SCHRIFTELIJKE VRAAG P-1502/02 van Gianfranco Dell'Alba (NI) aan de Commissie. Schending mensenrechten in Vietnam.

SCHRIFTELIJKE VRAAG P-1502/02

van Gianfranco Dell'Alba (NI) aan de Commissie

(22 mei 2002)

Betreft: Schending mensenrechten in Vietnam

De algemene situatie van de mensenrechten in Vietnam geeft nog steeds aanleiding tot bezorgdheid. De regering voert een brede en stelselmatige campagne om uiteenlopende groepen te vervolgen, zoals politieke dissidenten, religieuze leiders en inheemse mensen, namelijk de stammen in de heuvels in Zuid-Vietnam, die ook bekend staan als de Montagnards.

Volgens bronnen in de regio zijn in de provincie Gia Lai verscheidene mensen lastig gevallen, aangerand, geslagen, of willekeurig gearresteerd op grond van deelname aan de geweldloze demonstraties voor de eerbiediging van de mensenrechten van de Montagnards alsmede bij de viering van Kerstmis 2001.

Het gaat om 25 mannen van de Degar-stam en een achttienjarige vrouw, H'Ngon, in Saki, in Cambodja. Zij zijn afkomstig uit het Cu Se district in de provincie Gia Lai: Hmen, Pen, Ninh (dorp Plei Hlu); Bu, Tim (dorp Plei Le An); Tim, Dit (dorp Plei Le Ngol); Hmanh (dorp Plei Kom Bom); Kut, Hlol (dorp Plei Nao); Weh (dorp Plei Bia Tih); Hai, Jum, Tinh (dorp Plei Djrong); Dun (dorp Plei Bia Tih); Ksor Ni uit Bon Broai, district Ayun Pa, provincie Gia Lai. Alle genoemden zijn in hun eigen district aangehouden, behalve Ksor Ni, die geen contacten mag onderhouden.

Leden van de Degar die berichten over incidenten met de Vietnamezen worden meestal gevangen gezet. De Vietnamezen weten dat zij gemakkelijke slachtoffers zijn omdat de regering altijd met twee maten meet.

Vietnam is partij bij de ICCPR, en de EU is in de regio aanwezig en draagt in belangrijke mate bij aan de VN in de regio wat betreft vluchtelingen, ontwikkelingssamenwerking, milieu en drugs.

- Is de Commissie van plan een beroep te doen op Vietnam, aangezien het land partij is bij internationale verdragen, om de provincies in de centrale hooglanden open te stellen voor internationale en onafhankelijke waarnemers?

- Is de Commissie van plan om een delegatie een bezoek te laten brengen aan de betrokken regio?

Antwoord van de heer Patten namens de Commissie

(25 juni 2002)

De delegatie van de Commissie in Hanoi volgt, samen met de diplomatieke vertegenwoordigingen van de lidstaten, nauwgezet de mensenrechtensituatie in Vietnam en is betrokken bij alle diplomatieke demarches van de Unie bij de regering van Vietnam. Overeenkomstig artikel 1 van de Samenwerkingsovereenkomst tussen de Unie en Vietnam, die in 1995 met de regering van Vietnam is gesloten, vormt de eerbiediging van de mensenrechten en de democratische beginselen de grondslag voor de samenwerking met Vietnam. De mensenrechten worden aan de orde gesteld tijdens de bijeenkomsten van de Gemengde Commissie EU-Vietnam.

In februari 2001 waren er in de provincies Gia Lai en Dac Lac in het centrale hoogland ernstige ongeregeldheden. Duizenden leden van etnische minderheden, ter plaatse bekend als montagnards, namen volgens de berichtgeving deel aan demonstraties, waarvan er enkele tot geweld leidden, waarbij groepen demonstranten een snelweg blokkeerden en een postkantoor, telefooncentrale en andere openbare gebouwen belaagden. Politie en militaire troepen werden naar het gebied gestuurd, en ook helikopters, om de orde te herstellen. Deze gebeurtenissen werden door het officiële Vietnamese persbureau gemeld. Buitenlandse correspondenten kregen echter geen toestemming om de twee provincies te bezoeken.

Na deze gebeurtenissen vluchtten circa tweehonderd burgers naar Cambodja. Enkelen van hen keerden vrij snel weer terug naar Vietnam. Een klein aantal kreeg toestemming zich in de Verenigde Staten te vestigen. Anderen bleven en kregen gezelschap van andere vluchtelingen. Ondertussen kwamen circa 15 personen die betrokken waren bij de ongeregeldheden in februari 2001 in Vietnam voor de rechter en werden veroordeeld. Eind vorig jaar waren er berichten dat zich in Cambodja misschien wel 1 000 montagnards ophouden. In januari 2002 bereikten de Hoge Commissaris voor de vluchtelingen van de Verenigde Naties (UNHCR) en de regeringen van Cambodja en Vietnam echter een akkoord over regelingen voor repatriëring onder toezicht van hen die naar Vietnam wilden terugkeren.

De regeling werd tot grote tevredenheid van de betrokkenen gestart, maar gaandeweg ontstonden er talloze problemen. De Commissie en de lidstaten steunden nieuwe besprekingen tussen de UNHCR en de twee betrokken regeringen om de implementatie van het overeengekomen repatriëringsprogramma veilig te stellen. Maar toen er opnieuw problemen rezen, besloot de UNHCR feitelijk af te zien van de tripartiete overeenkomst. Vervolgens verklaarde de regering van de Verenigde Staten bereid te zijn vluchtelingen op te nemen, waarop de Cambodjaanse regering de in Cambodja achtergebleven montagnards die zich in de Verenigde Staten wilden vestigen, toestemming verleende te vertrekken. Dit hervestigingsprogramma wordt uitgevoerd in samenwerking met de UNHCR.

De Commissie en de diplomatieke vertegenwoordigingen van de lidstaten volgen deze ontwikkelingen nauwgezet, alsmede de situatie in de centrale provincies, voor zover zij toegang hebben tot de betrokken gebieden. Het is tot dusver niet mogelijk geweest van onafhankelijke bron bevestiging te krijgen van de individuele gevallen waarnaar in de vraag wordt verwezen, al is de Commissie op de hoogte van de gesprekken die in Cambodja door een niet-gouvernementele organisatie (NGO) zijn gevoerd met leden van de protestantse groep Dega. De delegatie van de Commissie in Hanoi is derhalve verzocht een onderzoek in te stellen en passende follow-up maatregelen te nemen, in overleg met de vertegenwoordigingen van de lidstaten.

De commissaris voor buitenlandse betrekkingen had op 6 juni een ontmoeting met minister Nguyen Dy Nien van Buitenlandse Zaken van Vietnam. Hij drong er daarbij namens de Commissie op aan diplomaten en NGO's meer toegang te verlenen tot de betrokken gebieden. Vertegenwoordigers van het EU-voorzitterschap en twee andere lidstaten brachten onlangs een bezoek aan het centrale hoogland, en rapporteerden bij terugkeer over hun bezoek.