Voorstel voor een BESLUIT VAN HET EUROPEES PARLEMENT EN DE RAAD betreffende de inschrijving door de Europese Unie op nieuwe aandelen in het kapitaal van de Europese Bank voor Wederopbouw en Ontwikkeling (EBWO) en tot wijziging van de Overeenkomst tot oprichting van de EBWO wat betreft de beperkte en incrementele uitbreiding van het geografische toepassingsgebied van de activiteiten van de EBWO tot Afrika bezuiden de Sahara en Irak, en tot opheffing van de wettelijke kapitaalbeperking op gewone activiteiten

TOELICHTING

De Europese Bank voor Wederopbouw en Ontwikkeling (EBWO) werd in 1991 opgericht om de overgang naar marktgerichte economieën in Midden- en Oost-Europese landen te ondersteunen na de ineenstorting van de communistische regimes. De Europese Unie, de Europese Investeringsbank (EIB) en 40 landen (waaronder alle toenmalige EU-lidstaten) waren stichtende leden. De EBWO is momenteel ¹ in eigendom van 72 landen, de EU en de EIB. Na twee uitbreidingen van haar oorspronkelijke geografische toepassingsgebied steunt de EBWO vandaag investeringen in 38 landen waar zij actief is ² en die gehecht zijn aan en toepassing geven aan de beginselen van meerpartijendemocratie, pluralisme en markteconomie, met als doel particuliere initiatieven en ondernemerschap te ontwikkelen ³ .

Het voorgestelde besluit strekt ertoe de Unie in staat te stellen in te schrijven op nieuwe volgestorte aandelen in de EBWO in de kapitaalverhoging waartoe de Raad van Gouverneurs op 15 december 2023 heeft besloten. Het is de bedoeling de steun van de bank te waarborgen voor veerkracht en wederopbouw in Oekraïne na 2023, en om in al de landen waar zij actief is, steun te blijven verlenen om de meest dringende transitieproblemen aan te pakken in overeenstemming met het mandaat en de strategische koers van de EBWO.

Het voorgestelde besluit is ook bedoeld om wijzigingen van de Overeenkomst tot oprichting van de EBWO goed te keuren die i) de beperkte en geleidelijke uitbreiding van de geografische reikwijdte van de EBWO-activiteiten tot Afrika bezuiden de Sahara en Irak mogelijk maken en ii) de wettelijke kapitaalbeperking voor gewone activiteiten opheffen en de Raad van Bewind van de EBWO belasten met de vaststelling en handhaving van passende limieten met betrekking tot maatstaven inzake kapitaaltoereikendheid.

Het voorgestelde besluit machtigt de gouverneur die de Unie in de EBWO vertegenwoordigt, de vereiste akte van inschrijving op nieuwe aandelen te deponeren en de EBWO in kennis te stellen van de verklaring van instemming met de hierboven beschreven wijzigingen van de Overeenkomst tot oprichting van de EBWO.

De Europese Unie werd lid van de EBWO ingevolge Besluit 90/674/EEG van de Raad ⁴ van 19 november 1990 betreffende de sluiting van de Overeenkomst tot oprichting van de EBWO ⁵ . Het aanvangskapitaal van de EBWO werd vastgesteld op 10 miljard ECU, waarop de Unie voor 3% inschreef.

In 1996 besloten de gouverneurs van de EBWO het maatschappelijk kapitaal van de EBWO te verdubbelen, waarbij de Unie inschreef op 30 000 nieuwe aandelen van elk 10 000 EUR. Daarmee kwam het kapitaal waarop de Unie had ingeschreven, op 600 miljoen EUR ⁶ . Het aandeel van de Unie in het totale maatschappelijke kapitaal werd gehandhaafd. De inschrijving op nieuwe aandelen geschiedde krachtens Besluit 97/135/EG van de Raad ⁷ van 17 februari 1997 inzake inschrijving door de Europese Gemeenschap op nieuwe aandelen die worden uitgegeven ingevolge het besluit om het kapitaal van de Europese Bank voor Wederopbouw en Ontwikkeling te verdubbelen. In 2010 besloot de EBWO haar maatschappelijk kapitaal met 10 miljard EUR te verhogen, bestaande uit 100 000 volgestorte aandelen en 900 000 opvraagbare aandelen, teneinde voldoende kapitaal aan te houden om op middellange termijn een redelijk niveau van activiteit te handhaven in de landen waar zij actief is. De Unie heeft dienovereenkomstig ingetekend op nieuwe aandelen overeenkomstig Besluit 1219/2011/EU, vastgesteld op 16 november 2011 ⁸ .

Tijdens zijn jaarvergadering van gouverneurs in Samarkand op 18 mei 2023 heeft de Raad van Gouverneurs van de EBWO drie strategische besluiten genomen, die de toekomst van de EBWO vorm zullen geven.

Ten eerste heeft de Raad van Gouverneurs Resolutie nr. 258 aangenomen, volgens welke verdere aandeelhouderssteun nodig zal zijn om de EBWO in staat te stellen haar missie in Oekraïne te vervullen door het verstrekken van voortdurende steun na 2023. De resolutie kwam er in het licht van de Russische aanvalsoorlog tegen Oekraïne van februari 2022, die de steun van de regering van Belarus kreeg. De EBWO is de grootste institutionele investeerder en de meest betrokken partner in Oekraïne sinds de Oekraïense onafhankelijkheid van augustus 1991.

Vanwege haar unieke mandaat en haar comparatieve voordelen moet de EBWO volgens het duidelijke oordeel van de aandeelhouders een kritieke rol blijven spelen in de internationale inspanningen – in nauwe samenwerking met de Unie en andere internationale financiële instellingen – om de reële economie van Oekraïne tijdens de oorlog en de wederopbouw na de oorlog te ondersteunen, waarbij haar financiële soliditeit moet worden behouden. De Raad van Gouverneurs heeft de steun voor Oekraïne nu en in de toekomst dan ook aangemerkt als de hoogste prioriteit van de EBWO.

De Raad van Gouverneurs heeft ook verklaard dat de EBWO al de landen waar zij actief is, moet blijven steunen. Veel landen ondervinden nog steeds negatieve gevolgen van de oorlog, onder meer wanneer zij vluchtelingen opvangen en hun economie grotendeels afhankelijk is van Rusland.

De Raad van Gouverneurs heeft voorts geconcludeerd dat gestort kapitaal de meest efficiënte vorm van aandeelhouderssteun is en dat hij voornemens was tegen eind 2023 een definitief besluit te nemen over het bedrag en het tijdstip van de kapitaalverhoging. De kapitaalverhoging is bedoeld om de EBWO de nodige middelen te geven om Oekraïne te blijven steunen en tegelijkertijd zijn financiële draagkracht en AAA-rating te beschermen. Dit is met name noodzakelijk om te zorgen voor een duurzaam niveau van activiteit in oorlogstijd en een hoog niveau van investeringen in de fase van wederopbouw van Oekraïne.

Dienovereenkomstig heeft de Raad van Gouverneurs op 15 december 2023 Resolutie nr. 265 ⁹ aangenomen, waarbij de EBWO wordt gemachtigd haar aantal aandelen met ingang van 31 december 2024 te verhogen met 400 000 nieuwe aandelen, tegen een prijs van 10 000 EUR elk, voor een totaal van 4 miljard EUR.

De deelneming van de Unie in de kapitaalverhoging zal ervoor zorgen dat de Unie haar rechtstreekse aandeel van 3 % in het totale geplaatste kapitaal van de EBWO behoudt. De EIB (3 %) en de lidstaten afzonderlijk (EU27, ongeveer 48,4 %) zijn ook aandeelhouders van de EBWO, waardoor de Unie momenteel een gezamenlijk meerderheidsbelang van 54,4 % heeft.

De Unie zal in staat zijn op evenredige wijze in te schrijven op 12 102 nieuwe aandelen met elk een nominale waarde van 10 000 EUR, waarmee het aantal volgestorte aandelen van de Unie op 102 146 komt. De aandelen zouden gedurende meer dan vijf jaar in gelijke termijnen worden betaald.

Tabel 1: Deelneming van de Unie in de EBWO na de kapitaalverhoging

Ten tweede heeft de Raad van Gouverneurs in mei 2023 in Resolutie nr. 259 ¹⁰ besloten over te gaan tot een beperkte en incrementele uitbreiding tot Afrika bezuiden de Sahara en Irak, door de geografische reikwijdte van de activiteiten van de EBWO, zoals bepaald in artikel 1 van de Overeenkomst tot oprichting van de EBWO, te wijzigen. In het verslag van de Raad van Bewind van de EBWO aan de Raad van Gouverneurs werd geconcludeerd dat het mandaat en het bedrijfsmodel van de EBWO het meest geschikt zouden zijn voor zes landen in Afrika bezuiden de Sahara, namelijk Benin, Ivoorkust, Ghana, Kenia, Nigeria en Senegal; de eerste investeringen zouden naar verwachting vanaf 2025 plaatsvinden, mits deze landen het lidmaatschap van de EBWO en de status van ontvangend land aanvragen en de goedkeuring daarvan verkrijgen door de Raad van Gouverneurs van de EBWO. Het besluit weerspiegelt de groeiende economische banden tussen de landen waar de EBWO momenteel actief is, en Afrika bezuiden de Sahara en Irak en haar potentieel voor de ontwikkeling van de particuliere sector in die economieën in overeenstemming met het transitiemandaat van de Bank. Dit is des te belangrijker vanwege de destabiliserende rol van Rusland in de regio.

De analyse van de EBWO bevestigt dat een beperkte en incrementele uitbreiding tot de bovengenoemde zes landen in Afrika bezuiden de Sahara en Irak 1) geen afbreuk zal doen aan haar vermogen om de landen waar zij momenteel actief is, te ondersteunen, 2) haar AAA-kredietrating niet in het gedrang zal brengen, of 3) niet zal leiden tot een verzoek om bijkomende kapitaalbijdragen. Voorts zal een dergelijke beperkte en incrementele uitbreiding van de geografische reikwijdte van haar activiteiten mogelijk worden gemaakt door artikel 1 van de Overeenkomst tot oprichting van de EBWO te wijzigen. De Raad van Gouverneurs heeft duidelijk gesteld dat de uitbreiding van de reikwijdte op zodanige wijze moet worden uitgevoerd dat de focus van de EBWO op de ondersteuning van haar bestaande landen van activiteiten, waaronder Oekraïne en andere landen die getroffen zijn door de Russische oorlog, niet verslapt.

Volgens de aangenomen resolutie worden aanvragen voor de status van ontvangend land in behandeling genomen na de bekrachtiging en inwerkingtreding van de desbetreffende wijziging van artikel 1 van de Overeenkomst tot oprichting van de EBWO ¹¹ . Alle ontvangen aanvragen worden beoordeeld volgens de door de EBWO vastgestelde bestuursprocedures.

De EBWO is niet voornemens vóór 2025 in deze landen te investeren.

Ten derde heeft de Raad van Gouverneurs in mei 2023, in overeenstemming met de aanbevelingen van de G20 inzake de toetsing van het kader voor kapitaaladequaatheid, in Resolutie nr. 260 ¹² besloten uit artikel 12, lid 1, van de Overeenkomst tot oprichting van de EBWO de wettelijke beperking van het kapitaal van de gewone EBWO-activiteiten op te heffen en alle aspecten van het kader voor kapitaaltoereikendheid van de EBWO te delegeren aan de Raad van Bewind ¹³ . Dit effent de weg voor een flexibeler en dynamischer kapitaalbeheer en zorgt tegelijkertijd voor voortdurende controle van de belangrijkste kapitaalmaatstaven door de aandeelhouders.

Artikel 12, lid 1, van de Overeenkomst tot oprichting van de EBWO voorziet momenteel in een formele beperking van de nominale waarde van de gewone kapitaalverplichtingen die de EBWO kan aangaan. Deze bepaling is vergelijkbaar met die van de basisdocumenten van andere multilaterale ontwikkelingsbanken (MDB’s).

De afgelopen tien jaar zijn aandeelhouders echter steeds meer belang gaan hechten aan het innoverend vermogen van MDB’s bij het gebruik van hun kapitaal, met als doel hun kapitaalcapaciteit optimaal te benutten en op die manier de effecten daarvan te maximaliseren. De meest recente en meest uitgebreide reeks voorstellen ter ondersteuning van deze doelstelling werd gepresenteerd in de onafhankelijke evaluatie door de G20 van de kaders voor kapitaaltoereikendheid van MDB’s. Deze evaluatie bevatte uitgebreide aanbevelingen, die de EBWO en haar Raad van Gouverneurs zorgvuldig in overweging hebben genomen. In de evaluatie werd met name aanbevolen dat MDB’s specifieke becijferde hefboomdoelstellingen – zoals die van artikel 12, lid 1 – overhevelen van de MDB-statuten naar hun kaders voor kapitaaltoereikendheid. Met deze maatregelen zou er meer flexibiliteit ontstaan doordat de EBWO in staat wordt gesteld de doelstellingen in de toekomst aan te passen zonder dat haar basisdocumenten hoeven te worden gewijzigd.

Het partnerschap van de Unie met de EBWO is sterker dan ooit. De EBWO is betrokken bij de uitvoering van de begroting van de Unie onder indirect beheer (subsidies, financieringsinstrumenten en begrotingsgaranties) en ondersteunt zo de verwezenlijking van beleidsdoelstellingen binnen het meerjarig financieel kader van de EU. Zij levert ook een belangrijke bijdrage aan de uitvoering van de Global Gateway. De Unie is sinds de oprichting van de EBWO goed voor 40 % van de totale donormiddelen en is dus de grootste donor van de Bank. In 2022 heeft de Unie bijgedragen aan de steun van de EBWO voor de landen waarin deze actief is, door 998 miljoen EUR aan donorfinanciering en garanties te verstrekken ter ondersteuning van gezamenlijke prioriteiten, zowel binnen als buiten de Unie.

In 2022 alleen hebben de Unie en de EBWO belangrijke toekomstgerichte overeenkomsten getekend, zoals de kaderovereenkomst inzake financieel partnerschap, de InvestEU-garantieovereenkomst en twee garantieovereenkomsten voor het Europees Fonds voor duurzame ontwikkeling+ (EFDO+). Bij de uitvoering van EU-middelen moet de EBWO zich blijven houden aan de regels en procedures van het Financieel Reglement ¹⁴ .

De EBWO is de grootste institutionele investeerder in Oekraïne en heeft de afgelopen dertig jaar de overgang van het land naar een duurzame markteconomie ondersteund. Na de Russische aanvalsoorlog tegen Oekraïne heeft de EBWO nauw samengewerkt met de Unie en andere internationale partners, zoals het IMF, om gemeenschappelijke doelstellingen in Oekraïne te bevorderen. De omvang van de steun die op lange termijn in Oekraïne nodig is, maakt doelmatige en doeltreffende coördinatie met de andere spelers, waaronder de MDB’s en IFI’s, uiterst noodzakelijk om ervoor te zorgen dat eindige hulpbronnen maximale effecten sorteren. De gemeenschappelijke doelstellingen vloeien voort uit de toezegging van de regering van Oekraïne om de macro-economische stabiliteit te herstellen en te handhaven en vooruitgang te boeken in de richting van het lidmaatschap van de Unie.

In dit verband zijn de doelstellingen van de Unie met betrekking tot de EBWO: i) haar stemgerechtigde aandeel ten minste op het huidige niveau te handhaven, zodat zij de beleidsprioriteiten van de EU in Oekraïne en andere landen van activiteit van de EBWO kan blijven verwezenlijken; ii) de Overeenkomst tot oprichting van de EBWO te wijzigen om a) het geografische toepassingsgebied van de EBWO in beperkte mate en geleidelijk uit te breiden tot bepaalde landen in Afrika bezuiden de Sahara en Irak; en b) de wettelijke beperking van het eigen vermogen op gewone activiteiten op te heffen en alle aspecten van het kader voor kapitaaltoereikendheid van de EBWO aan de Raad van Bewind over te dragen, in overeenstemming met de aanbevelingen in de onafhankelijke evaluatie van de G20. Zo wordt een flexibel en dynamisch kapitaalbeheer mogelijk en wordt tegelijkertijd gezorgd voor voortdurende controle van de belangrijkste kapitaalmaatstaven door de aandeelhouders.

De EBWO werd opgericht met de opdracht in Midden- en Oost-Europa, Centraal-Azië, sinds 2006 in Mongolië en sinds 2012 in het zuidelijke en oostelijke Middellandse Zeegebied “de overgang naar een open markteconomie te bevorderen en het particuliere initiatief en de ondernemingsgeest aan te moedigen in de landen die de beginselen van een democratie met een meerpartijenstelsel, pluralisme en een markteconomie aanhangen en toepassen”. Zij richt zich bij haar activiteiten doorgaans op de toepassing en bevordering van de normen en beleidsvereisten van de Unie. Via haar projecten maakt de EBWO gebruik van beleidsdialoog en de toepassing van voorwaarden (bv. transitie-impact, normen inzake corporate governance, aanbestedingen, milieunormen enz.) om te voldoen aan de Unievereisten op gebieden als sociaal en milieubeleid.

De EBWO heeft krachtig gereageerd op de Russische aanvalsoorlog tegen Oekraïne, hetgeen in overeenstemming is met het beleid van de Unie, aangezien de bank snel een alomvattend pakket heeft aangekondigd dat gericht is op de inzet van 3 miljard EUR aan investeringen ter ondersteuning van Oekraïne in de periode 2022-23 ¹⁵ . De respons van de bank omvatte ook aanzienlijke steun, via haar kader voor weerbaarheid en inkomstenbronnen, voor de andere door de oorlog getroffen landen waar zij actief is. De EBWO neemt actief deel aan het stuurcomité van het coördinatieplatform voor donoren, dat bestaat uit hoge ambtenaren uit Oekraïne, de G7 en de Unie. Dit platform coördineert de financiering voor de onmiddellijke behoeften van Oekraïne alsmede het economische herstel en de inspanningen voor de wederopbouw. Deelname aan de verhoging van het gestorte kapitaal van de EBWO is het meest doeltreffende en doelmatige instrument om de grootste hefboomwerking te bereiken en een stabiele basis te bieden voor de aanhoudende investeringen van de EBWO in Oekraïne.

In de kandidaat-lidstaten sluit het nastreven van transitiedoelstellingen door de EBWO goed aan bij de doelstelling van vooruitgang op weg naar toetreding tot de Unie. Uit de voorlopige analyse van Oekraïnes status als kandidaat-lidstaat van de Unie door de Commissie blijkt dat over de hele linie ingrijpende hervormingen nodig zullen zijn om het land in overeenstemming te brengen met de normen van de Unie. De inspanningen van de EBWO – en de voorwaarden die daaraan verbonden zullen worden – zullen consistent zijn met de succesvolle verwezenlijking van deze hervormingen ter ondersteuning van de toetredingsdoelstellingen van Oekraïne.

Het kapitaal van de EBWO werd tweemaal verhoogd, in 1996 en 2011 ¹⁶ . De Unie heeft in beide gevallen op basis van haar aandeel in het kapitaal ingeschreven op aanvullend kapitaal.

Na de inwerkingtreding van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie (VWEU) werd het besluit tot deelname aan de kapitaalverhoging van 2011 genomen via de medebeslissingsprocedure, op grond van artikel 212 VWEU volgens hetwelk de Unie activiteiten voor economische, financiële en technische samenwerking kan ondernemen, met name bijstand aan derde landen.

Besluit 602/2012/EU betreffende de wijziging van de Overeenkomst tot oprichting van de EBWO om de uitbreiding van de activiteiten van de EBWO naar het zuidelijke en oostelijke Middellandse Zeegebied mogelijk te maken, was ook gebaseerd op artikel 212 VWEU.

Gelet op het bovenstaande en het feit dat de kapitaalverhoging tot doel heeft de EBWO in staat te stellen de veerkracht en wederopbouw van Oekraïne te ondersteunen, lijkt het passend het voorgestelde besluit te baseren op artikel 212 VWEU, met inbegrip van de aanvullende wijziging van artikel 12, lid 1.

Het voorgestelde besluit heeft betrekking op het rechtstreekse lidmaatschap en de deelneming van de Unie in de EBWO.

Niet van toepassing

Het doel kan alleen worden bereikt door middel van een besluit van de Raad en het Parlement.

Kapitaalverhoging

Rekening houdend met de overwegingen van de twee voorgaande delen heeft de Commissie in overeenstemming met het evenredigheidsbeginsel en met de werkwijze van het verleden geen formele effectbeoordeling opgesteld.

Het aandeel van de Unie in het geplaatste kapitaal van de EBWO bedraagt ongeveer 3,03 %, waardoor de Unie haar gestorte kapitaal met 121 020 000 EUR zou verhogen in de vorm van volgestorte aandelen tegen de prijs van 10 000 EUR per aandeel. De leden van de EBWO kunnen inschrijven op of vóór 30 juni 2025 of een niet later dan 31 december 2025 vallende datum, zoals de Raad van Bewind op of vóór 30 juni 2025 kan vaststellen.

De eerste tranche wordt door elk lid van de EBWO betaald op de laatste van de data i) 30 april 2025; of ii) 60 dagen nadat haar akte van inschrijving van kracht is geworden. De resterende vier tranches worden uiterlijk betaald op 30 april 2026; 30 april 2027; 30 april 2028 en 30 april 2029.

Dit initiatief vereist het gebruik van de niet-toegewezen marge in rubriek 6 of het gebruik van de speciale instrumenten zoals gedefinieerd in de MFK-verordening. Dit zal worden bepaald bij de opstelling van het voorstel van de Commissie voor de ontwerpbegroting 2025 en zal worden onderhandeld tussen de Raad en het Europees Parlement.

De wijzigingen van de Overeenkomst tot oprichting van de EBWO hebben geen gevolgen voor de begroting van de Unie.

• de bevordering van de doelstellingen van de EU;

• het gebruik van het EBWO-kapitaal;

• de maatregelen om de transparantie van de EBWO-transacties via financiële intermediairs te garanderen;

• de bijdragen van de EBWO aan het nemen van risico’s en de doeltreffendheid bij het aantrekken van extra financiering uit de private sector;

• de samenwerking tussen de EIB en de EBWO buiten de Unie.

betreffende de inschrijving door de Europese Unie op nieuwe aandelen in het kapitaal van de Europese Bank voor Wederopbouw en Ontwikkeling (EBWO) en tot wijziging van de Overeenkomst tot oprichting van de EBWO wat betreft de beperkte en incrementele uitbreiding van het geografische toepassingsgebied van de activiteiten van de EBWO tot Afrika bezuiden de Sahara en Irak, en tot opheffing van de wettelijke kapitaalbeperking op gewone activiteiten

Gezien het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie, en met name artikel 212,

Gezien het voorstel van de Europese Commissie,

Na toezending van het ontwerp van wetgevingshandeling aan de nationale parlementen,

Handelend volgens de gewone wetgevingsprocedure,

Overwegende hetgeen volgt:

1. Overeenkomstig artikel 4, lid 3, van de Overeenkomst tot oprichting van de EBWO heeft de Raad van Gouverneurs van de Europese Bank voor Wederopbouw en Ontwikkeling (EBWO) op 15 december 2023 in zijn Resolutie 265 ¹⁷ besloten het maatschappelijk kapitaal van de EBWO met 4 000 000 000 EUR te verhogen teneinde voldoende kapitaal aan te houden zodat de bank in de landen waar zij actief is, op middellange termijn binnen de wettelijke grenzen een redelijk niveau van activiteit kan blijven uitoefenen.

2. Vóór die kapitaalverhoging bezit de Unie 90 044 aandelen, elk met een nominale waarde van 10 000 EUR.

3. Overeenkomstig Resolutie 265 wordt het maatschappelijk kapitaal van de EBWO verhoogd met 400 000 volgestorte aandelen en kunnen EBWO-leden op of vóór 30 juni 2025, of een niet later dan 31 december 2025 vallende datum zoals de Raad van Bewind van de EBWO op of vóór 30 juni 2025 kan vaststellen, inschrijven op een aantal volledige aandelen, naar rato van hun bestaande deelneming. De kapitaalverhoging moet worden betaald in vijf tranches, door elk lid te storten op de laatste van de data i) 30 april 2025; of ii) 60 dagen nadat haar akte van inschrijving van kracht is geworden. De resterende vier tranches worden uiterlijk op 30 april 2026, 30 april 2027, 30 april 2028 en 30 april 2029 betaald. Dienovereenkomstig zal de EU kunnen inschrijven op 12 102 nieuwe aandelen met elk een nominale waarde van 10 000 EUR voor een totaal van 121 020 000 EUR, waarmee het aantal volgestorte aandelen van de Unie wordt verhoogd tot 102 146.

4. De kapitaalverhoging is noodzakelijk om de EBWO in staat te stellen haar activiteiten en investeringen in Oekraïne tijdens de oorlog, en met name de periode na de oorlog, voort te zetten ter ondersteuning van de wederopbouw. Bij de ondersteuning van deze activiteiten zorgt de kapitaalverhoging er ook voor dat deze inspanning geen afbreuk doet aan het vermogen van de EBWO om in behoeften te voorzien in andere landen waar zij actief is. In overeenstemming met het vereiste van artikel 13, punt v), van de Overeenkomst tot oprichting van de EBWO moet de Bank streven naar een redelijke diversificatie van al haar investeringen. Bijgevolg schraagt een verhoging van het gestort kapitaal een financieel sterke EBWO die in staat is haar mandaat uit te oefenen en te voldoen aan de doelstellingen van de aandeelhouders in alle landen waar zij actief is.

5. Het is aangewezen dat de Unie op deze nieuwe aandelen inschrijft om de doelstellingen van de Unie op het gebied van economische externe betrekkingen te verwezenlijken en haar huidige stemgewicht binnen de EBWO te handhaven.

6. Overeenkomstig Resolutie 259 ¹⁸ , die op 18 mei 2023 is aangenomen, heeft de Raad van Gouverneurs van de EBWO ingestemd met de noodzakelijke wijzigingen van de Overeenkomst tot oprichting van de EBWO, waardoor de EBWO de geografische reikwijdte van haar activiteiten in beperkte mate en geleidelijk kan uitbreiden tot Afrika bezuiden de Sahara en Irak, met behoud van haar volledige engagement ten aanzien van Oekraïne en de bestaande landen van activiteit. In die resolutie is bevestigd dat de uitbreiding van het mandaat van de EBWO moet worden verwezenlijkt zonder dat van haar aandeelhouders aanvullende kapitaalinbreng vereist is.

7. De geografische reikwijdte van de EBWO-activiteiten moet in beperkte mate en geleidelijk worden uitgebreid tot Afrika bezuiden de Sahara en Irak en moet volledig in overeenstemming zijn met de waarden van de EBWO voor het ondersteunen van landen die gehecht zijn aan en toepassing geven aan de beginselen van meerpartijendemocratie, de rechtsstaat, eerbiediging van de mensenrechten, pluralisme en markteconomie. De EBWO heeft een gefaseerde aanpak ontwikkeld om haar activiteiten in de betrokken regio’s te starten, waarbij rekening zal worden gehouden met de specifieke regionale en nationale kenmerken. De eerste investeringen in Afrika bezuiden de Sahara zullen naar verwachting vanaf 2025 plaatsvinden in geselecteerde landen ¹⁹ . Rekening houdend met de focus van de EBWO op de ontwikkeling van de particuliere sector en haar transitiemandaat, is de toegevoegde waarde die de bank in Afrika bezuiden de Sahara en Irak kan bieden, aanzienlijk en van geostrategisch belang voor de Unie.

8. De vertegenwoordigers van de Unie in de bestuursorganen van de EBWO moeten de bank aanmoedigen haar nauwe betrokkenheid bij de Unie en haar samenwerking met het maatschappelijk middenveld voort te zetten, alsmede haar nauwe medewerking met andere Europese en internationale openbare financieringsinstellingen verder te ontwikkelen, teneinde hun comparatieve voordelen ten volle te benutten bij de uitbreiding van haar activiteiten tot Afrika bezuiden de Sahara en Irak.

9. Overeenkomstig de bestaande praktijk moet de EBWO, voordat zij een nieuw land van activiteit goedkeurt, een gedetailleerde technische beoordeling van de economische en politieke omstandigheden in het betrokken land maken, met inbegrip van: een beoordeling van de gehechtheid van dat land aan de beginselen van meerpartijendemocratie, pluralisme en markteconomie, zoals verankerd in artikel 1 van de Overeenkomst tot oprichting van de EBWO, een beoordeling van de lacunes in de transitie en een evaluatie van de activiteiten van andere internationale financieringsinstellingen in dat land en de prioriteiten waarvoor de EBWO het best gebruik kan maken van haar unieke kennis en vaardigheden. Een dergelijke beoordeling moet worden uitgevoerd voor elk nieuw land dat het lidmaatschap van de EBWO en de status van ontvangend land aanvraagt, op voorwaarde dat de Raad van Gouverneurs van de EBWO vervolgens zijn goedkeuring daaraan hecht.

10. Bij Resolutie 260 ²⁰ heeft de Raad van Gouverneurs van de EBWO de essentiële rol erkend die de EBWO speelt om dringende mondiale uitdagingen aan te pakken en gevolg te geven aan de aanbevelingen van de onafhankelijke evaluatie van de kaders voor kapitaaltoereikend door de G20. Teneinde een optimaal gebruik van de kapitaalcapaciteit van de EBWO mogelijk te maken met het oog op een maximale potentiële impact in de ontvangende landen, moet artikel 12, lid 1, van de Overeenkomst tot oprichting van de EBWO worden gewijzigd om de wettelijke kapitaalbeperking op te heffen.

11. Overeenkomstig artikel 56 van de Overeenkomst tot oprichting van de EBWO heeft de Raad van Gouverneurs van de EBWO alle leden gevraagd of zij de voorgestelde wijzigingen aanvaarden.

12. De kapitaalverhoging en de wijzigingen van de Overeenkomst tot oprichting van de EBWO moeten derhalve namens de Unie worden goedgekeurd,

HEBBEN HET VOLGENDE BESLUIT VASTGESTELD:

Artikel 1

De Unie schrijft in op 12 102 nieuwe aandelen van elk 10 000 EUR in de EBWO overeenkomstig Resolutie 265 van de Raad van Gouverneurs van de EBWO op of vóór 30 juni 2025, of een niet later dan 31 december 2025 vallende datum zoals de Raad van Bewind van de EBWO op of vóór 30 juni 2025 kan vaststellen.

De inschrijving wordt betaald in vijf tranches, waarvan de eerste wordt gestort op de laatste van de data i) 30 april 2025; of ii) 60 dagen nadat de akte van inschrijving van de Unie van kracht is geworden. De resterende vier tranches worden uiterlijk op 30 april 2026, 30 april 2027, 30 april 2028 en 30 april 2029 betaald. 

Artikel 2

De gouverneur bij de EBWO die de Unie vertegenwoordigt, verricht namens de Unie de neerlegging van de vereiste akte van inschrijving.

Artikel 3

De wijzigingen van artikel 1 van de Overeenkomst tot oprichting van de EBWO om de beperkte en incrementele uitbreiding van de geografische reikwijdte van haar activiteiten tot Afrika bezuiden de Sahara en Irak mogelijk te maken, en van artikel 12.1 om de wettelijke kapitaalbeperking op te heffen, worden namens de Unie goedgekeurd.

Artikel 4

De gouverneur van de EBWO die de Unie vertegenwoordigt, doet namens de Unie de verklaring van aanvaarding van de wijzigingen aan de EBWO toekomen.

Artikel 5

Als onderdeel van het jaarverslag aan het Europees Parlement brengt de gouverneur van de EBWO die de Unie vertegenwoordigt, eveneens verslag uit over de activiteiten en verrichtingen van de EBWO in Afrika bezuiden de Sahara en Irak.

Artikel 6

Dit besluit treedt in werking op de derde dag na die van de bekendmaking ervan in het Publicatieblad van de Europese Unie.

Gedaan te Brussel,

FINANCIEEL MEMORANDUM

☒ een nieuwe actie 

◻ een nieuwe actie na een proefproject/voorbereidende actie ²¹  

◻ de verlenging van een bestaande actie 

◻ de samenvoeging of ombuiging van een of meer acties naar een andere/een nieuwe actie 

☒ beperkte geldigheidsduur

• ◻    van kracht vanaf [DD/MM]JJJJ tot en met [DD/MM]JJJJ

• ☒    financiële gevolgen in 2025 voor vastleggingskredieten en in 2025, 2020 en 2029 ²² voor betalingskredieten.

◻onbeperkte geldigheidsduur

• uitvoering met een opstartperiode vanaf JJJJ tot en met JJJJ,

• gevolgd door een volledige uitvoering.

☒ Direct beheer door de Commissie

• ☒ door haar diensten, waaronder het personeel in de delegaties van de Unie;

• ◻    door de uitvoerende agentschappen;

◻ Gedeeld beheer met de lidstaten

◻ Indirect beheer door begrotingsuitvoeringstaken toe te vertrouwen aan:

• ◻ derde landen of de door hen aangewezen organen;

• ◻ internationale organisaties en hun agentschappen (geef aan welke);

• ◻ de EIB en het Europees Investeringsfonds;

• ◻ de in de artikelen 70 en 71 van het Financieel Reglement bedoelde organen;

• ◻ publiekrechtelijke organen;

• ◻ privaatrechtelijke organen met een taak van openbaredienstverlening, voor zover zij zijn voorzien van voldoende financiële garanties;

• ◻ privaatrechtelijke organen van een lidstaat, waaraan de uitvoering van een publiek-privaat partnerschap is toevertrouwd en die zijn voorzien van voldoende financiële garanties;

• ◻ organen waaraan of personen aan wie de uitvoering van specifieke maatregelen op het gebied van het GBVB in het kader van titel V van het VEU is toevertrouwd en die worden genoemd in de betrokken basishandeling.

Opmerkingen

• Bestaande begrotingsonderdelen

In volgorde van de rubrieken van het meerjarig financieel kader en de begrotingsonderdelen.

• Te creëren nieuwe begrotingsonderdelen

In volgorde van de rubrieken van het meerjarig financieel kader en de begrotingsonderdelen.

• ◻    Voor het voorstel/initiatief zijn geen beleidskredieten nodig

• ☒    Voor het voorstel/initiatief zijn beleidskredieten nodig, zoals hieronder nader wordt beschreven:

in miljoen EUR (tot op drie decimalen)

Wanneer het voorstel/initiatief gevolgen heeft voor meerdere beleidsrubrieken, herhaal bovenstaand deel:

Dit deel moet worden ingevuld aan de hand van de “administratieve begrotingsgegevens”, die eerst moeten worden opgenomen in de bijlage bij het financieel memorandum (bijlage 5 bij het besluit van de Commissie betreffende de interne uitvoeringsvoorschriften voor de afdeling “Commissie” van de algemene begroting van de Europese Unie), te uploaden in DECIDE met het oog op overleg tussen de diensten.

in miljoen EUR (tot op drie decimalen)

in miljoen EUR (tot op drie decimalen)

Vastleggingskredieten, in miljoen EUR (tot op drie decimalen)

• ☒    Voor het voorstel/initiatief zijn geen administratieve kredieten nodig

• ◻    Voor het voorstel/initiatief zijn administratieve kredieten nodig, zoals hieronder nader wordt beschreven:

in miljoen EUR (tot op drie decimalen)

De benodigde kredieten voor personele middelen en andere uitgaven van administratieve aard zullen worden gefinancierd uit kredieten van het DG die reeds voor het beheer van deze actie zijn toegewezen en/of binnen het DG zijn herverdeeld.

• ☒    Voor het voorstel/initiatief zijn geen personele middelen nodig

• ◻    Voor het voorstel/initiatief zijn personele middelen nodig, zoals hieronder nader wordt beschreven:

Raming in voltijdequivalenten

06 is het desbetreffende beleidsterrein of de begrotingstitel.

De benodigde personele middelen zullen worden gefinancierd uit de middelen die reeds voor het beheer van deze actie zijn toegewezen en/of binnen het DG zijn herverdeeld.

Beschrijving van de uit te voeren taken:

Het voorstel/initiatief:

• ◻    kan volledig worden gefinancierd door middel van herschikking binnen de relevante rubriek van het meerjarig financieel kader (MFK).

• ☒    hiervoor moet een beroep worden gedaan op de niet-toegewezen marge in de desbetreffende rubriek van het MFK en/of op de speciale instrumenten zoals gedefinieerd in de MFK-verordening.

• Te bepalen wanneer de Commissie haar voorstel voor de ontwerpbegroting 2025 opstelt, en volgens wat onderhandeld wordt tussen de Raad en het Europees Parlement.

• ◻    hiervoor is een herziening van het MFK nodig.

Het voorstel/initiatief:

• ☒    voorziet niet in medefinanciering door derden

• ◻    voorziet in medefinanciering door derden, zoals hieronder wordt geraamd:

• ☒    Het voorstel/initiatief heeft geen financiële gevolgen voor de ontvangsten.

• ◻    Het voorstel/initiatief heeft de hieronder beschreven financiële gevolgen:

  • voor de eigen middelen

  • voor overige ontvangsten