SCHRIFTELIJKE VRAAG E-3144/02 van Herbert Bösch (PSE) aan de Commissie. Privatiseringen in Bulgarije.
SCHRIFTELIJKE VRAAG E-3144/02 van Herbert Bösch (PSE) aan de Commissie. Privatiseringen in Bulgarije.
SCHRIFTELIJKE VRAAG E-3144/02
van Herbert Bösch (PSE) aan de Commissie
(4 november 2002)
Betreft: Privatiseringen in Bulgarije
In het kader van de privatiseringsplannen van de Bulgaarse regering wordt ook een van de grootste tabakconcerns in Oost-Europa, Bulgartabac, geprivatiseerd. In de procedure voor de verkoop van de onderneming zouden de aanbestedings- en privatiseringsvoorwaarden echter op meerdere punten zijn geschonden.
De gunning werd verkregen door Tobacco Capital Partners (TCP), hoewel er grote twijfel bestaat of dit bedrijf wel de beste bieder was. Het kon onder meer geen Proof of Funds een financieringsgarantie overleggen, en het financiële bod lag duidelijk onder het bod van andere bieders. Bovendien zouden de medeoprichters van TCP die advocaten zijn die eerder voor de regering de juridische analyse van de privatisering hebben opgesteld.
Over welke informatie over deze zaak beschikt de Commissie?
Hoe belangrijk zijn transparante privatiseringsplannen van de kandidaat-lidstaten voor de Europese Commissie?
Hebben zich in het recente verleden soortgelijke problemen bij privatiseringen in kandidaat-lidstaten voorgedaan?
Welke maatregelen is de Commissie van plan te nemen indien de aanbestedings- en privatiseringscriteria niet in acht genomen worden?
Kan de Commissie garanderen dat het bij de gunning van projecten die met behulp van pretoetredingssteun van de EU zoals Sapard, ISPA of PHARE worden gefinancierd niet tot soortgelijke problemen komt?
Antwoord van de heer Verheugen namens de Commissie
(9 januari 2003)
De privatiseringsprocedure van Bulgartabac heeft aanleiding gegeven tot diverse klachten van de drie afgewezen bieders, die vervolgens bij het Hof beroep hebben aangetekend tegen de beslissing van het Bulgaarse privatiseringsagentschap. De gerechtelijke procedure werd ingeleid op 5 september 2002. Op 29 oktober 2002 heeft de hoogste administratieve rechtbank een uitspraak gedaan waarbij het door de afgewezen bieders ingestelde beroep ten aanzien van de globale procedure werd verworpen. Deze rechtbank heeft echter eveneens het besluit van het Bulgaarse privatiseringsagentschap tot aanwijzing van de winnende bieder ongeldig verklaard. Het privatiseringsagentschap heeft volgens het Hof niet alle procedures volledig gevolgd. Tegen de uitspraak van het Hof werd beroep aangetekend dat op 16 december 2002 werd verworpen.
Het Verdrag van Rome (artikel 295) laat de regeling van het eigendomsrecht in de lidstaten onverlet. De verkoop van overheidsbedrijven kan in bepaalde gevallen echter een element van staatssteun omvatten.
Wanneer de privatisering geschiedt door de verkoop van aandelen op de effectenbeurs wordt in het algemeen aangenomen dat deze op marktvoorwaarden plaatsvindt en geen steunverlening inhoudt.
Wordt een onderneming evenwel niet door middel van een uitgifte van effecten op de beurs doch door een verkoop geprivatiseerd, dan moet aan de volgende voorwaarden zijn voldaan opdat zonder verder onderzoek kan worden aangenomen dat de privatisering geen steunverlening inhoudt:
- er moet een transparante, voor alle gegadigden toegankelijke openbare inschrijving plaatsvinden waaraan geen andere voorwaarden, zoals de aankoop van activa andere dan die waarop de bieding betrekking heeft of de handhaving van bepaalde commerciële activiteiten, zijn verbonden;
- de onderneming moet aan de hoogste bieder worden verkocht; en
- de bieders moeten over voldoende tijd en informatie beschikken om de activa waarop hun bod betrekking heeft naar behoren te kunnen evalueren.
Discriminatie op grond van nationaliteit van de potentiële kopers van de betrokken aandelen of activa is in ieder geval verboden.
In sommige kandidaat-lidstaten heeft de transparantie van het privatiseringsproces grote moeilijkheden doen rijzen. De Commissie heeft hierop de aandacht gevestigd in haar periodieke verslagen betreffende de door de kandidaat-lidstaten gemaakte vorderingen op de weg naar toetreding.
Het is duidelijk dat niet gegarandeerd kan worden dat de implementatie van de pretoetredingsinstrumenten probleemloos zal verlopen. De Commissie wijst er evenwel met nadruk op dat in geval van fraude of indien er aanwijzingen zijn dat de procedures en regels niet zijn nageleefd, passende maatregelen zullen worden genomen, met inbegrip van, indien nodig, de integrale terugvordering van de door de Gemeenschap ter beschikking gestelde financiële middelen.