Hof van Justitie EU 04-10-1991 ECLI:EU:C:1991:377

De eerste vraag

6 Artikel 73, lid 1, van verordening nr. 1408/71, zoals gewijzigd bij voormelde verordening nr. 1390/81, luidt als volgt: „De werknemer op wie de wettelijke regeling van een andere Lid-Staat dan Frankrijk van toepassing is, heeft voor zijn gezinsleden die op het grondgebied van een andere Lid-Staat wonen, recht op de gezinsbijslagen waarin de wettelijke regeling van de eerste Staat voorziet, alsof die gezinsleden op het grondgebied van deze Staat woonden.”

7 Middleburgh betoogt, dat hij van 30 april tot en met 29 juli 1984„werknemer” in de zin van artikel 73, lid 1, was, daar hij verplicht verzekerd was tegen werkloosheid en in verband daarmee bijdragen had betaald als werknemer, en daar hij — overeenkomstig artikel 1, lid 1, sub a, i en ii, van verordening nr. 1408/71 — door de wijze van beheer of van financiering van het betrokken stelsel als werknemer kon worden onderkend. Dienaangaande merkt hij op, dat het begrip „werknemer” in de zin van artikel 73, lid 1, identiek is met het begrip „werknemer” in de zin van dezelfde bepaling in haar oorspronkelijke versie, en dat laatstbedoeld begrip volgens de rechtspraak van het Hof onder bepaalde voorwaarden van toepassing kan zijn op personen die arbeidsrechtelijk gezien geen werknemers zijn.

8 Opgemerkt zij dat Middleburgh tijdens de betrokken periode enkel als zelfstandige bijdragen voor een stelsel van sociale zekerheid heeft betaald. Het feit dat iemand die zich in een dergelijke situatie bevindt en ophoudt met werken, recht zou hebben op werkloosheidsuitkeringen op grond van bijdragen die in een vorig tijdvak — tijdens hetwelk hij in loondienst werkzaam was — zijn betaald, betekent nog niet, dat hij gedurende de periode tijdens welke hij als zelfstandige werkzaam was, verplicht of vrijwillig voortgezet verzekerd was tegen een of meer gebeurtenissen behorende tot de takken van een stelsel van sociale zekerheid dat op werknemers van toepassing is, of verplicht verzekerd was tegen dergelijke gebeurtenissen in het kader van een stelsel van sociale zekerheid, door welker wijze van beheer of van financiering hij als werknemer kon worden onderkend in de zin van artikel 1, lid 1, sub a, i en ii, van verordening nr. 1408/71, zoals gewijzigd.

9 In een geval als in het hoofdgeding aan de orde is, waar de kinderbijslag niet is gerelateerd aan de als werknemer betaalde bijdragen, kan de betrokkene evenmin door het stelsel waaraan het recht op dergelijke uitkeringen wordt ontleend, als werknemer in de zin van voormeld artikel 1, lid 1, sub a, ii, worden onderkend.

10 Mitsdien moet op de eerste vraag worden geantwoord, dat een zelfstandige die bij onvrijwillige beëindiging van zijn werk recht heeft op werkloosheidsuitkeringen uit hoofde van als werknemer betaalde of gecrediteerde bijdragen, geen „werknemer” is in de zin van artikel 73, lid 1, van verordening nr. 1408/71, zoals gewijzigd, juncto artikel 1, lid 1, sub a, i en ii, van die verordening.

De tweede vraag

11 Met zijn tweede vraag wenst de verwijzende rechter in wezen te vernemen, of de artikelen 48 en 52 EEG-Verdrag er zich tegen verzetten, dat de wettelijke regeling van een Lid-Staát, die de toekenning van kinderbijslag beperkt: tot kinderen die op het grondgebied van die Lid-Staat wonen, op een eigen onderdaan wordt toegepast gedurende een tijdvak waarin die onderdaan, na iń loondienst te hebben; gewerkt in een andere Lid-Staat, alwaar hij een kind heeft gekregen, in de Lid-Staat van herkomst, waarnaar hij alleen is teruggekeerd, werkzaam is als zelfstandige.

12 Middleburgh betoogt, dat een dergelijke wettelijke regeling een Indirecte discriminatie van onderdanen van andere Lid-Staten, of. in elk geval een belemmering van het vrije verkeer.van werknemers en vaň het recht van vestiging oplevert, die in strijd zijn met respectievelijk artikel 48 en 52 EEG-Verdrag. Deze.bepalingen zijn ook van toepassing op de onderdanen van de: Lid-Staaţ die de betrokken xegeling heeft vastgesteld, wanneer zij onder de werkingssfeer van het Verdrag vallen. De Commissie deelt dit standpunt, doch beperkt haar opmerkingen tot de uitlegging van artikel 52.

13 Om te beginnen kan iemand die in de betrokken Lid-Staat slechts als zelfstandige werkzaam is geweest, alvorens werkloos te worden, niet als „werknemer” in de zin van artikel 48 EEG-Verdrag worden aangemerkt, zodat hij zich niet op die bepaling kan beroepen.

14 Voorts had de gemeenschapswetgever gedurende het betrokken tijdvak op het gebied van de vrijheid van vestiging nog niet de nodige maatregelen vastgesteld om te verzekeren dat kinderbijslag werd betaald aan personen die op het grondgebied van de Lid-Staten wonen. Die maatregelen, die noodzakelijk zijn, met name om te garanderen dat de kinderbijslag daadwerkelijk wordt besteed voor het onderhoud van kinderen ten laste en om samenloop van de uitkeringen te voorkomen, zijn eerst naderhand vastgesteld bij verordening (EEG) nr. 3427/89 van de Raad van 30 oktober 1989 houdende wijziging van verordening nr. 1408/71 en van verordening (EEG) nr. 574/72 tot vaststelling van de wijze van toepassing van verordening nr. 1408/71 (PB 1972, L 331, biz.. 1), waarbij de zelfstandigen ook onder de werkingssfeer van artikel 73 van verordening nr. 1408/71 zijn komen te vallen.

15 Daaruit volgt, dat de wettelijke regeling van een Lid-Staat, die in een andere Lid-Staat wonende kinderen van een zelfstandige uitsloot van kinderbijslag, niet in strijd was met artikel 52 EEG-Verdrag, zolang de Raad vorenbedoelde maatregelen niet had vastgesteld.

16 Bijgevolg behoeven Middleburgh's argumenten niet te worden onderzocht, en moet op de tweede vraag worden geantwoord, dat artikel 52 EEG-Verdrag zich er niet tegen verzet, dat de wettelijke regeling van één Lid-Staat, die de toekenning van kinderbijslag beperkt tot kinderen die op het grondgebied van die Lid-Staat wonen, op een eigen onderdaan wordt toegepast gedurende een tijdvak waarin die onderdaan, na in loondienst te hebben gewerkt in een andere Lid-Staat, alwaar.hij een kind heeft gekregen, in de Lid-Staat van herkomst, waarnaar hij alleen is teruggekeerd, werkzaam is als zelfstandige.

De derde vraag

17 Gelet op het voorgaande, behoeft de derde vraag niet te worden beantwoord.

Kosten

18 De kosten door de Commissie van de Europese Gemeenschappen wegens indiening van haar opmerkingen voor het Hof gemaakt, kunnen niet voor vergoeding in aanmerking komen. Ten aanzien van de partijen in het hoofdgeding is de procedure als een aldaar gerezen incident te beschouwen, zodat de nationale rechterlijke instantie over de kosten heeft te beslissen.