SCHRIFTELIJKE VRAAG E-2764/00 van Chris Davies (ELDR) aan de Commissie. Medisch onderzoek met behulp van primaten.

SCHRIFTELIJKE VRAAG E-2764/00

van Chris Davies (ELDR) aan de Commissie

(1 september 2000)

Betreft: Medisch onderzoek met behulp van primaten

Kan de Commissie aangeven hoeveel financiële steun de EU aan het Primatencentrum in Rijswijk verleent?

Zijn er stappen genomen om ervoor te zorgen dat de primaten in dit instituut op een aanvaardbare manier worden behandeld?

Op welke wijze heeft de Commissie inspanningen ondersteund die erop zijn gericht alternatieve testmethoden te valideren voor de ontwikkeling van vaccins die momenteel in de gehele EU op primaten worden uitgeprobeerd?

Antwoord van de heer Busquin namens de Commissie

(6 oktober 2000)

In het kader van het vierde kaderprogramma voor onderzoek en ontwikkeling heeft de Commissie het centrum voor biomedisch onderzoek met primaten (Biomedical Primate Research Centre BPRC) in Rijswijk, Nederland, voor een totaalbedrag van ongeveer 7,2 miljoen gefinancierd. De financiering omvat een aantal driejarige projecten die tussen 1995 en 1998 van start gingen en betrekking hebben op een breed spectrum van onderzoeksgebieden, waaronder de ontwikkeling van vaccins en geneesmiddelen voor het humaan immunodeficiëntievirus (HIV), tuberculose, malaria en hepatitis C evenals onderzoek naar immunologische en neurologische ziekten. De financiering in het kader van het vijfde kaderprogramma is nog maar net begonnen, maar bedraagt tot dusver ongeveer 3,3 miljoen.

De huisvesting van de dieren in het BPRC zijn aanzienlijk verbeterd. Veel van de dieren die vroeger in aparte kooien waren gehuisvest, worden nu in openluchtfaciliteiten voor groepshuisvesting gehouden. Het doel is alle makaken voor de fokkerij in een sociale openluchtconfiguratie te huisvesten. Voor afzonderlijk gehuisveste dieren zijn onlangs grotere kooien aangekocht. Tijdens de proeven worden de dieren apart gehuisvest in kooien die aan de voorschriften van de communautaire wetgeving voldoen. De dierenafdeling beschikt over een vergunning om studies uit te voeren overeenkomstig de beginselen inzake goede laboratoriumpraktijken (GLP) van de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO). De in het BPRC gehuisveste chimpansees worden niet gebruikt voor proeven waarbij ernstige complicaties die uiteindelijk tot de dood leiden, kunnen worden verwacht. De dieren worden na de proeven op rust gesteld.

Sinds de start van het vijfde kaderprogramma in 1999 worden alle projecten die gepaard gaan met proeven op niet-humane primaten in het kader van het programma Kwaliteit van het bestaan beoordeeld door een onafhankelijk en multidisciplinair beoordelingspanel dat vertegenwoordigers van dierenwelzijnorganisaties omvat. Dit ethische beoordelingspanel beoordeelt zowel de kwantitatieve als de kwalitatieve aspecten van de dierproeven. Het houdt rekening met het algemene nut van het voorgestelde onderzoek in verhouding tot het mogelijke lijden van de dieren. De contractant moet de aanbevelingen van het ethische panel strikt volgen.

Het programma Kwaliteit van het bestaan moedigt het onderzoek naar de ontwikkeling van alternatieve diermodellen en in-vitrosystemen ten zeerste aan. Tot dusver zijn er evenwel geen alternatieven ontwikkeld die het testen van kandidaat-vaccins op primaten vóór het uitvoeren van klinische proeven op mensen veilig kunnen vervangen. In het kader van de kernactiviteiten 1, 2, 3 en 4 en infrastructuur ondersteunt het programma niettemin onderzoek waarbij de beginselen vervanging, beperking en optimalisering worden toegepast. Met name de kernactiviteit De cel als fabriek heeft tot doel de vorderingen van de biowetenschap te exploiteren door met gebruikmaking van celculturen de geneeskunde, de farmacologie, de toxicologie en de milieubewaking de beschikking te geven over modellen ter vervanging van dierproeven en in prenormatieve zin. De interactie met het Europees centrum voor de validatie van alternatieve methoden (ECVAM, gevestigd in Ispra, Italië) van het Gemeenschappelijk Centrum voor Onderzoek van de Commissie garandeert de doorstroming van informatie over de gesteunde projecten en de overdracht van de bereikte resultaten voor verdere validatieactiviteiten.

Met name voor vaccins werkt het ECVAM samen met en coördineert het de inspanningen van de belangrijkste nationale controle-instanties in de Gemeenschap en van de Europese farmacopee wat betreft de prevalidatie en validatie van serologische methoden en andere geavanceerde in-vitromethoden voor het testen van de kracht van de vaccins en het beoordelen van de veiligheid ervan, alsmede wat de toepassing van meer humane eindpunten bij essentiële dierproeven betreft.