SCHRIFTELIJKE VRAAG E-1724/00 van Armando Cossutta (GUE/NGL) en Lucio Manisco (GUE/NGL) aan de Commissie. De catastrofe van Tsjernobyl en Wit-Rusland.
SCHRIFTELIJKE VRAAG E-1724/00 van Armando Cossutta (GUE/NGL) en Lucio Manisco (GUE/NGL) aan de Commissie. De catastrofe van Tsjernobyl en Wit-Rusland.
SCHRIFTELIJKE VRAAG E-1724/00
van Armando Cossutta (GUE/NGL) en Lucio Manisco (GUE/NGL) aan de Commissie
(31 mei 2000)
Betreft: De catastrofe van Tsjernobyl en Wit-Rusland
Aarzelende plaatselijke autoriteiten, die informatie achterhouden, de EU en de internationale gemeenschap die hun steun drastisch terugschroeven en liever voorrang geven aan de ontwikkeling van de Oekraïne: het mag geen verbazing wekken dat deze twee factoren veertien jaar later de gevolgen van de ramp van Tsjernobyl voor het gehele grondgebied van Wit-Rusland, waar de dagen na de ontploffing van de reactor 70 % van de radioactieve neerslag terecht is gekomen, uitermate dramatisch hebben gemaakt. Het aantal kinderen met chronische aandoeningen vooral kanker van de schildklier is van 10 % tot 22 % gestegen, tot een totaal aantal van 500 000; in totaal zijn twee miljoen inwoners onder permanente medische behandeling voor door straling veroorzaakte disfuncties van het hormoonsysteem, het spijsverteringsstelsel, de bloedsomloop en de nieren. In de streek van Stolin alleen al is het aantal pathologische verschijnselen toegenomen met 240 % bij volwassenen en 320 % bij kinderen.
De bevoegde instanties voorzien dat de medische en gezondheidstoestand in de 3678 getroffen woonkernen in 2010 een crisispiek zal bereiken. Bovendien heeft de economie van Wit-Rusland door de ramp een verlies van 200 miljard dollar moeten incasseren. Tegen deze achtergrond heeft de EU, om redenen van herstructurering van de activiteiten van haar diensten, bijna alle steun in het kader van ECHO opgeschort of besloten niet te continueren.
1. Welke dringende acties denkt de Commissie te nemen om de gevolgen van de gezondheids- en milieucatastrofe in Wit-Rusland te verlichten en te voorkomen dat een en ander nog verder rampzalig escaleert?
2. Welke noodmiddelen denkt de Commissie, al dan niet in het kader van ECHO en TACIS, in te zetten om de burgerbevolking te helpen en de bestaande medische en gezondheidsinfrastructuur van Wit-Rusland te verbeteren?
Antwoord van de heer Patten namens de Commissie
(26 juni 2000)
Het lijdt voor de Commissie geen twijfel dat de gevolgen van de ramp een zware wissel blijven trekken op het heden en de toekomst van de Belarussische bevolking.
Daarom ook heeft de Commissie een actieve rol gespeeld in de internationale hulpoperatie na de ramp, met name via de bevoorrechte kanalen van het Bureau voor humanitaire hulp van de Europese Gemeenschap (ECHO). Bovendien heeft de verslechtering van de betrekkingen tussen de EU en Belarus sinds eind 1996 geen negatieve uitwerking gehad op de communautaire humanitaire hulp, omdat de Raad in 1997 uitdrukkelijk had besloten dergelijke steun niet op te schorten. Tussen 1993 en 1999 heeft de Commissie aan Belarus voor meer dan zes miljoen euro humanitaire hulp verstrekt die specifiek verband hield met het incident in Tsjernobyl, in het bijzonder voor de bestrijding van schildklierkanker. TACIS heeft technische bijstand verleend via het programma voor nucleaire veiligheid, met name ten behoeve van therapieën voor de behandeling van schildklierkanker, via het Lien-programma in samenwerking met de plaatselijke niet-gouvernementele organisaties (NGO's) en ook via het Interstate-programma, om na te gaan hoe de gevolgen van het incident voor het milieu en de volksgezondheid zoveel mogelijk kunnen worden beperkt en hoe de institutionele structuren kunnen worden versterkt om ze het hoofd te bieden.
Er zij op gewezen dat het verlenen van hulp geen eenvoudige zaak was. Enerzijds hebben de Belarussische autoriteiten stelselmatig de gevolgen van het incident onderschat met name om interne politieke redenen en daarom ook een binnenlandse oplossing gezocht voor het probleem, die echter op alle niveaus ontoereikend was (informatieverstrekking, evacuatie van de bevolking in de getroffen gebieden, verzorging van zieken, hulp aan gezinnen) met als resultaat dat de bevolking thans naar de zwaarst besmette gebieden terugkeert omdat er geen alternatieven zijn. Anderzijds werd de communautaire hulp door administratieve hinderpalen in de weg gestaan, met name wanneer medische apparatuur en producten de douane moesten passeren.
De Commissie blijft het probleem van nabij volgen. Momenteel verstrekt zij nog hulp aan de bevolking en aan de medische en gezondsheidsdiensten. Voorts plant zij voor het jaar 2000 voedselhulp en medische bijstand aan bejaarden, mindervaliden en gezinnen. TACIS was en is evenwel niet bedoeld voor humanitaire hulpverlening en het is bovendien niet mogelijk om infrastructuurprojecten via TACIS te financieren. Toch wil de Commissie, binnen de grenzen van de TACIS-verordening, samen met NGO's projecten opzetten op het gebied van de volksgezondheid ten behoeve van Tsjernobyl.
De oorzaken van de groeiende crisis op het gebied van de volksgezondheid en het milieu in Belarus moeten hoe dan ook in detail worden geanalyseerd. In dit opzicht mag niet worden vergeten dat de Belarussische bevolking en in het bijzonder de meest achtergestelde groepen daarvan de gevolgen dragen van een algemene verslechtering van de sociaal-economische situatie, inclusief de infrastructuur voor de medische zorg, de volksgezondheid en de sociale zekerheid. Bovendien maakt de huidige politieke leiding in Belarus de samenwerking met de internationale humanitaire organisaties er niet gemakkelijker op. Het zou gepast zijn de Belarussische autoriteiten tegen deze achtergrond te herinneren aan hun fundamentele verantwoordelijkheden, niet alleen wat betreft hun politieke keuzen die tot een verarming van de bevolking en isolatie van hun land van de internationale gemeenschap leiden, maar ook wat betreft de ontoereikende aanpak van de gevolgen van het incident van Tsjernobyl.