Arrest van het Gerecht (Tweede kamer) van 9 december 2014
Arrest van het Gerecht (Tweede kamer) van 9 december 2014
Gegevens
- Instantie
- Gerechtshof EU
- Datum uitspraak
- 9 december 2014
Uitspraak
Arrest van het Gerecht (Tweede kamer) van 9 december 2014 – Riva Fire/Commissie
(Zaak T‑83/10)
"Mededinging - Mededingingsregelingen - Markt van betonstaal in staven of rollen - Beschikking houdende vaststelling, op grond van verordening (EG) nr. 1/2003, van een inbreuk op artikel 65 KS na expiratie van het EGKS-Verdrag - Vaststelling van de prijzen en betalingstermijnen - Beperking of beheersing van de productie of de afzet - Schending van wezenlijke vormvoorschriften - Bevoegdheid van de Commissie - Rechtsgrondslag - Raadpleging van het Adviescomité voor mededingingsregelingen en economische machtsposities - Rechten van de verdediging - Afbakening van de geografische markt - Toepassing van het lex mitior-beginsel - Schending van artikel 65 KS - Geldboeten - Zwaarte en duur van de inbreuk - Verzachtende omstandigheden - Evenredigheid - Toepassing van de mededeling inzake medewerking van 1996"
1. CommissieCollegialiteitsbeginselDraagwijdteBeschikking tot toepassing van de mededingingsregels waarvan zonder de bijlagen kennisgeving is gedaanSchending van het collegialiteitsbeginselGeenElementen die rechtens genoegzaam zijn uiteengezet in het corpus van de beschikking (Art. 219 EG) (cf. punten 53‑55, 75)
2. Recht van de Europese UnieBeginselenBeginsel van retroactieve toepassing van de lichtste strafBeginsel dat behoort tot de algemene beginselen van Unierecht en dat is neergelegd in het Handvest van de grondrechten van de UnieBepaling van de lex mitiorCriteriaWet die in concreto het gunstigst is (Handvest van de grondrechten van de Europese Unie, art. 49, lid 1) (cf. punten 83, 85)
3. MededingingsregelingenOngunstige beïnvloeding van de handel tussen lidstatenBeoordelingscriteriaBeoordeling van grond van een geheel van verschillende factoren die, afzonderlijk beschouwd, niet noodzakelijk van doorslaggevend belang zijnMededingingsregelingen die zich tot het volledige grondgebied van een lidstaat uitstrekkenBestaan van een sterk vermogen van ongunstige beïnvloeding (Art. 65, lid 1, KS; art. 81, lid 1, EG) (cf. punten 88‑91, 93‑95, 97, 130)
4. MededingingAdministratieve procedureMededeling van punten van bezwaarVereiste inhoudEerbiediging van de rechten van de verdedigingAanduiding van de voornaamste elementen, feitelijk en rechtens, die tot een geldboeten kunnen leidenAanduiding toereikend in het licht van het recht te worden gehoord (Art. 36, eerste alinea, KS; art. 65, lid 1, KS) (cf. punt 104)
5. MededingingAdministratieve procedureEerbiediging van de rechten van de verdedigingDraagwijdte van het beginselNietigverklaring van een eerste beschikking van de Commissie tot vaststelling van een inbreukVaststelling van een nieuwe beschikking op een andere rechtsgrondslag en op basis van de vroegere voorbereidende handelingenToelaatbaarheidVerplichting om een nieuwe mededeling van punten van bezwaar op te stellenGeen (Art. 65, leden 1, 4 en 5, KS; verordening nr. 1/2003 van de Raad, art. 27, lid 1) (cf. punten 112‑122, 124, 211)
6. MededingingsregelingenOnderling afgestemde feitelijke gedragingenBegripCoördinatie en samenwerking in strijd met verplichting van elke onderneming om marktgedrag zelfstandig te bepalenUitwisseling van informatie onder concurrentenVermoeden van gebruik van de informatie om het marktgedrag te bepalenGeen mededingingbeperkende gevolgen op de marktGeen invloed (Art. 65, lid 1, KS) (cf. punten 137‑140, 161‑166)
7. MededingingAdministratieve procedureBeschikking van de Commissie waarbij een inbreuk wordt vastgesteldBewijs van de inbreuk en van de duur daarvan ten laste van de CommissieVermoeden van onschuldBundel aanwijzingenVereiste mate van bewijskracht van de door de Commissie in aanmerking genomen bewijselementenBewijslast van de ondernemingen die het bestaan van de inbreuk betwisten (Art. 65, lid 1, KS; verordening nr. 1/2003 van de Raad, art. 2) (cf. punten 142‑151)
8. MededingingsregelingenComplexe inbreuk met kenmerken van overeenkomst en kenmerken van onderling afgestemde feitelijke gedragingEén enkele kwalificatie als overeenkomst en/of onderling afgesteld feitelijke gedrag Toelaatbaarheid (Art. 15 KS en 65, lid 1, KS) (cf. punten 154, 155)
9. MededingingAdministratieve procedureBeschikking van de Commissie waarbij een inbreuk wordt vastgesteldWijze van bewijsleveringBewijsstukkenBeoordeling van de bewijskracht van een documentCriteriaGeen kennis van de auteur en de herkomstGeen invloed (Art. 65 KS) (cf. punt 157)
10. MededingingsregelingenDeelneming aan vergaderingen die ertoe strekken de mededinging te verstorenOmstandigheid die, bij gebreke van distantiëring van de genomen beslissingen, de conclusie wettigt dat sprake is van deelneming aan de daaruit voortvloeiende mededingingsregelingPublieke distantiëringRestrictieve uitlegging (Art. 65, lid 1, KS) (cf. punten 159, 209)
11. EGKSPrijzenPrijslijstenPublicatieplichtVerenigbaarheid met het verbod van mededingingsregelingen (Art. 60 KS en 65, lid 1, KS) (cf. punten 170, 171, 187)
12. MededingingsregelingenVerbodInbreukenVaststelling van prijzenBegripMededingingsregelingen betreffende de vaststelling van een deel van de eindprijsToeslagenDaaronder begrepen (Art. 65, lid 1, KS) (cf. punten 181‑186)
13. Handelingen van de instellingenMotiveringVerplichtingOmvangIndividuele beschikkingenBeschikking houdende toepassing van de mededingingsregels (Art. 15 KS en 65, lid 1, KS) (cf. punten 191, 192)
14. MededingingsregelingenVerbodInbreukenOvereenkomsten en onderling afgestemde feitelijke gedragingen, die één enkele inbreuk vormenAansprakelijkheid voor gedragingen van andere ondernemingen in het kader van dezelfde inbreukToelaatbaarheidCriteriaInaanmerkingneming bij de beoordeling van de zwaarte van de inbreuk (Art. 65, lid 1, KS) (cf. punten 213, 214, 216, 219, 220)
15. MededingingGeldboetenBedragVaststellingCriteriaDuur van de inbreukGeen inaanmerkingneming van het niet deelnemen van een onderneming aan een van de bestanddelen van de mededingingsregel gedurende een deel van de aangeklaagde periode dat niet als kort kan worden beschouwdOntoelaatbaarheidUitoefening door de Unierechter van zijn volledige rechtsmachtVerlaging van boete (Verordening nr. 1/2003 van de Raad, art. 23, lid 2) (cf. punten 219, 220, dictum 1)
16. MededingingsregelingenOvereenkomsten tussen ondernemingenAantasting van de mededinging in de zin van artikel 65 KSBeoordelingscriteriaMededingingsbeperkend doelVaststelling toereikend (Art. 65, lid 1, KS) (cf. punt 227)
17. MededingingGeldboetenBedragVaststellingCriteriaZwaarte van de inbreukOntbreken van een dwingende of uitputtende lijst van criteria (Verordening nr. 1/2003 van de Raad, art. 23, lid 2; mededeling 98/C 9/03 van de Commissie, punt 1 A) (cf. punt 244)
18. MededingingGeldboetenBedragVaststellingIngewikkelde economische beoordelingBeoordelingsmarge van de CommissieRechterlijke toetsingWettigheidscontroleOmvang (Verordening nr. 1/2003 van de Raad, art. 23, lid 2; mededeling 98/C 9/03 van de Commissie, punten 1 A en 1 B) (cf. punten 244, 254‑258)
19. MededingingGeldboetenRichtsnoeren voor de berekening van de geldboetenRechtskarakterIndicatieve gedragsregel waarbij de Commissie zelf haar beoordelingsbevoegdheid beperktVerplichting tot eerbiediging van het gelijkheids-, vertrouwens- en rechtszekerheidsbeginsel (Mededeling 98/C 9/03 van de Commissie) (cf. punten 246‑248)
20. MededingingGeldboetenBedragVaststellingAfschrikkende werkingInaanmerkingneming van de omvang en de totale middelen van de bestrafte ondernemingRelevantieToepassing van een vermenigvuldigingsfactor op het basisbedragDatum die in aanmerking moet worden genomen (Art. 65 KS; verordening nr. 1/2003 van de Raad, art. 23, lid 2; mededeling 98/C 9/03 van de Commissie, punt 1 A) (cf. punten 266‑272)
21. MededingingsregelingenMededingingsregelingen die ratione materiae en ratione temporis aan het rechtsstelsel van het EGKS-Verdrag zijn onderworpenAflopen van EGKS-VerdragHandhaving van toezicht door de Commissie op grond van verordening nr. 1/2003 (Art. 65, lid 1, KS; verordening nr. 1/2003 van de Raad) (cf. punt 273)
22. MededingingGeldboetenBedragVaststellingCriteriaZwaarte van de inbreukVerzachtende omstandighedenOnderneming die een louter passieve rol vervulde of slechts meeloopster wasBeoordelingscriteriaGedrag dat afwijkt van het in het kader van de mededingingsregeling overeengekomen gedragGeen dergelijk gedrag (Verordening nr. 1/2003 van de Raad, art. 23, leden 2 en 3; mededeling 98/C 9/03 van de Commissie, punt 3) (cf. punten 284, 285, 287)
23. MededingingGeldboetenBedragVaststellingRechtskaderRichtsnoeren van de CommissieMededeling van de Commissie Mededeling van de Commissie betreffende immuniteit tegen geldboeten en vermindering van geldboeten in ruil voor mededeling van de aangeklaagde ondernemingenBeoordelingsvrijheid van de CommissieRechterlijke toetsingOmvang (Verordening nr. 1/2003 van de Raad, art. 23, lid 2; mededeling 96/C 207/04 van de Commissie) (cf. punten 301‑311)
24. MededingingGeldboetenBedragVaststellingCriteriaVermindering van het bedrag van de geldboete in ruil voor medewerking van de betrokken ondernemingVoorwaardenIndiening van een clementieverzoekNoodzaak van een gedraging die de vaststelling van de inbreuk door de Commissie heeft vergemakkelijktBeoordeling (Verordening nr. 1/2003 van de Raad, art. 23, lid 2; mededeling 96/C 207/04 van de Commissie) (cf. punten 312‑319)
Voorwerp
Primair, verzoek tot nietigverklaring van beschikking C (2009) 7492 definitief van de Commissie van 30 september 2009 betreffende een procedure op grond van artikel 65 KS (zaak COMP/37.956 – Betonstaal, nieuwe beschikking), zoals gewijzigd bij besluit C (2009) 9912 definitief van de Commissie van 8 december 2009, en subsidiair, verzoek tot verlaging van het bedrag van de aan verzoekster opgelegde geldboete
Dictum
1) Het bedrag van de aan Riva Fire SpA opgelegde geldboete wordt bepaald op 26 093 000 EUR.
2) Het beroep wordt verworpen voor het overige.
3) Riva Fire zal haar eigen kosten alsmede drie vierden van de kosten van de Europese Commissie dragen. De Commissie zal een vierde van haar eigen kosten dragen.