in de handel brengen blijven beschermen tot het moment van consumptie.

Vanwege het door de schimmel bepaalde uiterlijk staat deze kaas bekend als “schimmelkorstkaas”.

“Formatge Garrotxa / Queso Garrotxa” is onder consumenten een zeer gewaardeerd product, dat verbonden is met de plaatselijke regio en onlosmakelijk deel uitmaakt van de Catalaanse cultuur. Als gevolg van die verwevenheid met de maatschappij en met de sociaaleconomische ontwikkeling en bewegingen binnen de samenleving staat het symbool voor het Catalaanse culturele erfgoed, . Het product heeft geleidelijk meer bekendheid verworven buiten het productiegebied en is tegenwoordig ook al te koop in diverse andere landen in Europa, zoals Zweden, Portugal, Andorra, Griekenland, Denemarken en Duitsland, en daarbuiten in Mexico, de Verenigde Staten van Amerika, Canada, Japan en Rusland.

Dat deze kaas populair is en goed bekend staat, blijkt onmiskenbaar uit de vele vermeldingen in gespecialiseerde boeken en officiële catalogi, de verwijzingen naar het product op internet en de nadrukkelijke aanwezigheid van deze kaas op beurzen en concoursen.

De eerste verkopen van “Formatge Garrotxa / Queso Garrotxa” vonden plaats op lokale markten, in de buurt van waar de kaas werd gemaakt. Al in 1985 was dit type kaas te vinden op de beurs van Barcelona, in een paviljoen met ambachtelijke voedingsmiddelen van Catalaanse producenten. Daarna werd het product gepresenteerd op ambachtelijke beurzen in diverse delen van het land en binnen enkele jaren kreeg het bekendheid over de grens. In 1993 was het goed voor de eerste prijs op de internationale beurs voor kaasproeverij in Londen, waarna de export ervan op gang kwam.

Sinds de jaren 1980 is deze kaas keer op keer genoemd in gespecialiseerde publicaties (1988, Arroyo y Canut, Quesos de España (kazen van Spanje), uitgeverij Espasa-Calpe; 1996, diverse auteurs, España, el país de los 100 quesos (Spanje, het land van de honderd kazen), uitgeverij CCI Consultores Alimentarios, S.L.; 1997, Descobrir Cuina (De keuken ontdekken), nr. 1, blz. 53; 2002, Canut et Wiesenthal, Los mejores vinos y quesos españoles (De beste Spaanse wijnen en kazen), blz. 83.

Het product komt ook voor in officiële catalogi die vanaf 1990 van overheidswege zijn uitgegeven: in de Catálogo de quesos de España (Catalogus van kazen van Spanje) (1990) en in Inventario Español de Productos Tradicionales (lijst van traditionele producten in Spanje) (1996), uitgebracht door het ministerie van Landbouw, Visserij en Voedselvoorziening. Verder is er op ingegaan in libro de Productes de la Terra (boek over producten van de aarde) uitgegeven door het regiobestuur van Catalonië (2007), in het tijdschrift Pastors de l’Unió de Pagesos, “Producció actual del formatge de PELL florida o Garrotxa” (Huidige productie van schimmelkorstkaas of Garrotxa) (Romero del Castillo en Pratginestós, 1998). Het is tevens het onderwerp van diverse afstudeeropdrachten aan de hogere landbouwschool van de polytechnische universiteit van Catalonië (Abril, C., 1993, Pratginestos, F., 1998, Rafel, C., 2006, Canals, G., 2011).

Wat regelgeving betreft, is “Formatge Garrotxa / Queso Garrotxa” opgenomen op de lijst van producten van de aarde van het regiobestuur van Catalonië: een overzicht van typische en traditionele Catalaanse voedingsmiddelen. De kaas werd daarnaast al in 1996 opgenomen in Beschikking 96/536/EG van de Commissie als zuivelproduct met traditionele kenmerken.

Op internet zijn websites te vinden zoals die van de Associació Catalana de Ramaders i Elaboradors de Formatge Artesà (Catalaanse vereniging van ambachtelijke kaasbereiders en -producenten) of die van het portaal Gastroteca de PRODECA – Promotora dels Aliments Catalans de la Generalitat de Catalunya (Gastrotheek van PRODECA – entiteit van het regiobestuur van Catalonië voor de bevordering van Catalaanse levensmiddelen). Op die websites wordt “Formatge Garrotxa / Queso Garrotxa” omschreven als een traditionele kaassoort die zich duidelijk onderscheidt en die wordt gekenmerkt door zijn schimmelkorst.

De kaas is menige prijs ten deel gevallen tijdens concoursen met jury’s bestaande uit deskundige kaasproevers, die zich in lovende woorden hebben uitgelaten over de uitstekende naam van “Formatge Garrotxa / Queso Garrotxa” en de hoge kwaliteit van dit product. De belangrijkste van die onderscheidingen zijn:

Verwijzing naar de bekendmaking van het productdossier

De volledige tekst van het productdossier kan worden geraadpleegd op de volgende webpagina:

Het bijgewerkte productdossier kan worden geraadpleegd op het volgende adres terwijl de aanvraag in behandeling is:

http://agricultura.gencat.cat/web/.content/al_alimentacio/al02_qualitat_alimentaria/normativa-dop-igp/plecs-tramit/pliego-condiciones-igp-formatge-garrotxa-solicitud-esp.pdf

Zodra het is goedgekeurd, zal het hier beschikbaar komen:

http://agricultura.gencat.cat/ca/ambits/alimentacio/segells-qualitat-diferenciada/distintius-origen/dop-igp/normativa-dop-igp/plecs-condicions/en-vigor/

⁽¹⁾PB L 343 van 14.12.2012, blz. 1.