Arrest van het Gerecht (Zesde kamer) van 27 september 2012

Uitspraak

Arrest van het Gerecht (Zesde kamer) van 27 september 2012 –
BAM NBM Wegenbouw en HBG Civiel/Commissie

(Zaak T-354/06)

„Mededinging – Mededingingsregelingen – Nederlandse markt van wegenbouwbitumen – Beschikking houdende vaststelling van inbreuk op artikel 81 EG – Bestaan en kwalificatie van overeenkomst – Beperking van mededinging – Richtsnoeren inzake horizontale samenwerkingsovereenkomsten – Rechten van verdediging – Geldboeten – Duur van inbreuk”

1.                     Mededingingsregelingen – Afbakening van markt – Voorwerp – Bepaling van mate van ongunstige beïnvloeding van handel tussen lidstaten – Verplichting tot afbakening van betrokken markt – Grenzen (Art. 81, leden 1 en 3, EG) (cf. punten 23-26)

2.                     Mededinging – Regels van de Unie – Materiële werkingssfeer – Gedraging opgelegd door overheidsmaatregelen – Daarvan uitgesloten – Voorwaarden (Art. 81 EG en 82 EG) (cf. punt 35)

3.                     Mededingingsregelingen – Verbod – Ontheffing – Verplichting van onderneming om gegrondheid van haar verzoek te bewijzen – Beschikking van de Commissie tot afwijzing van verzoek om ontheffing – Motiveringsplicht – Omvang (Art. 81, lid 3, EG) (cf. punt 68)

4.                     Mededingingsregelingen – Verbod – Ontheffing – Werkingssfeer – Horizontalesamenwerkingsovereenkomsten – Afnameakkoorden die prijsconcurrentie beogen te beperken – Beoordeling op basis van in richtsnoeren vervatte beginselen – Verplichte inaanmerkingneming van daadwerkelijke marktgevolgen – Geen (Art. 81, leden 1 en 3, EG; mededeling 2001/C 3/02 van de Commissie, punten 18, 124 en 133) (cf. punten 69, 70)

5.                     Mededingingsregelingen – Aantasting van mededinging – Beoordelingscriteria – Mededinging beperkend doel – Vaststelling toereikend – Vaststelling niet afhankelijk van verplichting om ongemakken voor eindverbruikers te bewijzen – Beoordeling op basis van inhoud van akkoord en van economische context (Art. 81, lid 1, EG) (cf. punten 74, 75)

6.                     Mededinging – Administratieve procedure – Beschikking van de Commissie waarbij inbreuk wordt vastgesteld bestaande in sluiting van mededingingverstorende overeenkomst – Beschikking die berust op schriftelijke bewijzen – Geen commercieel belang voor bestrafte onderneming bij dat akkoord – Geen invloed (Art. 81, lid 1, EG) (cf. punt 84)

7.                     Mededinging – Geldboeten – Bedrag – Vaststelling – Criteria – Zwaarte van inbreuk – Beoordelingsvrijheid van de Commissie – Beoordeling naar aard van inbreuk – Zeer zware inbreuken – Horizontale prijsafspraak en toepassing, jegens handelspartners, van ongelijke voorwaarden voor gelijkwaardige prestaties – Globale beoordeling (Art. 81, lid 1, EG; verordening nr. 1/2003 van de Raad, art. 23, lid 2; mededeling 98/C 9/03 van de Commissie, punt 1) (cf. punten 117-119, 121, 122)

8.                     Mededinging – Geldboeten – Bedrag – Vaststelling – Criteria – Zwaarte van inbreuk – Beoordelingsvrijheid van de Commissie – Beoordeling naar aard van inbreuk – Zeer zware inbreuken – Noodzaak om invloed en geografische omvang ervan te bepalen – Geen – Inaanmerkingneming door de Commissie van gevolgen voor markt – Omvang van bewijslast (Art. 81, lid 1, EG; verordening nr. 1/2003 van de Raad, art. 23, lid 2; mededeling 98/C 9/03 van de Commissie, punt 1 A) (cf. punten 127-129, 131)

9.                     Mededinging – Geldboeten – Bedrag – Vaststelling – Indeling van betrokken ondernemingen in verschillende categorieën – Voorwaarden – Eerbiediging van gelijkheids- en evenredigheidsbeginsel – Inaanmerkingneming van omzet van ondernemingen – Beoordelingsvrijheid van de Commissie (Art. 81, lid 1, EG; verordening nr. 17 van de Raad, art. 15, lid 2, en verordening nr. 1/2003 van de Raad, art. 23, lid 2; mededeling 98/C 9/03 van de Commissie, punt 1 A, zesde en zevende alinea) (cf. punten 135, 138-140, 142)

10.                     Mededinging – Geldboeten – Bedrag – Vaststelling – Criteria – Noodzaak om onder bij zelfde inbreuk betrokken ondernemingen onderscheid te maken naar hun totaalomzetcijfer of omzetcijfer op betrokken productmarkt – Geen (Art. 81, lid 1, EG; verordening nr. 17 van de Raad, art. 15, lid 2, en verordening nr. 1/2003 van de Raad, art. 23, lid 2; mededeling 98/C 9/03 van de Commissie, punt 1 A, zesde alinea) (cf. punt 141)

11.                     Mededinging – Administratieve procedure – Mededeling van punten van bezwaar – Vereiste inhoud – Beschikking van de Commissie waarbij inbreuk wordt vastgesteld – Beschikking die niet eensluidend is met mededeling van punten van bezwaar – Schending van rechten van verdediging – Voorwaarde – Beoordeling van geval tot geval (Art. 81 EG en 82 EG; verordening nr. 1/2003 van de Raad, art. 27, lid 1) (cf. punten 151-154)

12.                     Mededinging – Administratieve procedure – Eerbiediging van rechten van verdediging – Toegang tot dossier – Voorwerp – Mededeling van antwoorden op mededeling van punten van bezwaar – Voorwaarden – Grenzen (Art. 81 EG en 82 EG; verordening nr. 1/2003 van de Raad, art. 27, lid 2; mededeling 2005/C 325/07 van de Commissie, punten 8 en 27) (cf. punten 160-164, 166, 167)

13.                     Mededinging – Administratieve procedure – Eerbiediging van rechten van verdediging – Toegang tot dossier – Omvang – Weigering document mee te delen – Gevolgen – Noodzaak om met betrekking tot op betrokken onderneming rustende bewijslast onderscheid te maken tussen belastende en ontlastende stukken (Art. 81 EG en 82 EG; verordening nr. 1/2003 van de Raad, art. 27, lid 2) (cf. punt 165)

Voorwerp

Dictum