SCHRIFTELIJKE VRAAG nr. 715/96 van Michèle LINDEPERG aan dee Raad. Definitie van "vluchteling" in de zin van het Verdrag van Genève - tijdelijke bescherming

SCHRIFTELIJKE VRAAG E-0715/96 van Michèle Lindeperg (PSE) aan de Raad (27 maart 1996)

Betreft: Definitie van "vluchteling¨ in de zin van het Verdrag van Genève - tijdelijke bescherming

De Raad heeft onlangs een gemeenschappelijk standpunt goedgekeurd inzake de definitie van "vluchteling¨ in de zin van artikel 1A van het Verdrag van Genève.

In dit standpunt wordt een restrictieve interpretatie gegeven van het begrip vervolging door derden; op grond hiervan kan geen bescherming worden geboden aan personen die worden vervolgd door groepen die geen staten zijn indien de overheid niet optreedt zonder dat hier sprake is van een opzettelijk niet-optreden.

Zal de Raad een gemeenschappelijk instrument voor tijdelijke bescherming goedkeuren op grond waarvan bedoelde personen een status krijgen waardoor zij op het grondgebied van de Europese Unie bescherming genieten en een leven onder decente omstandigheden kunnen leiden?

Antwoord (16 juli 1996)

1. Met het gemeenschappelijk standpunt waarnaar de Geachte Afgevaardigde verwijst ((PB L 63 van 13.03.1996, blz. 2. )), geeft de Europese Unie blijk van haar wil de criteria van het Verdrag van Genève tot vaststelling van het vluchtelingschap in de Lid-Staten op geharmoniseerde wijze toe te passen. De ,,gemeenschappelijke noemer'' belet evenwel niet dat gunstiger bepalingen van een aantal Lid-Staten in voorkomend geval van toepassing blijven.

In de inleiding van het dispositief staat onder meer dat ,,dit gemeenschappelijk standpunt wordt aangenomen binnen de grenzen van de grondwettelijke bevoegdheden van de Regeringen van de Lid-Staten; het bindt de wetgevende organen niet en laat de beslissingen van de rechterlijke instanties (...) onverlet''.

2. Wat meer bepaald de vervolging door derden (punt 5.2 van het gemeenschappelijk standpunt) betreft, is het niet juist om te stellen dat op grond van het gemeenschappelijk standpunt ,,geen bescherming kan worden geboden aan personen die worden vervolgd door groepen die geen staten zijn indien de overheid niet optreedt zonder dat hier sprake is van een opzettelijk niet-optreden.''

In het gemeenschappelijk standpunt wordt namelijk bepaald dat er in dat gevan ,,een individueel onderzoek van elk verzoek'' moet plaatsvinden ,,overeenkomstig de nationale rechtspraak''. Wordt na dit individuele onderzoek vastgesteld dat er geen uitzicht is op toekenning van de vluchtelingenstatus in de zin van het Verdrag van Genève, dan ,,kunnen de betrokken personen hoe dan ook in aanmerking komen voor passende vormen van bescherming overeenkomstig het nationale recht''. Wat dit laatste betreft kan ook nog worden verwezen naar punt 1 van het gemeenschappelijk standpunt ,,Erkenning als vluchteling'', waarin staat dat ,,dit document (...) niets afdoet aan de voorwaarden waaronder een Lid-Staat krachtens zijn nationale recht kan toestaan dat zich op zijn grondgebied een persoon bevindt wiens veiligheid en lichamelijke integriteit in geval van terugkeer naar zijn land in gevaar zouden komen, om redenen waarop het Verdrag van Genève niet van toepassing is, maar die aan terugzending naar het land van herkomst in de weg staan''.

3. Momenteel is er in de meeste Lid-Staten een tijdelijke beschermingsregeling tot stand gebracht. Deze regelingen lopen sterk uiteen. Het begrip ,,tijdelijke bescherming'' is een belangrijk begrip dat bij het conflict in Joegoslavië zeer zinvol is gebleken en ruime toepassing heeft gevonden. Bespreking van dit begrip op Europees niveau is een punt van het werkprogramma van het Voorzitterschap. Het gemeenschappelijk beraad is echter nog maar net van start gegaan en het is voorbarig nu al uitspraken te doen over de uitkomst daarvan.