Hof van Justitie EU 12-02-1960 ECLI:EU:C:1960:4

IN DE HOOFDZAAK

Overwegende dat verzoekster concludeert, dat het den Hove behage:

in de zaak 15-59

„nietig te verklaren, als zijnde gegrond op bepalingen van de beschikking 2-57 welke nietig zijn, de beschikking van de Hoge Autoriteit welke aan verzoekster is betekend bij brief van de Hoge Autoriteit van 27 februari 1959;

de Hoge Autoriteit in de kosten te veroordelen”;

in de zaak 29-59

„nietig te verklaren, als zijnde gegrond enerzijds op onjuiste feitelijke gegevens en anderzijds op bepalingen van de beschikking 2-57 welke nietig zijn, de beschikking van de Hoge Autoriteit van 22 april 1959, welke aan verzoekster is betekend bij brief van 6 mei 1959;

de Hoge Autoriteit in de kosten te veroordelen”;

Overwegende dat verweerster concludeert, dat het den Hove behage:

„te verwerpen de vordering van het beroep 29-59, die mede de overeenkomstige vordering in de zaak 15-59 omvat”;

IN DE INCIDENTELE PROCEDURE IN DE ZAAK 15-59

Overwegende dat de Hoge Autoriteit concludeert, dat het den Hove behage:

„niet ontvankelijk te verklaren, met toepassing van artikel 69 van het Reglement van het Hof van 4 maart 1953 of van artikel 91 van het Reglement voor de procesvoering van 3 maart 1959, het op 25 maart 1959 ingediende verzoekschrift, omdat het niet is gericht tegen een beschikking van de Hoge Autoriteit”;

Overwegende dat de „Société Métallurgique de Knutange” concludeert, dat het den Hove behage:

„te verstaan dat de brief van de Hoge Autoriteit van 27 februari 1959, onderwerp van het beroep, een beschikking van de Hoge Autoriteit is; dientengevolge de conclusies van de Hoge Autoriteit te verwerpen en het beroep ontvankelijk te verklaren;

met alle rechtsgevolgen vandien, in het bijzonder ten aanzien van de proceskosten”;

TEN AANZIEN VAN DE ONTVANKELIJKHEID

1. In de zaak 15-59 heeft verweerster, bij op 23 april 1959 ingediende conclusie, een exceptie van niet-ontvankelijkheid opgeworpen op grond van de artikelen 69 van het oude Reglement of 91 van het huidige Reglement voor de procesvoering, daartoe aanvoerende dat de Hoge Autoriteit op de datum van indiening van het beroep nog geen beschikking had gegeven op het verzoek van verzoekster tot het verlenen van een vrijstelling.

   Bij op 27 mei 1959 ter Griffie ingeschreven conclusie antwoordde verzoekster met er op te wijzen, dat uit de tekst van de bestreden brief duidelijk blijkt, dat deze een beschikking bevat.

   In haar verweerschrift stelt verweerster, erkennende dat de beide zaken 15-59 en 29-59 praktisch identiek zijn, dat er thans geen grond meer is voor de tegen het verzoekschrift 15-59 opgeworpen exceptie van niet-ontvankelijkheid, en verklaart zij zich bereid de extra proceskosten te dragen, welke het gevolg zijn van de dubbele procedure.

2. Tegen de ontvankelijkheid van het beroep in de zaak 29-59 is geen exceptie opgeworpen.

TEN PRINCIPALE

Verzoekster draagt alleen het middel schending van het Verdrag voor, in het bijzonder van de artikelen 2, 3, 4, 5, 53 en 65. Deze schending zou het gevolg zijn van een gebrek dat in de beschikking 2-57 besloten ligt, namelijk tegenstrijdigheid tussen het hoofddoel en het dispositief van de beschikking, in het bijzonder artikel 3, sub 2. Door deze bepaling, waarin het afrekeningstijdvak wordt beperkt tot een termijn van drie maanden, heeft de Hoge Autoriteit aan de beschikking een beperkter karakter gegeven dan voor haar doel nodig is, en daardoor een gebrek aan omzichtigheid en ernstige onachtzaamheid aan de dag gelegd.

Verzoekster vat haar betoog in twee hoofdstellingen samen:

1. Uitgaande van het doel van de beschikking — hetwelk is vervat in de considerans, waar wordt gezegd dat „de schrootverbruikende ondernemingen verplicht dienen te worden tot betaling van, behalve een vereveningsbijdrage zoals tot dusver toegepast werd, een periodiek oplopende aanvullende bijdrage voor zover hun totale schrootverbruik het verbruik gedurende een referentieperiode te boven gaat” — behoorde de grens, waarboven de aanvullende bijdragen geheven worden, te worden gevormd door het werkelijke verbruik gedurende de referentieperiode, terwijl volgens het gevolgde systeem zelfs ondernemingen, wier gemiddelde schrootverbruik ongewijzigd is gebleven of zelfs lager is dan het gemiddeld verbruik gedurende de referentieperiode, aan de aanvullende bijdrage kunnen worden onderworpen.

2. Uit deze stelling leidt verzoekster af, dat de duur van het afrekeningstijdvak even lang had behoren te zijn als die van de referentieperiode. Immers, indien het volgens de Hoge Autoriteit nodig is een gemiddeld verbruik te berekenen over een referentieperiode van zes maanden, teneinde zodoende te verhinderen dat de ondernemingen profiteren van een periode in het verleden waarin het verbruik uitzonderlijk hoog was, dan behoort eveneens te worden erkend, dat een gemiddeld verbruik moet worden berekend over een afrekeningstijdvak van zes maanden, teneinde te voorkomen dat de ondernemingen worden gestraft voor een tijdelijk uitzonderlijk hoog verbruik.

In het onderhavige geval is verzoekster van mening, dat zij, niettegenstaande bovenvermeld technisch incident, niet had behoeven te betalen, indien het afrekeningstijdvak even lang was geweest als de referentieperiode.

De wens om bij de berekening van het referentieverbruik de ondernemingen niet bovenmatig te begunstigen moest gepaard gaan met de wens, hen niet te zeer te benadelen door het afrekeningstijdvak korter te stellen dan de referentieperiode. De stelling van de Hoge Autoriteit, dat een tijdvak van drie maanden voldoende is om een tijdelijk uitzonderlijk hoog verbruik te compenseren, is volgens verzoekster in strijd met de stelling, dat een gemiddelde moet worden vastgesteld over een periode van zes maanden, „waardoor de invloed van een tijdelijk abnormaal hoog verbruik wordt uitgeschakeld”.

Verweerster verwerpt de interpretatie welke verzoekster geeft van de considerans van de beschikking 2-57 en waarop zij haar stellingen baseert. Volgens verweerster betreft de keuze door elke onderneming van het referentieverbruik niet het werkelijke verbruik gedurende de zes maanden, doch de helft van het verbruik gedurende de door de onderneming uitgekozen periode van zes maanden. Immers, de considerans vermeldt vervolgens, dat de referentieperiode wordt bepaald „binnen objectieve grenzen”, dat wil zeggen volgens de criteria van artikel 6, sub 1, (keuze van de helft van het verbruik gedurende zes maanden binnen zeven opeenvolgende maanden tussen1 januari 1953 en 31 januari 1957). Dit stelsel is verantwoord, omdat het noodzakelijk is, dat de ondernemingen in hun vrijheid een referentieperiode te kiezen worden beperkt, doordat zij gedwongen worden een gemiddelde te kiezen, waardoor de perioden van abnormaal verbruik worden uitgeschakeld. Indien de ondernemingen in deze keuze volkomen vrij waren gelaten, hadden zij een maximumverbruik als uitgangspunt kunnen nemen, hetwelk wellicht abnormaal hoog was tengevolge van uitzonderlijke omstandigheden, waardoor de verwerkelijking van het hoofddoel van de beschikking 2-57 in gevaar zou zijn gebracht; dit hoofddoel bestaat volgens verweerster niet in de belasting van het extra-verbruik, doch in de aansporing tot besparing van schroot. In dit verband wijst verzoekster op het volgende gedeelte van de considerans van de beschikking 2-57: „overwegende… dat in verband met de toeneming van het verbruik van schroot het tot dusver toegepaste systeem zodanig verbeterd dient te worden, dat het aanspoort tot het bezuinigen op schroot…”. Bij de vaststelling van de duur van de referentieperiode moest derhalve aan andere eisen worden voldaan dan die, waarmede rekening moest worden gehouden bij de vaststelling van de duur van het afrekeningstijdvak. Om deze reden moest de referentieperiode noodzakelijkerwijs langer van duur zijn dan het afrekeningstijdvak. Het afrekeningstijdvak moet in het bijzonder betrekkelijk kort zijn, teneinde de opeenhoping van verzoeken om uitzonderlijk grote hoeveelheden schroot te vermijden, hetgeen in strijd zou zijn met het hoofddoel van de beschikking 2-57; om deze reden moest, aldus verweerster, afwijzend worden beschikt op het verzoek van verzoekster in haar brieven van 5 mei 1958 en 3 maart 1959 om het verbruik van een aantal afrekeningstijdvakken te compenseren.

Afgezien van bovengenoemde stellingen betoogt verweerster, dat de kritiek van verzoekster in feite alleen de doelmatigheid, niet de wettigheid raakt van de algemene regeling van beschikking 2-57, welke indirect wordt bestreden. Zij stelt namelijk, dat de vaststelling van het verband tussen de duur van de referentieperiode en die van het afrekeningstijdvak valt onder de „discretionaire bevoegdheid van de Hoge Autoriteit, daar deze tot taak had, de eisen waaraan de beschikking behoorde te voldoen, te beoordelen”.

In de loop van de mondelinge behandeling heeft verweerster aan deze tegenwerping bijzondere aandacht gewijd en daarbij gewezen op de grenzen van de bevoegdheid van het Hof overeenkomstig artikel 33 van het Verdrag.

Ten slotte verwijt verweerster verzoekster bij dupliek, dat zij bij repliek een nieuwe „grondslag voor haar vordering”(causa petendi) heeft gesteld, welke afwijkt van die van het verzoekschrift. Volgens verweerster zou verzoekster er zich, zonder het geven van uitleg, toe hebben beperkt in haar verzoekschrift een beroep te doen op schending van de artikelen 2, 3, 4, 5, 53 en 65 van het Verdrag, terwijl zij zich bij repliek heeft beroepen op een vergissing en een ernstige fout van de Hoge Autoriteit, namelijk tegenstrijdigheid tussen de considerans en de inhoud van beschikking 2-57.

Voorts voeren partijen nog andere argumenten aan van subsidiaire strekking.

Verzoekster stelt, dat de Hoge Autoriteit zelf in haar verweerschrift (blz. 9 in fine en blz. 10) zou hebben erkend, dat zeer afwijkend verbruik van aankoopschroot niet aan de aanvullende bijdrage behoort te worden onderworpen, en dat zij voorts zou hebben toegegeven, dat het abnormaal hoge schrootverbruik van de „Société de Knutange” gedurende de maanden februari, maart en april 1958 aan uitzonderlijke omstandigheden was te wijten.

Harerzijds stelt verweerster dat, wanneer er veel hoogovens in bedrijf zijn, zoals in het geval van verzoekster, periodieke revisies praktisch geen invloed hebben, omdat deze in het algemeen plaatsvinden op grond van een tevoren vastgesteld plan, dat de continuïteit van de produktie waarborgt. Voorts betoogt zij, dat het buiten werking stellen van een hoogoven in het algemeen een voorzienbaar feit is. De Hoge Autoriteit twijfelt trouwens aan een gesteld, doch niet bewezen causaal verband tussen het stilleggen van de hoogoven en de verhoging van het schrootverbruik; zij verklaart zich desgewenst bereid, ter bestrijding van deze stelling produktiecijfers over te leggen, alsmede aan te tonen, dat gedurende bedoelde periode de produktie van ruwijzer, dat ten dele is bestemd voor de gieterijen van dezelfde onderneming, in vergelijking met de voorafgaande perioden is toegenomen.

De Hoge Autoriteit wijst voorts op het ruime karakter van de beschikking 2-57, waarin is bepaald:

1. in artikel 4, dat voor de berekening van het verbruik gedurende het afrekeningstijdvak het verkochte schroot mag worden afgetrokken, terwijl deze aftrek niet behoeft te worden toegepast in de referentieperiode;

2. in artikel 7, dat de toename van de schrootvoorraden gedurende het afrekeningstijdvak niet in aanmerking behoeft te worden genomen voor de berekening van het te belasten verbruik.

Verzoekster antwoordt hierop, dat deze bepalingen geen enkel verband houden met het onderhavige geding en dat zij overigens, aangezien zij slechts in bepaalde gevallen worden toegepast, niet kunnen worden geacht een tegenwicht te vormen tegen de verstoring van het evenwicht, die in ieder geval door de combinatie van de artikelen 6, sub 1 en 3, sub 2 is geschapen.

In de zaak 29-59 ten slotte, verwijt verzoekster de Hoge Autoriteit een onjuistheid in een van de overwegingen van de bestreden beschikking van 22 april 1959. Zij zegt hierover, dat de noodzaak tot volledig herstel van een hoogoven zich niet reeds in november 1957 heeft voorgedaan, doch eerst veel later.

Verweerster ontkent dit en stelt voorts, dat dit in ieder geval geen verband houdt met het litigieuze vraagstuk.

De ontvankelijkheid van het beroep 15-59

Overwegende dat verweerster in de zaak 15-59 de exceptie van niet-ontvankelijkheid heeft opgeworpen, daartoe aanvoerende dat de Hoge Autoriteit op de datum waarop het beroep werd ingesteld nog geen beschikking had gegeven op het door verzoekster ingediende verzoek om vrijstelling;

Overwegende dat in de door een ambtenaar van de Hoge Autoriteit ondertekende brief van 27 februari 1959, welke door het beroep 15-59 wordt bestreden, wordt opgemerkt: „de Hoge Autoriteit heeft na onderzoek vastgesteld, dat de tekst van bovengenoemde beschikkingen niet toelaat, dat deze vrijstelling aan U wordt verleend”; dat hieruit kan worden afgeleid, dat de Hoge Autoriteit een beschikking had gegeven, welke door middel van deze brief werd betekend;

dat de Hoge Autoriteit op 22 april 1959 een formele beschikking heeft gegeven, waarbij de inhoud van deze brief werd bevestigd en die bij brief van 6 mei 1959 aan verzoekster is betekend;

dat, ook al was de betekening van 27 februari 1959 voorbarig, daar de Hoge Autoriteit op die datum haar standpunt nog niet had bepaald, dit standpunt door haar latere beschikking is bevestigd;

dat in elk geval verweerster op 23 april, dat wil zeggen nadat een formele beschikking was gegeven, waarin de inhoud van de bestreden brief werd herhaald, het bestaan van de door het beroep 15-59 bestreden beschikking niet meer kon ontkennen;

dat derhalve het beroep 15-59 op voornoemde gronden niet niet-ontvankelijk behoort te worden verklaard;

De ontvankelijkheid van het beroep 29-59

Overwegende dat de ontvankelijkheid van dit beroep niet is betwist en dat hiertegen ambtshalve geen bedenkingen rijzen; dat het beroep derhalve ontvankelijk is;