SCHRIFTELIJKE VRAAG E-2613/01 van Lousewies van der Laan (ELDR)en Bob van den Bos (ELDR) aan de Commissie. Arrestatie van 52 homoseksuelen in Egypte — gevolgen voor de Euromediterrane Overeenkomst.

SCHRIFTELIJKE VRAAG E-2613/01

van Lousewies van der Laan (ELDR)en Bob van den Bos (ELDR) aan de Commissie

(27 september 2001)

Betreft: Arrestatie van 52 homoseksuelen in Egypte gevolgen voor de Euromediterrane Overeenkomst

Op 11 mei 2001 is de Egyptische politie binnengevallen op de Queen Boat in Cairo en heeft daarbij 52 mannen gearresteerd op beschuldigingen van immorele praktijken en smaad aan de godsdienst. Hun namen zijn met foto en adres gepubliceerd in de dagbladen van Cairo. Amnesty International en Human Rights Watch zijn zeer bezorgd dat de gearresteerden gefolterd zijn in gevangenschap en geen enkel recht krijgen om beroep aan te tekenen.

Er wordt algemeen aangenomen dat de 52 enkel en alleen op grond van hun seksuele geaardheid gearresteerd zijn, en omdat ze gebruik gemaakt hebben van de vrijheid van vergadering die hun gewaarborgd is door verschillende verdragen die Egypte geratificeerd heeft.

1. Welke verdragen die door Egypte geratificeerd zijn, worden er volgens de Europese Commissie in deze zaak overtreden?

2. Welke stappen heeft ze ondernomen en denkt ze in de naaste toekomst te ondernemen om voor de vrijlating van de 52 te zorgen?

3. De Europese Commissie heeft op 25 juni 2001 de Euromediterrane Overeenkomst tussen de Europese Gemeenschap en de Arabische republiek Egypte ondertekend. Het incident was op dat ogenblik al bekend. a) Zijn de arrestaties tijdens de voorbereidende onderhandelingen ter sprake gekomen? Zo ja, waarom is het verdrag dan getekend zonder ook maar enige waarborg vanwege de Egyptische autoriteiten voor het lot van de 52? Zo nee, waarom niet? b) Zijn er lidstaten die hebben laten weten dat ze het verdrag niet zullen ratificeren zolang de 52 niet vrijgelaten zijn? Als een lidstaat besluit om niet tot ratificatie over te gaan, wat zijn dan de gevolgen?

4. Volgens de Europese Commissie haar eigen informatie is de Europese Unie de voornaamste handelspartner van Egypte. Egypte is één van de voornaamste begunstigden van de financiële samenwerking met de Europese Unie. Welke andere gevolgen zal de zaak hebben voor de betrekkingen tussen de Europese Unie en Egypte, en vooral voor de omvang en verdeling van de Meda-financiering?

Antwoord van de heer Patten namens de Commissie

(14 november 2001)

De 52 homoseksuele mannen die op de Queen Boat in Egypte werden gearresteerd, zijn aangeklaagd voor immoreel gedrag en in één geval voor smaad aan de godsdienst. Hun zaken worden (op één uitzondering na) behandeld volgens de wetten inzake staatsveiligheid met een beperkt recht op beroep. De rechtszaken tegen hen moeten nog worden afgerond, maar één jonge beklaagde is inmiddels voor de jeugdrechtbank veroordeeld tot drie jaar celstraf.

Zij moeten uiteraard nog terechtstaan, maar de openbare aanklager heeft beweringen dat de processen in strijd zouden zijn met de mensenrechten of de vrijheid van vereniging weerlegd. Verscheidene beklaagden hebben echter verklaard in de gevangenis ernstig te zijn mishandeld en de rol van de media, die kort na de feiten de foto's en de adressen van de beschuldigden publiceerde, deed ook ernstige juridische vragen rijzen. De verdediging heeft dit aangekaart bij de rechtbank.

De delegatie van de Commissie en de ambassades van de lidstaten volgen de gebeurtenissen nauwgezet en hebben waarnemers naar de rechtszittingen gestuurd. De Commissie heeft de arrestaties en haar bezorgdheid over de mogelijke implicaties op het hoogste niveau ter sprake gebracht. De Egyptische regering is zich bewust van het feit dat de Commissie en de lidstaten niet zullen aarzelen hieraan consequenties te verbinden.

Het paraferen van de tekst van de associatieovereenkomst tussen de Unie en Egypte (waarmee de onderhandelingen formeel werden afgerond) vond plaats in januari 2001, vóór de aanhouding van de 52 homoseksuele mannen. De Commissie was op de hoogte van de arrestaties toen de

overeenkomst in juni 2001 werd ondertekend door het Commissielid voor buitenlandse betrekkingen en het voorzitterschap. De eerbiediging van de mensenrechten en burgerrechten vormt een essentieel onderdeel van de overeenkomst. Ook is toen duidelijk gemaakt dat de Commissie verwachtte dat deze en andere zaken volgens de beste tradities van het Egyptische rechtstelsel opgelost zouden worden.

Volgens de Commissie zal de nieuwe associatieovereenkomst met Egypte de bescherming van de mensenrechten aanzienlijk bevorderen doordat een nieuw kader wordt aangereikt waarbinnen deze rechten besproken en gestimuleerd kunnen worden.