SCHRIFTELIJKE VRAAG E-2681/00 van Matti Wuori (Verts/ALE) aan de Raad. Nucleaire veiligheid ‐ kerncentrale van Temelin.

SCHRIFTELIJKE VRAAG E-2681/00

van Matti Wuori (Verts/ALE) aan de Raad

(3 augustus 2000)

Betreft: Nucleaire veiligheid kerncentrale van Temelin

Rond de veiligheid van de kerncentrale van Temelin hebben zich een aantal uiterst verontrustende ontwikkelingen voorgedaan. De voltooiing van de centrale is met bijna 10 jaar vertraagd ten gevolge van technische en onder andere door westerse veiligheidseisen veroorzaakte financiële problemen. De energiemaatschappij CEZ heeft echter de ingebruikname van de centrale versneld, onder andere met het oog op de komende privatisering van het bedrijf, en is begin juli begonnen met het laden van kernbrandstof in reactor 1 van Temelin.

Onafhankelijke waarnemers, onder meer van de internationale organisatie voor kernenergie IAEA en Greenpeace, hebben melding gemaakt van ernstige technische en veiligheidproblemen in verband met de ingebruikname van Temelin. Greenpeace heeft begin juli interne documenten betreffende het veiligheidsbeleid van Temelin gepubliceerd, die aanleiding geven om de operationele veiligheid van de kernreactor in twijfel te trekken. Uit de betreffende documenten blijkt dat bij de voltooiing van de reactor niet de overeenkomstig de veiligheidnormen verplichte testprocedures zijn uitgevoerd, maar dat deze procedures zijn gewijzigd nadat de tests onbevredigende resultaten opleverden, en dat het bestuur van de centrale zijn toevlucht heeft genomen tot tijdelijke veiligheidsmaatregelen. De IAEA heeft afgelopen jaar kritiek geuit op de Tsjechische autoriteit voor nucleaire veiligheid (SUBJ) vanwege de gebrekkige controles. Volgens de IAEA is SUBJ niet in staat voldoende onpartijdige controles uit te voeren. De eindbeoordeling van de centrale van Temelin door CEZ is aangemerkt als bedrijfsgeheim, en op grond hiervan heeft SUBJ Greepeace geen toestemming gegeven dit document in te zien.

Afgelopen jaar heeft Tsjechië reeds 25 % van zijn energieproductie uitgevoerd. Bijna de gehele productiecapaciteit van de centrale van Temelin zal dan ook naar het zich laat aanzien worden gebruikt voor de uitvoer. De Republiek Tsjechië streeft er bij de toetredingsonderhandelingen echter naar om de communautaire wetgeving inzake de liberalisering van de energiemarkten pas vanaf het jaar 2007 voor de nieuwe lidstaten van kracht te laten worden. Genoemde wetgeving brengt met zich mee dat de handel in energie op wederzijdse basis dient plaats te vinden.

Is de Raad van mening dat de centrale van Temelin op het gebied van technische en operationele nucleaire veiligheid hetzelfde niveau haalt als de centrales in de lidstaten? Zijn de bevoegde Tsjechische autoriteiten in staat te garanderen dat de centrale aan hoge eisen voldoet? Op welke wijze stelt de Raad de nucleaire veiligheid aan de orde tijdens de toetredingsonderhandelingen? Wat is het standpunt van de Raad over het opschorten van de liberalisering van de energiemarkten voor de kandidaatlanden?

Antwoord

(12 februari 2001)

De Raad hecht in het kader van de uitbreiding zeer veel belang aan het streven naar een hoog nucleair veiligheidsniveau. Hij heeft dit duidelijk verklaard in december 1998 in zijn conclusies betreffende de nucleaire veiligheid in het kader van de uitbreiding(1) en het is later herhaaldelijk bevestigd in de conclusies van de Europese Raad.

De Raad is vastbesloten de in die conclusies genoemde kwesties gedurende het gehele toetredingsproces nauwlettend te volgen. Hij zal de situatie op het gebied van nucleaire veiligheid in Tsjechië in het oog blijven houden en herinnert eraan dat de verantwoordelijkheid voor de veiligheid van ontwerp, constructie en werking van een kerninstallatie berust bij de staat die de jurisdictie heeft over de installatie. Tsjechië wordt verzocht regelmatig volledige informatie te blijven verstrekken over de ontwikkelingen op het gebied van kernenergie en in het bijzonder de nucleaire veiligheid, met name wat de kerncentrale van Temelin betreft.

De Raad zal in dit verband bijzondere aandacht besteden aan de bespreking van de onlangs door de Commissie aangenomen mededeling betreffende een versterkte strategie inzake nucleaire veiligheid in de landen van Midden- en Oost-Europa.

Met betrekking tot de liberalisering van de energiemarkten in de kandidaat-lidstaten dient te worden onderstreept dat de situatie van land tot land verschilt. Daarom moet het tempo van de aanpassing van de kandidaat-lidstaten aan het communautaire acquis in de energiesector per geval worden beoordeeld. Voorts wordt eraan herinnerd dat zowel Richtlijn 96/92/EG (electriciteit) als Richtlijn 98/30/EG (gas) uitgaan van een geleidelijke liberalisering.

Tenslotte wordt erop geattendeerd dat de Raad de bespreking van hoofdstuk 14 betreffende energie van het door de kandidaat-lidstaten over te nemen acquis nog niet heeft afgerond.

(1) Zie doc. 13677/98 (Presse 431-G).