Home

Arrest van het Gerecht (Eerste kamer) van 5 maart 2025

Arrest van het Gerecht (Eerste kamer) van 5 maart 2025

Gegevens

Instantie
Gerechtshof EU
Datum uitspraak
5 maart 2025

Uitspraak

Arrest van het Gerecht (Eerste kamer) van 5 maart 2025 – Ponomarenko / Raad

(zaak T‑249/22)

"„Gemeenschappelijk buitenlands en veiligheidsbeleid - Beperkende maatregelen met betrekking tot acties die de territoriale integriteit, soevereiniteit en onafhankelijkheid van Oekraïne ondermijnen of bedreigen - Bevriezing van tegoeden - Beperkingen bij de toelating op het grondgebied van de lidstaten - Lijst van personen, instanties en entiteiten waarop de bevriezing van tegoeden en economische van toepassing is of die het voorwerp zijn van beperkingen bij de toelating op het grondgebied van de lidstaten - Inschrijving en handhaving van de naam van verzoeker op de lijst - Begrip materiële of financiële steun verlenen aan Russische besluitvormers - Artikel 2, lid 1, onder d), van besluit 2014/145/GBVB - Begrip verbonden - Artikel 2, lid 1, in fine, van besluit 2014/145 - Recht op een eerlijk proces - Recht op effectieve rechterlijke bescherming - Rechten van de verdediging - Motiveringsplicht - Evenredigheid - Eigendomsrecht - Gelijke behandeling”"

1. Recht van de Europese UnieBeginselenRechten van de verdedigingRecht op effectieve rechterlijke beschermingBeperkende maatregelen gelet op de situatie in OekraïneVerplichting om de individuele en specifieke redenen voor de genomen besluiten mee te delenVerplichting om de betrokkene in staat te stellen zijn standpunt over de tegen hem in aanmerking genomen redenen naar behoren kenbaar te makenOmvangInachtneming van een redelijke termijn

[Handvest van de grondrechten van de Europese Unie, art. 41, lid 2, en art. 47; besluit 2014/145/GBVB van de Raad, zoals gewijzigd bij besluiten (GBVB) 2022/337, (GBVB) 2022/1530, (GBVB) 2023/572, (GBVB) 2023/1767 en (GBVB) 2024/847; verordeningen nr. 269/2014, 2022/336, 2022/1529, 2023/571, 2023/1765 en 2023/849 van de Raad]

(zie punten 45‑47)

2. Recht van de Europese UnieBeginselenRechten van de verdedigingRecht om te worden gehoordVerplichting van de instellingen om zich achter het standpunt van de belanghebbende partijen te scharenGeenVerplichting om te antwoorden op alle argumenten van de partijenGeen

(Handvest van de grondrechten van de Europese Unie, art. 41, lid 2, en art. 48)

(zie punt 50)

3. Recht van de Europese UnieBeginselenRechten van de verdedigingRecht op effectieve rechterlijke beschermingBeperkende maatregelen gelet op de situatie in OekraïneBevriezing van tegoeden en economische middelenVerplichting om de belastende elementen mee te delenGrenzenVeiligheid van de Unie en de lidstaten of het voeren van hun internationale betrekkingen

[Handvest van de grondrechten van de Europese Unie, art. 41, lid 2, en art. 47; besluit 2014/145/GBVB van de Raad, zoals gewijzigd bij besluiten (GBVB) 2022/337, (GBVB) 2022/1530, (GBVB) 2023/572, (GBVB) 2023/1767 en (GBVB) 2024/847; verordeningen nr. 269/2014, 2022/336, 2022/1529, 2023/571, 2023/1765 en 2023/849 van de Raad]

(zie punten 52‑59)

4. Handelingen van de instellingenMotiveringVerplichtingOmvangBeperkende maatregelen gelet op de situatie in OekraïneBevriezing van de tegoeden van bepaalde personen en entiteiten gelet op de situatie in OekraïneVerplichting om in de motivering de specifieke en concrete redenen voor die maatregel aan te gevenBesluit genomen in een door de belanghebbende gekende context zodat deze de draagwijdte van de hem betreffende maatregel kan begrijpenToelaatbaarheid van een beknopte motivering

[Art. 29 VEU; art. 215 en 296 VWEU; besluit 2014/145/GBVB van de Raad, zoals gewijzigd bij besluiten (GBVB) 2022/337, (GBVB) 2022/1530, (GBVB) 2023/572, (GBVB) 2023/1767 en (GBVB) 2024/847; verordeningen nr. 269/2014, 2022/336, 2022/1529, 2023/571, 2023/1765 en 2024/849 van de Raad]

(zie punten 66‑69, 71‑79)

5. Europese UnieRechterlijk toezicht op de rechtmatigheid van de handelingen van de instellingenBeperkende maatregelen gelet op de situatie in OekraïneOmvang van de toetsingBewijs van de gegrondheid van de maatregelVerplichting voor de bevoegde autoriteit van de Unie om in geval van betwisting de juistheid vast te stellen van de gronden die tegen de betrokken personen of entiteiten zijn aangevoerdOpneming op de lijsten op basis van een geheel van nauwkeurige, concrete en onderling overeenstemmende aanwijzingenBeoordelingsfoutGeen

[Handvest van de grondrechten van de Europese Unie, art. 47; besluit 2014/145/GBVB van de Raad, zoals gewijzigd bij besluiten (GBVB) 2022/337, (GBVB) 2022/1530, (GBVB) 2023/572, (GBVB) 2023/1767 en (GBVB) 2024/847; verordeningen nr. 269/2014, 2022/336, 2022/1529, 2023/571, 2023/1765 en 2024/849 van de Raad]

(zie punten 86‑89, 120‑134)

6. Europese UnieRechterlijk toezicht op de rechtmatigheid van de handelingen van de instellingenBeperkende maatregelen gelet op de situatie in OekraïneOmvang van de toetsingBewijs van de gegrondheid van de maatregelVerplichting voor de bevoegde autoriteit van de Unie om in geval van betwisting de juistheid vast te stellen van de gronden die tegen de betrokken personen of entiteiten zijn aangevoerdOmvang van de beoordelingsbevoegdheid van die bevoegde autoriteitRelevantie van het in het kader van een eerdere plaatsing overgelegde bewijs bij gebreke van wijziging van de redenen, wijzigingen in de situatie van verzoeker of evolutie van de context in Oekraïne

[Handvest van de grondrechten van de Europese Unie, art. 47; besluit 2014/145/GBVB van de Raad, zoals gewijzigd bij besluiten (GBVB) 2023/572, (GBVB) 2023/1767 en (GBVB) 2024/847; verordeningen nr. 269/2014, 2023/571, 2023/1765 en 2024/849 van de Raad]

(zie punten 90, 91, 157‑162)

7. Europese UnieRechterlijk toezicht op de rechtmatigheid van de handelingen van de instellingenBeperkende maatregelen gelet op de situatie in OekraïneOmvang van de toetsingInschrijving van verzoeker op de lijst in de bijlage bij het bestreden besluit wegens zijn materiële of financiële steun aan Russische beleidsmakers of wegens het profijt trekken van deze beleidsmakersVoor het publiek toegankelijke documentenBewijswaardeBeginsel van de vrije beoordeling van het bewijs

[Besluit 2014/145/GBVB van de Raad, zoals gewijzigd bij besluiten (GBVB) 2022/337, (GBVB) 2022/1530, (GBVB) 2023/572, (GBVB) 2023/1767 en (GBVB) 2024/847; verordeningen nr. 269/2014, 2022/336, 2022/1529, 2023/571, 2023/1765 en 2024/849 van de Raad]

(zie punten 96‑102, 146‑153)

8. Europese UnieRechterlijk toezicht op de rechtmatigheid van de handelingen van de instellingenBeperkende maatregelen tegen bepaalde personen en entiteiten vanwege de situatie in OekraïneBevriezing van tegoeden van personen, entiteiten of lichamen die materiële of financiële steun verlenen aan Russische beleidsmakers of profijt trekken van deze beleidsmakersOmvang van de toetsingBeoordeling van de rechtmatigheid aan de hand van de gegevens die beschikbaar waren op het tijdstip van de vaststelling van het besluitNiet in het bewijsdossier van de administratieve procedure opgenomen bewijzen die door de Raad worden overgelegd in het kader van de gerechtelijke procedureToelaatbaarheidVoorwaarden

[Besluit 2014/145/GBVB van de Raad, zoals gewijzigd bij besluiten (GBVB) 2022/337, (GBVB) 2022/1530, (GBVB) 2023/572, (GBVB) 2023/1767 en (GBVB) 2024/847; verordeningen nr. 269/2014, 2022/336, 2022/1529, 2023/571, 2023/1765 en 2024/849 van de Raad]

(zie punten 106‑110)

9. Gemeenschappelijk buitenlands en veiligheidsbeleidBeperkende maatregelen gelet op de situatie in OekraïneCriteria voor vaststelling van de beperkende maatregelenNatuurlijke personen of rechtspersonen, entiteiten en lichamen die materiële en financiële steun verlenen aan Russische beleidsmakers of profijt trekken van deze beleidsmakers, en natuurlijke personen en met hen geassocieerde natuurlijke personen of rechtspersonen, entiteiten of lichamenBegrip materiële of financiële steunVereiste dat de steun kwantitatief of kwalitatief belangrijk moet zijnGeen noodzaak om een verband aan te tonen tussen deze steun en de annexatie van de Krim of de destabilisatie van Oekraïne

[Besluit 2014/145/GBVB van de Raad, zoals gewijzigd bij besluit 2022/329, art. 2, lid 1, d); verordening nr. 269/2014 van de Raad, art. 3, lid 1, d), en verordening 2022/330 van de Raad]

(zie punt 118)

10. Europese UnieRechterlijk toezicht op de rechtmatigheid van de handelingen van de instellingenBeperkende maatregelen gelet op de situatie in OekraïneOmvang van de toetsingBepaalde redenen die als grondslag kunnen dienen voor de handelingen en andere nietGeldigheid van deze handelingen

[Besluit 2014/145/GBVB van de Raad, zoals gewijzigd bij besluiten (GBVB) 2022/337, (GBVB) 2022/1530, (GBVB) 2023/572, (GBVB) 2023/1767 en (GBVB) 2024/847; verordeningen nr. 269/2014, 2022/336, 2022/1529, 2023/571, 2023/1765 en 2024/849 van de Raad]

(zie punt 135)

11. Gemeenschappelijk buitenlands en veiligheidsbeleidBeperkende maatregelen gelet op de situatie in OekraïneCriteria voor vaststelling van de beperkende maatregelenMet een persoon die op de als bijlage bij het bestreden besluit gehechte lijst is geplaatst geassocieerde persoon, entiteit of lichaamBegrip geassocieerdGemeenschappelijke belangenKapitaalbandenDaaronder begrepen

[Besluit 2014/145/GBVB van de Raad, zoals gewijzigd bij besluit (GBVB) 2022/329, (GBVB) 2023/572, (GBVB) 2023/1767 en (GBVB) 2024/847, art. 2, lid 1; verordening nr. 269/2014 van de Raad, art. 3, lid 1, en verordeningen 2023/571, 2023/1765 en 2024/849 van de Raad]

(zie punten 166‑174, 177)

12. Gemeenschappelijk buitenlands en veiligheidsbeleidBeperkende maatregelen gelet op de situatie in OekraïneBevriezing van de tegoeden van bepaalde personen en entiteiten gelet op de situatie in OekraïneRechterlijk toezicht op de rechtmatigheidEvenredigheidsbeginselGeschiktheid van de beperkende maatregelenBeperkende maatregelen die een legitieme doelstelling van gemeenschappelijk buitenlands en veiligheidsbeleid nastreven

[Art. 5, lid 4, en art. 21, lid 2, c), VEU; besluit 2014/145/GBVB van de Raad, zoals gewijzigd bij besluiten (GBVB) 2022/337, (GBVB) 2022/1530, (GBVB) 2023/572, (GBVB) 2023/1767 en (GBVB) 2024/847; verordeningen nr. 269/2014, 2022/336, 2022/1529, 2023/571, 2023/1765 en 2024/849 van de Raad]

(zie punten 184‑189)

13. Gemeenschappelijk buitenlands en veiligheidsbeleidBeperkende maatregelen gelet op de situatie in OekraïneInreis- en doorreisverbod, en bevriezing van de tegoeden van bepaalde personen en entiteiten gelet op de situatie in OekraïneBeperking van het eigendomsrechtToelaatbaarheidVoorwaardenBij wet gestelde beperkingEerbiediging van de wezenlijke inhoud van het recht dat wordt ingeroepenNastreven van een door de Unie erkende doelstelling van algemeen belangEerbiediging van het evenredigheidsbeginselVoorwaarden vervuld

[Art. 21, lid 2, b) en c), en art. 29 VEU; art. 215 VWEU; Handvest van de grondrechten van de Europese Unie, art. 17 en art. 52, lid 1; besluit 2014/145/GBVB van de Raad, zoals gewijzigd bij besluiten (GBVB) 2022/337, (GBVB) 2022/1530, (GBVB) 2023/572, (GBVB) 2023/1767 en (GBVB) 2024/847, art. 2, leden 3 en 4; verordening van de Raad nr. 269/2014, art. 4‑6, verordeningen 2022/336, 2022/1529, 2023/571, 2023/1765 en 2024/849 van de Raad]

(zie punten 194‑205)

14. Gemeenschappelijk buitenlands en veiligheidsbeleidBeperkende maatregelen gelet op de situatie in OekraïneBevriezing van tegoeden van personen, entiteiten en lichamen die materiële en financiële steun verlenen aan Russische beleidsmakers of profijt trekken van deze beleidsmakers, en met hen geassocieerde natuurlijke personen of rechtspersonen, entiteiten of lichamenGeen vaststelling door de Raad van beperkende maatregelen ten aanzien van andere personen, entiteiten of lichamen die zich in dezelfde situatie bevindenSchending van het gelijkheidsbeginselGeen

[Besluit 2014/145/GBVB van de Raad, zoals gewijzigd bij besluiten (GBVB) 2022/337, (GBVB) 2022/1530, (GBVB) 2023/572, (GBVB) 2023/1767 en (GBVB) 2024/847; verordeningen nr. 269/2014, 2022/336, 2022/1529, 2023/571, 2023/1765 en 2024/849 van de Raad]

(zie punten 211‑215)

Dictum

1) Het beroep wordt verworpen.

2) Alexander Ponomarenko wordt verwezen in de kosten.