SCHRIFTELIJKE VRAAG E-3609/03 van Giovanni Pittella (PSE), Marco Cappato (NI),Giovanni Fava (PSE), Glyn Ford (PSE), Sérgio Marques (PPE-DE)en Emilio Menéndez del Valle (PSE) aan de Commissie. Sturen van EU-waarnemers naar Venezuela.

(5 december 2003)

Betreft: Sturen van EU-waarnemers naar Venezuela

De sociale, politieke en economische gebeurtenissen van de afgelopen drie jaar in Venezuela hebben negatieve gevolgen gehad voor de burgers en de democratische instellingen van het land, baren ook de internationale gemeenschap steeds grotere zorgen en brengen het democratisch bestel, de rechtsstaat en de eerbiediging van de fundamentele mensen- en burgerrechten in groot gevaar.

De Europese Unie heeft, in navolging van haar optreden in andere regio's van de wereld, de plicht de dialoog te bevorderen ten einde tot een vreedzame en via onderhandeling tot stand gekomen oplossing van de huidige crisis in Venezuela te komen.

Gezien het mogelijk op handen zijnde referendum dat volgens de Venezolaanse grondwet en indien voldoende burgers zich hiervoor uitspreken, reeds in de komende maanden zou kunnen plaatsvinden, is een snelle standpuntbepaling noodzakelijk.

Is de Commissie, gezien het voorafgaande, voornemens — in overleg met de OAS (Organisatie van Amerikaanse Staten), de Venezolaanse regering en de oppositie —, reeds vanaf het moment waarop voldoende handtekeningen zijn ingezameld, te weten rond eind november, deskundige verkiezingswaarnemers naar het land te sturen om in de aan het referendum voorafgaande periode en tijdens het referendum zelf toe te zien op het correcte en regelmatige verloop van alle fasen ervan?

Antwoord van de heer Patten namens de Commissie

(15 januari 2004)

De Unie heeft in een aantal verklaringen benadrukt dat er voor de politieke crisis in Venezuela een vreedzame, democratische en grondwettelijke oplossing door middel van verkiezingen moet komen. De Commissie heeft bovendien financiële en technische bijstand aangeboden voor de tenuitvoerlegging van de overeenkomst die op 29 mei 2003 tussen de regering en de oppositie tot stand is gekomen. De Commissie heeft in dit verband een project goedgekeurd ter ondersteuning van de Organisatie van Amerikaanse Staten (OAS) in haar inspanningen om de overeenkomst uit te voeren. Deze omvatten steun voor een oplossing door middel van verkiezingen, onderzoek naar de gebeurtenissen van april 2002 en ontwapening van de burgerbevolking. Het budget bedraagt 600 000 EUR. De Commissie werkt er samen met de OAS aan dat het project tijdig wordt uitgevoerd.

De Commissie volgt verder van nabij de ontwikkelingen in verband met de mogelijke organisatie van referenda en is bereid steun te overwegen, waaronder het zenden van waarnemers. Een referendum om hoge verkozen staatsfunctionarissen terug te roepen kan alleen plaatsvinden wanneer het door de Venezolaanse grondwet vereiste aantal handtekeningen is verzameld. Zowel de regering als de oppositie hebben handtekeningen opgehaald om respectievelijk afgevaardigden en president Chávez af te zetten. De regering stelt dat zij voldoende handtekeningen heeft om een aantal afgevaardigden uit hun ambt te ontzetten. Volgens de oppositie heeft ook zij voldoende handtekeningen verzameld om de procedure op gang te brengen voor een referendum om president Chávez af te zetten. De verzamelde handtekeningen moeten voor verdere verificatie aan de Nationale Kiesraad worden voorgelegd.

Volgens de standaardprocedure voor het sturen van verkiezingswaarnemers wordt besloten of de Unie een waarnemersmissie zendt aan de hand van de aanbevelingen die door een verkenningsmissie van de Unie zijn opgesteld. Deze beoordeelt of het sturen van waarnemers wenselijk, nuttig en haalbaar is. Zoals altijd wordt door de Unie alleen een waarnemersmissie uitgezonden wanneer zij daartoe tevoren door de autoriteiten van het betrokken land is uitgenodigd.